Wyrok z dnia 2017-06-29 sygn. III SA/Kr 502/17

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Zawadzka Sędziowie WSA Bożenna Blitek WSA Renata Czeluśniak (spr.) Protokolant Aleksandra Grabiec po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 czerwca 2017 r. sprawy ze skargi M. O. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 24 lutego 2017 r. znak [...] w przedmiocie przyznania specjalistycznych usług opiekuńczych I. uchyla zaskarżaną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji – obydwie w części określającej czas realizowania przyznanych specjalistycznych usług opiekuńczych w zakresie słów: "w dniach od poniedziałku do piątku - z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy - w godzinach miedzy 7:00 a 19:00", II. w pozostałym zakresie skargę oddala.

Uzasadnienie

Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej działający z upoważnienia Wójta Gminy, decyzją z dnia [...] 2016 r. znak: [...] , na podstawie art. 104, art. 107, art. 108 kpa (Dz. U. z 2016 poz. 23), art. 2 ust. 1, art. 3 ust. 3 i 4, art. 7 pkt 1, 5 i 6, art. 8 ust. 1 pkt 2, art. 18 ust. 1 pkt. 3, art. 36 pkt 2 lit. m, art. 50 ust. 2, 4 i 5, art. 102 ust. 1, art. 104, art. 106, art. 109 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930), w związku z § 2 pkt 1, § 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U z 2005 r. Nr 189 poz. 1598 ze zm.) oraz § 1 ust. 1 i 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 1058), po rozpatrzeniu wniosku złożonego przez M. O. (dalej w skrócie - skarżącą) w sprawie przyznania specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi dla syna A. O., postanowił przyznać specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi w miejscu zamieszkania dla syna skarżącej na okres od dnia 01.01.2017 r. do dnia 31.12.2018 r., określając zakres specjalistycznych usług opiekuńczych, tj. rodzaje i wymiar miesięczny (90 godzin miesięcznie - realizowane w dniach od poniedziałku do piątku - z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy - w godzinach między 7:00 a 19:00.), za które to usługi rodzice świadczeniobiorcy nie ponoszą odpłatności. Decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

W uzasadnieniu decyzji powołano przepisy mające zastosowanie w sprawie oraz przedstawiono stan faktyczny sprawy.

Organ wskazał, iż w wyniku złożonego przez skarżącą wniosku w dniu 30.11.2016 r. zostało wszczęte postępowanie administracyjne w sprawie przyznania świadczenia niepieniężnego z pomocy społecznej w formie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi dla syna skarżącej. Z akt sprawy wynikało, iż syn skarżącej posiadał orzeczenie o niepełnosprawności z powodu całościowego zaburzenia rozwoju (symbol 12-C) - wydane przez Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności z dnia 18.10.2013 znak: [...] na czas określony, tj. do 31.10.2016 r. oraz posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego Nr [...] z dnia 28.08.2013 r. na czas: od roku szkolnego 2013/2014 do rozpoczęcia nauki w szkole oraz opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka nr [...] z dnia 19.06.2013 na czas: od zaraz do rozpoczęcia nauki w szkole, oba dokumenty wydane przez Ośrodek Wczesnej Pomocy Psychologicznej. Ustalono, że syn skarżącej uczęszcza do Przedszkola Samorządowego oraz jest objęty zajęciami w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w związku z opinią o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, a także objęty jest lekarską pomocą specjalistyczną i pozostaje w stałym leczeniu z powodu autyzmu atypowego.

Organ I instancji ustalił też, iż rodzina skarżącej utrzymuje się z dochodu osiąganego z gospodarstwa rolnego w wysokości 348,48 zł miesięcznie (tj. 1,21 ha przeliczeniowych x 288,00 zł), zasiłku rodzinnego w kwocie 124,00 zł od miesiąca listopada 2016 r., oraz zasiłku okresowego w kwocie 534,76 zł w miesiącu listopadzie i grudniu 2016 r. przyznanego decyzją nr [...] z dnia 16 września 2016 r. zmienioną decyzją nr [...] z dnia [...] 2016 r.. Ponadto decyzją z dnia [...] 2016 r. nr [...] została przyznana pomoc w formie zasiłku okresowego na okres od 1 stycznia 2017 r. do 30 czerwca 2017 w wysokości 534,76 zł miesięcznie. Dochód rodziny skarżącej z miesiąca, w którym wniosek został złożony (tj. listopad 2016 r.) wynosi 1 007,24 zł, tak więc dochód przypadający na osobę w rodzinie wynosi 335,75 zł i jest niższy od kryterium dochodowego rodziny ustalonego zgodnie z § 1 pkt. 1 lit. b ww. rozporządzenia czyli 1 542,00 zł (tj. 514,00 zł x 3 os.). Jednocześnie organ zaznaczył, iż od miesiąca listopada 2016 r. nastąpiła utrata dochodu rodziny, co jest związane z utratą prawa do otrzymywania zasiłku pielęgnacyjnego dla syna skarżącej i dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego.

Organ wskazał, iż skarżąca posiada grunty, które znajdują się na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i terenach urządzeń komunikacyjnych, a więc istnieje możliwość ich wykorzystania z przeznaczeniem na finansowe potrzeby rodziny. Jest również właścicielem domu jednorodzinnego o powierzchni 200 m2.

Organ podniósł też, iż z zaświadczenia lekarskiego z dnia 14 września 2016 r. – pediatry, specjalisty neurologii dziecięcej B. J. wynika, że u syna skarżącej rozpoznano autyzm atypowy, pozostaje on pod opieką poradni neurologicznej i innej wielospecjalistycznej, oraz że wskazana jest kontynuacja specjalistycznych usług opiekuńczych dostosowanych do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia w maksymalnym wymiarze godzin. Natomiast w dokumencie wystawionym przez lekarza P. N. wynika, że syn skarżącej jest pacjentem Poradni Zdrowia Psychicznego dla dzieci i Młodzieży z rozpoznaniem F84.1 - autyzm atypowy oraz współistniejącym R 62.9 opóźnienie rozwoju psychoruchowego i ze względu na stan zdrowia dziecka konieczne jest zapewnienie dziecku możliwości uczestnictwa w zajęciach organizowanych w ramach specjalistycznych usług opiekuńczych, w wymiarze 90 godzin miesięcznie od 1.11.2016, gdyż ma to na celu usprawnienie zaburzonych funkcji zarówno w aspekcie poprawy samodzielnego funkcjonowania dziecka, jak i poprawy funkcjonowania społecznego. W zaświadczeniu wydanym w dniu 19.12.2016 r. lekarz P. N. wskazuje, że syn skarżącej jest osobą z zaburzeniami psychicznymi, wykazującą inne zakłócenia czynności psychicznych, które zgodnie ze stanem wiedzy medycznej zaliczane są do zaburzeń psychicznych, a osoba ta wymaga świadczeń zdrowotnych lub innych form pomocy i opieki niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym F84.1-autyzm atypowy.

Ustalając miejsce świadczenia usług organ wziął pod uwagę, iż skarżąca zamieszkuje na terenie gminy M, pomimo że jest zameldowana na pobyt stały w K.

W odniesieniu do prośby skarżącej zawartej w uzupełnieniu wniosku z dnia 20 grudnia 2016 r. tj. "Syn potrzebuje wsparcia w ramach SUO w różnych porach i dnia (także nocnych lub wolnych od pracy) (...)" organ I instancji po przeanalizowaniu akt sprawy podniósł, iż nie znalazł podstawy, aby przedmiotowe usługi ze względu na swój charakter miałyby być świadczone w porze nocnej, jak również być wykonywane w dni ustawowo wolne od pracy.

NA podstawie § 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych organ uznał, iż za przyznane specjalistyczne usługi opiekuńcze będą świadczone nieodpłatnie ponieważ dochód przypadający na osobę w rodzinie nie przekracza obowiązującego kryterium dochodowego 634,00 zł.

W odwołaniu skarżąca zarzuciła:

- brak podstawy prawnej do wydania decyzji w części określającej konkretne godziny i konkretne dni realizacji specjalistycznych usług opiekuńczych,

- sprzeczność rozstrzygnięcia z podstawą prawną poprzez brak przepisu upoważniającego do wydania decyzji określającej dni i godziny udzielanej pomocy,

- brak uzasadnienia ograniczenia udzielanej pomocy do konkretnych dni i godzin wskazanych przez Wójta, pomimo istnienia możliwości otrzymania pomocy dostosowanej do szczególnych potrzeb - bez dodatkowych nakładów materialnych i osobowych,

- ograniczenie przez organ możliwość zaspakajania szczególnych potrzeb podopiecznych przez wykonawcę poprzez udzielanie pomocy tylko do wskazanych przez organ dni i godzin.

Do odwołania dołączyła szereg załączników, w tym standardy dotyczące realizacji specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze po rozpatrzeniu odwołania skarżącej, działając na podstawie przepisów art. 50 ust. 2, ust. 4 i ust. 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U.2016.930) oraz art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. utrzymało decyzję organu I instancji w mocy.

W uzasadnieniu organ podniósł, iż zgodnie z art. 50 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić. Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz, w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem (art. 50 ust. 3 ustawy). Natomiast zgodnie z art. 50 ust. 4 cyt. ustawy, specjalistyczne usługi opiekuńcze są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym. Ośrodek pomocy społecznej, przyznając usługi opiekuńcze, ustala ich zakres, okres i miejsce świadczenia (art. 50 ust. 5 ustawy).

Mając zatem na uwadze ww. przepisy oraz stan faktyczny sprawy, Kolegium wskazało, że decyzja wydawana jest na zasadzie uznania administracyjnego, tak więc organ może, ale nie musi przyznać świadczenia we wnioskowanym wymiarze czy utrzymać w dotychczasowym. Z użycia zwrotu "może" wynika bowiem uznaniowy charakter decyzji, co oznacza, że sam fakt spełnienia kryteriów ustawowych nie oznacza obowiązku organu do automatycznego przyznania osobie zainteresowanej tego świadczenia w zakresie zgodnej z jej wszystkimi oczekiwaniami. Organ wyjaśnił, iż zgodnie z tym, jak przyjmuje się w orzecznictwie sądowym, określenie na nowo zakresu świadczonych usług opiekuńczych oznacza, że orzekające w sprawie organy miały prawo do własnej oceny co do potrzeby oraz możliwości przyznania zakresu usług opiekuńczych. Wyznacznikami ustalenia zakresu przyznania usług są bowiem, z jednej strony rozmiar potrzeb określonego wnioskodawcy, a z drugiej strony - możliwości finansowe organów pomocy społecznej. Powyższe wskazania orzecznictwo uzupełnia zastrzeżeniem, że organ administracji działając w ramach uznania administracyjnego ma prawo wyboru rozstrzygnięcia sprawy, co nie oznacza, że rozstrzygnięcie takie może nosić cechy dowolności. Organ zaznaczył także, że uznaniowy charakter decyzji w przedmiocie przyznania usług opiekuńczych powoduje, że nawet w przypadku spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek, organ pomocy społecznej może przyznać je w wymiarze i zakresie, który uzna za niezbędny, chociaż niższym, aniżeli wnioskowany.

Kolegium stwierdziło, że w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji odniesiono się do wszystkich istotnych okoliczności faktycznych przedmiotowej sprawy i ustaleń poczynionych w sprawie. Dokonano dokładnej oceny poszczególnych okoliczności i dowodów, stąd też organ odwoławczy stwierdził, że organ I instancji nie przekroczył granic uznania administracyjnego przy wydawaniu spornej decyzji. Za najbardziej istotne Kolegium uznało, że organ I instancji ustalając zakres i wymiar miesięczny specjalistycznych usług opiekuńczych, jak też okres, na jaki je przyznano, uwzględnił wszystkie wskazania zawarte w przedłożonych zaświadczeniach lekarskich wydanych przez lekarzy specjalistów zajmujących się dzieckiem skarżącej.

W odniesieniu do określenia przez organ I instancji w zaskarżonym rozstrzygnięciu, że ww. usługi realizowane będą od poniedziałku do piątku w godzinach pomiędzy 7.00 a 19.00, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy, Kolegium stwierdziło, że zakres przyznanych specjalistycznych usług opiekuńczych uzależniony jest od okoliczności uzasadniających uwzględnienie żądania, w szczególności od choroby, wieku oraz innych faktów, z którymi osoba zainteresowana nie jest w stanie samodzielnie sobie radzić i nie może przy tym korzystać z niczyjej pomocy (por. Maciejko Wojciech, Zaborniak Paweł; Ustawa o pomocy społecznej. Komentarz, wyd. IV). W ocenie organu nie można było przyjąć, że istnieje konieczność korzystania przez dziecko skarżącej ze specjalistycznych usług opiekuńczych również w porze nocnej, jak też w dni wolne od pracy.

SKO podniosło również, iż nie bez znaczenia przy ocenie sprawy pozostaje fakt, że skarżąca nie wystąpiła z wnioskiem o wydanie dla dziecka orzeczenia o niepełnosprawności, pomimo iż wcześniejsze orzeczenie z dnia 18.10.2013 r. wydane było na czas określony do dnia 31.10.2016 r. Tymczasem zgodnie z art. 50 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, specjalistyczne usługi opiekuńcze są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym.

Z decyzją SKO nie zgodziła się skarżąca i wniosła skargę do WSA zarzucając naruszenie szeregu przepisów zarówno prawa procesowego, jak i prawa materialnego. W szczególności skarżąca zarzuciła:

- błędne ustalenia faktyczne w zakresie świadczenia, jakim są specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi,

- błędne zakwalifikowanie wniosku skarżącej - jako wniosku o usługi opiekuńcze i powołanie w decyzji podstawy prawnej do przyznania usług opiekuńczych (art.50 ust.5) zamiast specjalistycznych usług, co ma wpływ na wynik sprawy,

- brak wyjaśnienia przyczyn, ze względu na które organ I instancji ograniczył świadczenia usług do konkretnych dni i godzin,

- nieuwzględnienie słusznego interesu strony,

- brak wyjaśnienia okoliczności faktycznych mających wpływ na rozstrzygnięcie,

- błędne ustalenia dotyczące braku orzeczenia o niepełnosprawności oraz co do możliwości świadczenia specjalistycznych usług przez rodziców,

- rażące naruszenie art. 8 kpa,

- sprzeczność rozstrzygnięcia z uzasadnieniem.

W uzasadnieniu skarżąca podniosła, iż ustawodawca w art. 50 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej umożliwił przyznanie pomocy osobom żyjącym w rodzinach w dwóch formach: w formie usług opiekuńczych oraz w formie specjalistycznych usług opiekuńczych. Uznaniu administracyjnemu według ww. normy art. 50 ust. 2 jest pozostawiona wyłącznie decyzja co do przyznania jednej z dwóch form pomocy. Nie obejmuje już etapu ustalania zakresu, okresu, odpłatności itd. za otrzymaną w tym trybie 2 pomoc. Dodatkowo skarżąca podkreśla iż, jedynie w przypadku usług opiekuńczych zakres, okres i miejsce świadczenia ustala organ. Artykuł 50 ust. 6 cyt. ustawy zawiera przepis kompetencyjny upoważniający radę gminy do określenia w drodze uchwały "warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze", ale z wyłączeniem Specjalistycznych Usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Dalej skarżąca wskazała na art. 50, który nie zawiera reguły postępowania w przypadku przyznawania specjalistycznych usług opiekuńczych, natomiast zgodnie § 4 ust. 6 rozporządzenia w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych, organ wydaje decyzję o liczbie godzin i odpłatności. Ustawodawca użył słowa "wydaje"" zatem nie pozostawił to uznaniu administracyjnemu. Decyzja o przyznaniu specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi nie jest uznaniowa, a więc powinna zostać wydana decyzja o liczbie godzin i odpłatności na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego w sprawie. W przypadku specjalistycznych usług dla osób z zaburzeniami psychicznymi, o rodzaju i ich godzinowym wymiarze decyduje wyłącznie lekarz, gdyż muszą być dostosowane do szczególnych potrzeb podopiecznego, a organy administracji nie mają takich kompetencji. Skarżąca powołała się w tym miejscu na wyrok WSA w Szczecinie z dnia 28.08.2014 r. sygn. akt II SA/Sz 435/14, który orzekł m.in. "postępowanie toczyło się w sprawie o udzielenie pomocy w formie specjalistycznych usług opiekuńczych, których rodzaj i charakter powinien być precyzowany w oparciu o potrzeby osób wymagających pomocy, nie zaś opierać się na uznaniu organu administracji prowadzącego postępowanie". Brak jest zatem, zdaniem skarżącej, przepisu umożliwiającego organowi administracji ustalanie, w jakie dni i godziny mogą być realizowane specjalistyczne usługi opiekuńcze.

Skarżąca wyjaśniła również, iż w całej gminie M, tylko jej syn ma takie ograniczenia, a terapeuci mają zawarte umowy o świadczenie usług bez ograniczeń co do dni lub godzin. Przez bezpodstawne, nagle nałożone ograniczenia, utraciła więc możliwość podjęcia zatrudnienia. Obecnie terapeuci na terenie domu skarżącej przygotowują liczne pomoce, udzielają wskazówek co do pracy z synem, tak by mogła prowadzić samodzielnie zajęcia z synem w dni, w które Wójt zabronił decyzyjnie świadczenie usług terapeutom.

Dodatkowo skarżąca podniosła, iż specjalistyczne usługi opiekuńcze, to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających ze schorzenia lub niepełnosprawności. Syn cierpi na autyzm, ma zaburzony rozwój relacji społecznych, który musi być efektywnie niwelowany w różnych relacjach społecznych, przez uczestnictwo w imprezach, zajęciach grupowych, spektaklach, korzystanie z usług rożnych instytucji i w różnych środowiskach, gdzie winien z terapeutą dostosować się i być w konkretnym terminie, kiedy zajęcia lub terapie się odbywają, a nie wtedy kiedy dozwolone jest to na podstawie decyzji. Skarżąca powołała się na wyrok WSA w Warszawie z dnia 20 września 2016 r. II SA/Wa 495/16, że "przesłanka interesu społecznego lub słusznego interesu strony powinna podlegać ocenie według wynikającej z art. 7 kpa zasady uwzględnienia z urzędu interesu społecznego oraz słusznego interesu strony. Oznacza to, że organ uprawniony przez przepisy prawa do rozstrzygnięcia sprawy, powinien ją załatwić zgodnie ze słusznym interesem strony, jeżeli nie stoi on w kolizji z interesem społecznym". Skarżąca stwierdziła, że zniesienie ograniczeń nie koliduje z interesem społecznym, gdyż nie powoduje żadnych kosztów czy zmian w organizacji usług. Te same terapeutki, które świadczą specjalistyczne usługi jej synowi i mają ograniczenia co do dni i godzin, innym podopiecznym mogą świadczyć te usługi bez takich ograniczeń. Organ odwoławczy nie wyjaśnił powodów dla których wójt nałożył nieuzasadnione ograniczenia, czym dopuścił się dowolności w decyzji.

Następnie skarżąca podniosła, iż organ nie wyjaśnił kilku okoliczności faktycznych oraz, że w odwołaniu wyjaśniła, iż terapeutki świadczą usługi dziecku według potrzeb i są zmuszane, by wpisywać inne godziny niż faktycznie świadczone.

W kwestii posiadania aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności dziecka, skarżąca uznała, iż organ odwoławczy błędnie kładzie nacisk na jego posiadanie w przypadku ubiegania się o specjalistyczne usługi dla osób z zaburzeniami psychicznymi, gdyż ustawodawca przewidział możliwość uzyskania tych usług także z powodu choroby.

Ponadto skarżąca uznała, iż organ odwoławczy nie poczynił żadnych ustaleń w celu zbadania, czy wspólnie z mężem posiadają kwalifikacje do świadczenia usług specjalistycznych, opierając się wyłącznie na ustaleniach organu I instancji. W tym miejscu powołując się na wyrok WSA w Szczecinie z dnia 28.08.2014 r. sygn. akt SA/Sz 435/14, zgodnie z którym "intencją ustawodawcy nie było przyznanie osobie kwalifikującej się do specjalistycznych usług opiekuńczych jakichkolwiek usług, lecz poprzedzonych bardzo dokładnym rozeznaniem usług dostosowanych do rodzaju choroby, stanu zdrowia tej osoby oraz jej sytuacji rodzinnej''. Skarżąca odnosząc się do swojej sytuacji, poddała w wątpliwość, czy człowiek ze zdiagnozowanymi uporczywymi zaburzeniami depresyjnymi lub osoba z chorobą serca i epizodami utraty świadomości, oboje bez wykształcenia specjalistycznego są osobami mogącymi skutecznie zapewnić autystycznemu sześciolatkowi specjalistyczne usługi.

Skarżąca zarzuciła też organowi II instancji stronniczość i pozbawianie praw podmiotowych strony postępowania, gdyż według niej nie ma znaczenia, jakie zapadło rozstrzygnięcie przed organem I instancji oraz nie ma znaczenia, jakie są ustalenia faktyczne, ponieważ organ odwoławczy przyznaje rację organowi I instancji.

Skarżąca wskazała również na pismo Wojewody, gdzie w punkcie drugim wyjaśnił on, iż " z żadnego przepisu ww. ustawy i rozporządzenia nie wynika, iż Kierownik Ośrodka nie może określić konkretnych dni i godzin świadczenia usług u danej osoby". Skarżąca uważa, że Wojewoda dał sprzeczne z obowiązującym prawem uprawnienia Wójtowi Gminy oraz upoważnionym przez Wójta osobom do umieszczania w orzeczeniach tego, czego prawo nie zabrania, co stoi w rażącej sprzeczności z zasadą legalizmu.

Podsumowując, skarżąca uznała, iż ww. działania organów stoją w rażącej sprzeczności z podstawowymi zasadami prowadzenia postępowania administracyjnego.

Do skargi skarżąca dołączyła m.in. nowe orzeczenie o niepełnosprawności syna z dnia 16. 12. 2016 r.

W odpowiedzi na skargę SKO podtrzymało swoje stanowisko. Zaznaczyło, iż do części argumentacji zawartej w skardze odniosło się już w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, gdyż znaczna część tych zarzutów została podniesiona również w odwołaniu od decyzji organu I instancji.

SKO po raz kolejny podniosło, iż organ I instancji ustalając zakres i wymiar miesięczny specjalistycznych usług opiekuńczych oraz okres, na jaki je przyznano (od 01.01.2017 r. do 31.12.2018 r.) uwzględnił wszystkie wskazania zawarte w przedłożonych do niniejszej sprawy zaświadczeniach lekarskich wydanych przez lekarzy specjalistów zajmujących się dzieckiem skarżącej, a także wniosek skarżącej, w którymi zwraca się o przyznanie specjalistycznych usług opiekuńczych dla dziecka w wymiarze 90 godzin miesięcznie, zgodnie z załączonym zaświadczeniem lekarza psychiatry z dnia 19.12.2016 r.

Odnosząc się natomiast do określenia przez organ I instancji okresu, w jakim

realizowane będą specjalistyczne usługi opiekuńcze, Kolegium podtrzymało swoje stanowisko, że przy ocenie sprawy nie można pominąć również tego, że oboje rodzice dziecka są osobami niepracującymi, niezarejestrowanymi w Urzędzie Pracy, nieposiadającymi również orzeczeń o stopniu niepełnosprawności, a zatem nie ma w przedmiotowej sprawie niezbędności przyznania wnioskowanych usług również w porze nocnej oraz w dni ustawowo wolne od pracy. Wprawdzie w skardze skarżąca zarzuciła, że z uwagi na liczne poważne schorzenia zarówno skarżącej, jak i jej męża, takiej opieki sprawować nie mogą, jednakże Kolegium stwierdziło, że nie zostało to poparte stosownym orzeczeniem o niepełnosprawności, z którego wynikałoby bezspornie, że z uwagi na stan zdrowia nie jest w stanie sprawować wymaganej opieki nad dzieckiem. Tym samym przyjąć należało, że twierdzenia te nie zostały udowodnione. W związku z tym organ wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. 2016 poz. 1066) sądy administracyjne powołane są do kontroli zgodności z prawem działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W ramach swej kognicji sąd bada, czy przy wydaniu zaskarżonego aktu nie doszło do naruszenia prawa materialnego i przepisów postępowania administracyjnego, nie będąc przy tym związanym granicami skargi, stosownie do treści art. 134 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.), zwanej dalej "P.p.s.a.". Orzekanie - w myśl art. 135 P.p.s.a. - następuje w granicach sprawy będącej przedmiotem kontrolowanego postępowania, w której został wydany zaskarżony akt lub czynność i odbywa się z uwzględnieniem wówczas obowiązujących przepisów prawa. Z istoty bowiem kontroli wynika, że zasadność zaskarżonego aktu podlega ocenie przy uwzględnieniu stanu faktycznego i prawnego istniejącego w dacie podejmowania rozstrzygnięcia. Niezwiązanie zarzutami i wnioskami skargi oznacza natomiast, że sąd administracyjny bada w pełnym zakresie zgodność z prawem zaskarżonego aktu, czynności, czy bezczynności organu administracji publicznej.

Sąd, uwzględniając skargę na decyzję, uchyla decyzję w całości albo w części, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy, co wynika z art. 145 § 1 pkt 1 P.p.s.a.

Przeprowadzona w niniejszej sprawie sądowa kontrola z uwzględnieniem powyższych kryteriów doprowadziła do uznania, że skarga zasługuje częściowo na uwzględnienie aczkolwiek nie z powodu zasadności wszystkich jej zarzutów.

Przedmiotem niniejszego postępowania sądowoadministracyjnego jest kwestia oceny prawidłowości rozstrzygnięcia Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 24 lutego 2017 r. w przedmiocie utrzymania w mocy decyzji Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej działającego z upoważnienia Wójta Gminy z dnia [...] 2016 r. o przyznaniu specjalistycznych usługi opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi w miejscu zamieszkania dla syna skarżącej na okres od dnia 01.01.2017 r. do dnia 31.12.2018 r. w części określenia zakresu i czasu realizacji tych usług. Organ określił bowiem, że będą one realizowane nieodpłatnie w wymiarze 90 godzin miesięcznie, w dniach od poniedziałku do piątku - z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy - w godzinach między 7:00 a 19:00.

Wbrew zatem zarzutom skargi, organy rozstrzygały w przedmiocie specjalistycznych usług opiekuńczych poddanych regulacji zawartej w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930) oraz rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U z 2005 r. Nr 189 poz. 1598 ze zm.) oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 1058).

W myśl art. 18 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy organizowanie i świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych (SUO) w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi należy do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, a zgodnie z art. 50 ust. 2 cyt. ustawy wskazane usługi mogą być przyznane osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić. Są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym (art. 50 ust. 4 cyt. ustawy). Natomiast ich rodzaje świadczone dla osób z zaburzeniami psychicznymi, kwalifikacje osób świadczących takie usługi, zasady i tryb ustalania i pobierania opłat za te usługi, jak również warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat określa wskazane rozporządzenie w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych. Przyznanie ww. usług następuje w formie decyzji administracyjnej.

Zgodnie z art. 50 ust. 5 ww. ustawy w decyzji o przyznaniu usług opiekuńczych określa się zakres, okres i miejsce ich świadczenia. Wprawdzie przepis ten wymienia jedynie "usługi opiekuńcze", a nie wymienia "specjalistycznych usług opiekuńczych", to nie można się zgodzić z argumentacją skarżącej, że oznacza to brak podstawy prawnej, aby w decyzji o przyznaniu specjalistycznych usług opiekuńczych określić zakres, okres i miejsce ich świadczenia. Decyzja o przyznaniu specjalistycznych usług opiekuńczych bez wskazania zakresu, okresu i miejsca ich świadczenia byłaby pozbawiona w istocie rozstrzygnięcia, przez co byłaby niewykonalna, a zatem - nieważna. Organ nie mógłby wszcząć procedury w celu wyłonienia podmiotu uprawnionego do świadczenia ww. usług, zlecić ich wykonania i dokonać rozliczenia z wykonania decyzji i świadczonych na jej podstawie usług. Dlatego prawidłowo w zaskarżonej decyzji ustalono, zgodnie z wnioskiem skarżącej i wskazaniami lekarskimi, o przyznaniu ww. usług w wymiarze 90 godzin miesięcznie, na okres od dnia 1cstycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. w zakresie usług określonych w decyzji, w miejscu zamieszkania syna skarżącej, tj. na terenie gminy M. Skarżąca nie podważała w skardze ww. elementów decyzji. Zakwestionowała natomiast (podobnie jak w odwołaniu) realizację przyznanych usług jedynie w dni robocze i to od godz. 7 do godz. 19. Stanowisko w tym zakresie uzasadniała m.in. w piśmie z dnia 20. 12.2016 r. Ponadto podnosiła i wykazała, że terapeuci są w stanie świadczyć specjalistyczne usługi opiekuńcze w dni wolne od pracy. Podnosiła też, że wykonują takie usługi na rzecz innych dzieci na terenie gminy. W sprawie nie zostało jednak wyjaśnione, czy w ramach wcześniej przyznanych i świadczonych tego typu usług dla syna skarżącej były one realizowane także w soboty, a nadto organ do tych kwestii odniósł się bardzo lakonicznie. Zdaniem Sądu, w tym zakresie zarzuty skargi - brak wyjaśnienia przyczyn, ze względu na które organ I instancji ograniczył świadczenia usług do konkretnych dni i godzin, nieuwzględnienie słusznego interesu strony oraz brak wyjaśnienia okoliczności faktycznych mających wpływ na rozstrzygnięcie – są uzasadnione.

Organy po zgromadzeniu materiału dowodowego i jego ocenie stwierdziły, że nie pozostawia on wątpliwości co do tego, że synowi skarżącej przysługują specjalistyczne usługi opiekuńcze. Nie wyjaśniły jednak wprowadzonych ograniczeń czasowych (wyznaczonych godzin i dni tygodnia). Nie odniosły się do twierdzeń skarżącej, że syn potrzebuje takich usług w nocy (nie wyjaśniono też w ogóle zgłoszonych w tym zakresie potrzeb) oraz, że jego zaburzony rozwój relacji społecznych musi być niwelowany w różnych relacjach społecznych, przez uczestnictwo w różnych imprezach, zajęciach grupowych, spektaklach z terapeutą, który mógłby dostosować się i być z synem wtedy, gdy takie zajęcia lub terapie się odbywają, a nie wtedy kiedy dozwolone jest to na podstawie decyzji. Organy nie odniosły się także do twierdzenia skarżącej, że zniesienie ograniczeń (wg skarżącej ze strony terapeutów nigdy nie było najmniejszych problemów we wsparciu syna w ramach SUO w różnych porach dnia i nocy) nie koliduje z interesem społecznym, gdyż nie powoduje żadnych kosztów czy zmian w organizacji usług, a te same terapeutki, które świadczą specjalistyczne usługi jej synowi i mają ograniczenia co do dni i godzin, innym podopiecznym mogą świadczyć te usługi bez takich ograniczeń.

W art. 50 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej wskazano, że specjalistyczne usługi opiekuńcze są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym. Zgodnie natomiast z zaświadczeniami lekarskimi celem specjalistycznych usługi opiekuńczych jest "poprawa funkcjonowania społecznego" dziecka. Również w ramach przyznanych świadczeń przyznano takie usługi jak "Uczenie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia, w tym: A) ...kształtowanie ...umiejętności społecznego funkcjonowania, motywowanie do aktywności, ..., prowadzenie treningów umiejętności ...społecznych oraz wspieranie, także w formie asystowania w codziennych czynnościach życiowych w szczególności w takich jak: utrzymywanie kontaktów z ...rówieśnikami, ...oraz ze społecznością lokalną". Organy nie wyjaśniły w związku z powyższym, czy nie byłoby wskazane, zgodnie z zaleceniem lekarza i ww. rodzajem usług, pozostawić specjaliście możliwość dostosowania jego świadczeń do potrzeb dziecka uwzględniając konieczność wspierania go także w utrzymywaniu kontaktów ze społecznością lokalną. W szczególności organy nie wyjaśniły, czy i dlaczego przy zaleceniach lekarzy udzielania SUO niezbędnych do życia w środowisku społecznym oraz wskazanej przez skarżącą potrzeby np. terapii logopedycznej i neurologopedycznej w sytuacjach społecznych (a nie tylko w gabinecie lekarskim) konieczne jest wyłączenie tych usług we wszystkie dni wolne od pracy.

Pamiętać bowiem należy, że rodzaje usług określają szczegółowo przepisy § 2 i § 3 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. ale w postępowaniu w przedmiocie specjalistycznych usług opiekuńczych, a zatem usług dostosowanych do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczonych przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym odpowiednie zastosowanie znajdują także przepisy art. 7, art. 11, art. 77 § 1, art. 80 (art. 14 ustawy o pomocy społecznej). Z powołanych przepisów natomiast wynika, iż organy administracyjne prowadzące postępowanie są obowiązane podejmować wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz dokładnego wyjaśnienia sprawy mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywatela, w szczególności zebrania i rozpatrzenia w sposób wyczerpujący całego materiału dowodowego oraz oceny na podstawie całokształtu materiału dowodowego, czy dana okoliczność została udowodniona. Dopiero ustalone w takich warunkach fakty mogą być uznane za udowodnione i stanowić materiał dowodowy będący podstawą faktyczną, niezbędną do wydania i uzasadnienia decyzji administracyjnej. Jednocześnie wymaga podkreślenia, że przyznanie wskazanych usług osobom funkcjonującym w rodzinie ma charakter fakultatywny, co oznacza, że decyzja w tej sprawie ma charakter uznania administracyjnego. Wyjaśnić jednak trzeba, że tzw. uznanie administracyjne nie oznacza dowolności organu administracji publicznej co do rozstrzygnięcia, lecz daje organowi większą swobodę co do treści rozstrzygnięcia, przy czym organ jest zobowiązany do rzetelnej i wnikliwej analizy wszelkich okoliczności sprawy. W ten sposób przeprowadzona analiza stanu faktycznego stanowi podstawę do wydania decyzji o charakterze uznaniowym (por. np. uzasadnienie wyroku NSA z dnia 22 lutego 2011 r. sygn. akt I OSK 1950/10, Lex Omega nr 1070817). W świetle dotychczasowego orzecznictwa sądowego tego rodzaju decyzje podlegają ograniczonej kontroli sądów administracyjnych. Kontroli nie podlega bowiem uznanie administracyjne samo w sobie, lecz kwestia, czy decyzja została podjęta zgodnie z podstawowymi regułami postępowania administracyjnego, a w szczególności, czy wydano ją w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz, czy ocena tego materiału została dokonana zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, czy też zawiera elementy dowolności. Decyzja uznaniowa może być przez sąd uchylona w wypadkach stwierdzenia, iż została wydana z takim naruszeniem przepisów prawa o postępowaniu lub prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy. O tego rodzaju naruszeniach można mówić, gdyby organ pozostawił poza swoimi rozważaniami argumenty podnoszone przez stronę, pominął istotny dla rozstrzygnięcia materiał dowodowy lub dokonał jego oceny wbrew zasadom logiki lub doświadczenia życiowego. W wyroku z dnia 16 listopada 1999 r. sygn. akt III SA 7900/98 (Lex omega nr 47243) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, iż "w celu wydania prawidłowego orzeczenia w sytuacji uznania administracyjnego organ administracyjny obowiązany jest szczegółowo zbadać stan faktyczny i utrwalić w aktach wyniki badania. Obowiązki organu administracyjnego w zakresie postępowania dowodowego są nawet większe niż przy ustawowym skrępowaniu, gdyż w poszukiwaniu materialnego kryterium do wydania decyzji powinien on wszechstronnie zbadać stan faktyczny, w wymiarze wychodzącym poza okoliczności typowe w sytuacjach związania, mając na uwadze szczególną rolę w decyzji uznaniowej jej zgodności z interesem społecznym i słusznym interesem obywatela z art. 7 kpa". Z kolei w wyroku z 28 kwietnia 2003 r. sygn. akt II SA 2486/01 (Lex Omega nr 149543) NSA orzekł, iż "podejmując decyzję uznaniową organ administracji stosownie do art. 7 kpa., ma obowiązek kierowania się słusznym interesem obywatela, jeżeli nie stoi temu na przeszkodzie interes społeczny ani nie przekracza to możliwości organu administracji publicznej wynikających z przyznanych mu uprawnień i środków prawnych".

Podsumowując, stwierdzić trzeba, że rozstrzyganie w ramach uznania wymaga od organu nie tylko poczynienia ustaleń dokonanych w całokształcie materiału dowodowego (art. 80 kpa), zgromadzonego i zbadanego w sposób wyczerpujący (art. 77 § 1 kpa), a więc przy podjęciu wszelkich kroków niezbędnych dla dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, jako warunku wydania decyzji o przekonującej treści (art. 11 kpa), ale także załatwienia sprawy z uwzględnieniem interesu społecznego i słusznego interesu obywateli (art. 7 kpa). Przez właściwe motywowanie decyzji organ realizuje również zasadę przekonywania, wyrażoną w art. 11 kpa. Zatem obowiązkiem organu administracji jest wyjaśnienie stronie zasadności przesłanek rozstrzygnięcia, czyli wytłumaczenie stronie, dlaczego organ dany przepis zastosował do konkretnych ustaleń faktycznych lub uznał go za niewłaściwy. Zasada przekonywania nie zostanie zrealizowana, gdy organ pominie milczeniem niektóre dowody zgromadzone w sprawie, czy też twierdzenia, wyjaśnienia strony, albo nie odniesie się do faktów istotnych dla sprawy bądź okoliczności podnoszonych przez stronę. Motywy rozstrzygnięcia, w tym odniesienie się do żądań i twierdzeń strony, winny się znaleźć właśnie w uzasadnieniu decyzji.

Zadaniem organu rozpoznającego sprawy dotyczącej przyznania specjalistycznych usług opiekuńczych jest zatem precyzyjne ustalenie, czy i jakiego rodzaju usługi w danym przypadku są niezbędne, ustalenie zakresu tych usług, miejsca i okresu ich świadczenia, a następnie znalezienie podmiotu, który na zlecenie organu usługi te będzie realizował.

W rozpoznawanej sprawie uzasadniając swoje decyzje organy w żaden sposób nie wyjaśniły motywów, jakimi kierowały się ustalając, że przyznane specjalistyczne usługi opiekuńcze świadczone będą "w dniach od poniedziałku do piątku - z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy - w godzinach między 7:00 a 19:00". Organ I instancji zajmując stanowisko w tej kwestii stwierdził, że nie znalazł podstaw, aby przyznane usługi miały być świadczone w porze nocnej, czy również w dni ustawowo wolne od pracy ze względu na ich "charakter", a organ odwoławczy uznając, że zakres SUO zależy od okoliczności, stwierdził, że "nie można przyjąć, że istnieje konieczność" korzystania przez dziecko z tych usług także w porze nocnej, czy też w dni wolne od pracy. Ogólnikowość ww. stwierdzeń nie pozwala na uznanie ich za uzasadnienie rozstrzygnięcia w kwestionowanym skargą zakresie. Brak analizy "charakteru" usług i okoliczności sprawy, przede wszystkim potrzeb dziecka, stwierdzonych w przedłożonych zaświadczeniach lekarskich, wymaga rozważenia i uzasadnienia rozstrzygnięcia w taki sposób, aby nie można zarzucić mu dowolności. Brak zatem uzasadnienia powyższej kwestii oznacza przekroczenie przez organy granic uznania administracyjnego. W przypadku nieuwzględnienia wniosku strony co do niewyznaczania ograniczeń czasowych przyznanych usług winno ono zostać uzasadnione, a organ winien odnieść się do twierdzeń strony.

Organy uchybiły zatem przepisom art. 7, 77 § 1 k.p.a. w sposób, o jakim mowa w art. 145 § 1 pkt 1 lit.c P.p.s.a. ponieważ niedostatecznie wyjaśniły, jakie są rzeczywiste potrzeby dziecka co do czasu świadczenia specjalistycznych usług opiekuńczych i czy ustalone ograniczenia czasowe świadczenia przyznanych usług uwzględniały wszystkie potrzeby dostosowania ich do rodzaju zdiagnozowanego schorzenia, jak tego wymaga norma zawarta w art. 50 ust. 4 ustawy.

Odnosząc się do zarzutów skargi Sąd stwierdza, że uznaniowy charakter przyznanych usług nie budzi żadnych wątpliwości. W wyroku z dnia 7 maja 2015 r. sygn. akt I OSK 2471/13 NSA uznał, że specjalistyczne usługi opiekuńcze, o których mowa w art. 50 ust. 2 ustawy są świadczeniem fakultatywnym. Wskazał też, że świadczenia pomocy społecznej udzielane są w ramach możliwości ośrodka pomocy społecznej, przede wszystkim wynikających z wysokości przyznanych na te świadczenia środków, ale także z uwzględnieniem wszelkich okoliczności sprawy.

Sąd rozpoznający przedmiotową sprawę podziela stanowisko NSA oraz stanowisko organów, że uprawnienia wynikające z ustawy o pomocy społecznej mają charakter subsydiarny, co oznacza, że uzupełniają środki, możliwości i uprawnienia własne osoby objętej systemem świadczeń z pomocy społecznej (por. też np. wyrok NSA z dnia 10 stycznia 2012 r., sygn. akt I OSK 1344/11 – http:www.nsa.gov.pl) ale zasada ta w żaden sposób nie zwalnia organów, szczególnie w przypadku nieuwzględnienia wniosku strony, od uzasadnienia rozstrzygnięcia. W przedmiotowej sprawie skarżąca konsekwentnie wnosiła, aby specjalistycznych usług opiekuńczych nie ograniczać co do godzin, czy dni. Dlatego, przy ponownym rozpoznaniu sprawy, organ winien wyjaśnić, jakie okoliczności przemawiają za wprowadzeniem takich ograniczeń.

Mając zatem na uwadze uznaniowy charakter decyzji i obowiązki organów administracji publicznej z tym związane, stwierdzić należy, że orzekające w sprawie organy, w szczególności organ odwoławczy (ze względu na zarzuty odwołania) nie uzasadniły, dlaczego określając zakres specjalistycznych usług opiekuńczych w wymiarze 90 godzin miesięcznie ustaliły, że będą one realizowane od poniedziałku do piątku, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy, w godzinach między 7:00 a 19:00. W odpowiedzi na skargę (które nie zastępuje, czy nie uzupełnia uzasadnienia decyzji) Kolegium podniosło, że rodzice dziecka nie pracują i mogą w dni ustawowo wolne od pracy sprawować opiekę nad dzieckiem. Odnosząc się do powyższego, zwrócić należy uwagę, że w niniejszej sprawie nie chodzi o czynności opiekuńcze w ogóle (bo te należą do rodziców) ale o specjalistyczne usługi opiekuńcze, które świadczyć mogą jedynie osoby specjalnie do tego przygotowane. Biorąc zatem pod uwagę, że syn skarżącej jest dzieckiem niepełnosprawnym, posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego oraz opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, a w zaświadczeniach lekarskich wskazano także na potrzebę poprawy społecznego funkcjonowania dziecka, organy winny rozważyć i uzasadnić swoje decyzje, w powyższym zakresie, przede wszystkim uwzględniając te okoliczności. Jest to istotne nie tylko ze względu na wymogi uzasadnienia decyzji uznaniowych (i dzięki poznaniu motywów, którymi kierowały się organy - umożliwienia kontroli sądowej), ale ze względów na realizację zasady przekonywania strony wyrażonej w art. 11 k.p.a. Decyzja w zakresie żądania skarżącej o przyznanie ww. usług bez ograniczania co do dni i godzin nie została jednak uzasadniona, co oznacza , że organy nie rozważyły i nie ustosunkowały się do argumentów podniesionych przez stronę. Dlatego, ze względu na naruszenie w tym zakresie art. 7, 77 i 107 § 3 k.p.a. Sąd uchylił zaskarżoną i decyzję ją poprzedzającą w zaskarżonej części, tj. w zakresie określającej czas realizowania przyznanych specjalistycznych usług opiekuńczych "w dniach od poniedziałku do piątku - z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy - w godzinach między 7:00 a 19:00".

Z przytoczonych względów Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł jak w pkt I sentencji orzeczenia na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z art. 135 P.p.s.a. W toku ponownego rozpatrzenia sprawy w tym zakresie, organ uwzględni wywody zaprezentowane w niniejszym uzasadnieniu.

Przyjmując, że przedmiotem skargi było zakwestionowanie zakresu, okresu i miejsca realizacji specjalistycznych usług opiekuńczych (ze względu na brak, zdaniem skarżącej, podstawy prawnej w art. 50 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej), Sąd w pozostałym zakresie skargę oddalił, uznając, że na podstawie art. 50 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej w zw. z § 4 pkt 6 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. i w zw. z art. 107 § 1 k.p.a. organy miały prawo i obowiązek zamieścić te elementy w decyzji o przyznaniu ww. usług. Wobec powyższego w pkt II sentencji wyroku orzeczono na podstawie art. 151 P.p.s.a.