Postanowienie z dnia 1997-04-15 sygn. II CZ 35/97

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II CZ 35/97

Postanowienie z dnia 15 kwietnia 1997 r.

Złożenie przez stronę po doręczeniu jej odpisu orzeczenia sądu drugiej instancji wniosku o ustanowienie adwokata nie wpływa na bieg terminu do wniesienia kasacji w jej imieniu. "Wniesienie kasacji", o jakim mowa w art. 393 § 1 k.p.c., oznacza, że kasacja powinna być sporządzona i podpisana przez adwokata oraz powinna wymieniać wnoszącego ją pełnomocnika.

Przewodniczący: sędzia SN Z. Świeboda.

Sędziowie SN: K. Kołakowski (sprawozdawca), Z. Strus.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 1997 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa Antoniego Z. przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Wojewódzkiego w K. o zapłatę, na skutek zażalenia powoda od postanowienia Sądu Wojewódzkiego w K. z dnia 10 stycznia 1997 r. sygn. akt (...)

postanowił oddalić zażalenie.

Uzasadnienie:

Postanowieniem z dnia 9 października 1996 r. Sąd Wojewódzki oddalił zażalenie powoda na zarządzenie przewodniczącego o zwrocie pozwu. W kasacji (następnie odrzuconej) powód wniósł - po pierwsze - o "przyznanie mu adwokata z urzędu do zastępowania w postępowaniu kasacyjnym przed Sądem Najwyższym Izbą Cywilną w Warszawie, poczynając już od momentu podpisania i złożenia kasacji", po drugie zaś - "o przywrócenie terminu do złożenia podpisu kasacji przez adwokata z urzędu po jego ustanowieniu w stosownym czasokresie". Odrzucając kasację wniesioną przez ustanowionego dla powoda adwokata, jako wniesioną po upływie terminu z art. 393⁴ k.p.c., liczonego od otrzymania odpisu zaskarżonego postanowienia przez samego powoda, Sąd Wojewódzki stwierdził, że złożenie wniosku o ustanowienie adwokata nie przerywa terminu do wniesienia kasacji.

W zażaleniu na to postanowienie pełnomocnik powoda zarzucił, że powód został pozbawiony możności obrony jego praw (art. 379 pkt 5 k.p.c.), "przez fakt, że sąd przedłużył okres ustanawiania pełnomocnika-adwokata dla powoda, w ten sposób, że nie uwzględnił, iż dla tej procedury konieczny jest czas, a następnie zarzucił powodowi, iż uchybił miesięcznemu terminowi do złożenia kasacji, którą może podpisać tylko adwokat". "Sąd powinien najpierw zakończyć procedurę ustanawiania pełnomocnika, a dopiero później przesłać na jego ręce orzeczenie, od którego przysługuje kasacja". W konkluzji wniósł o uchylenie postanowienia odrzucającego kasację. Zażalenie nie jest zasadne i dlatego podlegało oddaleniu na podstawie art. 393¹⁸ k.p.c. w związku z art. 393¹⁹ i 385 k.p.c.

Wbrew założeniu, dowolnie przyjętemu w zażaleniu, odpis orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie sąd drugiej instancji przesyła (tak, jak to miało miejsce w tej sprawie) stronie ze stosownym (art. 327 § 1, a nie - błędnie - § 2 k.p.c.) pouczeniem, a kasacja ma być wniesiona w terminie miesięcznym od dnia doręczenia odpisu orzeczenia stronie skarżącej (art. 387 i 393⁴ k.p.c.). Sąd Wojewódzki działał zatem prawidłowo i nie tylko nie pozbawił powoda możliwości obrony jego praw, ale i nie przedłużył w jakiejkolwiek mierze niezbędnego postępowania. Przeciwnie bowiem, wniosek powoda o ustanowienie adwokata został niezwłocznie uwzględniony, a postanowienie wykonane bez opóźnienia. Rzeczą ustanowionego pełnomocnika (który kasację przygotowywał przez blisko miesiąc) było podjęcie z należytą starannością zawodową takich czynności, jakie w określonym stanie sprawy były niezbędne do prawidłowego zastąpienia strony.

Jeżeli wywiedzenie i wniesienie kasacji w terminie nie było możliwe, istniała możliwość złożenia wniosku o przywrócenie terminu. Już bowiem powód, wnosząc o ustanowienie adwokata dopiero po wydaniu orzeczenia sądu drugiej instancji, sam przewidywał, że ustanowienie takiego pełnomocnika może spowodować uchybienie terminu do wniesienia kasacji. Brak jest natomiast podstaw do podzielenia wyrażonego w uzasadnieniu zażalenia poglądu, że to sąd drugiej instancji powinien oceniać, czy pełnomocnikowi pozostanie czas dostateczny dla wniesienia kasacji w terminie i - odpowiednio - dokonać ponownego doręczenia odpisu orzeczenia do jego rąk. W rzeczywistości bowiem złożenie przez stronę po doręczeniu jej odpisu orzeczenia sądu drugiej instancji wniosku o ustanowienie adwokata nie wpływa na bieg terminu do wniesienia kasacji w jej imieniu.

Na marginesie wywodu skarżącego o ograniczeniu obowiązku adwokata do "podpisania" kasacji stwierdzić należy, że "wniesienie kasacji", o jakim mowa w art. 393² § 1 k.p.c., oznacza, iż kasacja powinna być sporządzona i podpisana przez adwokata oraz powinna zawierać wymienienie wnoszącego ją pełnomocnika (por.: prawidłowe ujęcie zawarte w art. 464 § 1 k.p.k.).

OSNC 1997 r., Nr 10, poz. 151