Odpowiedzialność za niewykonanie czynności niezbędnych do uzyskania przez pracownika świadczeń z ubezpieczenia społecznego

Roszczenie pracownika o odszkodowanie za nieuzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego, na skutek niedopełnienia przez uspołeczniony zakład pracy ciążących na nim obowiązków z zakresu wykonywania czynności niezbędnych dla uzyskania tych świadczeń, jest roszczeniem ze stosunku pracy w rozumieniu art. 242 kodeksu pracy.

Jedną z podstawowych zasad prawa pracy, określoną w art. 16 k.p., jest obowiązek zakładu pracy przejawiania troski o zaspokojenie, między innymi, bytowych i socjalnych potrzeb pracowników, do których należy zaliczyć także uzyskanie przez pracownika zaopatrzenia emerytalnego.

Obowiązek podjęcia przez zakład pracy określonych czynności w celu zapewnienia pracownikowi uzyskania zaopatrzenia emerytalnego po rozwiązaniu umowy o pracę musi być siłą rzeczy realizowany w czasie trwania stosunku pracy. Wynika on przeto ze stosunku pracy, gdyż podstawę jego stanowi istnienie między uspołecznionym zakładem pracy i jego pracownikiem stosunku pracy.

W sprawach nie unormowanych przepisami tego prawa stosuje się - na podstawie art. 300 k.p. - odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy. Przepisy te, w zakresie, w jakim mają zastosowanie do stosunku pracy, stają się przepisami prawa pracy. Zastosowanie do roszczeń objętych pytaniem prawnym przepisów kodeksu cywilnego normujących skutki niewykonania zobowiązań (art. 471) nie pozostaje w sprzeczności z powoływanymi wyżej zasadami prawa pracy, wedle których obowiązki zakładu pracy wobec pracownika określone mogą być nie tylko w treści umowy o pracę, lecz także przepisami prawa pracy (art. 9 k.p.).

Uchwała SN z dnia 31 grudnia 1976 r., I PZP 55/76

Standard: 31219 (pełna treść orzeczenia)