Zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu po uprawomocnieniu się orzeczenia (art. 84 § 1 i 2 k.p.k.)

Sąd Najwyższy w tym składzie nie podziela poglądu wyrażonego w wyroku z dnia 27 kwietnia 2011 r., II KK 316/10. Jest to stanowisko odosobnione, zaś argumenty przeciwne zostały w sposób wyczerpujący przedstawione zarówno w glosie do tego orzeczenia autorstwa T. Bergela (OSP 2012/6/64), jak i w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2013 r., II KZ 56/12

Postanowienie SN z dnia 4 maja 2016 r., III KK 334/15

Standard: 25830 (pełna treść orzeczenia)

Dokonane w postępowaniu w toku instancji (przed prawomocnym zakończeniem postępowania) wyznaczenie obrońcy z urzędu powoduje, że jest on uprawniony również do sporządzenia i podpisania kasacji. Wynika to wprost z treści art. 84 § 1 k.p.k. Przewidziane w tym przepisie uprawnienie, nie nakłada (skoro je stanowi) na obrońcę obowiązku podejmowania czynności procesowych po prawomocnym zakończeniu postępowania, toteż – co zasadnie przyjął Sąd Okręgowy – nie może uzasadniać przyznania mu wynagrodzenia za dokonanie takich czynności. To bowiem przysługuje jedynie obrońcy wyznaczonemu z urzędu w celu rozważenia kwestii istnienia podstaw do wniesienia kasacji oraz ewentualnego jej sporządzenia (por. wyrok SN z 7 maja 1997 r., IV KKN 106/96; postanowienie SN z: 1 marca 2004 r., IV KK 15/04; 28 marca 2006 r., IV KK 468/05; 8 czerwca 2006 r., III KZ 30/06; 19 kwietnia 2007 r., II KK 317/06; 17 listopada 2010 r., II KZ 47/10).

Pogląd, iż Skarb Państwa reguluje należności z racji nieopłaconej obrony z urzędu tylko w ramach tych działań obrońcy, które są jego prawnym obowiązkiem, co wyłącza ich pokrywanie, gdy ustanowiony obrońca z urzędu, po ustaniu obowiązku w tym zakresie, podejmuje z własnej inicjatywy dalsze kroki obrończe, znalazł aprobatę w piśmiennictwie (por. Z. Doda, A. Gaberle – Kontrola odwoławcza w procesie karnym, Warszawa 1997, s. 453; T. Grzegorczyk – Komentarz Kodeksu postępowania karnego, 5 wydanie s. 273 – 274; P. Hofmański, E. Sadzik, K. Zgryzek – Kodeks postępowania karnego. Tom III. Komentarz, 2 wydanie, s. 157; S. Steinborn – Komentarz aktualizowany do art. 618 k.p.k. w wersji elektronicznej).

Postanowienie SN z dnia 15 stycznia 2013 r., II KZ 56/12

Standard: 25829 (pełna treść orzeczenia)