Prawo do milczenia i brak obowiązku dostarczania dowodów na swoja niekorzyść (art. 175 k.p.k. i art. 74 § 1 k.p.k.)
Inne kontratypy ustawowe i pozaustawowe Prawo oskarżonego do składania wyjaśnień (art 175 k.p.k.) Prawa i obowiązki oskarżonego w postępowaniu (art. 74 k.p.k.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Od dnia 15 kwietnia 2016 r., daty wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 437 z późn. zm.), zachowanie sprawcy składającego fałszywe zeznania (art. 233 § 1 k.k.) w obawie przed grożącą mu odpowiedzialnością karną, które do tej chwili traktowane było jako kontratyp działania w ramach prawa do obrony, zostało stypizowane jako uprzywilejowany typ przestępstwa określony w art. 233 § 1a k.k.
Ustawodawca, nowelizując art. 233 k.k. przychylił się do tych poglądów, w których wskazywano, że mimo powszechnego akceptowania przez systemy prawne zasady nemo se ipsum accusare tenetur, jej zakres jest rozmaicie rozumiany i nie musi mieć charakteru bezwzględnego. Wynika to z rangi prawa do obrony, którego elementem składowym jest ta zasada, względem naczelnego celu postępowania karnego.
Skoro obecnie ustawodawca tę – niewątpliwie szczególną – sytuację, dotychczas traktowaną w orzecznictwie jako kontratypową, uregulował w przepisie art. 233 § 1a k.k., statuując w nim uprzywilejowany typ przestępstwa składania fałszywych zeznań, to oczywiste jest, że działanie sprawcy składającego fałszywe zeznania w obawie przed grożącą mu odpowiedzialnością karną, nie może być już rozumiane jako działanie w omawianych okolicznościach wyłączających bezprawność takiego zachowania.
Postanowienie SN z dnia 15 stycznia 2020 r., I KZP 10/19
Standard: 47442 (pełna treść orzeczenia)
Skorzystania z uprawnienia do odmowy składania wyjaśnień na rozprawie czy też odpowiedzi na pytania przez współoskarżonego, nie można odczytywać jako naruszenie prawa do obrony drugiego współoskarżonego.
Skoro P. M. odmówiła odpowiedzi na pytania, to oczywiście niecelowe byłoby doprowadzenie na rozprawę skazanego R. S., aby ten zadał jej pytania, na które i tak nie uzyskałby odpowiedzi. To, że hipotetycznie nie wykluczone było, iż P. M. udzieliłaby odpowiedzi na pytania, nie może podważać prawidłowości procedowania Sądu meriti, a tym bardziej trafności stanowiska Sądu odwoławczego.
Postanowienie SN z dnia 8 stycznia 2020 r., V KK 628/19
Standard: 44928 (pełna treść orzeczenia)