Obowiązek pieczy pracodawcy nad rzeczami pracownika wniesionymi do zakładu

Zakład pracy przez nawiązanie stosunku pracy przyjmuje na siebie jednocześnie zobowiązanie zapewnienia pracownikowi odpowiednich warunków pracy. Do nich zalicza się również obowiązek pieczy nad rzeczami pracownika wniesiony do zakładu w związku z pracą. Nie jest zaś takim przedmiotem obrączka w sytuacji, gdy nie przeszkadzała ona wnioskodawcy w pracy i nie musiał on ją każdorazowo zdejmować i przechowywać w szatni. Za utratę złotej obrączki, w razie pozostawienia jej przez pracownika w szafce znajdującej się w szatni, zakład pracy nie odpowiada. Odpowiedzialność taka nie wynika bowiem z przepisów układu zbiorowego pracy. Nie można jej też wyprowadzić z ogólnych zasad odpowiedzialności zakładu pracy za mienie pracownika wniesione do zakładu pracy, gdyż nie rozciąga się ona na te przedmioty, które nie mają żadnego związku z pracą.

Przy przyjęciu odmiennej wykładni zakład pracy odpowiadałby za utratę wszelkich wartościowych przedmiotów wniesionych przez pracownika i to bez względu na wysokość szkody. Odpowiedzialność więc zakładu pracy byłaby dalej idąca od odpowiedzialności utrzymujących zarobkowo hotele lub podobne zakłady (art. 849 § 1 k.c.) które względem jednej osoby korzystającej z ich usług odpowiadają - za przedmioty o których mowa - tylko do wysokości 5060 zł (§ 1 rozp. Min. Sprawiedliwości, z 24 XI 1964 r. - Dz. U. z 1965 r., poz. 1, poz. 2).

Zaskarżone orzeczenie - jak to trafnie zostało podniesione w rewizji nadzwyczajnej, zwalnia bezpodstawnie pracowników od zwykłej staranności i troski o zabezpieczenie ich mienia osobistego i obowiązek ten przerzuca na zakład pracy.

Wyrok SN z dnia 26 lipca 1979 r., I PRN 76/79

Standard: 19065

Zakład pracy przez nawiązanie stosunku pracy przyjmuje na siebie jednocześnie zobowiązanie zapewnienia pracownikowi odpowiednich warunków pracy, w których mieści się również obowiązek pieczy nad rzeczami pracownika, wniesionymi do zakładu w związku z pracą.

Już w wyroku z dnia 6.II.1956 r., CR 270/55 Sąd Najwyższy wyjaśnił, że odpowiedzialność zakładu pracy za utratę takich rzeczy wynika ze stosunku pracy. Zakład pracy bowiem przez nawiązanie stosunku pracy przyjmuje na siebie jednocześnie zobowiązane zapewnienia pracownikowi odpowiednich warunków pracy, w których mieści się również obowiązek pieczy nad rzeczami pracownika, wniesionymi do zakładu w związku z pracą. Pod rządami kodeksu pracy obowiązek ten wynika w szczególności z przepisów art. 16 i art. 94 pkt 4 k.p., skoro zakład pracy powinien m.in. zapewnić pracownikowi bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

Strony stosunku pracy mogą ponadto zawrzeć dodatkową umowę o przechowanie. Zawarcie takiej umowy w formie dorozumianej może wynikać np. z faktu wydzielenia przez zakład pracy szczególnego pomieszczenia (np. szatni) dla przechowywania rzeczy pracowników. To prawda, że ani kodeks pracy, ani inne przepisy obowiązującego prawa nie wymagają od zakładu pracy zawarcia z pracownikiem tego rodzaju dodatkowej umowy przechowania. Nie oznacza to jednak, że zakład pracy nie ma w ogóle obowiązku roztoczenia pieczy nad rzeczami pracownika wniesionymi przezeń do zakładu w związku z pracą. Jak już zostało wyżej powiedziane, taki obowiązek zakładu pracy wynika już z samej umowy o pracę.

Chodzi przy tym, oczywiście, tylko o rzeczy wniesione przez pracownika do zakładu pracy "w związku z pracą". Do takich rzeczy należy w każdym razie odzież pracownika, stosowna do pory roku. Jeżeli zakład pracy wydziela pomieszczenie do przechowywania tego rodzaju rzeczy pracowników, odpowiada za ich właściwe zabezpieczenie. Jeżeli nie wydziela, powinien dostarczyć pracownikowi odpowiednich środków do zabezpieczenia rzeczy.

Wyrok SN z dnia 17 października 1977 r., I PR 89/77

Standard: 31369 (pełna treść orzeczenia)