Skutki złożenia przedmiotu świadczenia do depozytu (art. 470 k.c.)

Jeżeli złożenie przez dłużnika przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego (art. 470 k.c.) było ważne – tj. wystąpiła wskazana w ustawie przyczyna upoważniająca dłużnika do takiego złożenia i przedmiot świadczenia był zgodny z treścią zobowiązania (por. wyrok SN z dnia 4 kwietnia 2007 r., V CSK 499/06) - nie może być uwzględnione powództwo o zasądzenie od tego dłużnika kwoty odpowiadającej sumie pieniężnej złożonej do depozytu, choćby w postanowieniu zezwalającym na złożenie do depozytu uzależniono wydanie depozytu od przedłożenia prawomocnego wyroku zapadłego w sprawie z powództwa wierzyciela o świadczenie, zasądzającego to świadczenie. W następstwie bowiem złożenia przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego zobowiązanie zostało wykonane (i to od daty złożenia przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego), co powoduje jego wygaśnięcie i bezzasadność dochodzenia jego wykonania; możliwe jest zatem jedynie wystąpienie z żądaniem ustalenia ważności tego złożenia (por. wyroki SN z dnia 15 kwietnia 2005 r., I CK 735/04, z dnia 7 maja 2009 r., IV CSK 16/09 i z dnia 20 grudnia 2018 r., II CSK 748/17).

Wyrok SN z dnia 31 stycznia 2023 r., II CSKP 584/22

Standard: 80876 (pełna treść orzeczenia)

Art. 470 k.c. rozstrzyga, że tylko ważne złożenie do depozytu sądowego przedmiotu świadczenia ma takie same skutki jak spełnienie świadczenia i zobowiązuje wierzyciela do zwrotu dłużnikowi kosztów złożenia. Samo zezwolenie sądu na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu nie przesądza o ważności złożenia przedmiotu świadczenia do depozytu, ani tym bardziej nie zwalnia z długu, ani nie powoduje wygaśnięcia zobowiązania (por. postanowienie SN z 17 marca 1970 r., II CR 159/70). Nie rodzi tego skutku także złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu. Do wygaśnięcia zobowiązania dochodzi dopiero, gdy wierzyciel odbiera przedmiot świadczenia z depozytu albo dłużnik w postępowaniu procesowym uzyska rozstrzygnięcie, że złożenie do depozytu było ważne.

O ważności złożenia świadczenia do depozytu decyduje zgodność zachowania dłużnika z treścią i celem stosunku zobowiązaniowego, a nie sam fakt zezwolenia przez sąd (lub samo złożenie do depozytu), ponieważ w postępowaniu nieprocesowym (art. 693[1] k.p.c.) sąd nie rozstrzyga o zgodności zachowania dłużnika z treścią i celem stosunku zobowiązaniowego. W szczególności sąd nie bada prawdziwości twierdzeń zawartych we wniosku. Zatem samo zezwolenie sądu na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu, choćby ważne, nie może być tożsame ze spełnieniem świadczenia przez dłużnika

Wyrok SN z dnia 3 listopada 2022 r., II CSKP 44/22

Standard: 66870 (pełna treść orzeczenia)