Zaniechanie zawiadomienia o przestępstwie z obawy przed odpowiedzialnością karną (art. 240 § 3 k.k.)

Art. 240 § 3 k.k. nie dotyczy sprawców przestępstwa pierwotnego, ponieważ na nich nie ciąży obowiązek denuncjacji. Dotyczy zatem tych, którzy donosząc o czynach zabronionych innych osób - niezależnie od ich formy stadialnej - wskazanych w § 1 art. 240 k.k. (art. 118, 127, 128, 130, 134, 140, 148, 163, 166 lub 252) mogliby przy tej sposobności zdradzić się z popełnieniem jakiegokolwiek innego - własnego przestępstwa (tak np. Wyrok Sądu Apelacyjnego w. B. z dnia 20 stycznia 2005 r. w sprawie sygn. akt II AKa 345/04, OSAB 2005, z. 3, poz. 43S).

Skoro zatem oskarżony M. S. nie powiadomił organów ścigania o popełnieniu przez inną osobę czynu z art. 148§1 k.k. i wynikało to z podawanej przez niego motywacji, tj. w szczególności z jego obaw, że może zostać podejrzany w sprawie jako współsprawca tego przestępstwa w sytuacji, gdy nie miał w istocie z nim związku – nie dotyczy go kontratyp z art. 240 § 3 k.k.

Wyrok SA w Warszawie z dnia 28 sierpnia 2012 r., II AKa 241/12

Standard: 20819

Przepis art. 240 § 3 k.k. dotyczy tych, którzy donosząc o czynach zabronionych innych osób - niezależnie od ich formy stadialnej - wskazanych w § 1 art. 240 k.k. (tj. czynach z art. 118, 127, 128, 130, 134, 140, 148, 163, 166 lub 252) mogliby przy tej sposobności zdradzić się z popełnieniem jakiegokolwiek innego - własnego przestępstwa.

Obawa, o której mowa w art. 240 § 3 k.k. istnieje już z chwilą powstania groźby odpowiedzialności karnej wobec osób wymienionych w tym przepisie. Bez znaczenia jest to czy osoba, o której mowa w art. 240 § 3 k.k. wyartykułowała (oznajmiła) przed organem powołanym do ścigania przestępstw, że obawia się odpowiedzialności karnej grożącej jej samej lub jej najbliższym, czy też istnienie tego warunku wynika wprost z poczynionych przez organ procesowy ustaleń faktycznych. To jest, że donosząc o przestępstwie wskazanym w art. 240 § 1 k.k. narazi siebie (lub osobę najbliższą), na odpowiedzialność karną za popełnione jakiekolwiek inne przestępstwo. (Por. Józef Mikos i Zbigniew Sobolewski "Prawny obowiązek zawiadomienia o przestępstwie" - Problemy Kryminalistyki Nr 66 (XII) Warszawa, marzec-kwiecień 1967 r. w tym m.in. str. 155-156 oraz str. 165-166.

Wyrok SA w Białymstoku z dnia 20 stycznia 2005 r., II AKa 345/04

Standard: 24005 (pełna treść orzeczenia)