Określenie udziałów, w jakich uczestnicy nabyli przez zasiedzenie własność nieruchomości (art. 610 § 1 w zw. z art. 677 § 1 k.p.c.)

Treść postanowienia stwierdzającego nabycie udziałów we własności rzeczy przez zasiedzenie powinna precyzyjnie wskazywać udziały (co do wysokości) będące przedmiotem zasiedzenia, oraz osoby, którym udziały te przysługiwały w dacie upływu terminu zasiedzenia.

Współwłaściciel rzeczy jest uprawniony do wniesienia apelacji od postanowienia w przedmiocie zasiedzenia nieruchomości w zakresie niezależnym od posiadanego udziału w jej własności.

Zgodnie z art. 610 § 1 k.p.c., do orzeczenia w sprawie o zasiedzenie stosuje się odpowiednio przepisy o stwierdzeniu nabycia spadku, w tym więc przepis zawarty w art. 677 k.p.c. W postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku sąd wymienia spadkodawcę oraz wszystkich spadkobierców, którym spadek przypadł, jak również wysokość ich udziałów. 

Postanowienie SN z dnia 26 kwietnia 2013 r., II CSK 445/12

Standard: 68179 (pełna treść orzeczenia)

Pogląd sądu rewizyjnego wyrażony na tle prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu zasiedzenia i wyjaśniający zasadę określenia udziałów, w jakich spadkobiercy nabyli wspólnie przez zasiedzenie własność przedmiotów objętych działem spadku, stanowi ocenę prawną wiążącą zarówno sąd, któremu sprawa została przekazana, jak i sąd rewizyjny przy ponownym rozpoznaniu sprawy.

Sama zasada określenia wysokości udziałów we współwłasności według udziałów w dziedziczeniu jest wiążąca i sądy orzekające w niniejszej sprawie nie mogą od niej odstąpić. Inaczej natomiast ma się rzecz, gdy chodzi o określenie ułamków, w jakich ostatecznie uczestnicy dziedziczą spadek. Sąd Wojewódzki określił te udziały na 5/8 w stosunku do wnioskodawczyni i 3/8 w stosunku do Tadeusza C., powołując się na prawomocne stwierdzenie praw do spadku. Określenie to nie jest już oceną prawną, lecz ustaleniem faktycznym, opartym na materiale zebranym w sprawie. Skarżący kwestionuje to ustalenie twierdząc, że z prawomocnego stwierdzenia praw do spadku wynikają inne ułamki, niż to przyjął Sąd Wojewódzki. Gdyby Sąd Wojewódzki w toku dalszego rozpoznania sprawy podzielił trafność tego zarzutu, to nie byłoby przeszkody do skorygowania wspomnianych ułamków w sposób odpowiadający rzeczywistej treści stwierdzenia praw do spadku, w tym bowiem zakresie stanowisko Sądu Wojewódzkiego, będące ustaleniem faktycznym, a nie oceną prawną, że powodowałoby konsekwencji przewidzianych w art. 389 k.p.c.

Uchwała SN z dnia 18 lipca 1969 r., III CZP 38/69

Standard: 29917 (pełna treść orzeczenia)