Oznaczenie przedsiębiorstwa a firma, pierwszeństwo używania firmy

Należy zwrócić uwagę, na różnicę pomiędzy pojęciem "oznaczenie przedsiębiorstwa" użyte w art. 5 u.z.n.k., a pojęciem "firma" użytym w Dziale III, tytułu II Kodeksu cywilnego tj. w art. 43[1]-43[10] k.c. Pojęcie "oznaczenie przedsiębiorstwa" jest pojęciem znaczenie szerszym niż pojęcie "firmy" i zawiera w sobie zarówno bezprawne używanie firmy ale także nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu.

Oznacza to, że ochrona na podstawie art. 5 u.z.n.k. obejmuje każde oznaczenie przedsiębiorstwa, w tym jego firmę i ochrona ta trwa nie od chwili rejestracji firmy lecz od chwili pierwszego użycia oznaczenia w obrocie.

Inaczej przedstawia się sytuacja w odniesieniu do firmy przedsiębiorcy i jej ochrony.

Zgodnie z art. 43[1] § 2 k.c. firma ujawnia się we własnym rejestrze i dotyczy to także przedsiębiorców - osób fizycznych.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyrokach z 31 sierpnia 2007 r., V ACa 427/07 i z I ACa 2057/05 wyraził pogląd, że funkcja firmy - indywidualizacja przedsiębiorcy, jego identyfikacja w obrocie gospodarczym, funkcja reklamowa oznacza, ze firma jest dobrem, któremu przyznana zostanie ochrona, a zatem jest prawem podmiotowym przedsiębiorcy skutecznym erga omnes i powstaje z chwilą wpisania do właściwego rejestru, a w każdym razie z chwilą użycia firmy po raz pierwszy w obrocie gospodarczym.

Wbrew zarzutom apelacji w powyższych wyrokach zwrot "a w każdym razie z chwilą użycia firmy po raz pierwszy w obrocie gospodarczym" w żadnym razie nie oznacza, iż pierwszeństwo używania firmy wyznaczone jest pierwszeństwem jej nieformalnego używania przed zarejestrowaniem. Przeciwnie wyrażony jest jasno pogląd, który Sąd Apelacyjny w tym składzie podziela, iż o pierwszeństwie w używaniu firmy decyduje w pierwszej kolejności chwila jej rejestracji chyba, że była ona użyta w obrocie później.

Taka ocena normy art. 43[1] § 2 k.c. jest tym bardziej uzasadniona, iż w przypadku zmiany firmy, zmiana taka wymaga ujawnienia w rejestrze zgodnie z art. 43[7] k.c.

Wyrok SA w Katowicach z dnia 29 kwietnia 2014 r., V ACa 924/13

Standard: 17452