Odpowiedzialność za szkody powstałe podczas załadowywaniu lub rozładowywaniu samochodu podczas postoju
Pojęcie ruchu mechanicznego środka komunikacji; pojazdu mechanicznego
W przypadku odpowiedzialności za szkody powstałe przy załadowywaniu lub rozładowywaniu samochodu ciężarowego, takie działania pozostają poza granicami pojęcia ruchu mechanicznego środka komunikacji, stanowiącego przesłankę odpowiedzialności opartej na art. 436 k.c. Oznacza to, że za szkodę podczas załadunku (czy rozładunku) towarów do unieruchomionego pojazdu posiadacz (lub kierujący) odpowiada jedynie w przypadku zawinionego działania po jego stronie (na zasadzie winy). Szkody te są jednak objęte ochroną ubezpieczeniową w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC, o ile szkoda powstała bezpośrednio przy załadunku (lub rozładunku). Dla celów tego ubezpieczenia prawodawca rozszerzył granice pojęcia ruchu pojazdu mechanicznego.
Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika bezspornie, że w dniu 1.04.2014 r. podczas załadunku towaru na ciężarówkę doszło do wyśliźnięcia się skrzynki z rąk powoda w wyniku pęknięcia ucha i upadku na jego nogę. W winniku upadku skrzynki z mięsem powód doznał złamania trzech palców u lewej nogi III-V kości śródstopia lewego. Pojazd w trakcie którego załadunku doszło do zdarzenia objęty był polisą ubezpieczeniową posiadaczy pojazdów mechanicznych przez pozwaną. Posiadacz pojazdu nie wyposażył powoda w obuwie robocze z metalowymi noskami.
Szkoda powstała „bezpośrednio przy załadowaniu i rozładowaniu pojazdu” jest ex definitione szkodą będącą następstwem ruchu pojazdu, za którą ponosi odpowiedzialność na zasadach art. 436 w zw. z art. 435 kc posiadacz lub kierowca pojazdu, a za nich zakład ubezpieczeń.
Sytuacja, gdy powód doznał uszczerbku na zdrowiu bezpośrednio przy rozładowaniu pojazdu z towarów znajdujących się na pojeździe, niewątpliwie wiązała się z ruchem pojazdu, za którą posiadacz pojazdu ponosi odpowiedzialność na podstawie art. 436 k.c. w zw. z art. 435 k.c. Powyższe stanowisko potwierdzenie znajduje w wyrokach Sądu Najwyższego z dnia z dnia 11 kwietnia 2003 r. III CKN 1522/00 oraz z dnia 27 października 2004 r., IV CK 133/04.
Wyrok SR w Człuchowie z dnia 21 marca 2017 r., IV P 75/16
Standard: 10802 (pełna treść orzeczenia)
Z uwagi na to, że zdarzenie miało miejsce w dniu 24 listopada 2006 r. do odpowiedzialności pozwanego mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. 2003 Nr 124, poz. 1152 ze zm.), a dokładniej art. 34 ustawy w brzemieniu sprzed jego nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. (Dz.U. 2011 r. Nr 205, poz. 1210).
Wskazany przepis stanowił, że z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, odsyła do przesłanek i zasad odpowiedzialności posiadacza pojazdu i kierowcy określonych w art. 436 w zw. z art. 435 KC.
W ustępie drugim art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych sprecyzowano, co w rozumieniu tej ustawy oznacza „szkoda powstała w związku z ruchem pojazdu mechanicznego”.
Szkodą tą jest m.in. „szkoda powstała bezpośrednio przy załadowaniu i rozładowaniu pojazdu mechanicznego”. Powyższa regulacja usuwa wątpliwości w zakresie rozumienia pojęcia ruchu pojazdów w rozumieniu art. 436 KC. W konsekwencji sytuacja, gdy powód doznał uszczerbku na zdrowiu bezpośrednio przy rozładowaniu pojazdu z towarów znajdujących się na pojeździe, nie może budzić wątpliwości, że wiązała się z ruchem pojazdu, za którą posiadacz pojazdu ponosi odpowiedzialność na podstawie art. 436 KC w zw. z art. 435 KC.
Powyższe stanowisko potwierdzenie znajduje w wyrokach Sądu Najwyższego z dnia z dnia 11 kwietnia 2003 r., sygn. akt III CKN 1522/00 oraz z dnia 27 października 2004 r., sygn. akt IV CK 133/04, które dotyczyły sytuacji powstania szkody w czasie garażowania pojazdu oraz na skutek upadku z przyczepy pojazdu po zakończeniu jej rozładunku. Wprawdzie orzeczenia te wydane zostały na tle obowiązywania rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 marca 2000 r. w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów (Dz.U. 2000 r. Nr 26, poz. 310 ze zm.), które wprawdzie zapadły na podstawie innej regulacji prawnej to jednakże wobec w zasadzie tożsamego brzmienia § 10 ust. 2 rozporządzenia z art. 34 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, to pozostają w pełni aktualne w niniejszej sprawie.
Wyrok SA w Gdańsku z dnia 18 lipca 2012 r., I ACa 394/12
Standard: 22349 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 22350