Podstawy wyłączenia potrącenia
Wyłączenie potrącenia (art. 505 k.c.)
Art. 505 k.c. zawiera wyłączenia, które mają na względzie interes wierzyciela wzajemnego, dlatego wymienione w nim wierzytelności nie mogą być umorzone wbrew woli wierzyciela (wyrok SN z 21 grudnia 1967 r., I CR 481/67, OSNC 1968, nr 11, poz. 186; wyrok SN z 23 stycznia 2004 r., III CK 251/02, LEX nr 197447).Wyłączenie przez art. 505 k.c. możliwości potrącenia określonych tam wierzytelności nie ogranicza samej tylko możności złożenia oświadczenia woli o potrąceniu (dokonania potrącenia), lecz wyłącza ich potrącalność. Wyłączenia te należy, więc rozpatrywać w tej samej płaszczyźnie, co warunki potrącalności określone w art. 498 k.c. Okoliczności wymienione w art. 504 i 505 k.c., których wystąpienie stoi na przeszkodzie potrącenia, są w doktrynie określane, jako tzw. negatywne przesłanki potrącenia
Wyrok SO w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 30 września 2014 r., V Pa 18/14
Standard: 37483 (pełna treść orzeczenia)
Wprawdzie katalog wyłączeń jest otwarty, jednakże jakiekolwiek dalsze wyłączenia, poza określonym w art. 505 pkt 1-3 k.c. muszą wynikać z obowiązującego przepisu prawnego – z ustawy lub aktu wydanego na podstawie ustawy. Przykładem przepisów szczególnych wprowadzających ograniczenia co do potrącenia są art. 122 § 1 k.p.c. (ograniczający możliwość potrącenia w przypadku sum należnych adwokatowi lub radcy prawnemu tytułem wynagrodzenia w przypadku zwolnienia od kosztów sądowych), art. 1087 k.p.c. (ograniczający możliwość potrącenia w przypadku egzekucji świadczeń alimentacyjnych z wynagrodzenia za pracę).
Ograniczenia wynikać mogą również z kodeksu spółek handlowych. Według art. 14 § 4 k.s.h. wspólnik i akcjonariusz nie może potrącać swoich wierzytelności wobec spółki kapitałowej z wierzytelnością spółki względem wspólnika z tytułu należnej wpłaty na poczet udziałów albo akcji.
Wyrok SA w Szczecinie z dnia 2 sierpnia 2013 r., I ACa 250/13
Standard: 28178 (pełna treść orzeczenia)