Zasiedzenie służebności okna

Trwałym i widocznym urządzeniem w znaczeniu powyższym "(...) jest okno otwierane na zewnątrz tak, że sięga ono w przestrzeń nad gruntem sąsiada, podobnie jak np. rynna odprowadzająca wodę. Korzystanie więc z takiego okna mogło - zarówno pod rządem k.c. Nap., jak i art. 184 § 1 pr. rzeczowego i art. 292 k.c. - prowadzić do nabycia służebności gruntowej, polegającej na prawie posiadania takiego okna i otwierania go. Nie można uznać za prawidłowy poglądu (...), że otwieranie okna w przestrzeń powietrzną sąsiada nie jest faktycznym władztwem nad cudzą nieruchomością, skoro ogranicza ono, i to w wyraźny i trwały sposób, jego przestrzeń, znajdującą się nad jego gruntem czy nawet budynkiem." (uchwała SN z dnia 12 lutego 1980 r., III CZP 83/79

Postanowienie SN z dnia 24 kwietnia 2002 r., V CKN 972/00

Standard: 46927 (pełna treść orzeczenia)

Służebność okna może być nabyta przez zasiedzenie na podstawie art. 292 k.c., podobnie jak pod rządem art. 184 prawa rzeczowego z 1946 r., jeżeli okno otwierane jest na zewnątrz, tak że sięga w przestrzeń nad gruntem sąsiednim.

Trwałym i widocznym urządzeniem w rozumieniu powyższym jest okno otwierane na zewnątrz tak, że sięga ono w przestrzeń nad gruntem sąsiada, podobnie jak np. rynna odprowadzająca wodę. Korzystanie więc z takiego okna mogło - zarówno pod rządem k.c. Nap., jak i art. 184 § 1 pr. rzecz. i art. 292 k.c. - prowadzić do nabycia służebności gruntowej, polegającej na prawie posiadania takiego okna i otwierania go.

Nie można uznać za prawidłowy pogląd, że otwieranie okna w przestrzeń powietrzną sąsiada nie jest faktycznym władztwem nad cudzą nieruchomością, skoro ogranicza ono, i to w wyraźny i trwały sposób, jego przestrzeń, znajdującą się nad jego gruntem czy nawet budynkiem. Niemniej jednak należy zauważyć, że do zasiedzenia tego rodzaju służebności może dojść tylko wówczas, gdy istnienie okna wychodzącego na grunt sąsiedni jest zgodne z porządkiem prawnym, a w szczególności z przepisami prawa budowlanego. Nie może bowiem dojść do sytuacji, że przez faktyczne nadużycie przepisów budowlanych powstaje służebność okna, którą następnie decyzją administracyjną trzeba by było skasować. Z materiału zaś sprawy wydaje się wynikać, że w niniejszej sprawie okno zostało w 1945 r. wykonane w ścianie przeciwpożarowej bez zezwolenia organów budowlanych i wbrew przepisom o bezpieczeństwie i następnie w 1978 r. przerobione (rozszerzone) wbrew nakazowi jego zlikwidowania.

Uchwała SN z dnia 12 lutego 1980 r., III CZP 83/79

Standard: 28698 (pełna treść orzeczenia)