Arbitralny, niejasny, jednostronny sposób ustalenia kursu wymiany walut w tzw. kredytach frankowych

Artykuł 3 ust. 1 i 2 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że za warunek umowy, który nie był indywidualnie negocjowany w rozumieniu wspomnianego przepisu, należy uznać warunek objęty zawartą z konsumentem umową kredytu denominowanego w walucie obcej, na podstawie którego bank może ustalić ostateczną kwotę kredytu wyrażoną w tej walucie przez zastosowanie do kwoty wyrażonej w walucie krajowej, odpowiadającej wnioskowi konsumenta o finansowanie, kursu wymiany, który bank ten ustala jednostronnie, w przypadku gdy sposób ustalenia tej ostatecznej kwoty został określony wyłącznie przez bank przed zawarciem umowy, w związku z czym konsument nie mógł mieć wpływu na jego ukształtowanie.

Artykuł 4 ust. 2 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że jeżeli w ramach zawartej z konsumentem umowy kredytu denominowanego w walucie obcej objęty ową umową warunek skutkuje, po pierwsze, przeniesieniem na tego konsumenta ryzyka kursowego związanego z aprecjacją tej waluty względem waluty krajowej oraz, po drugie, przyznaniem bankowi, na koszt konsumenta, korzyści związanej z różnicą zachodzącą między kursem wymiany wybranym przez bank na potrzeby ustalenia ostatecznej kwoty kredytu denominowanego w owej walucie a innymi kursami, jakie bank mógł przy tej okazji zastosować, to do uznania, że warunek ten – w zakresie, w jakim dotyczy różnicy kursowej – nie spełnia wymogu wyrażenia go prostym i zrozumiałym językiem w rozumieniu tego przepisu, wystarcza stwierdzenie, że bank nie przekazał konsumentowi żadnej informacji dotyczącej uwzględnienia takiej różnicy, niezależnie od zakresu przekazanych konsumentowi informacji odnoszących się do przeniesienia ryzyka kursowego.

Postanowienie TSUE z dnia 30 maja 2024 r., C-325/23

Standard: 82840 (pełna treść orzeczenia)

Zmiana wprowadzona do warunku dotyczącego stóp procentowych, która wpisuje się w ogólną politykę renegocjowania umów kredytu hipotecznego o zmiennej stopie procentowej w celu dostosowania tego warunku do orzeczenia sądu najwyższego, może stanowić wskazówkę, że konsument nie mógł wywrzeć wpływu na treść warunku umownego sporządzonego uprzednio przez przedsiębiorcę.

Okoliczność, że konsument poprzedził podpis odręczną wzmianką wskazującą, iż zrozumiał on mechanizm tego samego warunku umownego, nie wystarcza do wykazania, że warunek ten był indywidualnie negocjowany (zob. podobnie wyrok z dnia 9 lipca 2020 r., Ibercaja Banco, C-452/18).

Wyrok TSUE z dnia 30 maja 2024 r., C-176/23

Standard: 82136 (pełna treść orzeczenia)