Wyrok z dnia 2018-10-11 sygn. II SA/Go 629/18

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp. w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Michał Ruszyński Sędziowie Sędzia WSA Adam Jutrzenka-Trzebiatowski (spr.) Asesor WSA Jarosław Piątek Protokolant referent stażysta Katarzyna Grycuk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 października 2018 r. sprawy ze skargi M.Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania na własność działki I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzająca ją decyzję Starosty z dnia [...] r. nr [...], II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżącej M.Z. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] września 1974 r. nr [...] Naczelnik Gminy - działając na podstawie art. 1, 9, 31 ustawy z dnia 24 maja 1974 r. o przekazywaniu gospodarstw rolnych na własność Państwa za rentę i spłaty pieniężne (Dz. U. Nr 21 poz. 118) i § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 maja 1974 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o przekazywaniu gospodarstw rolnych na własność Państwa za rentę i spłaty pieniężne (Dz. U. Nr 21 poz., 125) - orzekł o przejęciu na własność Państwa gospodarstwa rolnego bez zabudowań o pow. 6,49 ha, położonego we wsi [...], stanowiącego współwłasność J. i M.D. w zamian za świadczenia emerytalno - rentowe. Jednocześnie przedmiotową decyzją została wyznaczona J. i M.D. działka o powierzchni 0,50 ha do bezpłatnego dożywotniego użytkowania.

J.D. zmarł [...] czerwca 1989 r., a M.D. zmarła [...] grudnia 2010 r.

W dniu 24 maja 2016 r. M.Z. (córka J. i M.D.) zwróciła się do Starosty z wnioskiem o przyznanie jej na własność działki oznaczonej numerem [...], położonej w [...] o powierzchni 0,5 ha, jako działki przeznaczonej do dożywotniego użytkowania.

Decyzją z dnia [...] kwietnia 2018 r. nr [...] Starosta - powołując się na art. 118 ust. 2a i 4 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz. U. 2013 poz.1403 ze zm. - określanej dalej jako u.u.s.r.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. 2017, poz. 1257 - określanej dalej jako k.p.a.) - odmówił przyznania na własność M.Z. (córce J. i M.) działki oznaczonej numerem [...] o powierzchni 0,4971 ha, położonej w [...].

Organ wskazał, iż zgodnie z art. 118 ust. 2a u.u.s.r. z wnioskiem o przyznanie prawa własności do działki dożywotniego użytkowania może wystąpić również zstępny osób uprawnionych, który po śmierci tych osób faktycznie włada daną nieruchomością, jeżeli jednak uprawnionymi są oboje małżonkowie, wniosek taki może być zgłoszony dopiero po śmierci obojga małżonków.

Starosta podał, iż w dniu [...] marca 2018 r. została przeprowadzona wizja lokalna z udziałem M.Z., na podstawie której ustalono, iż nieruchomość położona jest z dala od wsi w otoczeniu pól i lasów, działka nie jest ogrodzona - szczątkowe fragmenty starego drewnianego ogrodzenia są powalone, działka jest odłogowana. Ponadto stwierdzono, że na działce żerują zwierzęta leśne.

Organ podał również, iż według oświadczenia wnioskodawczyni na części działki "rentowej" uprawia ona warzywa, gdyż na działce, na której posadowiony jest jej budynek mieszkalny nie ma miejsca na ogród. Starosta dodał, iż według oświadczeń właścicieli nieruchomości sąsiednich wnioskodawczyni jest użytkownikiem przedmiotowej działki, jednak jednocześnie zauważył, osoby te nie wskazują w jaki sposób jest użytkowana powyższa działka. Organ ustalił, iż działka oznaczona numerem [...] stanowi użytki kasy V i VI i nie podlega opodatkowaniu.

Na podstawie tak zgromadzonego materiału dowodowego Starosta stwierdził, iż M.Z. nie spełniła przesłanki określonej w art. 118 ust. 2a u.u.s.r., tj. po śmierci rodziców faktycznie nie władała nieruchomością wyznaczoną osobom uprawnionym (jej rodzicom) do bezpłatnego dożywotniego użytkowania.

Od powyższej decyzji M.Z. złożyła odwołanie, w którym nie zgodziła się ze stanowiskiem organu, iż po śmierci rodziców faktycznie nie włada nieruchomością wyznaczoną J. i M.D. do bezpłatnego dożywotniego użytkowania, wskazując, iż matka zmarła prawie 18 lat temu, a ojciec prawie 29 lat temu, więc gdyby działka nie była użytkowana, to dawno zarosłaby samosiejkami drzew i krzewów. Nie zgodziła się też ze stwierdzeniem, że działka jest odłogowana. Odwołująca podniosła, iż wizja odbyła się tylko raz w okresie zimowym, kiedy działka nie jest jeszcze gotowa do uprawy na kolejny okres, a do tego przeprowadzona była bez wejścia w głąb działki, zdjęcia były zrobione jedynie z brzegu działki, co nie odzwierciedla jej stanu w całości. Strona wniosła o przeprowadzenie ponownych oględzin w okresie wegetacyjnym roślin. Odwołująca podała, iż przedmiotowa działka jest częściowo użytkowana jako ogród: warzywny, częściowo przeznaczona do koszenia, dodając, iż nie posiada ona ogrodzenia, ponieważ nie stanowi własności strony. Dodała też, że nie ma wpływu na żerowanie dzikich zwierząt, gdyż okolica jest typowo leśna.

Decyzją z dnia [...] maja 2018 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze, powołując się na art.138 § 1 pkt 1 w zw. art. 104 i 127 § 1 i 2 k.p.a. oraz art. 118 ust. 2a u.u.s.r., utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

Organ odwoławczy na wstępie przytoczył treść przepisu art. 118 ust. 1, ust. 2a i ust. 3 u.u.r., stanowiącego materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia.

W ocenie Kolegium strona spełnia pierwszą przesłankę warunkującą przyznanie wnioskowanej działki, jest krewnym w linii prostej ze zmarłymi - zstępnym (córką). Natomiast za sporne uznał spełnienie drugiej przesłanki, a mianowicie udowodnienie faktycznego władania gruntem po śmierci osób uprawnionych w zakresie odpowiadającym uprawnieniom zmarłego użytkownika. Kolegium podkreśliło, że warunek faktycznego władania nieruchomością, o którym mowa w art. 118 ust. 2a u.u.s.r., po śmierci osoby uprawnionej w zakresie odpowiadającym jego uprawnieniom oznacza wykazanie, że w dacie zgłoszenia żądania i rozstrzygania przez organy zstępny rolnika faktycznie i osobiście tą nieruchomością władał. Zstępny musi zatem spełnić warunek faktycznego władania nieruchomością w zakresie odpowiadającym uprawnieniom rolnika, który przekazał gospodarstwo rolne Państwu. Powołując się na orzecznictwo sądowoadministracyjne Kolegium wskazało, iż regulacja zawarta w art. 118 ust. 2a u.u.s.r. stawiająca zstępnemu ubiegającemu się o przyznanie prawa własności działki warunek faktycznego władania nieruchomością po śmierci rolnika w zakresie odpowiadającym jego uprawnieniom, czyli prawa użytkowania, zgodnie z definicją zawartą w 252 Kodeksie cywilnym, oznacza wymaganie osobistego użytkowania nieruchomości (faktycznego) przez zstępnego ubiegającego się o przyznanie prawa własności działki.

Zdaniem Kolegium nie może to być, jak wskazuje strona, użytkowanie polegające na częściowym wykorzystywaniu działki np. pod ogród warzywny, czy też częściowym przeznaczaniu użytkowaniu działki pod koszenie. Organ odwoławczy stwierdził, iż strona nie wykazała, by na użytkowanej działce dokonywała zabiegów agrotechnicznych, zbierała z niej jakiekolwiek płody rolne (poza warzywami z ogródka), a więc użytkowała działkę w znaczeniu rolniczym, tak jak wykorzystywali tę nieruchomość jej zmarli rodzice (użytkownicy). Według organu odwoławczego ugorowanie przynajmniej części działki rolniczej nie może być uznane za władanie nieruchomością w zakresie odpowiadającym uprawnieniom zmarłym użytkownikom nieruchomości. W ocenie Kolegium strona nie wykazała, by użytkowała działkę zgodnie ze sztuką rolniczą, np. poprzez pielęgnację mechaniczną czy chemiczną gleby, wobec czego nie zostały spełnione przez stronę obie wymagane przesłanki określone w art. 118 ust. 2a u.u.s.r.

W tak ustalonym stanie faktycznym i prawnym organ odwoławczy uznał, że strona nie spełnia przesłanki faktycznego władania działką nr [...] - po śmierci osób uprawnionych w zakresie ich uprawnień, a tym samym odmowa przyznania przez organ I instancji tych działek na własność na rzecz odwołującej jest w pełni uzasadniona.

Ponadto organ odwoławczy nie stwierdził naruszenia w toku postępowania przez organ I instancji przepisów procesowych, w tym art. 7, art. 10 § 1 k.p.a.

Na powyższą decyzję M.Z. złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp., wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości oraz poprzedzającej jej decyzji organu I instancji i zobowiązanie Starosty do wydania w określonym terminie decyzji uwzględniającej wniosek M.Z., wskazując sposób załatwienia sprawy lub jej rozstrzygnięcie. Jednocześnie skarżąca wniosła o zasądzenie od organu na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych.

Skarżąca zarzuciła zaskarżonemu orzeczeniu organu naruszenie:

1. przepisów postępowania:

- art. 7, art. 8, art. 77 § 1 k.p.a. poprzez brak podjęcia wszelkich kroków zmierzających do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz niezebranie materiału dowodowego w sposób wyczerpujący;

- art. 78 k.p.a. poprzez nieuwzględnienie żądania strony dotyczącego przeprowadzenia dowodu, którego przedmiotem jest okoliczność mająca znaczenie dla sprawy;

- art. 80 k.p.a., t.j. zasady swobodnej oceny dowodów oraz art. 12 k.p.a. ,t.j. zasady szybkości postępowania.

2. przepisów prawa materialnego:

- art. 118 ust. 1 w zw. z art. 118 ust. 2a u.u.s.r. poprzez ich niezastosowanie, pomimo spełnienia przez wnioskodawczynię przesłanki władztwa nad przedmiotową nieruchomością.

Zdaniem skarżącej w toku postępowania organy nie ustaliły z całą pewnością czy po śmierci rodziców faktycznie włada bądź nie sporną działką, a zatem organy nie przeprowadziły postępowania w stopniu wystarczającym i z należytą starannością. Skarżąca podniosła przy tym zarzut nieprzeprowadzenia przez organ ponownych oględzin działki, dodając, iż przeprowadzona wizja dokonana została z naruszeniem przepisów k.p.a., gdyż nie została ona zawiadomiona o jej przeprowadzeniu. W pozostałym zakresie skarżąca podtrzymała zarzuty i argumenty podniesione w odwołaniu.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie w całości podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji wraz z zawartą w nim argumentacją.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Przedmiotem kontroli w niniejszej sprawie pod względem legalności była decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego utrzymująca w mocy decyzję Starosty odmawiającą przyznania skarżącej M.Z. na własność działki oznaczonej nr [...] o pow. 0,4971 ha, położonej w [...], przekazanej wraz z pozostałą częścią gospodarstwa rolnego na własność Państwa przez J. i M.D. (rodziców skarżącej), w zamian za świadczenie emerytalno-rentowe, z prawem do dożywotniego bezpłatnego użytkowania.

Materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji stanowił art. 118 ust. 2a u.u.s.r. Zgodnie z art. 118 ust. 1 u.u.s.r. osobie, której przysługuje prawo użytkowania działki gruntu z tytułu przekazania gospodarstwa rolnego Państwu, na jej wniosek przyznaje się nieodpłatnie własność tej działki. Natomiast w myśl ust. 2 a cytowanego artykułu z wnioskiem o przyznanie prawa własności działki może wystąpić również zstępny osoby uprawnionej, który po śmierci tej osoby faktycznie włada, w zakresie odpowiadającym jej uprawnieniom, daną nieruchomością.

Interpretacja cyt. art. 118 ust. 2 a u.u.s.r. wskazuje, iż przyznanie nieodpłatnie prawa własności działki uzależnione jest od spełnienia przez wnioskodawcę kumulatywnie dwóch przesłanek:

1) wnioskodawca jest zstępnym osoby uprawnionej do użytkowania działki gruntu z tytułu przekazania gospodarstwa rolnego na rzecz Państwa;

2) wnioskodawca po śmierci osoby uprawnionej faktycznie włada nieruchomością, o przyznanie własności której się ubiega, w zakresie odpowiadającym uprawnieniom osoby uprawnionej.

Na gruncie przedmiotowej sprawy niesporne było spełnienie przez skarżącą pierwszej z koniecznych przesłanek dotyczącej stopnia pokrewieństwa wnioskodawczyni z osobą uprawnioną do użytkowania działki po przekazaniu gospodarstwa rolnego Państwu. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdza również, iż działka nr [...], położona w [...], przekazana została wraz z pozostała częścią gospodarstwa rolnego na własność Państwa przez J. i M.D. ( vide: decyzja Naczelnika Gminy opisana na wstępie) w zamian za świadczenie emerytalno-rentowe z prawem do dożywotniego bezpłatnego użytkowania. Nie ulega także wątpliwości, iż J.D. zmarł w 1989 r., a M.D. w 2010 r. (odpisy aktów zgonów załączone do akt sprawy), a M.Z. – wnioskodawczyni, jest córką J. i M.D..

Natomiast istota sporu dotyczyła drugiej przesłanki - od której uzależnione jest pozytywne rozpoznanie wniosku o przyznanie własności działki - dotyczącej faktycznego władania daną nieruchomością w zakresie odpowiadającym uprawnieniom osoby uprawnionej.

W orzecznictwie przyjmuje się, iż zasadnicze znaczenie ma faktyczne władanie nieruchomością przez wnioskodawcę w chwili zgłoszenia żądania i rozstrzygania przez organ administracji. Przy interpretacji ,,faktycznego władania nieruchomością po śmierci uprawnionego", należy odwołać się do kompleksowej wykładni art. 118 ust. 2a u.u.s.r., której dokonał NSA w wyroku z dnia 14 lipca 2011 r., sygn. II OSK 1096/10, wyjaśniając, że prawo użytkowania należy do praw rzeczowych ograniczonych uregulowanych w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 252 Kodeksu cywilnego, rzecz można obciążyć prawem do jej używania i do pobierania jej pożytków (użytkowanie). Ustanowienie prawa użytkowania następuje w celu wypełnienia określonej funkcji społeczno-gospodarczej. Tradycyjnie, w stosunkach między osobami fizycznymi, prawo użytkowania pełni funkcję alimentacyjną, służy więc zabezpieczeniu egzystencji określonych osób. Treścią tego prawa jest używanie rzeczy i pobieranie pożytków. Istotną cechą użytkowania jako prawa rzeczowego ograniczonego, jest niezbywalność tego prawa (art. 254 Kodeksu cywilnego), przy czym zakaz zbywania tego prawa nie obliguje użytkownika do osobistego wykonywania użytkowania. Użytkownik może bowiem oddać rzecz w najem, dzierżawę, użyczenie. Zstępnemu osoby uprawnionej nie przysługuje prawo użytkowania, albowiem wraz ze śmiercią osoby uprawnionej, czyli osoby która przekazała na rzecz Państwa gospodarstwo rolne ustanowione na jej rzecz użytkowanie wygasło. Wynika to z istoty użytkowania jako ograniczonego prawa rzeczowego ustanowionego na rzecz osób fizycznych, a wyrażonego w art. 266 Kodeksu cywilnego. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził ponadto, że ustawodawca posłużył się tutaj cywilistyczną konstrukcją posiadania rzeczy. Zgodnie z art. 336 Kodeksu cywilnego posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny). Posiadanie jest szczególnym pozostającym pod ochroną prawa stanem faktycznym. Stan ten polega na faktycznym władztwie, przez które rozumie się samą możność władania rzeczą. Efektywne, w sensie gospodarczym, korzystanie z rzeczy (nieruchomości) nie jest konieczną przesłanką posiadania. Dla istnienia posiadania nie jest konieczne rzeczywiste korzystanie z rzeczy, lecz sama możliwość takiego korzystania. Przepis art. 336 Kodeksu cywilnego rozróżnia posiadanie samoistne i zależne. Istotą posiadania zależnego jest władztwo nad cudzą rzeczą w zakresie odpowiadającym prawu podmiotowemu – innemu niż własność – które posiadacz wykonuje.

W związku z powyższym NSA uznał, że zgodnie z art. 118 ust. 2a u.u.s.r., zakres władztwa zstępnego uprawnionego, który po śmierci tej osoby faktycznie włada tą nieruchomością, wyznaczony jest zakresem odpowiadającym uprawnieniom jakie posiadała osoba zmarła. Innymi słowy, zstępny uprawnionego ma faktycznie władać nieruchomością w takim zakresie jak uprawniony, czyli jak użytkownik. Należy zatem ustalić czy przedmiotową nieruchomością faktycznie włada jak użytkownik, a zatem czy jest posiadaczem zależnym w rozumieniu art. 336 Kodeksu cywilnego, przy czym sformułowanie "faktycznie włada" nie może być co do zasady utożsamiane z wymogiem osobistej, bezpośredniej, ciągłej pracy zstępnego osoby uprawnionej na przedmiotowej nieruchomości.

W orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalił się zatem pogląd, iż faktyczne władztwo, o którym mowa w art. 118 ust. 2a u.u.s.r., należy odnosić do instytucji posiadania i przysługujących posiadaczowi uprawnień (por. wyrok NSA z dnia 21 października 2014 r., sygn. II OSK 879/13), który to pogląd Sąd w składzie orzekającym w pełni podziela. Powyższe oznacza zatem, iż istotne jest ustalenie, czy zstępny uprawnionego (któremu przysługiwało użytkowanie działki na cele rolnicze i czerpanie z tego pożytków) sprawował władztwo nad nieruchomością jak użytkownik, tj. rzeczywiście rozporządzał działką jak użytkownik w celu czerpania pożytków.

Organy wydając zaskarżoną decyzję uznały, iż skarżąca nie spełniła przesłanki faktycznego władania po śmierci uprawnionego daną nieruchomością w zakresie odpowiadającym uprawnieniom osoby uprawnionej, co stało się podstawą odmowy przyznania na własność spornej działki. Powyższą okoliczność organy ustaliły w oparciu o wyniki ,,wizji lokalnej’’ działki nr [...], przeprowadzonej przez organ I instancji w dniu [...] marca 2018 r. Z wizji tej sporządzona została notatka służbowa oraz wykonano dokumentację fotograficzną (dwa zdjęcia). W notatce służbowej podano, iż działka nr [...] stanowi w przeważającej części łąkę, jej część, która stanowiła ogród warzywny została rozryta przez dziki, działka była kiedyś ogrodzona drewnianym płatem, który w części już nie istnieje lub jest przewrócony. W oparciu o powyższe organ odwoławczy stwierdził, iż nie została spełniona przez stronę przesłanka faktycznego włada nieruchomością, o przyznanie własności której się wnioskodawczyni ubiega, w zakresie odpowiadającym uprawnieniom je zmarłych rodziców.

W ocenie Sądu organy, zarówno I jak i II instancji, wydały zaskarżone decyzje w oparciu o nieprawidłowo zebrany i niekompletny materiał dowodowy, powodując, iż dokonaną przez organy ocenę co do braku spełnienia przez skarżącą przesłanki faktycznego władania działką użytkowaną uprzednio przez zmarłych rodziców, uznać należy za przedwczesną.

Należy w tym miejscu podkreślić, że organ ma obowiązek w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy i dopiero na podstawie całokształtu materiału dowodowego ocenić, czy dana okoliczność została udowodniona. W przeciwnym razie dochodzi do naruszenia naczelnej zasady postępowania administracyjnego, jaką jest zasada prawdy obiektywnej, wyrażona w art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. oraz zasady swobodnej oceny dowodów, zawartej w art. 80 k.p.a. Brak wnikliwej analizy całego materiału dowodowego narusza również zasadę prawidłowego uzasadniania rozstrzygnięć administracyjnych, o czym stanowi art. 107 § 3 k.p.a.

Szczególne zastrzeżenia na gruncie rozpoznawanej sprawy budzi dowód, na którym organy oparły rozstrzygnięcie, a mianowicie ,,wizja lokalna" z dnia [...] marca 2018 r. Art. 75 k.p.a. wskazuje, iż jako dowód w postępowaniu administracyjnym należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Jednocześnie jednak w przepisie tym ustawodawca określił, iż dowodami są w szczególności: dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych oraz oględziny. Mając powyższe na uwadze stwierdzić należało, iż ,,wizja lokalna" przeprowadzona przez organ I instancji, stanowiła w istocie oględziny miejsca (działki nr [...]), które zgodnie z art. 85 k.p.a. organ może przeprowadzić w razie potrzeby. Zwrócić należy jednak uwagę, iż z przeprowadzeniem powyższego dowodu związane są pewne wymogi określone przez procedurę administracyjną.

Po pierwsze w świetle art. 67 k.p.a. z przeprowadzenia oględzin sporządzany jest obligatoryjnie protokół, którego treść określa art. 68 k.p.a. Zgodnie z tym ostatnim przepisem z protokołu powinno wynikać kto, kiedy i jakich czynności dokonał, kto i w jakim charakterze był przy tym obecny, co i w jaki sposób w wyniku tych czynności ustalono i jakie uwagi zgłosiły obecne osoby, a następnie po odczytaniu protokołu wszystkim obecnym, biorącym udział w czynności urzędowej, protokół powinien zostać podpisany. Sporządzona przez organ notatka służbowa z dnia [...] marca 2018 r. powyższych wymogów nie spełnia, gdyż przede wszystkim nie została podpisana przez osoby biorące udział w oględzinach.

Po drugie zaś organ I instancji przeprowadzając oględziny w dniu [...] marca 2018 r. naruszył art. 79 k.p.a., w myśl którego strona powinna być zawiadomiona o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z oględzin przynajmniej na siedem dni przed terminem (§ 1) oraz ma prawo brać udział w przeprowadzeniu dowodu, może zadawać pytania świadkom, biegłym i stronom oraz składać wyjaśnienia (§ 2). W przedmiotowej sprawie oględziny przeprowadzone zostały przez organ bez wymaganego zawiadomienia stron w tym skarżącej, choć skarżąca brała ostatecznie w nich udział, lecz nie zmienia to faktu, iż nie zapewniono jej w pełni prawa, o którym mowa w art. 79 k.p.a. Na marginesie dodać należy, iż materiał zdjęciowy wykonany podczas oględzin składał się jedynie z dwóch zdjęć, podczas gdy dokumenty zdjęciowe powinny precyzyjnie obrazować stan całej działki, a nie jedynie wybranych fragmentów.

Dodać należy, iż skarżąca w odwołaniu zgłosiła na podstawie art. 78 § 1 k.p.a. żądanie dotyczące przeprowadzenia dowodu z oględzin spornej działki (szczególnie w okresie wegetacyjnym roślin), który został przez organ odwoławczy pominięty, bez podania powodów nieuwzględnienia powyższego wniosku.

Ponadto zauważyć należy, iż oględziny przeprowadzone zostały przez organ w dniu [...] marca 2018 r. (choć postępowanie wszczęte zostało już [...] czerwca 2016 r.), a więc na przełomie zimy i wiosny, w czasie niewegetatywnym, gdy nie prowadzi się prac rolnych, czego organ nie wziął pod uwagę dokonując oceny materiału dowodowego i uzasadniając zaskarżoną decyzję. Organ nie uwzględnił także przy ocenie użytkowania przez skarżącą działki skutków działania na przedmiotowej działce (znajdującej się w pobliżu lasu) dzikiej zwierzyny, jak również, iż ugorowanie gruntu w jednym roku może być również celowym zabiegiem, będącym przejawem prowadzenia prawidłowej gospodarki rolnej, mającym na celu poprawienie żyzności gleby.

Powyższe okoliczności mogą mieć istotny wpływ na ocenę spełnienia przez skarżącą ustawowych przesłanek określonych w art. 118 ust. 2 a u.u.s.r.

Ponadto analiza akt sprawy wskazuje, iż organy nie dokonały także należytej i wnikliwej oceny załączonych do akt sprawy oświadczeń (k. 12-14) mieszkańców gminy potwierdzających, iż M.Z. jest użytkownikiem działki nr [...]. Organ I instancji wskazał jedynie w uzasadnieniu decyzji, iż właściciele nieruchomości sąsiednich nie podają w jaki sposób jest użytkowana powyższa działka, a organ odwoławczy w ogóle nie ustosunkował się do powyższych dowodów. Podkreślić należy, iż - jak wskazano już powyżej - to na organie ciąży obowiązek zebrania wystarczającego materiału dowodowego i podejmowania wszelkich niezbędnych czynności do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego (art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a.), zatem w sytuacji stwierdzenia, iż załączone do akt oświadczenia, odnoszące się do użytkowania spornej działki przez skarżącą, są zbyt lakoniczne, mógł, a nawet powinien, uzupełnić materiał dowodowy, w szczególności odbierając od wspomnianych osób jako świadków zeznania.

Przedwczesne było natomiast wypowiadanie się przez Sąd co do zarzutów naruszenia prawa materialnego, gdyż możliwe jest to jedynie w sytuacji prawidłowo zrekonstruowanego stanu faktycznego.

Mając na uwadze powyższe naruszenia art. 7, art. 67, art. 77 § 1, art. 78, art. 79, art. 85 i 107 § 3 k.p.a., co mogło mieć istotny wpływ na wynik postępowania, Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c oraz art. 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 - określanej dalej jako p.p.s.a.) - uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Starosty.

Ponownie rozpoznając sprawę organy zobowiązane będą uzupełnić materiał dowodowy w sprawie kierując się podanymi wyżej wskazaniami Sądu, w szczególności zaś przeprowadzą ponownie oględziny działki, ewentualnie przesłuchają również w charakterze świadków osoby, które złożyły wspomniane oświadczenia i dopiero na podstawie tak zgromadzonego materiału dowodowy organy dokonają ponownej oceny spełnienia przez skarżącą przesłanek określonych w art. 118 ust. 2 a u.u.s.r.

Jako, iż skarga została uwzględniona, Sąd na podstawie art. 200 i art. 205 § 1 p.p.s.a. zasadził od organu na rzecz skarżącej poniesione przez nią koszty postępowania sądowego (pkt II wyroku), które sprowadzały się do wpisu od skargi w wysokości 200 zł, ustalonego zgodnie z § 2 ust. 3 pkt 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 221, poz. 2193 ze zm.).