Delegowanie sędziego

Podsekretarz stanu może skutecznie udzielić delegacji sędziemu do orzekania w innym sądzie powszechnym. Możliwość taką przewiduje art. 77 § 1 pkt 1 p.u.s.p. Wspomniany przepis zastrzega tę kompetencję dla Ministra Sprawiedliwości, jednak w orzecznictwie przyjęto, że uprawnienie Ministra Sprawiedliwości do delegowania sędziego do pełnienia obowiązków sędziego w innym sądzie może być z jego upoważnienia wykonywane przez sekretarza stanu lub podsekretarza stanu (zob. uchwałę pełnego składu SN z 14 listopada 2007 r., BSA I-4110-5/07).

Nieskuteczny akt delegacji nie stwarza bowiem sędziemu kompetencji do orzekania w sądzie, do którego nie został on nominowany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W konsekwencji osoba taka, choć cieszy się przymiotem sędziego swojego sądu „macierzystego”, nie może orzekać w sądzie, do którego miała być delegowana. Przypadek taki, podobny do sytuacji orzekania w danym sądzie w dacie nieobjętej delegacją, stanowi egzemplifikację przyczyny nieważności postępowania w postaci sprzeczności składu sądu z przepisami prawa, tj. art. 379 pkt 4 k.p.c. (zob. postanowienie SN z 9 grudnia 2010 r., IV CSK 193/10).

Postanowienie SN z dnia 4 kwietnia 2024 r., I CSK 738/23

Standard: 79525 (pełna treść orzeczenia)

Sąd Najwyższy jest uprawniony w celu prawidłowej realizacji gwarancji stron do bezstronnego i niezawisłego sądu w rozumieniu art. 47 Karty Praw Podstawowych dokonać na żądanie strony postępowania badania i stwierdzenia istnienia albo braku bezstronności i niezawisłości sędziego orzekającego w sądzie wyższej instancji na podstawie delegacji wydanej przez Ministra Sprawiedliwości. Ocenie podlega zwłaszcza okoliczność - istnienia albo braku gwarancji niezawisłości i bezstronności orzekania w tej sprawie. Istnieć muszą jednak okoliczności, które w powiązaniu z faktem takiej delegacji podważają niezawisłość i bezstronność sędziego. Stabilność orzeczeń i potrzeba ich poszanowania są bowiem również wartościami o szczególnej mocy, służącymi samemu wymiarowi sprawiedliwości i społeczeństwu dla którego istnieją, chronionymi prawem krajowym oraz prawem Unii Europejskiej, a także wskazywanymi w orzecznictwie wszystkich sądów (w tym także SN oraz TS UE) – tak trafnie SN w postanowieniu z dnia 23 czerwca 2022 r., IV KK 164/22).

Wyrok SN z dnia 11 lipca 2023 r., II KK 148/23

Standard: 74442 (pełna treść orzeczenia)