Zaprzestanie korzystania z majątkowych praw autorskich a wynagrodzenie należne twórcy

Na podstawie umowy licencyjnej o korzystanie z utworu licencjobiorca uzyskuje prawo do wykorzystywania utworu, objętego majątkowymi prawami autorskimi w określony sposób (na określonych polach eksploatacji) za wynagrodzeniem (art. 41 ust. 2, art. 43 PrAut). Nie jest natomiast istotne, z punktu widzenia praw i obowiązków stron umowy licencyjnej, czy uprawniony z licencji rzeczywiście z nabytych praw autorskich korzysta.

Jeżeli w umowie licencyjnej przewidziano, że licencjobiorca będzie korzystał z majątkowych praw autorskich na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, to samo zaprzestanie prowadzenia takiej działalności nie powoduje wygaśnięcia po jego stronie obowiązku wykonywania umowy, w szczególności poprzez uiszczanie należnego twórcy wynagrodzenia, o ile nie zachodzą okoliczności, skutkujące wygaśnięciem zobowiązania z mocy prawa (por. art. 475 § 1 k.c.).

Wynika to z samej istoty umownego stosunku zobowiązaniowego (art. 353 k.c., art. 353[1] KC, art. 354 k.c.).

Bez znaczenia jest zatem okoliczność, że pozwany w 2011 r. zaprzestał wykonywania działalności gastronomicznej w lokalach objętych umowami licencyjnymi, skoro jednocześnie nie doprowadził do rozwiązania tych umów. Strony w treści zawartych kontraktów nie przewidziały bowiem skutku w postaci automatycznego wygaśnięcia zobowiązania na wypadek zaprzestania prowadzenia przez licencjobiorcę działalności gospodarczej.

Z kolei strona pozwana nie próbowała wykazywać, że spełnienie przez nią świadczenia stało się niemożliwe wskutek okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności (art. 475 § 1 k.c.).

Przewidziana w przepisie art. 475 § 1 k.c. niemożliwość świadczenia skutkująca wygaśnięciem zobowiązania obejmuje sytuacje, gdy po powstaniu zobowiązania istnieje stan zupełnej, trwałej i obiektywnej niemożności zachowania się dłużnika w sposób wynikający z treści zobowiązania (zob. bliżej wyrok SN z dnia 5 grudnia 2000 r., V CKN 150/00).

W realiach rozpoznawanej sprawy o niemożliwości świadczenia w takim rozumieniu można by mówić tylko wówczas, gdyby pozwany wykazał (art. 6 k.c.), że z przyczyn obiektywnych nie mógł w ogóle prowadzić od 2011 r. działalności gastronomicznej, w tym w innych lokalach (w takim przypadku umowy mogłyby być aneksowane).

Wyrok SA w Poznaniu z dnia 16 stycznia 2014 r., I ACa 1166/13

Standard: 20758 (pełna treść orzeczenia)