Niedopuszczalność wzajemnego powództwa posesoryjnego w sprawie o ustalenie

W sprawie o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego niedopuszczalne jest powództwo wzajemne o naruszenie posiadania także w wypadku, gdy zarówno powództwo główne, jak i wzajemne dotyczą tego samego przedmiotu.

Stosownie do art. 204 § 1 k.p.c. powództwo wzajemne jest dopuszczalne, jeżeli roszczenie wzajemne jest w związku z roszczeniem powoda lub nadaje się do potrącenia. Wprawdzie oba powództwa dotyczą tego samego przedmiotu, to jest konkretnego lokalu spółdzielczego, co wskazywałoby na istniejący między nimi związek, jednakże powództwo wzajemne było w sprawie niedopuszczalne, dotyczy bowiem ono ochrony posesoryjnej, takie zaś powództwo podlega rozpoznaniu w postępowaniu odrębnym (art. 478-479 k.p.c.). Stosownie do art. 479 k.p.c. w sprawach o naruszenie posiadania powództwo wzajemne nie jest dopuszczalne. Powód nie mógłby również w procesie posesoryjnym dochodzić innych roszczeń (art. 191 k.p.c.). Przekazanie spraw dotyczących naruszenia posiadania do postępowania odrębnego podyktowane jest specyfiką tego postępowania, którego przedmiotem jest ochrona posiadania, a więc samego stanu faktycznego. Te same względy, które wyłączają możliwość powództwa wzajemnego w sprawie o naruszenie posiadania oraz kumulację innych roszczeń w sprawie o naruszenie posiadania, wyłączają dopuszczalność posesoryjnego powództwa wzajemnego w sprawie niniejszej, w której powództwo główne dotyczy ustalenia nieistnienia stosunku prawnego.

Postanowienie SN z dnia 22 listopada 1982 r., II CZ 137/82

Standard: 31995 (pełna treść orzeczenia)