Odmowa potwierdzenia na piśmie przyjęcia do wiadomości obowiązujących przepisów BHP
Ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych w orzeczniczej praktyce
Zachowanie powoda polegające na odmowie potwierdzenia na piśmie przyjęcia do wiadomości obowiązujących przepisów dotyczących zasad bezpieczeństwa i higieny pracy nie można zakwalifikować jako ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Zgodnie z art. 52 § 1 pkt 1 k.p. pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia przez niego podstawowych obowiązków pracowniczych. Przesłankami zastosowania powyższego przepisu są: bezprawność działania, zagrożenie interesów pracodawcy (przesłanki obiektywne) i zawinienie (przesłanka subiektywna) co najmniej w stopniu rażącego niedbalstwa. Nie można sformułować zasady, że przesłanki obiektywne świadczą o stopniu zawinienia. Zupełnie wyjątkowo można na podstawie przesłanek obiektywnych wnioskować o winie - tym samym uznając znaczny stopień zawinienia rozumianej jako negatywny stosunek pracownika do jego obowiązków.
Obowiązek potwierdzenia przez pracownika na piśmie zapoznania się z instrukcją bezpiecznego wykonywania pracy dla stanowisk lub miejsc pracy w ruchu zakładu górniczego wynika z § 11 ust. 4 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w odkrywkowych zakładach górniczych wydobywających kopaliny podstawowe (Dz.U. Nr 96, poz. 858 ze zm.).
Potwierdzenie na piśmie przez pracownika, że został zapoznany z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, stanowi dowód na wywiązywanie się zakładu pracy z obowiązków wynikających z powyższego rozporządzenia i na tym polegał zagrożony zachowaniem powoda (polegającym na zaniechaniu) interes pracodawcy. Natomiast sama odmowa podpisania powyższego dokumentu nie jest równoznaczna z odmową stosowania zasad z niego wynikających. Odmowa ta nie stanowiła również demonstracji negatywnego stosunku powoda do obowiązków pracowniczych lecz była wynikiem przeświadczenia, że przedmiotowe instrukcje odnoszą się także do innych stanowisk pracy i dlatego nie powinny zostać podpisane. Nie sposób zatem przyjąć, że bezprawnemu działaniu powoda (naruszającemu wskazany wyżej przepis rozporządzenia Ministra Gospodarki) można przypisać znaczny stopień winy rozumianej przynajmniej jako rażące niedbalstwo.
Fakt, że obowiązek potwierdzenia na piśmie zapoznania się ze stosownymi instrukcjami wynika z konkretnego, przywołanego aktu prawnego, nie zwiększa wagi interesu pracodawcy. Dopiero nieprzestrzeganie przez pracowników przepisów oraz zasad bezpieczeństwa pracy, czy też ostentacyjna odmowa stosowania się do nich godzi w istotny interes pracodawcy. Co więcej, postępowanie takie narusza interes osoby dokonującej naruszenia zasad bezpieczeństwa pracy oraz interes pozostałych pracowników.
Wyrok SN z dnia 19 kwietnia 2006 r., II PK 304/05
Standard: 25384 (pełna treść orzeczenia)