Znamiona wykroczenia z art. 135 k.w.

Znamię czasownikowe "zajmować się" jest szerokie. W myśl słowników języka polskiego "zajmować się" to m.in.: "wypełnić (pracą, zajęciami) jakiś odcinek czasu; zużyć na to czas" (M. Szymański red.: Słownik języka polskiego, Warszawa 1989, t. III, s. 910-911). Pojęcie "zajmować się" tłumaczone jest także jako "podjęcie doraźnych czynności" (S. Skorupka: Słownik frazeologiczny języka polskiego, Warszawa 1987, s. 737). Tak więc wykładnia językowa prowadzi do wniosku, że "zajmowanie się" może mieć charakter stały, jak i doraźny.

Wykroczenie opisane w art. 135 k.w. nie jest wykroczeniem powszechnym, na co wskazywałoby użycie w jego treści zaimka osobowego "kto". Uzupełnienie tego zaimka formą bezokolicznika w stronie zwrotnej "zajmować się sprzedażą" dowodzi, że popełnić je może tylko i wyłącznie osoba, która takie czynności pełni. Powyższe wywody wskazują, że obojętny jest tytuł, w oparciu o który czynność sprzedaży towarów jest wykonywana. Tytułem takim może być więc także umocowanie w formie pełnomocnictwa udzielonego przez właściciela lub kierownika sklepu.

Na marginesie wypada stwierdzić, że wola ustawodawcy co do przyjętego w treści art. 135 k.w. określenia sprawcy nie ulega wątpliwości, zważywszy iż wielokrotnie, w treści poszczególnych przepisów Kodeksu wykroczeń, uciekał się on do sformułowań uściślających, np. w: art. 137 § 2 k.w. "kierownik punktu sprzedaży detalicznej...", art. 138c § 1 "kto w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa...", art. 158 § 1 k.w. "właściciel lub posiadacz lasu...". Zauważyć na koniec wypada, iż za takim, jak zaprezentowano wyżej, rozumieniem art. 135 k.w. przemawia również jego ratio legis , gdyż w założeniu miał on chronić interesy konsumentów.

Uchwała SN z dnia 17 marca 2005 r., I KZP 3/05

Standard: 29104 (pełna treść orzeczenia)

Kierownik lub sprzedawca uspołecznionego przedsiębiorstwa handlu detalicznego, który ukrywa przed nabywcą towar przeznaczony do sprzedaży lub umyślnie bez uzasadnionej przyczyny odmawia sprzedaży takiego towaru, odpowiada za wykroczenie określone w art. 135 k.w.

Kodeks karny z 1969 r. nie zawiera przepisu przewidującego odpowiedzialność karną osoby, która - zajmując się sprzedażą towarów w przedsiębiorstwie handlu detalicznego - ukrywa przed nabywcą towar przeznaczony do sprzedaży lub umyślnie bez uzasadnionej przyczyny odmawia sprzedaży takiego towaru. Odpowiedzialność karną za taki czyn przewidywał art. 12 ustawy z dnia 13 lipca 1957 r. o zwalczaniu spekulacji i ochronie interesów nabywców oraz producentów rolnych w obrocie handlowym (Dz. U. Nr 39, poz. 171), który obecnie nie obowiązuje.

W uzasadnieniu do projektu kodeksu karnego wskazano przyczyny pominięcia w nim czynu określonego w art. 12 wspomnianej ustawy z dnia 13 lipca 1957 r., a mianowicie Komisja Kodyfikacyjna wyraziła pogląd, że niektóre czyny przewidziane w wymienionej ustawie, a m.in. w art. 12 zostaną przekształcone w wykroczenia (por. s. 153 uzasadnienia do Projektu kodeksu karnego, Wydawnictwo Prawnicze 1968). Postulat ten zrealizował kodeks wykroczeń z 1971 r., który uchylił tę ustawę (por. art. IV pkt 4 przep. wprow. k.w.), a w rozważanym zakresie, zamiast art. 12 cytowanej ustawy przewidującego odpowiedzialność za występek zagrożony karą do 2 lat aresztu, wprowadził art. 135, określający wykroczenie zagrożone karą grzywny.

Uchwała SN z dnia 30 maja 1980 r., VI KZP 6/80

Standard: 39976 (pełna treść orzeczenia)