Wyrok z dnia 2017-11-17 sygn. I OSK 1046/17

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Monika Nowicka (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędzia del. WSA Krzysztof Dziedzic po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Łodzi od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 15 lutego 2017 r. sygn. akt II SA/Łd 787/16 w sprawie ze skargi T. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Łodzi z dnia [...] lipca 2016 r. nr [...] w przedmiocie prawa do świadczenia wychowawczego na dzieci 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę, 2. zasądza od T. D. na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Łodzi kwotę 340 (trzysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 15 lutego 2017 r. (sygn. akt II SA/Łd 787/16), Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, po rozpoznaniu skargi T. D., uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Łodzi z dnia [...] lipca 2016 r. nr [...] w przedmiocie prawa do świadczenia wychowawczego na dzieci.

Wyrok został wydany w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy:

Decyzją z dnia [...] maja 2016 r. nr [...], orzekając na wniosek T. D., Prezydent Miasta [...] odmówił wnioskodawcy prawa do świadczenia wychowawczego na dzieci: S. D. oraz Ł. D. w okresie od 1 kwietnia 2016 r. Rozpoznając zaś sprawę, w trybie instancji odwoławczej, na skutek odwołania wniesionego przez stronę, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Łodzi, decyzją z dnia [...] lipca 2016 r., utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu stanowiska Kolegium wyjaśniło, że dzieci odwołującego się to jest: S. D. (ur. [...] r.) i Ł. D. (ur. [...] r.) pochodziły ze związku małżeńskiego T. D. i A. D., a który to związek został rozwiązany wyrokiem Sądu Okręgowego w [...] z dnia [...] lipca 2011 r. (sygn. akt [...]). W wyroku tym zaś Sąd powierzył obojgu rodzicom wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dziećmi stron: K., S. i Ł. D., ustalając jednocześnie, że miejscem zamieszkania dzieci będzie miejsce zamieszkania matki – A. D.. W wyroku tym brak było zatem orzeczenia, iż opieka nad dziećmi będzie w tym przypadku sprawowana naprzemiennie.

W związku z powyższym, Kolegium stwierdziło, że w zaistniałej sytuacji - zgodnie z art. 2 pkt 16 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2016 r. poz. 195), dalej: "p.p.w.d." - nie można było zaliczyć dzieci S. D. i Ł. D. do rodziny wnioskodawcy.

Kolegium w tym miejscu odniosło się także do treści prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego dla [...] w [...]z dnia[...]lutego 2016 r., zauważając, iż postanowienie to określało jedynie sposób kontaktów T. D. z dziećmi, co jednak nie zmieniało faktu, iż wyrok Sądu z dnia [...] lipca 2011 r. nie został zmieniony w zakresie określenia miejsca zamieszkania dzieci oraz, że nie została orzeczona w tym wypadku przez Sąd opieka naprzemienna rodziców nad dziećmi.

Ponadto, ustosunkowywując się do zarzutów zawartych w odwołaniu, organ również nadmienił, że wprawdzie pojęcie "opieki naprzemiennej" zostało wprowadzone do praktyki sądowej – ustawą z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianach do ustawy kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. poz. 1062), która weszła w życie w dniu 29 sierpnia 2015 r. podczas, gdy wyrok rozwodowy odwołującego się był wydany dnia [...] lipca 2011 r. - jednakże, to w interesie strony leżało zadbanie o własne interesy, to jest wystąpienie do sądu o zmianę wyroku w zakresie sposobu opieki nad dziećmi. W ocenie Kolegium, nie było zatem wystarczające określenie w postanowieniu Sądu Rejonowego z dnia [...] lutego 2016 r. sposobu kontaktów dziennych ojca z dziećmi w poszczególnych dniach roku.

Na wyżej przedstawioną decyzję Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Łodzi z dnia [...] lipca 2016 r. T. D. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, uzupełnioną następnie pismem procesowym z dnia 15 września 2016 r., w której skarżący zarzucił organowi naruszenie: art. 7, art. 9, art. 10 § 1 k.p.a. oraz art. 2 pkt 16, art. 4 ust. 1, art. 5 ust. 2 u. p.w.d.

Odpowiadając na skargę, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Łodzi wnosiło o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko, zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Uchylając – na zasadzie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz. U. z 2016 r., poz. 718) – zaskarżoną decyzję, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uznał, że skarga zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd na wstępie przytoczył treść art. 2 pkt 16, art. 4 ust. 1 i 2, art. 5 ust. 1-3 p.p.w. i następnie podniósł, że pojęcie "opieki naprzemiennej", którym ustawodawca posłużył się w art. 2 pkt 16 p.p.w.d., jest nowością w polskim systemie prawnym, gdyż wprowadzone zostało do obrotu prawnego z dniem 1 kwietnia 2016 r. wraz z wejściem w życie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Istotne przy tym też było, iż pojęcie to nie zostało zdefiniowane przez ustawodawcę ani w treści wspomnianej ustawy, ani też w przepisach ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r., poz. 2082), czy też w przepisach innych ustaw.

Sąd podkreślił także, że skarżący był osobą rozwiedzioną a istotne dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności stanu faktycznego zostały ustalone przez organ orzekający na podstawie m. in. wyroku rozwodowego Sądu Okręgowego w [...] z dnia [...] lipca 2011 r. (sygn. akt [...]), który został wydany na podstawie 58 § 1 i § 1a k.r.o. w brzmieniu obowiązującym do dnia 29 sierpnia 2015 r. Od dnia 29 sierpnia 2015 r. do art. 58 k.r.o. dodano natomiast § 1b, w myśl którego na zgodny wniosek stron sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem.

W przekonaniu składu orzekającego powyższa regulacja prawna prowadziła do wniosku, że gdy nie zachodzi taka potrzeba, sąd w wyroku rozwodowym nie wkracza w sferę dokładnego regulowania relacji pomiędzy rozwiedzionymi rodzicami w kwestiach dotyczących sprawowania opieki na dzieckiem (dziećmi), poza orzeczeniem o pozostawieniu władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, co w żadnym razie nie oznacza jednak, że w takim przypadku nie dochodzi faktycznie do wykonywania opieki naprzemiennej pomiędzy rodzicami, którzy w taki sposób układają wzajemne stosunki związane z opieką nad dzieckiem (dziećmi), że dzieci naprzemiennie pozostają pod ich wyłączną pieczą.

Odnosząc więc powyższe do stanu faktycznego sprawy, Sąd wskazał, że z akt administracyjnych sprawy wynikało, iż w wyroku rozwodowym Sądu Okręgowego z dnia [...] lipca 2011 r. (sygn. akt [...]) wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi synami K., S. i Ł. powierzono obojgu rodzicom, ustalając, że miejscem zamieszkania dzieci będzie miejsce zamieszkania matki A. D. a ponadto zobowiązano oboje rodziców do ponoszenia kosztów utrzymania małoletnich dzieci, zasądzając od ojca alimenty na rzecz synów. Następnie postanowieniem z dnia [...] lutego 2016 r. (sygn. akt [...]) Sąd Rejonowy dla [...] w [...]- na wniosek T. D. - ustalił kontakty z małoletnimi synami w ten sposób, że na czas toczącego się postępowania wnioskodawca T. D. będzie miał prawo do kontaktów z małoletnimi dziećmi K. D., S. D. i Ł. D. poza miejscem zamieszkania i pod nieobecność uczestniczki postępowania A. D.: w tygodniach parzystych: w każdą środę i czwartek od odebrania dzieci ze szkoły i przedszkola, a w przypadku braku zajęć szkolnych i przedszkolnych w danym dniu - od godziny 9:00 do godziny 19:30; w tygodniach nieparzystych: w każdy poniedziałek, poczynając od odebrania dzieci ze szkoły i przedszkola, a w przypadku braku zajęć szkolnych i przedszkolnych w danym dniu - od godziny 9:00 do godziny 19:30; w tygodniach nieparzystych w każdy weekend od piątku do niedzieli, poczynając w piątek od odebrania dzieci ze szkoły i przedszkola, a w przypadku braku zajęć szkolnych i przedszkolnych - od godziny 9:00 do niedzieli do godziny 19:00; w okresie ferii zimowych 2016 roku: od dnia 15 lutego 2016 roku od godziny 08:00 do dnia 21 lutego 2016 roku do godziny 19:00; w okresie ferii zimowych 2017 roku: w pierwszym tygodniu ferii od poniedziałku od godziny 08:00 do niedzieli do godziny 19:00; w Święta Wielkanocne w roku 2016 i w roku 2017: od Wielkiej Soboty od godziny 14:00 do Niedzieli Wielkanocnej do godziny 19:00; w okresie wakacji w 2016 roku: od dnia 24 czerwca 2016 roku zaraz po ukończeniu roku szkolnego i przedszkolnego do dnia 28 czerwca 2016 roku do godziny 19:00 oraz od dnia 18 lipca 2016 roku od godziny 09:00 do dnia 31 lipca 2016 roku do godziny 19:00 i od dnia 15 sierpnia 2016 roku od godziny 09:00 do dnia 30 sierpnia 2016 roku do godziny 19:00; w okresie wakacji w 2017 roku: od dnia 16 lipca 2017 roku od godziny 09:00 do dnia 31 lipca 2017 roku do godziny 19:00 oraz od dnia 15 sierpnia 2017 roku od godziny 09:00 do dnia 30 sierpnia 2017 roku do godziny 19:00; w dniu 1 listopada 2016 roku: od godziny 9:00 do godziny 14:00; w Dzień Dziecka w roku 2016 i w roku 2017: od zakończenia przez małoletnich zajęć w szkole i przedszkolu, a w przypadku, gdyby to był dzień wolny od zajęć - od godziny 09:00 do godziny 18:00; w Święta Bożego Narodzenia w roku 2016: od dnia 23 grudnia 2016 roku od zakończenia przez małoletnich zajęć w szkole i przedszkolu, a w przypadku, gdyby to był dzień wolny od zajęć - od godziny 09:00 do Wigilii Świąt Bożego Narodzenia 2016 roku do godziny 14:00 oraz w dniu 26 grudnia 2016 roku od godziny 09:00 do godziny 19:00 - zmieniając w całości postanowienie Sądu Rejonowego dla [...] w [...] z dnia [...] października 2014 roku.

W związku z tym – zdaniem Sądu - treść w/w postanowienia Sądu Rejonowego zdawała się wskazywać na bardzo szeroki zakres sprawowania opieki przez ojca dzieci, co mogło w tym wypadku oznaczać de facto sprawowanie opieki naprzemiennej. Uznanie bowiem za trafne stanowiska Kolegium, że z opieką naprzemienną mamy do czynienia tylko wówczas, gdy expressis verbis takie orzeczenie znajdzie się w treści wyroku sądowego było – w ocenie Sądu Wojewódzkiego nieracjonalne i niesprawiedliwe wobec tych rodziców, którzy sami ustalili zasady opieki bez uprzedniej ingerencji sądu. Poza tym, wykładnia pojęcia "opieki naprzemiennej", o której stanowi art. 2 pkt 16 p.p.w.d., zaprezentowana przez organ, skutkowałaby koniecznością wystąpienia do sądu rodzinnego, w każdym przypadku realizowania pieczy nad dziećmi przez oboje rozwiedzionych rodziców, czy też żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu, o wydanie w stosunku do realizowanej przez nich pieczy naprzemiennej orzeczenia, w którym sąd ten musiałby wprost orzec o wykonywanej opiece naprzemiennej i w taki też sposób ją określić, a co mogłoby też doprowadzić do zarzucenia sądu rodzinnego takimi żądaniami. Z żadnego też przepisu ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie wynikało, aby w wyroku np. rozwodowym sąd miał obowiązek orzec o wykonywaniu opieki naprzemiennej.

Ostatecznie Sąd wyraził pogląd, że nie akceptuje, dokonanej przez Kolegium, wykładni art. 2 pkt 16 p.p.w.d. w zakresie pojęcia "opieka naprzemienna" i przyjął, że oceny w tym zakresie powinien dokonać samodzielnie organ orzekający w sprawie.

Sąd polecił zatem, by przy ponownym rozpoznaniu sprawy organ uwzględnił ocenę prawną wynikającą z niniejszego wyroku a ponadto - w związku z taką wykładnią prawa materialnego - uzupełnił materiał dowodowy poprzez przeprowadzenie wywiadu środowiskowego u skarżącego, jak i u matki dzieci, celem ustalenia rzeczywistego zakresu sprawowanej opieki przez każdego z rodziców oraz zbadania, czy matka dzieci wnioskowała o przyznanie świadczenia wychowawczego na dzieci. Ostatecznie zatem Sąd przyjął, iż w toku postępowania administracyjnego doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego oraz art. 7, art. 77 § 1, art. 80 k.p.a., a które to naruszenie proceduralne mogło w istotnym stopniu rzutować na wynik sprawy.

W skardze kasacyjnej, zaskarżając powyższy wyrok w całości, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Łodzi zarzuciło Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Łodzi naruszenie prawa materialnego:

- art. 2 pkt 16 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. poz. 195 z późn. zm.),“p.p.w.d." - po przez błędną wykładnię skutkującą przyjęciem przez Sąd I instancji, iż o opiece naprzemiennej nie musi orzec sąd powszechny, a oceny w tym zakresie powinien dokonywać samodzielnie organ orzekający w sprawie,

- art. 2 pkt 16 w związku z art. 5 ust. 2 p.p.w.d. - po przez błędną wykładnię skutkującą przyjęciem przez Sąd I instancji, iż organ orzekający w sprawie samodzielnie powinien dokonywać ustalenia za ile dni kalendarzowych opieki świadczenie przysługuje każdemu z rodziców.

Wskazując na powyższe podstawy kasacyjne skarżący organ wnosił o uchylenie zaskarżonego wyroku i oddalenie skargi, a w razie uznania, że istota sprawy nie została dostatecznie wyjaśniona - o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Łodzi.

Ponadto Kolegium wnosiło o rozpoznanie skargi kasacyjnej na posiedzeniu niejawnym, zrzekajac się rozprawy.

Odpowiedź na skargę kasacyjną nie została wniesiona.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ), Naczelny Sąd Administracyjny związany jest podstawami skargi kasacyjnej, z urzędu zaś bierze pod uwagę jedynie nieważność postępowania. W niniejszej sprawie żadna z wymienionych w art. 183 § 2 p.p.s.a. przesłanek nieważności postępowania nie zaistniała, wobec czego kontrola Naczelnego Sądu Administracyjnego ograniczyła się wyłącznie do zbadania zawartych w skardze zarzutów, sformułowanych w granicach podstaw kasacyjnych. Wyjaśnić jednak w tym miejscu trzeba, że wprawdzie, wniesiona w tej sprawie skarga kasacyjna, a która okazała się zasadną, została oparta wyłącznie na podstawie kasacyjnej, wymienionej w art. 174 pkt 1 p.p.s.a, tj. obrazie prawa materialnego, w postaci błędnej wykładni art. 2 pkt 16 p.p.w.d. i art. 2 pkt 16 w związku z art. 5 ust. 2 p.p.w.d., podczas gdy zaskarżony wyrok został wydany na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c p.p.s.a., ale wyrażenie przez Sąd I instancji poglądu o istotnym naruszeniu przez Kolegium przepisów procedury administracyjnej było - w realiach tej sprawy - jedynie tylko następstwem przyjęcia przez Sąd Wojewódzki odmiennej, niż uczyniłl to organ, wykładni prawa matrialnego. Powyższe pozwalało zatem Naczelnemu Sądu Administracyjnemu, który podzielił wykładnię prawa materialnego zastosowaną przez Kolegium, na uznanie, że skarga kasacyjna była usprawiedliwiona.

Przedmiotowa sparwa dotyczyła wniosku rozwiedzionego w 2011 r. małżonka o przyznanie mu prawa do świadczenia wychowawczego na rzecz dwóch małoletnich synów, w okresie od dnia 1 kwietnia 2016 r. W sprawie nie było przy tym sporne, że wnioskodawca nie legitymował się orzeczeniem sądu powszechnego o pozostawaniu dzieci pod opieką naprzemienną obojga rozwiedzionych rodziców, gdyż w wyroku rozwodowym sąd wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi wprawdzie powierzył obojgu rodzicom, ale ustalił jednocześnie, że miejscem zamieszkania dzieci będzie miejsce zamieszkania matki a ponadto oboje rodziców zobowiązał do ponoszenia kosztów utrzymania małoletnich dzieci, zasądzając od ojca na rzecz synów stosowne świadczenia alimentacyjne. Z tych powodów – zdaniem organów obu instancji – powyższy wniosek nie mógł być uwzględniony.

Stanowiska tego nie podzielił Sąd Wojewódzki, wskazując, że wspomniany wyżej wyrok rozwodowy został wydany w stanie prawnym, któremu nie było znane pojęcie "opieki naprzemiennej", wprowadzone dopiero ustawą z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (Dz. U. poz. 195 ze zm.), a zatem w takiej sytuacji – zdaniem Sądu I instancji - wykładni pojęcia "opieki naprzemiennej", o której stanowi art. 2 pkt 16 p.p.w.d. – powinien dokonać samodzielnie organ administracji publicznej, orzekający w sprawie o przyznanie świadczenia wychowawczego.

Z tym stanowiskiem nie zgadza się jednak skład orzekający w niniejszej sprawie.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 i 2 p.p.w.d., celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. Świadczenie wychowawcze przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka. W myśl natomiast art. 5 ust. 1-3 w/w ustawy, świadczenie wychowawcze przysługuje osobom, o których mowa w art. 4 ust. 2, w wysokości 500 zł miesięcznie na dziecko w rodzinie. W przypadku urodzenia dziecka, ukończenia przez dziecko 18. roku życia lub w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu, kwotę świadczenia wychowawczego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę tego świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które to świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia wychowawczego przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę. Świadczenie wychowawcze przysługuje na pierwsze dziecko osobom, o których mowa w art. 4 ust. 2, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 800 zł.

Legalna definicja "rodziny" została natomiast unormowana w art. 2 pkt 16 p.p.w.d., który przewiduje, że pod pojęciem "rodziny" ustawodawca rozumie w tym przypadku odpowiednio następujących członków rodziny: małżonków, rodziców dzieci, opiekuna faktycznego dziecka oraz zamieszkujące wspólnie z tymi osobami, pozostające na ich utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia, a także dzieci, które ukończyły 25. rok życia, legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2016 r. poz. 162); do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko; w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców rozwiedzionych lub żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu, dziecko zalicza się jednocześnie do członków rodzin obydwojga rodziców.

Jak z powyższych zatem regulacji prawnych wynika, pozostawanie dziecka pod naprzemienną opieką obojga rodziców nie jest kwestią mogącą podlegać interpretacji stron lub organu, prowadzącego dane postępowanie administracyjne a fakt ten musi wynikać wprost z orzeczenia sądu. Jak wyjaśnił to bowiem Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 22 sierpnia 2017 r. (sygn. akt I OSK 947/17), na gruncie przepisów ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci zasadą jest uznawanie danego dziecka za członka jednej rodziny a jednoczesne zaliczenia go do odrębnych rodzin obojga rodziców może nastąpić tylko wyjątkowo.

W związku z powyższym, zdaniem składu orzekającego, skoro w ustawie o pomocy państwa w wychowaniu dzieci ustawodawca zawarł definicję legalną pojęcia rodziny a językowa wykładnia tego przepisu nie budzi żadnych wątpliwości, to należy uznać, że ustawodawca – na gruncie omawianej ustawy – instytucję rodziny rozumiał tak, jak wyraził to w w/w definicji. Powyższy przepis jest przepisem szczególnym i - jako taki - musi być wykładany ściśle. Jakakolwiek zatem jego wykładnia rozszerzająca nie jest uzasadniona.

Skład orzekający podziela także stanowisko skarżącego kasacyjnie Kolegium, że organy administracji publicznej, realizujące zadania w zakresie świadczenia wychowawczego, nie są uprawnione do badania, w jaki sposób w danym przypadku jest faktycznie sprawowana opieka nad dzieckiem przez jego rodziców. Zagadnienia związane ze sprawowaniem opieki nad małoletnimi dziećmi i uregulowaniem kontktów pomiędzy rodzicami i dziećmi – jako ściśle powiązane z funkcjonowaniem rodziny - są bowiem sprawami cywilnymi, rozpatrywanymi w oparciu o przepisy prawa cywilnego a dokładnie tę jego części, ktorą stanowi prawo rodzinne i opiekuńcze. Rozpatrywanie tego rodzaju spraw należy zatem do właściwości sądu powszechnego. Zgodnie bowiem z art. 1 kodeksu postępowania cywilnego, kodeks ten normuje postępownia sądowe w sprawach ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy jak również w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz w innych sprawach, do których przepisu Kodeksu stosuje się z mocy ustaw szczególnych (sprawy cywilne). Wprawdzie, po myśli art. 2 § 3 k.p.c., nie są rozpoznawane w postępowaniu sądowym sprawy cywilne, jeżeli przepisy szczególne przekazują je do właściwości innych organów, ale w omawianej materii brak jest tego rodzaju przepisów. Powyższe oznacza zatem, że - na zasadzie art. 2 § 1 k.p.c. – ustanowienie opieki naprzemiennej obojga rozwiedzionych rodziców nad dzieckiem należy do kompetencji sądu powszechnego a w braku takiego orzeczenia sądowego, istnienia tego rodzaju opieki nie można - w toku postępowania o przyznanie prawa do świadczenia wychowawczego - domniemywać.

Jedynie zatem na marginesie należy wyjasnic, że sprawowanie opieki naprzemiennej – w swojej istocie – może mieć miejsce tylko w przypadku, gdy niepozostający w związku małżeńskim rodzice dziecka na tyle dobrze ze sobą współpracują, że w danym przypadku mogą dziecku tego rodzaju opiekę zapewnić. Wbrew przy tym stanowisku Sądu Wojewódzkiego przejawem sprawowania opieki naprzemiennej nie jest ustalona przez sąd opiekuńczy duża częstotliwość kontaktów dziecka z jednym z rodziców a wręcz przeciwnie – brak ustalenia kontaktów pomiędzy rodzicami a dziećmi. Przy sprawaniu bowiem opieki naprzemiennej stosunki panujące pomiędzy rodzicami – jak wyżej wspomniano – są na tyle dobre, że kwestia ich kontaktów z dzieckiem może być przez rodziców samodzielnie i zgodnie uregulowana.

Z tych powodów należalo uznać, że Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Łodzi, zaskarżoną decyzją z dnia [...] lipca 2016 r., zasadnie utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] maja 2016 r. o odmowie przyznania T. D. prawa do świadczenia wychowawczego na dzieci: S. D. oraz Ł. D. w okresie od 1 kwietnia 2016 r. a zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, uchylający decyzję Kolegium, nie był usprawiedliwiony.

Biorąc zatem powyższe pod uwagę, Naczelny Sąd Administracyjny – z mocy art. 188 w zw. z art. 182 § 2 i 3, art. 193 i art. 151 p.p.s.a. – orzekł jak w sentencji.

Rozstrzygniecie o kosztach postępowania oparto na przepisie art. 203 pkt 2 p.p.s.a.