Wyrok z dnia 2015-11-12 sygn. I SA/Łd 808/15

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział I w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Cezary Koziński Sędziowie: Sędzia WSA Paweł Kowalski Sędzia WSA Bożena Kasprzak (spr.) Protokolant: Starszy asystent sędziego Paweł Pijewski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 listopada 2015 r. sprawy ze skargi A. K.-L. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych 1. uchyla zaskarżone postanowienie; 2. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. działającego z upoważnienia Ministra Finansów na rzecz strony skarżącej kwotę 357,– (trzysta pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

I SA/Łd 808/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z [...] r. Dyrektor Izby Skarbowej w Ł. działający z upoważnienia Ministra Finansów utrzymał w mocy własne postanowienie jako organu pierwszej instancji z dnia [...] r. odmawiające A. K. – L. wszczęcia postępowa w sprawie wniosku z dnia 12 grudnia 2014 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dla małoletniego syna strony w związku z likwidacją/rozwiązaniem bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego Spółki osobowej.

W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia przedstawiono dotychczasowy przebieg postępowania.

W dniu 15 grudnia 2014 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Po uprzednim wezwaniu do uzupełnienia wniosku postanowieniem z dnia [...] r., Dyrektor Izby Skarbowej w Ł. działający w imieniu Ministra Finansów, odmówił wszczęcia postępowania w sprawie wniosku, z uwagi na fakt, że A. K.-L., w myśl przepisów art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, nie była zainteresowaną w zakresie zadanych pytań.

Na postanowienie organu pierwszej instancji, pismem z dnia 7 kwietnia 2015 r., złożono zażalenie i wniesiono o uchylenie zaskarżonego postanowienia oraz wydanie interpretacji w zakresie wskazanym we wniosku.

Mając na uwadze zarzuty zażalenia wskazano na treść art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) i stwierdzono, że przedmiotem interpretacji indywidualnej może być ocena prawna danego stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego, dotyczącego wnioskodawcy, dokonywana na gruncie przepisów prawa podatkowego. Wyjaśniono, że z wnioskiem może wystąpić podmiot, u którego wystąpił lub może wystąpić określony stan faktyczny (zdarzenie przyszłe), który może rodzić określone konsekwencje w sferze prawa podatkowego. Interpretacja wydawana jest w indywidualnej sprawie zainteresowanego, który składa wniosek o jej wydanie.

Natomiast "zainteresowanym" w rozumieniu art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa jest podmiot, w odniesieniu do którego wykładnia znajdujących zastosowanie w sprawie przepisów podatkowych może rzutować na prawidłowe określenie jego obowiązku podatkowego.

Zdaniem organu, pojęcie osoby zainteresowanej należy rozpatrywać przede wszystkim przez pryzmat kwestii prawnej poddanej do rozważenia organom podatkowym. Przesądza ona bowiem o możliwości skorzystania z wydanej interpretacji. Wniosek może złożyć tylko taka osoba, która po wydaniu interpretacji mogłaby skorzystać z gwarancji, że zastosowanie się do uzyskanej interpretacji nie może jej szkodzić. O tym, że przedstawiona kwestia prawna musi dotyczyć bezpośrednio wnioskodawcy świadczy także nałożony na wnioskodawcę obowiązek złożenia oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego (kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego) oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej. Oświadczenie, o którym mowa, może bowiem skutecznie złożyć wyłącznie osoba, wobec której można wszcząć postępowanie podatkowe (kontrolę podatkową, postępowanie kontrolne) w zakresie stanu faktycznego objętego interpretacją. Natomiast, jeżeli wnioskodawca nie wykaże związku przedstawianego (jako zasadnicza podstawa wniosku interpretacyjnego) stanu faktycznego z jego możliwą odpowiedzialnością podatkową, będzie to uzasadniało ocenę, że o interpretację nie wystąpił w rozumieniu prawa zainteresowany, to jest, że ubiega się o nią podmiot nieuprawniony w świetle unormowania art 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Powołując się na treść art. 165a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa podniesiono, że przesłanką odmowy wszczęcia postępowania jest wniesienie żądania wszczęcia postępowania podatkowego przez podmiot niebędący stroną, co obliguje organ podatkowy do ustalenia, czy osoba wnosząca podanie ma w sprawie interes prawny. Stwierdzenie braku owego interesu prawnego oznacza, że osoba wnosząca podanie nie może być stroną, co z kolei stanowi przeszkodę do prowadzenia postępowania.

Wyjaśniono następnie, że na tle przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zdarzenia przyszłego strona zadała następujące pytania:

1) "Czy w związku z otrzymaniem przez syna strony środków pieniężnych, w tym wierzytelności, wskutek likwidacji Spółki osobowej, może on uzyskać dochód, który strona będzie zobowiązana doliczyć do swoich dochodów?

2) Czy w związku z otrzymaniem przez syna strony innych składników majątkowych niż środki pieniężne, wskutek likwidacji Spółki osobowej, może on uzyskać dochód, który strona będzie zobowiązana doliczyć do swoich dochodów?

3) Czy w przypadku likwidacji Spółki osobowej, skutkującej konfuzją wierzytelności i wierzytelności odsetkowych Spółki osobowej oraz zobowiązań syna strony z tytułu % wierzytelności i wierzytelności odsetkowych, może on uzyskać dochód, który strona będzie zobowiązana doliczyć do swoich dochodów?

4) Czy takie same skutki podatkowe, jak wynikające z odpowiedzi na pytania 1-3, będą miały miejsce w przypadku rozwiązania Spółki osobowej bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego?"

Mając na uwadze powyższe organ odwoławczy stwierdził, że wykładnia przepisów podatkowych mających zastosowanie do przedstawionego przez stronę opisu sprawy oraz treści zadanych pytań, nie dotyczyła jej sytuacji prawnopodatkowej. Podkreślono, że z treści wniosku jednoznacznie wynikało, że przedmiotowa sprawa dotyczyła małoletniego syna strony - M. L..

Zdaniem organu, nie było zatem żadnych przesłanek prawnych, żeby to strona występowała z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej sprawie dotyczącej odpowiedzialności prawnopodatkowej innego podmiotu. Tym samym, mając na uwadze wyżej przedstawione warunki uznania podmiotu za zainteresowanego i zakres zadanych pytań, zasadnie organ pierwszej instancji nie znalazł podstaw, aby uznać stronę za zainteresowanego w zakresie zadanych pytań.

Stwierdzono, że przedstawiony we wniosku problem podatkowy nie odnosił się do sytuacji prawnopodatkowej strony, lecz do sytuacji innego podmiotu - małoletniego syna M. L. i w świetle art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, brak było podstaw, aby na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego to strona występowała o interpretację przepisów prawa podatkowego (była wnioskodawcą). Na gruncie niniejszej sprawy "zainteresowanym" jest małoletni syn - M. L., natomiast A. K.-L. jako jego przedstawiciel ustawowy może go reprezentować występując z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, co wynika z treści wniosku.

Organ II instancji wskazał, że małoletni syn Strony - M. L. może być reprezentowany przez A. K.-L. jako przedstawiciela ustawowego. Występując z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej niezbędne jest przedłożenie dokumentu, z którego wynikałoby umocowanie przedstawiciela ustawowego do działania w imieniu małoletniego.

Reasumując uznano że, na tle przedstawionego w złożonym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia [...] r. zdarzenia przyszłego, strona - A. K.-L., niezasadnie utożsamiała z własnym interesem wynikające z tego zdarzenia konsekwencje podatkowoprawne, które mogą dotyczyć wyłącznie innych niż ona sama podmiotów (małoletniego syna M. L.). Powyższe powodowało, że wydanie indywidualnej interpretacji w żądanym przez stronę zakresie nie mieściło się w ramach określonych art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, jak również ze względu na to, że nie można uznać strony za podmiot legitymowany do wystąpienia z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Natomiast w odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, poprzez jego niezastosowanie, wskazano, że ze względu na fakt, że strona nie była "zainteresowanym" w przedmiotowej sprawie, wskazana w tym przepisie podatkowym reguła doliczania dochodów dzieci do dochodów rodziców, wymagająca zawsze uwzględnienia źródła przychodów, nie mogła w rozpatrywanej przez organ pierwszej instancji sprawie znaleźć zastosowania.

Na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. działającego z upoważnienia Ministra Finansów z [...] r. wpłynęła skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzucono:

– art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.; dalej jako "ustawa PIT'), poprzez jego niezastosowanie,

– art. 4 i art. 7 § 1 ustawy z dnia z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613), poprzez ich niezastosowanie,

– art. 14k § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, poprzez jego niezastosowanie,

– art. 165a § 1 w zw. z art. 14b § 1 i art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie.

Mając na względzie powyższe zarzuty wniesiono o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia oraz poprzedzającego go postanowienia organu pierwszej instancji oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

W ocenie autora skargi, za niezasadną i nielogiczną należy uznać odmowę wszczęcia postępowania w przedmiocie wydania interpretacji podatkowej, skoro to postępowanie było już prowadzone, co potwierdza wystosowanie przez organ podatkowy w dniu 16 lutego 2015 r. wezwania do uzupełnienia opisu zdarzenia przyszłego, a ponadto do doprecyzowania jednego z pytań i własnego stanowiska w sprawie.

Odnosząc się do argumentacji uzasadnienia zaskarżonego postanowienia podniesiono, że pomija ona normę art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powołując się na treść tego przepisu podkreślono, że ewentualne dochody syna skarżąca zamierza doliczyć do swoich własnych dochodów.

Wskazano, że obowiązek uwzględnienia w zeznaniu podatkowym skarżącej dochodów jej małoletniego syna oznacza, że uzyskanie tych dochodów przez syna jednocześnie kształtuje sytuację prawnopodatkową skarżącej.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o jej oddalenie podnosząc argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje.

Na podstawie art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2014 r., poz. 1647) sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, że w zakresie dokonywanej kontroli sąd zobowiązany jest zbadać, czy w toku postępowania organ administracji nie naruszył prawa w stopniu, który może mieć wpływ na wynik sprawy.

Skarga jest uzasadniona i zasługuje na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie istota sporu dotyczy rozstrzygnięcia w przedmiocie zgodności z prawem odmowy wszczęcia postępowania z wniosku skarżącej o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Zasadniczą kwestią będzie rozstrzygnięcie, czy wniosek skarżącej o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie mógł skutecznie wszcząć postępowanie interpretacyjne. Zatem, czy słusznie żądanie wnioskodawczyni obligowało Dyrektora Izby Skarbowej do wydania pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, czy też uprawnione było stwierdzenie, że wniosek strony wykracza poza obowiązki organu określone w art. 14b § 1 O.p. i zasadnym było wydanie postanowienia odmawiającego wszczęcia postępowania na podstawie art. 165a § 1 O.p.

Przypomnieć należy, iż zgodnie z art. 14b O.p., Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie interpretację prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 14b § 2). Zgodnie z art. 14b § 3 O.p., składający wniosek obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ wydający interpretację indywidualną dokonuje oceny stanowiska wnioskodawcy i przedstawia jej uzasadnienie prawne, a w przypadku oceny negatywnej – wskazuje stanowisko prawidłowe wraz z uzasadnieniem prawnym (art. 14c § 1 i § 2).

Z powołanych przepisów wynika, że przedmiotem interpretacji indywidualnej może być ocena prawna danego stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego, dotyczącego wnioskodawcy, dokonywana na gruncie przepisów prawa podatkowego. Organ wydający interpretację rozstrzyga, czy zainteresowany prawidłowo ocenia kwestię wpływu zaistnienia opisanej sytuacji faktycznej lub zdarzenia przyszłego na jego obowiązki i uprawnienia wynikające z unormowań prawa podatkowego.

Zatem z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej może wystąpić zainteresowany, co w niniejszej sprawie wywołało wątpliwości organu.

Przepisy ustawy Ordynacja podatkowa nie definiują pojęcia "zainteresowany". Jednakże z art. 14b Ordynacji podatkowej wynika, że z wnioskiem może wystąpić podmiot, u którego wystąpił lub może wystąpić określony stan faktyczny (zdarzenie przyszłe), który może rodzić określone konsekwencje w sferze prawa podatkowego.

Tak więc w pierwszej kolejności organ, do którego wpłynął wniosek, jest obowiązany ustalić, czy podmiot, który wystąpił z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej spełnia warunki uzyskania tej interpretacji, czyli czy jest zainteresowanym.

W niniejszej sprawie organ uznał, że skarżąca nie jest zainteresowanym. Z kolei skarżąca uważa, że jest zainteresowanym w sprawie i organ winien wydać interpretację na jej wniosek.

W powyższym sporze Sąd przyznał rację skarżącej.

Zainteresowanym w przedmiocie interpretacji indywidualnej jest podmiot, który zwraca się o wydanie interpretacji indywidualnej w celu prawidłowej, tj. zgodnej z obowiązującymi przepisami, realizacji swoich praw i obowiązków w sferze prawa podatkowego, wyjaśnienia lub ułożenia swoich interesów w sferze prawa podatkowego. Przedmiotem interpretacji mogą być zatem takie sytuacje faktyczne, które mogą powodować powstanie obowiązku podatkowego lub zobowiązania podatkowego po stronie wnioskodawcy, które dotyczą sfery odpowiedzialności podatkowej tego podmiotu. Wniosek może złożyć tylko taka osoba, która po wydaniu interpretacji mogłaby skorzystać z gwarancji, że zastosowanie się do uzyskanej interpretacji nie może jej szkodzić. O tym, że przedstawiona kwestia prawna musi dotyczyć bezpośrednio wnioskodawcy świadczy także nałożony na wnioskodawcę obowiązek złożenia oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego (kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego) oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej. Oświadczenie, o którym mowa, może bowiem skutecznie złożyć wyłącznie osoba, wobec której można wszcząć postępowanie podatkowe (kontrolę podatkową, postępowanie kontrolne) w zakresie stanu faktycznego objętego interpretacją. Natomiast, jeżeli wnioskodawca nie wykaże związku przedstawianego (jako zasadnicza podstawa wniosku interpretacyjnego) stanu faktycznego z jego możliwą odpowiedzialnością podatkową, będzie to uzasadniało ocenę, że o interpretację nie wystąpił w rozumieniu prawa zainteresowany, to jest, że ubiega się o nią podmiot nieuprawniony w świetle unormowania art 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Stosownie natomiast do art. 165a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, jeżeli żądanie, o którym mowa w art. 165, zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z jakichkolwiek innych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ podatkowy wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. W takiej sytuacji organ podatkowy nie tylko nie ma obowiązku wydania interpretacji, ale nie ma prawa jej wydania i na podstawie art. 165a w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, powinien wydać postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania "interpretacyjnego" podmiotowi ubiegającemu się o uznanie w nim jego przymiotu strony, czyli zainteresowanego.

Na tle przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zdarzenia przyszłego i jego uzupełnienia strona zadała następujące pytania:

1) "Czy w związku z otrzymaniem przez syna strony środków pieniężnych, w tym wierzytelności, wskutek likwidacji Spółki osobowej, może on uzyskać dochód, który strona będzie zobowiązana doliczyć do swoich dochodów?

2) Czy w związku z otrzymaniem przez syna strony innych składników majątkowych niż środki pieniężne, wskutek likwidacji Spółki osobowej, może on uzyskać dochód, który strona będzie zobowiązana doliczyć do swoich dochodów?

3) Czy w przypadku likwidacji Spółki osobowej, skutkującej konfuzją wierzytelności i wierzytelności odsetkowych Spółki osobowej oraz zobowiązań syna strony z tytułu % wierzytelności i wierzytelności odsetkowych, może on uzyskać dochód, który strona będzie zobowiązana doliczyć do swoich dochodów?

4) Czy takie same skutki podatkowe, jak wynikające z odpowiedzi na pytania 1-3, będą miały miejsce w przypadku rozwiązania Spółki osobowej bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego?"

Biorąc pod uwagę powyższe, wskazać należy, że wnioskodawczyni zadając ww. pytania domagała się od organu interpretacyjnego oceny swego stanowiska w zakresie wykładni pojęcia "powstania, bądź nie, dochodu u jej małoletniego syna (dochodu wynikającego z wydania majątku spółki osobowej na rzecz jej wspólników przy rozważanej likwidacji lub rozwiązaniu Spółki osobowej bez postępowania likwidacyjnego), podlegającego ewentualnemu doliczeniu do jej dochodów", które to pojęcie zawarte jest w art. 7 u.p.d.o.f. Przedstawiła przy tym swoje własne stanowisko, podnosząc, że otrzymanie środków pieniężnych, w tym wierzytelności, czy też innych środków majątkowych niż środki pieniężne, wskutek likwidacji Spółki osobowej lub rozwiązana takiej Spółki bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, nie spowoduje u syna wnioskodawczyni powstania przychodu podlegającego opodatkowaniem podatkiem dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji nie powstanie dochód, który wnioskodawczyni zobowiązana byłaby doliczyć na podstawie art. 7 ust. 1 u.p.d.o.f. do swoich dochodów. Zdaniem skarżącej, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadza ogólną zasadę, że małoletnie dzieci nie rozliczają się samodzielnie z osiąganych dochodów i nie są podatnikami podatku dochodowego z tego tytułu. Podniosła też, że z wykładni art. 7 ustawy podatkowej wynika, że tylko dochody małoletnich dzieci z ich pracy, stypendiów oraz dochody z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku podlegają opodatkowaniu na imię małoletnich dzieci. Natomiast inne ich dochody podlegają doliczeniu do dochodu rodziców. Ponadto skarżąca wskazała, że dochodów związanych z otrzymaniem określonych składników majątku spółki osobowej przez osobę małoletnią nie można utożsamiać z dochodami z pracy, stypendiów, czy też z dochodami z przedmiotów oddanych takiej osobie do swobodnego użytku. W konsekwencji, w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania wyjątek od zasady doliczania dochodów osób małoletnich do dochodów ich rodziców (art 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Tym samym obowiązek uwzględnienia w zeznaniu podatkowym strony dochodów jej małoletniego syna oznacza, że uzyskanie tych dochodów przez syna jednocześnie kształtuje sytuację prawnopodatkową strony. Zatem do zapłaty podatku z tytułu dochodów syna może być zobowiązana wyłącznie strona i dlatego strona jest zainteresowanym w sprawie.

W opinii organu, przedstawiony we wniosku problem podatkowy nie odnosił się do sytuacji prawnopodatkowej strony, lecz do sytuacji innego podmiotu, tj. małoletniego syna M. L. i w świetle art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa brak było podstaw, aby na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego to strona występowała o interpretację przepisów prawa podatkowego (była wnioskodawcą). Zdaniem organu, "zainteresowanym" jest małoletni syn strony, natomiast strona jako jego przedstawiciel ustawowy może go reprezentować występując z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Występując z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej niezbędne jest przedłożenie dokumentu, z którego wynikałoby umocowanie przedstawiciela ustawowego do działania w imieniu małoletniego.

Zdaniem Sądu, w powyższym sporze - jak podniesiono już wcześniej - rację ma skarżąca.

Zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy ma interpretacja art. 7 ust. 1 u.p.d.o.f. Stosownie do tego przepisu - dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, dolicza się do dochodów rodziców lub dochodów osób, o których mowa w art. 6 ust. 4, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci (art. 7 ust. 1). Jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, dochody małoletnich dzieci dolicza się po połowie do dochodu każdego z małżonków (art. 7 ust. 2). Przepis ust. 2 nie ma zastosowania do małżonków, w stosunku do których orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów (art. 7 ust. 3).

W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych charakter dochodów osiąganych przez małoletnie dziecko wpływa na sposób ich rozliczenia i opodatkowania. W myśl ww. art. 7 u.p.d.o.f. zasadą jest doliczenie dochodu uzyskanego przez małoletniego do dochodu rodziców, jeżeli tylko nie zostali oni pozbawieni możliwości pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci, a w przedmiotowej sprawie wnioskodawczyni tytułem uzupełnienia wniosku wskazała, że jej jako matce małoletniego syna będzie przysługiwało prawo pobierania pożytków ze źródeł jego przychodów.

Z powyższych unormowań wynika zatem, że małoletnie dzieci (poza przypadkami ściśle określonymi w powołanym wyżej przepisie) "nie rozliczają się samodzielnie z osiąganych dochodów i nie są podatnikami podatku dochodowego z tego tytułu" (vide: J. Małecki, A. Gomułowicz, Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Komentarz., komentarz do art. 7, Wyd. ABC 2003).

Zatem mimo, iż prawo podatkowe nie wyklucza z kręgu podatników osób małoletnich wyłącznie ze względu na wiek - wniosku takiego nie sposób wywieść z legalnej definicji podatnika zawartej w art. 7 § 1 Ordynacji podatkowej, to jednak dla kwalifikowania określonego podmiotu jako podatnika konieczne jest – w świetle przywołanego przepisu – podleganie obowiązkowi podatkowemu. Powyższe stwierdzenie wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 9.08.2013 r., sygn. akt II FSK 240/11 i wskazał, że konstrukcja opodatkowania dochodów małoletnich dzieci (z wyłączeniem dochodów z pracy, stypendiów oraz z przedmiotów oddanych do swobodnego użytku), zakładająca w istocie traktowanie tych dochodów tak jakby były one dochodami rodziców, którzy odpowiadają za ich prawidłowe rozliczenie i ujawnienie w zeznaniu rocznym, wyklucza przypisanie małoletniemu w tym zakresie obowiązku podatkowego. Powinność przymusowego świadczenia pieniężnego spoczywa bowiem na rodzicach rozliczających wspólnie dochody własne i dochody dziecka, uznawane za dochody wspólne rodziny.

Dalej NSA w ww. wyroku podnosi, że w literaturze trafnie wskazuje się, że skoro w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nadano małoletniemu podmiotowość w odniesieniu do tych dochodów, którymi może on swobodnie dysponować i które nie są objęte zarządem rodziców (dochody z pracy, stypendiów oraz z przedmiotów oddanych do swobodnego użytku), to przyjąć należy, że ustawodawca nie zamierzał nadawać małoletniemu podmiotowości podatkowej w zakresie tych dochodów, które są objęte zarządem rodziców. Reguła doliczania dochodów dzieci do dochodów ich rodziców ma charakter ogólny i obowiązuje zarówno w odniesieniu do dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych, jak i dochodów opodatkowanych w formie ryczałtu. Doliczanie dochodu powinno następować z uwzględnieniem źródła przychodów, co oznacza, że dochody małoletnich z określonego źródła dodawane są do odpowiadającemu mu źródła przychodów rodzica. Uwzględniając zatem uniwersalny charakter zasady wyrażonej w art. 7 ust. 1 u.p.d.o.f., stwierdzić należy, że nieujawnione dochody małoletniego podlegają opodatkowaniu na imię rodziców (patrz: P. Pietrasz, Opodatkowanie dochodów nieujawnionych, Wyd. Wolters Kluwer Polska, str. 102-103).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić trzeba, że wskazane we wniosku o udzielenie interpretacji dochody małoletniego syna skarżącej nie są dochodami z jego pracy, stypendiów oraz z przedmiotów oddanych mu do swobodnego użytku, zatem małoletni syn skarżącej – stosownie do art. 7 ust. 1 u.p.d.o.f. - nie rozliczałby się z nich samodzielnie i nie byłby podatnikiem podatku dochodowego z tego tytułu. Ewentualne dochody małoletniego wskazane we wniosku byłyby doliczone do dochodów skarżącej, która odpowiadałaby za ich prawidłowe rozliczenie i ujawnienie w zeznaniu rocznym. Zatem w tej sytuacji wykluczone byłoby przypisanie małoletniemu obowiązku podatkowego. W tym stanie rzeczy zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku o udzielenie interpretacji wywołałoby określone konsekwencje w zakresie prawa podatkowego u skarżącej i dotyczyłoby jej rozliczenia podatkowego. W rezultacie uznać należy, że skarżąca jest osobą zainteresowaną, bowiem uzyskanie przez nią interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie jej sytuacji w sferze prawa podatkowego.

Biorąc pod uwagę powyższe względy, zdaniem Sądu, w przedmiotowej sprawie doszło do naruszenia art. 165a § 1 w związku z art. 14b § 1 O.p. o skutku mogącym mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie.

Ponownie rozpoznając niniejszą sprawę Minister Finansów zobowiązany będzie zastosować się do wykładni przepisów zaprezentowanej przez Sąd i rozważyć przedstawione przez stronę skarżącą zdarzenie przyszłe w świetle obowiązujących przepisów, z uwzględnieniem zaprezentowanego przez Sąd znaczenia pojęcia "zainteresowany".

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 146 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) orzeczono jak w sentencji. Rozstrzygając o kosztach postępowania Sąd miał na uwadze art. 200 oraz 205 § 4 tej ustawy.

P.C.