Zatwierdzenie sprawozdania zarządcy (art. 937 § 2 w zw. z art. 615 k.p.c.)

Od postanowienia w przedmiocie zatwierdzenia sprawozdania zarządcy, wydanego na podstawie art. 937 § 2 w związku z art. 615 k.p.c., przysługuje apelacja.

Nie ulega wątpliwości, że postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia sprawozdania zarządcy nieruchomością wspólną jest orzeczeniem co do istoty sprawy, rozstrzyga bowiem w sposób merytoryczny i stanowczy – między współwłaścicielami – kwestię materialnoprawną z zakresu współwłasności rzeczy (por. też uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2000 r., III CZP 30/99, OSNC 2000, nr 6, poz. 106). Gdyby uznać, że odesłanie przewidziane w art. 615 k.p.c. obejmuje środki odwoławcze, czy – szerzej – środki zaskarżenia przysługujące w postępowaniu egzekucyjnym, to należałoby dojść do wniosku, że wymienione postanowienie jest niezaskarżalne, bo przepisy normujące tok egzekucji z nieruchomości nie przewidują w tym zakresie zażalenia ani innego środka zaskarżenia. Wniosek taki jest jednak nie do przyjęcia już tylko z tej przyczyny, że dostarcza rozwiązania, które pozostaje w kolizji z konstytucyjną zasadą dwuinstancyjności postępowania, wymagającą istnienia środka zaskarżenia od każdego orzeczenia wydanego w postępowaniu w pierwszej instancji, które rozstrzyga sprawę merytorycznie (lub kończy ją postanowieniem formalnym) (art. 176 ust. 1 w związku z art. 78 Konstytucji; por. też uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000 r., I CZ 97/00, OSNC 2001, nr 3, poz. 45).

Postanowienia wydawane w sprawach zarządu związanego ze współwłasnością i użytkowaniem rozstrzygają kolizje między współwłaścicielami w ramach stosunku współwłasności, w związku z czym jakiekolwiek ograniczenia w zakresie dostępu do środków odwoławczych są w tym wypadku niedopuszczalne, natomiast postanowienia podejmowane przez organ egzekucyjny mają na celu szybkie i skuteczne zrealizowanie tytułu wykonawczego, toteż, podobnie jak w całym postępowaniu egzekucyjnym, w którym interes publiczny jest równie istotny jak interes prywatnoprawny, zakres ich zaskarżania może być zredukowany. Tak więc fakt, że wydane przez sąd egzekucyjny w toku egzekucji z nieruchomości postanowienie dotyczące zatwierdzenia lub odmowy zatwierdzenia sprawozdania zarządcy jest niezaskarżalne, nie może w żaden sposób ważyć na rozstrzygnięciu zagadnienia, czy i jaki środek zaskarżenia przysługuje na podobne postanowienie sądu wydane w postępowaniu nieprocesowym w sprawie zawisłej między współwłaścicielami.

Uchwała SN z dnia 31 stycznia 2001 r., III CZP 51/00

Standard: 22456 (pełna treść orzeczenia)