Niedopuszczalność zastąpienia orzeczeniem sądowym oświadczenia wiedzy

Ogólna regulacja przewidziana w art. 65[1] k.c. zdaje się całkowicie nie wykluczać tej ostatniej możliwości. Kwestia ta będzie jednak wymagała dokładnego zbadania okoliczności danego przypadku, a w szczególności natury danego oświadczenia.

Oświadczenie, którego istota polega na potwierdzeniu istnienia stosunku prawnorzeczowego, czyli współwłasności należy uznać za oświadczenie wiedzy, a nie woli.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, nie może zostać zastosowany art. 64 k.c. w zw. z art. 65[1] k.c., bowiem oświadczenie, stanowiące informację o określonym stanie rzeczy (posiadaniu statusu współwłaściciela), nie ma wpływu na powstanie, ustanie czy treść praw i obowiązków prywatnoprawnych. Oświadczenie wiedzy nie stanowi bowiem źródła, z którego wynika stosunek prawnorzeczowy (współwłasność).

Orzeczenie sądu, wydane na podstawie art. 64 k.c., zastępuje oświadczenie w tym sensie, że wywołuje te same skutki, które wywołałoby oświadczenie zobowiązanego. Ponieważ oświadczenie pozwanych "potwierdzające", że powódka jest współwłaścicielem nie mogłoby, wobec braku podstaw normatywnych, wywołać jakichkolwiek skutków prawnorzeczowych, to nie istnieją podstawy prawne do uwzględnienia roszczenia o zobowiązanie pozwanych do złożenia oświadczenia wiedzy. Zatem powództwo w tej części podlegało oddaleniu a limine i niecelowe było prowadzenie w tym zakresie postępowania dowodowego.

Wyrok SA w Warszawie z dnia 31 grudnia 2018 r., V ACa 1263/17

Standard: 27579 (pełna treść orzeczenia)