Niedopuszczalność roszczenia o powiększenie przedmiotu odrębnej własności o pomieszczenia pomocnicze

Właścicielowi lokalu stanowiącego przedmiot odrębnej własności nie przysługuje z mocy ustawy roszczenie o powiększenie tego przedmiotu przez włączenie do niego pomieszczeń pomocniczych, które w umowie o ustanowienie odrębnej własności nie zostały zakwalifikowane jako przynależne do poszczególnych lokali.

O tym, czy lokale uboczne mają być objęte odrębną własnością lokali, czy też mają stanowić przedmiot współwłasności wszystkich właścicieli lokali, decyduje wyłącznie wola stron. W związku z tym uznać należy, że w wypadku gdy w umowie o ustanowienie odrębnej własności lokali pomieszczenia uboczne nie zostały objęte tą własnością, właścicielom lokali nie przysługuje ex lege roszczenie o zmianę tej umowy, idącą w kierunku włączenia wymienionych pomieszczeń do odrębnej własności.

Zawarta umowa może być w części, o której mowa, zmieniona za zgodą wszystkich współwłaścicieli. Zmiana taka bowiem nie narusza przepisów ustawy. Jeżeli nie ma takiej zgodności stanowisk wszystkich właścicieli lokali, możliwe jest dokonanie zmiany postanowień umowy, o których mowa, w trybie przepisów o zarządzie rzeczą wspólną. Ponieważ w omawianym wypadku chodzi o czynność przekraczającą zakres zwykłego zarządu, podstawę prawną takiej decyzji może stanowić art. 199 k.c. Oczywiście, sprawa taka podlega rozpoznaniu w postępowaniu nieprocesowym (art. 611-616 k.p.c.).

W sytuacji gdy sąd decyduje w opisany sposób o pomieszczeniach ubocznych, których jest mniej aniżeli lokali mieszkalnych, musi przyznać odpowiedni ekwiwalent tym właścicielom, którzy nie otrzymują pomieszczenia ubocznego. Może to być ekwiwalent w naturze (np. dodatkowa piwnica zamiast garażu) lub w gotówce.

Uchwała SN z dnia 24 maja 1974 r., III CZP 24/74

Standard: 30725 (pełna treść orzeczenia)