Wyrok z dnia 2018-02-21 sygn. II SA/Gl 1115/17

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Kaznowska, Sędziowie Sędzia WSA Grzegorz Dobrowolski (spr.), Sędzia WSA Andrzej Matan, , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 21 lutego 2018 r. sprawy ze skargi A. K. i S. T. na decyzję Wojewody Śląskiego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy sprostowania aktu urodzenia 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w B. z dnia [...] r. nr [...], 2. umarza postępowanie administracyjne, 3. zasądza od Wojewody Śląskiego solidarnie na rzecz skarżących kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Pismem z dnia 20 grudnia 2016 r. A. K. i S. T. wnieśli do Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w B. o sprostowanie aktu urodzenia ich ojca nieżyjącego Dobrusława T. Otóż na akcie urodzenia widnieje imię Dobrusław. Jednakże większość aktów stanu cywilnego (w tym akt zgonu) jest wystawionych na imię Dobrosław. Podnieśli, że ojciec całe życie posługiwał się imieniem Dobrosław. W Polsce nie występuje zaś imię Dobrusław.

Decyzją z dnia [...] r. nr [...] Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego w B. odmówił żądaniu A. K. i S. T. Wskazał przy tym na treść art. 35 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 2064 ze zm. – dalej jako "p.a.s.c.". W świetle tego przepisu "akt stanu cywilnego, który zawiera dane niezgodne z danymi zawartymi w aktach zbiorowych rejestracji stanu cywilnego lub z innymi aktami stanu cywilnego, o ile stwierdzają one zdarzenie wcześniejsze i dotyczą tej samej osoby lub jej wstępnych, albo z zagranicznymi dokumentami stanu cywilnego, podlega sprostowaniu przez kierownika urzędu stanu cywilnego, który go sporządził". Argumentując organ wskazał, iż akt urodzenia potwierdza pierwsze zdarzenie w życiu człowieka. Nie istnieją zatem zdarzenia wcześniejsze, które pozwalałyby dokonać sprostowania aktu urodzenia Dobrusława T.

Na skutek odwołania A. K. i S. T. sprawę rozpatrywał Wojewoda Śląski, który zaskarżoną decyzją utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. W pełni zaakceptował przyjętą przez Kierownika USC w B. wykładnię treści art. 35 p.a.s.c.

Skargę na tę decyzje do tutejszego Sądu złożyli A. K. i M. T. Domagając się jej uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia sprawy zarzucili organom administracji, iż nie uwzględniły, iż w akcie urodzenia ich ojca doszło do oczywistej pomyłki pisarskiej, gdzie w imieniu Dobrosław doszło do zamiany pierwszej litery "o" na "u". Podnieśli także bogatą argumentację wskazującą jednoznacznie, iż całe życie ojciec posługiwał się imieniem Dobrosław. Takie też imię widniało na jego dowodzie osobistym, aktach urodzenia dzieci, czy wreszcie akcie zgonu. Podkreślili, iż brak sprostowania pisowni imienia ojca może powodować konieczność zmiany umów, decyzji o nadaniu odznaczeń i in.

Odpowiadając na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swe dotychczasowe stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 1066) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, a kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Oznacza to, że sądy administracyjne nie orzekają merytorycznie, tj. nie wydają orzeczeń, co do istoty sprawy, lecz badają zgodność zaskarżonego aktu administracyjnego z obowiązującymi w dacie jego podjęcia przepisami prawa materialnego, określającymi prawa i obowiązki stron oraz przepisami procedury administracyjnej, normującymi zasady postępowania przed organami administracji publicznej. Z brzmienia zaś art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r., poz. 1369), zwanej dalej "p.p.s.a." wynika, że w przypadku, gdy sąd stwierdzi bądź to naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, bądź to naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, bądź wreszcie inne naruszenie przepisów postępowania, jeśli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy, wówczas - w zależności od rodzaju naruszenia – uchyla decyzję lub postanowienie w całości lub w części, albo stwierdza ich nieważność bądź niezgodność z prawem. Nie ulega więc wątpliwości, że zaskarżona decyzja lub postanowienie mogą ulec uchyleniu tylko wtedy, gdy organom administracji publicznej można postawić uzasadniony zarzut naruszenia prawa, czy to materialnego, czy to procesowego, jeżeli naruszenie to miało, bądź mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Przy tym z mocy art. 134 § 1 p.p.s.a. tejże kontroli legalności sad dokonuje także z urzędu, nie będąc związany zarzutami i wnioskami powołaną podstawą prawną.

Zgodnie z art. 35 ust. 1 p.a.s.c. "akt stanu cywilnego, który zawiera dane niezgodne z danymi zawartymi w aktach zbiorowych rejestracji stanu cywilnego lub z innymi aktami stanu cywilnego, o ile stwierdzają one zdarzenie wcześniejsze i dotyczą tej samej osoby lub jej wstępnych, albo z zagranicznymi dokumentami stanu cywilnego, podlega sprostowaniu przez kierownika urzędu stanu cywilnego, który go sporządził". Jednocześnie zgodnie z art. 35 ust. 3 p.a.s.c. "sprostowania aktu stanu cywilnego dokonuje się z urzędu, na wniosek osoby, której ten akt dotyczy, lub jej przedstawiciela ustawowego, na wniosek osoby mającej w tym interes prawny lub prokuratora, w formie czynności materialno-technicznej".

Z powyższego przepisu wynika jednoznacznie, iż sprostowanie może nastąpić na wniosek osoby mającej w tym interes prawy. Jak przyjmuje się w orzecznictwie sądów administracyjnych wykazywany w takiej procedurze interes prawny strony musi wynikać z przepisu prawa materialnego, czyli z normy prawa, stanowiącego podstawę ustalenia praw lub obowiązków. Musi więc istnieć norma prawa, przewidująca w określonym stanie faktycznym i w odniesieniu do konkretnego podmiotu, możliwość wydania decyzji. Od tak pojmowanego interesu prawnego odróżnia się natomiast interes faktyczny, polegający na tym, że dany podmiot (osoba) jest wprawdzie bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem sprawy administracyjnej, nie może jednak tego zainteresowania poprzeć przepisami prawa, mającymi stanowić podstawę skierowanego żądania w zakresie podjęcia stosownych czynności przez organ administracji (por. wyrok NSA z dnia 17 listopada 2017 r. I OSK 982/17 – wszystkie orzeczenia za ww.orzeczenia.nsa.gov.pl).

Tak rozumiany interes prawny dotyczy wyłącznie podmiotu, dla którego z przepisów prawa materialnego wynikają konkretne uprawnienia lub obowiązki powiązane z konkretną sprawą administracyjną. Interes prawny musi być własny, indywidualny i konkretny, dający się obiektywnie stwierdzić oraz aktualny. Trafnie to ujął NSA w wyroku z dnia 8 listopada 2017 r. (II OSK 662/16) stwierdzając, że "o tym, czy podmiot ma interes prawny, nie może decydować jedynie sama wola podmiotu zainteresowanego prowadzeniem danego postępowania. Interes prawny nie jest tożsamy z interesem faktycznym. Interes faktyczny oznacza, że określony podmiot jest bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem sprawy administracyjnej, lecz to "zainteresowanie" nie znajduje oparcia w przepisach prawa powszechnie obowiązującego, które stanowiłoby podstawę żądania stosownych czynności organu administracji. Cechami interesu prawnego jest to, że jest on indywidualny, konkretny, aktualny, sprawdzalny obiektywnie, a jego istnienie znajduje potwierdzenie przepisach prawa materialnego".

W rozstrzyganej sprawie wnioskodawcy nie wykazali, iż posiadają interes prawny w "sprostowaniu" imienia ojca. Tak naprawdę nie wykazali w istocie również interesu faktycznego. Chęć "uporządkowania" dokumentów po zmarłym ojcu istnienia takiego interesu nie uzasadnia zwłaszcza, iż dotyczy to w znacznej mierze uprawnień o charakterze osobistym zmarłego.

Sąd uznaje więc, iż w rozstrzyganej sprawie postępowanie nie powinno zostać wszczęte, gdyż wnoszący nie wykazali swego interesu prawnego w sprostowaniu aktu urodzenia. Niezależnie od tego, w ocenie składu orzekającego, przeprowadzona przez organy administracji wykładnia treści art. 35 p.a.s.c jest prawidłowa.

Biorąc pod uwagę powyższe, działając na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit c p.p.s.a., Sąd orzekł jak w sentencji. Jednocześnie na podstawie art. 145 § 3 orzekł o umorzeniu postępowania administracyjnego.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 200 p.p.s.a.