Wyrok z dnia 2017-12-13 sygn. IV SAB/Wr 127/17

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Mirosława Rozbicka-Ostrowska, Sędziowie asesor WSA Wojciech Śnieżyński, sędzia WSA Wanda Wiatkowska-Ilków (spr.), , po rozpoznaniu w Wydziale IV na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 13 grudnia 2017 r. sprawy ze skargi S. F. na bezczynność Gminy P. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

S. F. pismem z dnia 21 kwietnia 2017 r. zwrócił się do Urzędu Miejskiego w P. Z. o udostępnienie informacji publicznej w następującym zakresie: - w jakim okresie Gmina P. Z. użytkowała działkę nr [...] położoną w P. Z.. Poprosił o udzielenie odpowiedzi na piśmie i przesłanie jej na adres zamieszkania wnioskodawcy. Podał, że nie wyraża zgody na przetwarzanie jego danych osobowych.

Odpowiadając na powyższy wniosek działający z upoważnienia Burmistrza Zastępca Burmistrza Gminy P. Z. poinformował, "że Gmina P. Z. nabyła prawo własności nieruchomości gruntowej położonej przy Alei [...] w granicach działek gruntu, Nr [...] o pow. 4.508 m2, obręb Centrum, na podstawie decyzji Wojewody W. z dnia 13 marca 1991 r. – [...]. Prawo własności tej nieruchomości przysługiwało/ przysługuje Gminie do dnia dzisiejszego, z wyjątkiem okresu, gdy zostało przeniesione na rzecz osób fizycznych".

Do powyższego pisma została dołączona decyzja z dnia [...] marca 1991 r. Wojewody W.. Stanowi ona, że na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 32, poz. 191 i Nr 43 poz. 253) w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – Wojewoda stwierdził nabycie przez Gminę Polanica Zdrój z mocy prawa, nieodpłatnie własności nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntu w jednostce ewidencyjnej obrębie Centrum [...] (nr działki – str. 2), uregulowanej w Księdze Wieczystej.

Wnioskiem, z dnia 12 maja 2017 r. określonym jako wezwanie przedskargowe wnioskodawca wezwał Urząd Miejski w P. Z. o załatwienie wniosku z dnia 21 kwietnia 2017 r. o udostępnienie informacji publicznej z zakresu wskazanym w tym wniosku. Pismo to adresat otrzymał 15 maja 2017 r.

S. F. pismem z dnia 28 czerwca 2017 r. – doręczonym organowi w dniu 28 czerwca 2017 r. wniósł do tutejszego Sądu skargę "na bezczynność i przewlekłość postępowania oraz fałszowanie dowód prawdy".

Podał: "zawiadamiam, że skarżona Gmina P. Z./Urząd Miejski świadoma odpowiedzialności karnej, z góry zamierzonego celu postanowiła nie udzielić informacji publicznej na mój wniosek z dnia 21 kwietnia 2017 r. Dodatkowo ta sama Gmina zignorowała moje wezwanie przedskargowe z dnia 12 maja 2017 r. Pismem z dnia 5 maja 2017 r. wprowadziła w błąd wraz z jego wykorzystaniem nie tylko skarżącego S. F.".

W związku z powyższym wniósł o:

- w terminie zawitym 30 dni od otrzymania skargi,

- zawiadomienia o sprawie Prokuratora,

- nakazanie skarżonej udzielenia informacji publicznej, jak stanowi treść wniosku z dnia 28 kwietnia 2017 r.,

- wymierzenie odpowiedniej kary, przepisanej art. 2, 3 ustawy o dostępie do informacji publicznej,

- obciążenie skarżonej kosztami procesowymi w całości.

W uzasadnieniu powołał treść wniosku z dnia 21 kwietnia 2017 r., treść odpowiedzi skarżonej i pismo wnioskodawcy z 12 maja 2017 r.

Podał, że w piśmie z dnia 5 maja 2017 r. organ nie odpowiada na wniosek z dnia 21 kwietnia 2017 r.; i pismo to "jest co najwyżej dowodem zupełnego fałszu utożsamianego z czynem zabronionym art. 286 ustawy Kodeks Karny – albowiem decyzją administracyjną nie orzeka się o prawie do własności do nieruchomości.

Nadto badając treść decyzji Wojewody z dnia 13 marca 1991 r. w żaden sposób nie można dopatrzeć się prawdy materialnej o tym, że działka nr 436 jest położona przy al. [...] lub określenia jej wyników (...). Donoszę, że w Gminie P. Z. są dwie działki Nr [...]. Jedna z nich sąsiaduje z dawnym miejscem zamieszkania Burmistrza Miasta J. T. tzn. przy ul. [...] (...). Druga jest też sąsiadująca z nieruchomością Burmistrza Miasta J. T. oraz użytkownika rodzinę F.".

Ostatecznie skarżący stwierdził, że nie otrzymał odpowiedzi na swój wniosek z dnia 21 kwietnia 2017 r., a wnioskowana informacja publiczna jest mu niezbędna do procesu cywilnego w sprawie dochodzenia prawa do własności działki nr 436, którą użytkuje jego rodzina od około 60 lat.

Zarzucił, że postępowanie Gminy "wyraźnie zmierza do mataczenia, ukrywania dowód prawdy materialnej obiektywnie istniejącej o działkach nr [...] położonych w P. Z. – mając wyraźnie na celu utrudnienie postępowania TAK, aby opinia publiczna nie dowiedziała się nadużyciach Gminy P. Z.".

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o oddalenie skargi.

Podał, że organ odpowiedział na wniosek skarżącego z dnia 21 kwietnia 2017 r. pismem z dnia 5 maja 2017 r. Wezwanie przedskargowe zawierało identyczne żądanie jak we wniosku z dnia 21 kwietnia 2017 r. Dodał też, że dla gminnej nieruchomości gruntowej położonej w P. Z. przy Al. [...] w granicach działki gruntu nr [...] o pow. 4.508 m2, obręb Centrum, Sąd Rejonowy w K. V Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą nr [...].

Zaznaczono też, że zgodnie z ewidencją nieruchomości, prowadzoną przez Starostę K. nieruchomość położona w P. Z. przy ul. [...] jest oznaczona jako działka gruntu nr [...] o powierzchni 1,215m2, obręb S. Z.. Z kolei nieruchomość położona w P. Z. przy Al. [...] jest oznaczona jako działka gruntu nr [...]o pow. [...], obręb Centrum.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 16 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2014 r. poz. 782 - zwanej dalej u.d.i.p.), przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się jedynie do decyzji o odmowie udzielenia informacji publicznej. Przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego nie mają zatem zastosowania do pozostałych czynności podejmowanych w trybie wyżej wymienionej ustawy, które mają charakter czynności materialno-technicznych w rozumieniu przepisu art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm., dalej: p.p.s.a.). Mimo, że warunkiem skutecznego wniesienia skargi do sądu administracyjnego na akty lub czynności, o których mowa w przywołanym przepisie, zgodnie z art. 52 § 3 p.p.s.a., jest wcześniejsze wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, jednak bezczynność nie wchodzi w zakres pojęcia "akty lub czynności". Skoro ustawa nie przewiduje dodatkowych środków prawnych przeciwko czynnościom podejmowanym przez organy w przedmiocie udzielenia informacji publicznej (poza odwołaniem od decyzji o odmowie udzielenia takiej informacji) to należy uznać, że skarga na bezczynność jest dopuszczalna bez wezwania do usunięcia naruszenia prawa. (por. wyrok NSA z dnia 24 maja 2006 r., sygn. akt I OSK 601/05). Pomimo braku takiego wezwania skarga podlega zatem rozpoznaniu.

Przepisy ustawy p.p.s.a. nie określają, na czym polega stan bezczynności organów administracji publicznej, jednak w orzecznictwie sądowym oraz w doktrynie prawniczej zgodnie przyjmuje się, iż bezczynność ta ma miejsce wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ nie podjął żadnych czynności w sprawie, lub wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie, ale - mimo istnienia ustawowego obowiązku - nie zakończył go wydaniem decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub nie podjął stosownej czynności (por. T. Woś: Postępowanie sądowoadministracyjne, Wyd. Prawnicze PWN, Warszawa 1996, s. 62 - 63). Skarga na bezczynność ma na celu zwalczenie zwłoki w załatwieniu sprawy poprzez spowodowanie wydania przez organ oczekiwanego aktu lub podjęcia określonej czynności.

Z bezczynnością podmiotu obowiązanego na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy podmiot ten milczy w sprawie wniosku strony o udostępnienie informacji publicznej, w szczególności nie podejmuje stosownej czynności materialno-technicznej, tj. nie udostępnia żądanej informacji w ustawowym terminie (art. 13 ust. 1 u.d.i.p.), nie wydaje decyzji w sytuacji, gdy zachodzą podstawy do odmowy udostępnienia informacji publicznej z przyczyn wskazanych w art. 5 u.d.i.p. (art. 16 ust. 1 u.d.i.p.), bądź nie informuje wnioskodawcy o tym, że objęta wnioskiem informacja nie stanowi informacji publicznej i nie podlega udostępnieniu w trybie przepisów u.d.i.p.

Ustawa o dostępie do informacji publicznej służy realizacji konstytucyjnego prawa dostępu do wiedzy na temat funkcjonowania organów władzy publicznej. Używając w art. 2 ust. 1 pojęcia "każdemu", ustawodawca precyzuje zastrzeżone w Konstytucji obywatelskie uprawnienie wskazując, że każdy może z niego skorzystać na określonych w tej ustawie zasadach. Przy czym owo "każdy" należy rozumieć jako każdy człowiek (osoba fizyczna) lub podmiot prawa prywatnego.

Pojęcie informacji publicznej ustawodawca określił w art. 1 ust. 1 u.d.i.p. Przepis ten stanowi, iż informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. Przy wykładni powołanego przepisu należy kierować się treścią art. 61 Konstytucji RP, zgodnie z którym prawo do informacji jest publicznym prawem obywatela, realizowanym

na zasadach skonkretyzowanych w ustawie o dostępie do informacji publicznej.

W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się szerokie pojęcie informacji publicznej uznając za informację publiczną każdą wiadomość, dotyczącą faktów i danych, wytworzoną przez władze publiczne oraz osoby pełniące funkcje publiczne, a także inne podmioty, które tę władzę realizują bądź gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa w zakresie swoich kompetencji. W taki sam sposób kwalifikowane są wiadomości niewytworzone przez podmioty publiczne, lecz odnoszące się do tych podmiotów (por. wyrok NSA z dnia 30 października 2002 r., sygn. akt II SA 1956/02, publ.: LEX nr 78062, wyrok NSA z dnia 7 grudnia 2010 r., sygn. akt II OSK 1774/10, publ.: https://orzeczenia. nsa.gov.pl).

Przepis art. 4 ust. 1 u.d.i.p. stanowi, że obowiązane do udostępnienia informacji są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne (ust. 3), przy czym podmioty te muszą być w posiadaniu żądanej informacji. Takim podmiotem jest skarżony organ.

Udostępnienie informacji publicznej następuje w terminie 14 dni (poza wyjątkami)

na wniosek zainteresowanego i przybiera formę czynności materialno-technicznej (art. 13 i art. 15 u.d.i.p.). Termin 14 - dniowy załatwienia wniosku o udostępnienie informacji

publicznej, o jakim mowa w art. 13 ust. 1 u.d.i.p. stanowi lex specialis w stosunku do art.

35 Kodeksu postępowania administracyjnego, regulującego terminy załatwiania spraw w postępowaniu administracyjnym. Dopiero niepodjęcie przez podmiot zobowiązany do

udzielenia informacji publicznej w terminie wskazanym w art. 13 w/w ustawy, stosownych czynności, tj. nieudostępnienie informacji, ani niewydanie decyzji o odmowie jej udzielenia oznacza, że pozostaje on w bezczynności (tak: wyrok NSA z dnia 24 maja 2006 r. I OSK 601/05).

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie nie mamy do czynienia z bezczynnością w rozumieniu art. 149 p.p.s.a.

Do takiej konstatacji upoważnia analiza wniosku skarżącego z dnia 21 kwietnia 2017 r. oraz odpowiedź skarżonego organu z dnia 5 maja 2017 r.

Pytanie dotyczyło w jakim okresie Gmina P. Z. użytkowała działkę nr [...] położoną w P. Z.. W odpowiedzi na wniosek podano, że dane dotyczą działki Nr [...] o powierzchni 4.508 m2 położonej przy Al. [...]; stwierdzono, że prawo własności działki uzyskano na podstawie decyzji Wojewody W. z dnia 13 marca 1991 r. o wskazanym numerze. Dodano, że prawo własności tej działki przysługuje do chwili obecnej, z wyjątkiem okresu, gdy zostało przeniesione na rzecz osób fizycznych. Odpowiedź zatem na wniosek skarżącego została udzielona w terminie 14 dni, o którym stanowi art. 13 ust. 1 u.d.i.p. Wnioskodawca nie kwestionuje, że otrzymał pismo organu, a także wskazaną wyżej decyzję administracyjną. Podnosi, że wskazana decyzja nie jest dokumentem, w oparciu o który organ uzyskał prawo własności do działki Nr 436. Zarzucił także niewłaściwe postępowanie organu w toczącym się procesie cywilnym.

Odnosząc się do powyższych zarzutów Sąd zauważa, że w tym postępowaniu nie bada, czy wskazano na sfałszowane dokumenty, o których mówił wnioskodawca w skardze, odnosząc się do dołączonej do odpowiedzi na wniosek decyzji administracyjnej. Nie może również odnieść się do zarzutu skarżącego dotyczącego "mataczenia" i zatajenia prawdy w procesie cywilnym, a także do kwestii utrudnienia postępowania cywilnego.

Powyższe zarzuty mogą być przedmiotem rozważań prokuratury i ewentualnie sądu powszechnego, przed którym toczy się postępowanie cywilne. W tym też postępowaniu powinny być ustalone okoliczności i wydobyte dokumenty istotne dla tego postępowania.

Sąd też zauważa, że dopiero w skardze, a następnie w odpowiedzi na skargę wyjaśniono, że numerem 436 są oznaczone dwie działki położone na terenie Gminy P. Z.. Skarżący mając w tym zakresie wiedzę sformułował wniosek, dotyczący jednej działki, nie określając o jaką chodzi.

Z odpowiedzi na skargę wynika, że organ udzielił informacji dotyczącej działki gminnej.

Odnośnie żądania skargi wymierzenia odpowiedniej kary przepisanej art. 23 ustawy o dostępie do informacji publicznej Sąd wyjaśnia, że przepis ten, mówiący, że ten kto wobec ciążącemu na nim obowiązkowi, nie udostępni informacji publicznej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku, ma charakter przepisu karnego. Oznacza to, że ustalenie znamion czynu zabronionego, opisanego w tym przepisie następuje w postępowaniu karnym. Do orzekania o odpowiedzialności karnej właściwe są sądy powszechne (Prawo o ustroju sądów powszechnych t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 133 ze zm.; postanowienie WSA w Białymstoku z 18.10.2011 r., II SO/Bk 18/11). Zatem sprawy w tym zakresie nie należą do sądu administracyjnego (wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 27 stycznia 2011 r. II SAB/Rz 49/10).

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 151 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak wyżej.