Przeszkody w objęciu majątku upadłego ze strony upadłego (art. 174 p.u.)

Przepis art. 174 ust. 1 Prawa upadłościowego nie określa podmiotowych granic egzekucji prowadzonej na podstawie postanowienia. Z uwagi na to, że nie nadaje się mu klauzuli wykonalności, wyłączona zostaje możliwość sprecyzowania zakresu podmiotowego w postępowaniu klauzulowym.

Należy uznać, że powyższe nie oznacza, że dopuszczalne jest prowadzenie egzekucji przeciwko każdemu, kto w ocenie syndyka włada majątkiem należącym do masy upadłości.

Utrata uprawnień do korzystania z mieszkania przez osoby bliskie upadłego, stanowiąca konsekwencję ogłoszenia upadłości (art. 75 ust. 1 Prawa upadłościowego), nie wystarczy, by uznać postanowienie o ogłoszeniu upadłości i wyznaczeniu syndyka za tytuł do przeprowadzenia ich eksmisji. Jeżeli majątek upadłego znajduje się w wyłącznym władaniu osoby trzeciej i nie ma jeszcze tytułu egzekucyjnego (wykonawczego) przeciwko tej osobie, syndyk powinien wytoczyć przeciwko niej powództwo o wydanie wskazanych rzeczy.

Za takim stanowiskiem przemawia to, że gdyby zamiarem ustawodawcy było uczynienie postanowienia, przewidzianego w art. 174 ust. 1 Prawa upadłościowego, tytułem skutecznym przeciwko wszystkim posiadaczom składników majątku upadłego, określiłby to wprost w ustawie, jak to uczynił np. w art. 791 § 1 i § 2 k.p.c. (por. uchwała SN z dnia 22 maja 2009 r., III CZP 24/09).

Zauważyć przy tym należy, że zgodnie z przepisem art. 57 ust. 1 Prawa upadłościowego, jedynie upadły jest obowiązany wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek.

Mając na uwadze powyższe należy zatem uznać, że tryb postępowania określony w przepisie art. 174 § 1 Prawa upadłościowego jest możliwy tylko wówczas, gdy syndyk napotyka przeszkody w objęciu majątku upadłego ze strony upadłego.

Postanowienie SO w Kaliszu z dnia 27 kwietnia 2017 r., II Cz 33/17

Standard: 19529 (pełna treść orzeczenia)