Terminy dochodzenia roszczeń z rękojmi za wady dzieła

W związku z postanowieniem art. 646 k.c., że roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem dwóch lat od dnia oddania dzieła, nasuwa się pytanie, czy przepis ten reguluje także terminy rękojmi za wady dzieła. Otóż na to pytanie należy odpowiedzieć przecząco.

Przed art. 646 k.c., a bezpośrednio po artykułach zawierających postanowienia o rękojmi za wady dzieła zamieszczony został art. 638 k.c. stanowiący, że jeżeli z artykułów poprzedzających nie wynika nic innego, do rękojmi za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży. Przepis ten odsyła zatem wprost do art. 568 k.c., który wprowadził dla rękojmi za wady fizyczne termin roczny, a gdy chodzi o wady budynku - termin trzyletni, licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana.

Na tej podstawie przy umowie o dzieło odpowiedzialność przyjmującego zamówienie z tytułu rękojmi za wady budynku wygasa po upływie trzech lat, licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana.

Podczas gdy uprawnienia zamawiającego z tytułu rękojmi za wady fizyczne dzieła wygasają z upływem powyższych terminów, inne jego roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem lat dwóch od dnia oddania dzieła (art. 646 k.c.). Różnica więc między tym terminem a terminami wygaśnięcia uprawnień z tytułu rękojmi za wady dzieła (art. 568 w związku z art. 638 k.c.) dotyczy nie tylko okresu, lecz samego charakteru; chodzi bowiem o dwie różne instytucje: przedawnienie i prekluzję. Przeciwko różnicowaniu terminów rękojmi przy sprzedaży i umowie o dzieło przemawia przede wszystkim jednakowy charakter uprawnień z tytułu rękojmi, dlatego też ustawodawca postanowił, wzorem poprzednio obowiązujących przepisów kodeksu zobowiązań (art. 488, 336), unormować rękojmię przy sprzedaży i umowie o dzieło jednolicie także i w kodeksie cywilnym, wprowadzając pewne odchylenia ze względu na sam rodzaj, ale nie na terminy uprawnień. 

Wyrok SN z dnia 4 kwietnia 1979 r., IV CR 17/79

Standard: 31530 (pełna treść orzeczenia)