Jednoinstancyjny model rozpoznania skargi na przewlekłość; niedopuszczalność zażalenia (art. 8 ust. 2 u.s.p.p.)
Skład sądu, zaskarżalność postanowienia w przedmiocie przewlekłości postępowania (art. 8 u.p.p.) Prawo do sądu sprawnego - rozpatrzenie sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Na postanowienie w przedmiocie przewlekłości postępowania zażalenie nie przysługuje (zob. m.in. SN (7) z 23 marca 2006 r., III SPZP 3/05, mająca moc zasady prawnej; postanowienia SN: z 12 stycznia 2022 r., I NO 71/21; z 14 września 2022 r., I NZ 14/22). Tym bardziej niedopuszczalne jest wnoszenie zażaleń na postanowienia wpadkowe w stosunku do postępowania zainicjowanego skargą na przewlekłość, jak zażalenie w przedmiocie odrzucenia wniosku o wyłączenie sędziów od rozpoznania skargi na przewlekłość postępowania (zob. postanowienie SN z 14 września 2022 r., I NZ 14/22).
Postanowienie SN z dnia 11 października 2022 r., I NSP 250/22
Standard: 83320 (pełna treść orzeczenia)
Ustawa o skardze na przewlekłość postępowania ma na celu zagwarantowanie sprawności tego postępowania, a tym samym urzeczywistnienie interesu publicznego, którego przesłanką są zarówno "bezpieczeństwo i porządek publiczny", jak i "prawa i wolności innych osób", wskazane w art. 31 ust. 3 Konstytucji (por. wyrok TK z 14 października 2010 r., sygn. K 17/07). Podstawowym celem skargi na przewlekłość postępowania jest przeciwdziałanie aktualnie trwającej przewlekłości postępowania co do istoty sprawy i jak najszybsze "wymuszenie" rozpoznania toczącej się sprawy w rozsądnym terminie.
Dopuszczenie możliwości zaskarżenia postanowienia o oddaleniu skargi na przewlekłość postępowania prowadziłoby w sposób konieczny do wydłużenia tego postępowania, a w konsekwencji także postępowania co do istoty sprawy. Skoro ustawa o skardze na przewlekłość postępowania ma służyć zapewnieniu sprawności i szybkości postępowań sądowych, a zatem zapewniać realizację konstytucyjnego prawa do rozpoznania sprawy przez sąd bez nieuzasadnionej zwłoki, to nie może kreować mechanizmu zmniejszającego jej własną skuteczność (por. wyrok TK z 14 października 2010 r., sygn. K 17/07). W konsekwencji rezygnacja przez ustawodawcę ze środków zaskarżenia od orzeczeń w przedmiocie przewlekłości postępowania nie godzi w prawa i interesy stron postępowania głównego, ale służy realizacji przysługującego im prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.
Orzeczenia w przedmiocie skargi na przewlekłość postępowania wydaje zawsze sąd, czyli niezależny i niezawisły organ, także wówczas, gdy skarga dotyczy działania lub bezczynności prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze lub komornika. Sądem właściwym do rozpoznania skargi jest co do zasady sąd przełożony nad sądem, przed którym toczy się postępowanie (por. art. 4 u.s.p.p.), a zatem sąd będący wyżej w hierarchii, skarga zaś rozpoznawana jest w składzie trzech sędziów zawodowych (por. art. 8 ust. 1 u.s.p.p.). Rozwiązania te stanowią gwarancję właściwej merytorycznej oceny przez sąd orzekający skargi na przewlekłość postępowania.
Wobec powyższego Trybunał uznał, że brak możliwości zaskarżenia postanowienia o oddaleniu skargi na przewlekłość postępowania jest racjonalnym ograniczeniem prawa do sądu i prawa do zaskarżalności orzeczeń wydanych w pierwszej instancji oraz służy zapewnieniu realizacji konstytucyjnego prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.
Wyrok TK z dnia 22 października 2015 r., SK 28/14
Standard: 1478 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 34174