Postanowienie z dnia 2017-02-03 sygn. I SAB/Wa 46/16

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA – Małgorzata Boniecka – Płaczkowska po rozpoznaniu w dniu 3 lutego 2017 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi A.U., P.U. na bezczynność Ministra Infrastruktury i Budownictwa w przedmiocie rozpoznania wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji postanawia odmówić podjęcia zawieszonego postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 22 lipca 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zawiesił postępowanie ze względu na śmierć jednej ze skarżących. Zarządzeniem z dnia 22 lipca 2016 r. Sąd zwrócił się do pozostałych stron o wskazanie następców prawnych po zmarłej – A.U. poprzez nadesłanie aktu poświadczenia dziedziczenia bądź odpisu postanowienia Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, w terminie 14 dni, od daty doręczenia zarządzenia.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie pełnomocnik skarżącej P.U. poinformował, że postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po A.U. nie zostało jeszcze przeprowadzone. W dniu [...] czerwca 2016 r. został złożony wniosek o wydanie zaświadczenia w trybie art. 665 § 1 k.p.c. potwierdzającego, że pełnomocnik został wyznaczony do pełnienia funkcji wykonawcy testamentu A.U.

Zarządzeniem z dnia 3 października 2016 r. zwrócono się do pełnomocnika z zapytaniem, czy zostało wszczęte postępowanie spadkowe po zmarłej A.U., jeśli tak, należało podać sygnaturę sprawy oraz Sąd przed którym toczy się postępowanie oraz wskazać na jakim etapie jest obecnie sprawa.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie pełnomocnik poinformował, że postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku nie zostało jeszcze przeprowadzone. Podał, że w dniu [...] czerwca 2016 r. został złożony wniosek o otwarcie i ogłoszenie testamentu wraz z wnioskiem o wydanie zaświadczenia w trybie art. 665 § 1 k.p.c. Pełnomocnik wskazał Sąd oraz sygnaturę sprawy pod jaką prowadzone jest postępowanie.

Zarządzeniem z dnia 11 stycznia 2017 r. Sąd wystąpił do Sądu Rejonowego dla [...] z zapytaniem, na jakim etapie znajduje się postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej A.U. W przypadku zakończenia postępowania zwrócił się o nadesłanie odpisu postanowienia wydanego w tym przedmiocie.

W dniu 11 stycznia 2017 r. (data stempla biura podawczego) do Sądu wpłynął wniosek pełnomocnika o podjęcie zawieszonego postępowania.

W uzasadnieniu wniosku pełnomocnik P.U. wskazał, że został powołany na wykonawcę testamentu zmarłej A.U., dlatego zgłasza swój udział w charakterze strony w miejsce zmarłej A.U. Pełnomocnik przedłożył zaświadczenie z Sądu Rejonowego dla [...] z dnia [...] grudnia 2016 r. o powołaniu go na wykonawcę testamentu A.U.

W uzasadnieniu wniosku pełnomocnik przytoczył treść art. 988 k.c. Zaznaczył, że zaświadczenie o jakim mowa w art. 665 § 1 k.p.c. jest dokumentem upoważniającym wykonawcę testamentu do występowania w sprawach majątku spadkowego przed sądami, urzędami i instytucjami oraz osobami fizycznymi i prawnymi, stanowiąc legitymację do podejmowania czynności prawnych związanych z majątkiem spadkowym. Podniósł, że wykonywanie zarządu przez wykonawcę testamentu powoduje, że spadkobiercy są tego prawa pozbawieni przez czas zarządzania majątkiem spadkowym. Pełnomocnik powołał dwa orzeczenia sądów administracyjnych dotyczące wykonawcy testamentu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje :

Zgodnie z treścią art. 988 § 1 k.c. jeżeli spadkodawca nie postanowił inaczej, wykonawca testamentu powinien zarządzać majątkiem spadkowym, spłacić długi spadkowe, w szczególności wykonać zapisy zwykłe i polecenia, a następnie wydać spadkobiercom majątek spadkowy zgodnie z wolą spadkodawcy i z ustawą, a w każdym razie niezwłocznie po dokonaniu działu spadku. Stosownie do treści § 2 art. 988 k.c. wykonawca testamentu może pozywać i być pozywany w sprawach wynikających z zarządu spadkiem, jego zorganizowaną częścią lub oznaczonym składnikiem. Może również pozywać w sprawach o prawa należące do spadku i być pozwany w sprawach o długi spadkowe.

Z treści ww. przepisu wynika, że wykonawca testamentu może wykonywać czynności zwykłego zarządu, jak również samodzielnie – bez zgody sądu, dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu. W szczególności

wykonawca testamentu może pozywać i być pozywanym w sprawach wynikających z zarządu, jak też może pozywać w sprawach o prawa należące do spadku i być pozywanym w sprawach o długi spadkowe. Oznacza to, że wykonawca testamentu może wystąpić np. z roszczeniem o ochronę dziedziczenia, czy roszczeniem windykacyjnym. Przysługuje mu także uprawnienie do złożenia wniosku o zabezpieczenie spadku, sporządzenie spisu inwentarza, wyjawienie przedmiotów spadkowych, czy wystąpienie o wydanie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.

Z powyższego przepisu nie wynika jednak legitymacja wykonawcy testamentu do wstąpienia w miejsce zmarłego spadkodawcy w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Wykonawca testamentu ma legitymację by pozywać i być pozywanym wyłącznie w sprawach wynikających z zarządu spadkiem.

Stosownie do treści art. 128 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2016 r. poz. 718 t.j.) powoływanej dalej jako P.p.s.a., Sąd postanowi podjąć postępowanie z urzędu, gdy ustanie przyczyna zawieszenia, w szczególności w razie śmierci strony - od dnia zgłoszenia się lub wskazania następców prawnych zmarłego albo od dnia ustanowienia we właściwej drodze kuratora spadku.

Taka sytuacja w niniejszej sprawie nie wystąpiła. Powołane w piśmie pełnomocnika skarżącej orzeczenia sądów administracyjnych dotyczyły odmiennych stanów faktycznych i prawnych.

W sprawie o sygn. akt IV SA/Wa 1461/09 dotyczącej wprowadzenia zmian w rejestrze ewidencji gruntów Sąd zakwestionował udział w postępowaniu wykonawcy testamentu. Polecił organowi ocenę, czy sprawa należy do zakresu czynności zarządzania majątkiem spadkowym. Zarzucił, że w postępowaniu nie brali udziału spadkobiercy po zmarłym właścicielu nieruchomości. Natomiast powołany wyrok NSA w sprawie o sygn. akt II OSK 1620/08 dotyczył wniosku wykonawcy testamentu o ekshumację, przewóz i spopielenie zwłok testatora. Jak wynika z uzasadnienia wyroku osoba zmarła poleciła w testamencie wykonawcy testamentu pochowanie jej w określonym miejscu i spopielenie zwłok, co nie zostało dokonane zgodnie z jej wolą. Dlatego też wykonawca testamentu wystąpił z określonym wnioskiem.

Jak wyżej zaznaczono stany faktyczne i prawne powołane w tych wyrokach są diametralnie odmienne od niniejszej sprawy. Zmarła skarżąca A.U. wystąpiła ze skargą na bezczynność w sprawie o stwierdzenie nieważności orzeczeń uwłaszczeniowych, których nie była stroną. Właścicielem nieruchomości przed wydaniem decyzji uwłaszczeniowej był Skarb Państwa. W tej sytuacji, na obecnym etapie postępowania nie sposób przyjąć, że żądania skargi i wniosku należą do kategorii spraw wynikających z zarządu spadkiem.

Wobec tego, brak jest podstaw w rozumieniu art. 128 § 1 pkt 1 P.p.s.a. do podjęcia postępowania w sytuacji, gdy z wnioskiem tym występuje wykonawca testamentu zmarłej skarżącej.

Z powyższych względów, na podstawie art. 128 § 1 pkt 1 P.p.s.a. orzeczono jak w sentencji postanowienia.