Koszty postępowania upadłościowego - odsetki (art. 230 Pr. Up.)

Żadna kategoria odsetek, w tym również odsetki od zaległości podatkowych unormowane w prawie podatkowym, nie zostały zaliczone do kategorii kosztów postępowania upadłościowego. Brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych do oceny, że pojęcie "podatki", którym posługuje się przepis art. 230 ust. 2p.u.n., obejmuje również odsetki od zaległości podatkowej. Również w zakresie unormowań O.p., odsetki od zaległości podatkowej nie są zobowiązaniem podatkowym (art. 5), podatkiem (art. 6), zaległością podatkową (art. 51 § 1); nie są też równoznaczne z zaległością podatkową - nie uważa się ich za zaległość podatkową i nie traktuje się ich na równi z tą zaległością (art. 51 § 2 i 3 oraz art. 52 O.p.).

Rozważane odsetki nie są również dostatecznie pozytywnie porównywalną z podatkami "inną daniną publiczną", o której, obok podatków, stanowi przywoływany art. 230 ust. 2p.u.n. Wprawdzie "odsetki podatkowe" są unormowanym w prawie publicznym, możliwym do przymusowego wyegzekwowania w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, nieodpłatnym i bezzwrotnym świadczeniem pieniężnym na rzecz publicznoprawnego podmiotu uprawnionego, to jednak nie powstają one na ustawowej zasadzie obowiązku podatkowego (art. 4 O.p.), czy też zobowiązania podatkowego (art. 5 i art. 21 O.p.) a ponadto i przede wszystkim, w istocie rzeczy stanowią określoną w prawie podatkowym formę i postać rekompensaty dla podatkobiorcy za okres, w którym nie otrzymał i nie mógł dysponować należną i zgodną z prawem wartością daniny publicznej - podatku.

Odsetki, bez względu na źródło ich pochodzenia czy też przedmiotowy rodzaj, zostały wymienione w art. 342p.u.n. w dalszej kategorii kolejności zaspokojenia z masy upadłości, aniżeli zaliczane do pierwszej z tych kategorii (jako koszty postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku upadłego) podatki należne za okres po ogłoszeniu upadłości.

W tym stanie rzeczy: odsetek nie stanowiących kosztu postępowania upadłościowego w rozumieniu art. 230p.u.n. nie będzie obejmował przepis art. 342 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, wskazujący wierzytelności i należności podlegające zaspokojeniu z funduszów masy upadłości w pierwszej kategorii kolejności realizacji i nie znajdzie do nich zastosowania przepis art. 343 ust. 1 ustawy, na podstawie którego koszty postępowania upadłościowego pokrywa się niezwłocznie w miarę posiadanych funduszy.

Podatki należne po ogłoszeniu upadłości oraz odsetki od zaległości podatkowych, zarówno w prawie podatkowym jak i w prawie upadłościowym nie są normatywnie i pojęciowo tożsame. W prawie upadłościowym podlegają realizacji w różnych kategoriach kolejności zaspokojenia.

Odsetki podatkowe nie są kosztem postępowania upadłościowego i nie dotyczy ich regulacja dotycząca zaspokajania podatków należnych po ogłoszeniu upadłości w pierwszej kategorii z art. 342 ust. 1 pkt 1p.u.n. oraz w miarę posiadanych funduszy, na podstawie art. 343 ust. 2 tej ustawy.

Wyrok SA w Lublinie z dnia 29 stycznia 2013 r., I SA/Lu 994/12

Standard: 19822 (pełna treść orzeczenia)