Złożenie przez pełnomocnika oświadczenia o uchyleniu się od skutków wadliwego oświadczenia

Pełnomocnictwo procesowe ogólne obejmuje z mocy samego prawa między innymi umocowanie do wszystkich łączących się ze sprawą czynności procesowych (art. 91 pkt 1 k.p.c). Strony w drodze umowy mogą zakres pełnomocnictwa procesowego poszerzyć lub zmniejszyć. Aby rozszerzenie czy zmniejszenie miało skutki procesowe, powinno nastąpić w samym akcie pełnomocnictwa. Oznacza to, że złożenie przez pełnomocnika oświadczenia woli o uchyleniu się od skutków prawnych obowiązującej umowy jest czynnością rozporządzającą majątkiem mocodawcy, a zatem umocowanie do dokonania takiej czynności musi wynikać z treści pełnomocnictwa i nie sposób go domniemywać skoro umocowania takiego nie przewidziano wyraźnie w treści art. 91 k.p.c., zaś czynności wywierające skutek majątkowy dla mocodawcy zostały w tym przepisie enumeratywnie wymienione (np. w pkt 4 art. 91 k.p.c).

Nie ulegało zatem wątpliwości, że brak jest podstaw do uznania, że pełnomocnik procesowy pozwanego został przez niego umocowany do złożenia oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych umowy skoro udzielone mu w dniu 25 lipca 2012 r. pełnomocnictwo do występowania w niniejszej sprawie nie wykracza ponad zakres umocowania wskazany w art. 91 k.p.c, zaś istnienia dalej idącego umocowania nie próbowano wykazać.

W tej sytuacji należało uznać, że nic nie wskazuje na to, że w ogóle doszło do złożenia przez pozwanego materialno-prawnego oświadczenia woli, albowiem pozwany sam oświadczenia takiego nie składał, zaś zakres umocowania pełnomocnika procesowego nie obejmował uprawnienia do złożenia takiego oświadczenia w imieniu mocodawcy.

Nadto, aby skutecznie złożyć oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych umowy najmu zawartej ze stroną powodową, pozwany winien uczynić to nie tylko w podany powyżej sposób ale także wobec strony powodowej lub jego pełnomocnika, wyraźnie do tego umocowanego. Tymczasem oświadczenie powyższe złożone zostało w sprzeciwie, którego odpis został doręczony pełnomocnikowi strony powodowej, który nie został wyraźnie umocowany do odbierania w imieniu swojego mocodawcy oświadczeń o skutkach z zakresu prawa materialnego innych niż te, które wyraźnie wynikają z art. 91 k.p.c.

W tej sytuacji, gdy oświadczenie o charakterze materialno-prawnym zostało złożone przez pełnomocnika procesowego, którego umocowanie nie wykracza poza zakres wynikający z art. 91 k.p.c. i doręczone pełnomocnikowi procesowemu przeciwnika o takim samym zakresie umocowania nie ma podstaw do uznania, że doszło do złożenia oświadczenia woli o uchyleniu się od skutków prawnych obowiązującej umowy przewidzianej w treści art. 88 § 1 k.c.

Wyrok SR dla Wrocławia-Fabrycznej z dnia 15 marca 2013 r., XV GC 1019/12

Standard: 18155 (pełna treść orzeczenia)