Wyrok z dnia 2016-11-22 sygn. I OSK 1327/15

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Joanna Runge- Lissowska (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Roman Ciąglewicz Sędzia del. WSA Tamara Dziełakowska Protokolant starszy asystent sędziego Piotr Baryga po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2016r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej P.R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 września 2014 r. sygn. akt I SA/Wa 1814/14 w sprawie ze skargi P.R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z dnia [...] marca 2014 r. nr [...] w przedmiocie przyznania pomocy oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wyrokiem z 12 września 2014 r. sygn. akt I SA/Wa 1814/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę P. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z [...] marca 2014 r. nr [...], którą utrzymana została w mocy decyzja Prezydenta m.st. Warszawy z [...] stycznia 2014 r. nr [...].

Decyzjami tymi, działając na wniosek P. R. z 19 grudnia 2013 r., przyznano pomoc w formie gorącego posiłku od 2 stycznia 2014 r. do 31 marca 2014 r., stwierdzając, że sytuacja materialna P. R. kwalifikuje go do otrzymania pomocy społecznej i wyjaśniając, że taka forma pomocy, a nie finansowa, o co alternatywnie wnosił, jest podyktowana lepszym wykorzystaniem środków finansowych posiadanych na pomoc społeczną, która na zasiłki celowe w roku 2014 wynosi średnio 100 zł na jedno świadczenie, a grono osób wymagających wsparcia jest bardzo liczne.

P. R. tak w odwołaniu, jak i w skardze do Wojewódzkiego Sądu stwierdził, że przyznanie pomocy w formie pieniężnej pozwoliłoby mu na lepsze jej zagospodarowanie, a nadto nie zgadza się z tym, że pomoc społeczna uzurpuje sobie prawo do decydowania, co, gdzie i kiedy będzie jadł.

Oddalając skargę, Wojewódzki Sąd stwierdził, że mając na uwadze możliwości finansowe pomocy społecznej, liczne grono osób wymagających wsparcia, pomoc finansową (zasiłki celowy i okresowe) udzielaną skarżącemu organy nie przekroczyły granic uznania administracyjnego, a forma przyznanej pomocy nie narusza art. 48 ustawy o pomocy społecznej.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł P. R., reprezentowany przez pełnomocnika z urzędu, domagając się uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Wyrokowi zarzucono:

– naruszenie art. 48 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej poprzez jego nieprawidłową wykładnię i w efekcie dopuszczenie do utrzymania w obrocie decyzji wydanych z pominięciem art. 39 ust. 1 i 2 ww. ustawy dotyczącego świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności, a także z nieuwzględnieniem przepisów uchwały Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2013 r., (na którą notabene powołuje się organ w uzasadnieniu decyzji nr PS FII/m.st./8125/T/135/14 w sprawie wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania "Pomoc państwa w zakresie dożywiania na lata 2014–2020"), co skutkowało akceptowanym przez WSA w Warszawie przekroczeniem przez organy granic uznania administracyjnego w niniejszej sprawie i naruszeniem m.in. art. 107 § 3 k.p.a. oraz art. 7 k.p.a.;

– naruszenie art. 135 p.p.s.a oraz art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez nierozpatrzenie wszystkich zarzutów skargi, co skutkowało niewłaściwym i pobieżnym rozpoznaniem sprawy przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, a w konsekwencji wydaniem wadliwego orzeczenia w niniejszej sprawie;

– naruszenie art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. p.p.s.a. poprzez odmowę dokonania wymiaru sprawiedliwości polegającą na rezygnacji z wszechstronnego wyjaśnienia sprawy i rozpatrzenia wszystkich zarzutów postawionych przez skarżącego, co w konsekwencji stanowiło nienależyte sprawowanie przez sąd administracyjny kontroli działalności administracji publicznej pod względem legalności.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie mogła być uwzględniona, bowiem Wojewódzki Sąd Administracyjny nie naruszył przepisów wskazanych w jej podstawach.

Artykuł 48 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej przyznaje osobie spełniającej kryteria dochodowe prawo do posiłku, jeżeli jest tego pozbawiona, przy czym w ust. 4 przepis ten stwierdza, że pomoc doraźna lub okresowa w postaci jednego gorącego posiłku dziennie przysługuje osobie, która własnym staraniem nie może go sobie zapewnić. Działanie organu pomocy społecznej na podstawie tego przepisu następuje w ramach uznania administracyjnego, co oznacza, że organ nie może podjąć decyzji dowolnej, ale wypełniającej przesłanki, określone przez przepis, stanowiący podstawę rozstrzygnięcia. Rozpoznając skargę na decyzje wydane przez organ administracji w ramach uznania administracyjnego sąd administracyjny ocenia czy organ granic tego uznania nie przekroczył i kierował się przesłankami określonymi przepisami.

W niniejszej prawie z oceną Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego zaskarżonych przez P. R. decyzji należy się zgodzić.

P. R. wystąpił do organu pomocy społecznej o przyznanie mu gorącego posiłku lub, alternatywnie, pomocy tej w formie pieniężnej.

Z cytowanego wyżej art. 48 ustawy o pomocy wynika prawo do posiłku w formie rzeczowej, co może być zamienione na pomoc finansową. Jednak działanie w ramach uznania administracyjnego oznacza, iż organ może wybrać formę przyznanej pomocy, mając na względzie z jednej strony potrzeby podopiecznego, ale z drugiej swoje możliwości finansowe i zobowiązania do udzielenia pomocy.

P. R. uznał, że korzystniejsza dla niego forma pomocy to pomoc finansowa, zaś organ uznał, że jego możliwości to przyznanie pomocy w formie rzeczowej. Zdaniem organu, posiadane środki, a także grono osób do objęcia pomocą wskazywały na taką formę, jako racjonalniejszą z punktu widzenia pomocy społecznej.

Wobec powyższego orzeczono jak na wstępie, na podstawie art. 184 p.p.s.a.

O wynagrodzeniu adwokata udzielającego pomocy prawnej z urzędu orzeknie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.