Pełnomocnik procesowy w sprawie o rozwód (art. 426 k.p.c., w zw. z art. 87 § 1 k.p.c.)

W sprawie o rozwód pełnomocnikiem procesowym mogą być prócz adwokata tylko rodzice, rodzeństwo lub zstępni, strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia, jeżeli udzielono im pełnomocnictwa do prowadzenia danej sprawy (art. 87 § 1 w związku z art. 426 k.p.c.).

Pełnomocnictwo procesowe może być udzielone zarządcy majątku tylko w zakresie spraw dotyczących majątku lub interesów powierzonych zarządcy. Ani zarząd majątku, ani zarząd interesów nie mogą obejmować spraw rodzinnych, a zwłaszcza spraw dotyczących statusu osobowego małżonków.

Z tego też względu w procesie rozwodowym nie może być pełnomocnikiem strony osoba sprawująca zarząd jej majątku lub interesów. Pełnomocnikiem procesowym w takim procesie mogą być natomiast rodzice, rodzeństwo lub zstępni strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia.

Bez wpływu przy tym na powyższą wykładnię pozostaje treść art. 426 k.p.c., który wymaga do reprezentowania strony w postępowaniu w sprawach małżeńskich pełnomocnictwa udzielonego do prowadzenia danej sprawy. Przepis ten bowiem reguluje tylko kwestię rodzaju pełnomocnictwa, a mianowicie pełnomocnictwa szczególnego. Oznacza to, że w tego rodzaju postępowaniach, a więc i w sprawie o rozwód, nie wystarcza udzielenie pełnomocnictwa ogólnego.

Przepis art. 426 k.p.c. należy przy tym interpretować z uwzględnieniem art. 87 § 1 k.p.c., który normuje zagadnienie natury ogólniejszej, a mianowicie kwestię, kto w ogóle i w jakich sprawach może być pełnomocnikiem. W konsekwencji zatem, jeżeli strona w sprawie rozwodowej zamierza udzielić pełnomocnictwa osobom, które mogą być pełnomocnikami w tej sprawie na podstawie art. 87 § 1 k.p.c., powinna udzielić pełnomocnictwa do prowadzenia sprawy rozwodowej.

Uchwała SN z dnia 25 lipca 1978 r., III CZP 43/78

Standard: 20181 (pełna treść orzeczenia)