Wystawienie nierzetelnej faktury godzącej w obowiązek podatkowy; lex specialis art. 62 § 2 lub 5 k.k.s. wobec art. 271 § 1 k.k.

Wystawienie fikcyjnej faktury VAT może być traktowane, jako realizacja znamion występku skarbowego z art. 62 § 2 k.k.s., bowiem dobro prawne stojące u podstaw typu czynu zabronionego określonego w tym przepisie, jakim jest obowiązek podatkowy, nie daje podstaw do twierdzenia, że wystawienie lub posługiwanie się fikcyjnymi fakturami VAT realizacji obowiązków podatkowych nie zagraża.

Wyrok SN z dnia 21 marca 2019 r., V KK 108/18

Standard: 23654 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku, gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Za utrwalony zarówno w doktrynie jak i judykaturze należy przy tym uznać pogląd, że wspomniany przepis – wbrew temu, co wynika z przytoczonego wyżej wywodu instancji odwoławczej - „dotyczy przede wszystkim sytuacji, w których wystawiane faktury nie dokumentują rzeczywiście dokonanej transakcji”.

W orzecznictwie trafnie wskazuje się nadto, że regulacja ta odnosi się do każdego przypadku wystawienia faktury obejmującej podatek VAT w sytuacji, kiedy czynność nie podlega temu podatkowi, jest od podatku zwolniona albo dokumentuje transakcję fikcyjną (wyrok NSA z dnia 17 lipca 2018 r., I FSK 1415/16).

Pogląd, że przepis ten znajduje zastosowanie do faktur dokumentujących czynności niedokonane (fikcyjne) wyraził również Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 21 kwietnia 2015 r., P 40/03, na mocy którego organ ten orzekł, że art. 62 § 2 ustawy z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2013 r., poz. 186 ze zm.) w zakresie, w jakim dopuszcza odpowiedzialność za przestępstwo skarbowe, polegające na wystawieniu faktury dokumentującej czynność niewykonaną, tej samej osoby fizycznej, która uprzednio, na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm.), została zobowiązana do zapłaty podatku w kwocie wykazanej na tej fakturze, jest zgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz nie jest niezgodny z art. 42 ust. 1 Konstytucji.

Wyrok SN z dnia 21 lutego 2019 r., IV KK 486/17

Standard: 23701 (pełna treść orzeczenia)