Skutki nieprawomocnego orzeczenia przywracającego pracownika do pracy (art. 48 k.p.)

Obowiązek niezwłocznego zgłoszenia przez pracownika przywróconego prawomocnym wyrokiem sądowym do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy ma przede wszystkim znacznie prawne, a nie faktyczne, co oznacza, że nie zawsze wymagane jest faktyczne podjęcie pracy po prawomocnym przywróceniu do pracy. Przeszkodą w faktycznym podjęciu pracy może być na przykład potwierdzona okresowa niezdolność przywróconego pracownika do pracy lub opór pracodawcy w wykonaniu orzeczenia przywracającego do pracy. Także zwolnienie przez pracodawcę z obowiązku świadczenia pracy pracownika przywróconego prawomocnym wyrokiem do pracy na poprzednich warunkach zatrudnienia stanowi („równoważy”) podjęcie pracy przez przywróconego do pracy na poprzednich warunkach zatrudnienia w rozumieniu art. 48 § 1 w związku z art. 57 § 1 i 3 k.p (por. uchwałę SN (7) - zasadę prawną z dnia 28 maja 1976 r., V PZP 12/76, oraz wyrok SN z dnia 5 czerwca 2007 r., III PK 10/07).

Wyrok SN z dnia 21 października 2015 r., I PK 308/14

Standard: 86785 (pełna treść orzeczenia)

Jedynie prawomocne orzeczenia kształtujące mogą wywierać skutki prawnomaterialne. Zgodnie z tą zasadą nieprawomocne orzeczenie przywracające pracownika do pracy nie zobowiązuje jeszcze zakładu pracy do ponownego zatrudnienia takiego pracownika ani też nie stwarza pracownikowi - pomimo zgłoszenia gotowości niezwłocznego podjęcia pracy - większych uprawnień w razie późniejszego uprawomocnienia się tego orzeczenia od tych uprawnień, jakie przysługują z mocy przepisów kodeksu pracy pracownikowi prawomocnie przywróconemu do pracy i który zgłosił gotowość niezwłocznego podjęcia pracy w terminie 7 dni od prawomocnego przywrócenia go do pracy. Zakład pracy wnosząc odwołanie od orzeczenia komisji odwoławczej do spraw pracy realizuje przysługujące mu z mocy art. 272 k.p. uprawnienie.

Niekorzystny wynik postępowania odwoławczego dla strony, która wniosła odwołanie, nie stwarza przeciwnikowi większych uprawnień od przysługujących mu na podstawie przepisów prawa, poza ubocznymi skutkami przedłużającego się procesu, np. w dziedzinie odsetek za zwłokę czy kosztów procesu.

O tym, że m.in. przepisy art. 47 i 48 k.p. dotyczą sytuacji, gdy pracownik podejmuje pracę bądź zgłasza gotowość niezwłocznego jej podjęcia po uprawomocnieniu się orzeczenia o przywrócenie do pracy, dał wyraz Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 28.V.1976 r., V PZP 12/75), podkreślając kilkakrotnie w motywach o reaktywowaniu stosunku pracy z mocy prawomocnego orzeczenia przywracającego pracownika do pracy i o biegu 7-dniowego terminu dla zgłoszenia gotowości do pracy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o przywróceniu pracownika do pracy.

Pogląd przeto, że zakład pracy powinien dopuścić pracownika do pracy niezwłocznie z chwilą zajęcia przez komisję odwoławczą stanowiska co do bezskuteczności wypowiedzenia umowy o pracę (warunków pracy lub płacy), bez odczekania prawomocności orzeczenia komisji w tym przedmiocie, nie znajduje podstaw prawnych.

Tym bardziej brak takich podstaw dla poglądu, że zakład pracy, wnosząc odwołanie od orzeczenia komisji odwoławczej przywracającego pracownika do pracy i odmawiając zatrudnienia go po upływie okresu wypowiedzenia, powinien ponosić odpowiedzialność za szkodę, którą poniósł pracownik niedopuszczony natychmiast do pracy, gdyby okazało się, że odwołanie zakładu pracy nie zostało uwzględnione.

Uchwała SN z dnia 27 kwietnia 1977 r., I PZP 3/77

Standard: 31270 (pełna treść orzeczenia)