Służebność mieszkania zastrzeżona w umowie sprzedaży nieruchomości (art. 600 § 2 k.c.)

Służebność mieszkania zastrzeżona w umowie sprzedaży nieruchomości nie ma charakteru świadczenia dodatkowego, które w razie wykonania przez Skarb Państwa prawa pierwokupu (art. 600 § 2 k.c.) uważa się za niebyłe.

Art. 600 § 2 k.c. przewidując świadczenia dodatkowe, jakich uprawniony do korzystania z prawa pierwokupu nie mógłby spełnić, ma na względzie te świadczenia, które ze względu na ich rodzaj i osobę uprawnioną nie mogłoby być spełnione. Z reguły chodzi tutaj o tego rodzaju świadczenia, których uprawniony nie mógłby spełnić ze względu na ich osobisty charakter, jak np. napisanie dzieła literackiego itp. W grę mogą tu również wchodzić świadczenia dodatkowe polegające np. na zobowiązaniu się osoby trzeciej do wydania zbywcy rzeczy indywidualnie oznaczonych. W tego rodzaju i podobnych sytuacjach należałoby przyjąć, że chodzi o świadczenie dodatkowe, którego uprawniony nie mógłby spełnić, ale w tych wypadkach uprawniony do wykonania prawa pierwokupu może wykonać to prawo, uiszczając wartość świadczeń. Jedynie w odniesieniu do Skarbu Państwa tego rodzaju świadczenia dodatkowe uważa się za nie zastrzeżone. Jednakże do tego rodzaju świadczeń nie można zaliczyć dożywotniego bezpłatnego użytkowania mieszkania zastrzeżonego na nieruchomości, w stosunku do której uprawniony Skarb Państwa wykonuje prawo pierwokupu i staje się właścicielem tejże nieruchomości.

Uchwała SN z dnia 21 kwietnia 1971 r., III CZP 17/71

Standard: 30214 (pełna treść orzeczenia)