Postanowienie z dnia 2006-06-29 sygn. V KK 391/05

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt V KK 391/05

Wyrok z dnia 29 czerwca 2006 r.

Przewodniczący: J. Szewczyk (spr.).

Sędziowie: J. Skwierawski, E. Strużyna.

Sąd Najwyższy w sprawie Z. B. oskarżonego z art. 258 § 3 k.k. i innych;

1. J. F., 3. P. J., 4. M. S., 5. K. B., 6. R. K., 7. D. K., 8. J. K., 9. G. W., 10. P. P., 11. A. G.: oskarżonych z art. 258 § 2 k.k. i innych; po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie w dniu 29 czerwca 2006 r., kasacji wniesionej przez Prokuratora Apelacyjnego w (…) na niekorzyść skazanych Z. B., J. F., P. J., M. S., K. B., R. K. i G. W. oraz kasacji wniesionych przez obrońców skazanych Z. B., J. F., M. S., K. B., R. K., J. K., D. K., P. P., A. G. od części wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) z dnia 1 marca 2005 r., sygn. akt II AKa (…) zmieniającego w części i utrzymującego w mocy w pozostałym zakresie wyrok Sądu Okręgowego w P. z dnia 16 lutego 2004 r., sygn. akt III K (…)
2. uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do Z. B. w punkcie 1. a, b, i sprawę w tym zakresie przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w (…); oddala kasację wniesioną przez obrońców Z. B.; zasądza od skazanego Z. B. koszty sądowe postępowania kasacyjnego poniesione w związku z rozpoznaniem kasacji wniesionej przez jego obrońców.
3. uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do J. F. w punkcie 4 dotyczącym utrzymania w mocy wyroku Sądu Okręgowego w P. w zakresie odnoszącym się do punktów 25 i 39 i sprawę w tej części przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w (…); oddala kasację Prokuratora w pozostałym zakresie, a kosztami postępowania kasacyjnego w tej części obciąża Skarb Państwa; oddala kasację wniesioną przez obrońcę skazanego; na podstawie art. 536 k.p.k. w zw. z art. 455 k.p.k. poprawia kwalifikację prawną przestępstwa przypisanego skazanemu w punkcie 28 wyroku Sądu Okręgowego w P. przez wyeliminowanie z tej kwalifikacji art. 294 § 1 k.k.; zasądza od skazanego J. F. koszty sądowe postępowania kasacyjnego poniesione w związku z rozpoznaniem kasacji wniesionej przez jego obrońcę.

 III. uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do P. J. w punkcie 4 dotyczącym utrzymania w mocy wyroku Sądu Okręgowego w P. w zakresie odnoszącym się do punktu 53 i sprawę w tym zakresie przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w (…); oddala kasację Prokuratora w pozostałym zakresie, a kosztami postępowania kasacyjnego w tej części obciąża Skarb Państwa.

1. uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do M. S. w punkcie 4 dotyczącym utrzymania w mocy wyroku Sądu Okręgowego w P. w zakresie odnoszącym się do punktu 89 i sprawę w tej części przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w (…); oddala kasację wniesioną przez obrońców M. S.; na podstawie art. 536 k.p.k. w zw. z art. 455 k.p.k. poprawia kwalifikację prawną przestępstwa przypisanego skazanemu w punkcie 87 wyroku Sądu Okręgowego w P. przez wyeliminowanie z tej kwalifikacji art. 294 § 1 k.k.; zasądza od skazanego M. S. koszty sądowe postępowania kasacyjnego poniesione w związku z rozpoznaniem kasacji wniesionej przez jego obrońców.
2. uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do K. B. w punkcie 4 dotyczącym utrzymania w mocy wyroku Sądu Okręgowego w P. w zakresie odnoszącym się do punktu 68 i sprawę w tej części przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w (…); oddala kasację wniesioną przez obrońców K. B.; na podstawie art. 536 k.p.k. w zw. z art. 455 k.p.k. poprawia kwalifikację prawną przestępstwa przypisanego skazanemu w punkcie 67 wyroku Sądu Okręgowego w P. przez wyeliminowanie z tej kwalifikacji art. 294 § 1 k.k.; zasądza od skazanego K. B. koszty sądowe postępowania kasacyjnego poniesione w związku z rozpoznaniem kasacji wniesionej przez jego obrońców.
3. uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do R. K. w punkcie 4 dotyczącym utrzymania w mocy wyroku Sądu Okręgowego w P. w zakresie odnoszącym się do punktu 79 i sprawę w tym zakresie przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w (…); oddala kasację wniesioną przez obrońców R. K.; na podstawie art. 536 k.p.k. w zw. z art. 455 k.p.k. poprawia kwalifikację prawną przestępstwa przypisanego skazanemu w punkcie 78 wyroku Sądu Okręgowego w P. przez wyeliminowanie z tej kwalifikacji art. 294 § 1 k.k.; zasądza od skazanego R. K. koszty sądowe postępowania kasacyjnego poniesione w związku z rozpoznaniem kasacji wniesionej przez jego obrońców.

 VII. oddala kasację wniesioną przez obrońcę D. K.; zasądza od skazanego D. K. koszty sądowe postępowania kasacyjnego poniesione w związku z rozpoznaniem kasacji wniesionej przez jego obrońcę.

 VIII. oddala kasację wniesioną przez obrońcę J. K.; na podstawie art. 536 k.p.k. w zw. z art. 455 k.p.k. poprawia kwalifikację prawną przestępstwa przypisanego skazanemu w punkcie 155 wyroku Sądu Okręgowego w P. przez wyeliminowanie z tej kwalifikacji art. 294 § 1 k.k.; zasądza od skazanego J. K. koszty sądowe poniesione w związku z rozpoznaniem kasacji wniesionej przez jego obrońcę. uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do G. W. w pkt 4 dotyczącym utrzymania w mocy wyroku Sądu Okręgowego w P. w zakresie odnoszącym się do punktów 112 i 117 i sprawę w tej części przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w (…).

1. uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do P. P. i sprawę w tym zakresie przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w (…); zarządza zwrot opłaty kasacyjnej w kwocie 750 zł oskarżonemu P. P.
2. oddala kasację wniesioną na rzecz A. G., a kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego w tej części obciąża skazanego; na podstawie art. 536 k.p.k. w zw. z art. 455 k.p.k. poprawia kwalifikację prawną przestępstwa przypisanego skazanemu w punkcie 130 wyroku Sądu Okręgowego w P. przez wyeliminowanie w tej kwalifikacji art. 294 § 1 k.k.

Uzasadnienie

Wyrokiem Sądu Okręgowego w P. z dnia 16 lutego 2004 r., sygn. akt III K (…), zostali uznani za winnych:

1. B. popełnienia: przestępstwa z art. 258 § 3 k.k., ciągu 5 przestępstw z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., 2 przestępstw z art. 18 § 2 d.k.k. w zw. z art. 148 § 1 d.k.k., oraz przestępstw z art. 263 § 2 k.k., art. 191 § 1 k.k. i 263 § 2 k.k. w zw. z art. 65 k.k., za co na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 2 k.k. wymierzono mu karę łączną 12 lat pozbawienia wolności, oraz karę łączną pozbawienia praw publicznych w wymiarze 4 lat.
2. F. popełnienia: przestępstwa z art. 258 § 2 k.k., ciągu 5 przestępstw z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., ciągu 6 przestępstw z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 65 k.k., oraz przestępstwa z art. 13 § 1 w zw. z art. 280 § 1 k.k. i art. 65 k.k., i za to na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 2 k.k. wymierzono mu karę łączną 10 lat pozbawienia wolności oraz 200 stawek grzywny w wysokości dziennej w kwocie 500 zł.
3. J. popełnienia: przestępstwa z art. 258 § 2 k.k., ciągu 6 przestępstw z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., przestępstwa z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k., za co na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzono mu karę łączną 8 lat pozbawienia wolności oraz 200 stawek grzywny w wysokości dziennej w kwocie 500 zł.
4. S. popełnienia: przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 64 § 1 k.k., ciągu 2 przestępstw z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i art. 91 § 1 k.k., przestępstwa z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 64 k.k., i za to na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 2 k.k. wymierzono mu karę łączną 8 lat pozbawienia wolności oraz 120 stawek grzywny w wysokości dziennej w kwocie 300 zł.
5. B. popełnienia: przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 282 k.k., przestępstwa z art. 242 § 1 k.k. oraz z art. 229 § 3 k.k., za co na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzono mu karę łączną 7 lat pozbawienia wolności.
6. K. popełnienia: ciągu 3 przestępstw z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 91 § 1 k.k., przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., przestępstwa z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k., i za to na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 2 k.k. wymierzono mu karę łączną 8 lat pozbawienia wolności oraz 150 stawek grzywny w wysokości dziennej w kwocie 300 zł.
7. K. popełnienia: przestępstwa z art. 258 § 2 k.k., ciągu 5 przestępstw z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. i art. 189 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., przestępstwa z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k., za co na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzono mu karę łączną 7 lat pozbawienia wolności.
8. K. popełnienia: przestępstwa z art. 258 § 2 k.k., przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 65 k.k., przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. i art. 65 k.k., przestępstwa z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k., popełnienia ciągu 5 przestępstw z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 189 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., oraz ciągu 2 przestępstw z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., za co na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 2 k.k. wymierzono mu karę łączną 8 lat pozbawienia wolności oraz 60 stawek grzywny w wysokości dziennej w kwocie 50 zł.
9. W. popełnienia: przestępstwa z art. 258 § 2 k.k., przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k., ciągu 3 przestępstwa z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k., przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. i art. 65 k.k., i za to na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 2 k.k. wymierzono mu karę łączną 4 lat 6 miesięcy pozbawienia wolności.
10. P. popełnienia przestępstwa z art. 258 § 2 k.k. i za to na podstawie powołanego przepisu skazany został na karę roku pozbawienia wolności.
11. G. popełnienia: przestępstwa z art. 258 § 2 k.k., przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 65 k.k., przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. i art. 65 k.k., przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k., na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 2 k.k., za co wymierzono mu karę łączną 7 lat pozbawienia wolności.

 Tym samym wyrokiem Sąd Okręgowy w P. uniewinnił oskarżonych od zarzutów popełnienia szeregu przestępstw, a między innymi uniewinnił Z. B. od zarzutu popełnienia przestępstw określonych: w art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k., w art. 280 § 2 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 65 k.k., w art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 2 w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k., w art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k. uniewinnił P. J. i J. F. od zarzutów popełnienia dwóch czynów określonych w art. 18 § 2 d.k.k. w zw. z art. 148 d k.k. Uniewinnił również J. F. od zarzutu popełnienia przestępstwa określonego w art. 280 § 2 k.k. i art. 189 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 65 k.k. i przestępstwa określonego w art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k. oraz przestępstwa z art. 263 § 2 k.k. w zw. z art. 65 k.k. Uniewinnił G. W., K. B., M. S. i R. K. od zarzutów popełnienia przestępstw określonych w art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k., a nadto J. F. i G. W. od zarzutu popełnienia przestępstw z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k.

 Od wyroku Sądu Okręgowego w P. apelację wniósł Prokurator Apelacyjny w (…) m.in. na niekorzyść oskarżonych: Z. B., J. F., P. J., M. S., K. B., R. K., i G. W. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił obrazę przepisów prawa procesowego: art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 92 k.p.k. i art. 410 k.p.k., polegającą na pominięciu szeregu istotnych dowodów, które w powiązaniu z prawidłowymi ustaleniami faktycznymi, w tym w szczególności z wiarygodnymi zeznaniami świadków koronnych, prowadzić muszą do jedynych wniosków, iż oskarżeni dopuścili się zarzucanych im w akcie oskarżenia przestępstw.

 Ponadto apelacje wnieśli m.in. obrońcy oskarżonych: Z. B., J. F., K. B., R. K., M. S., A. G., D. K., J. K. i P. P.

 Wyrokiem z dnia 1 marca 2005 r., sygn. akt AKa (…), Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok, uniewinniając Z. B. od popełnienia przestępstw określonych w art. 18 § 2 d.k.k. w zw. z art. 148 § 1 d.k.k. Na podstawie art. 2 § 1 d.k.k. zmienił wobec Z. B. kwalifikację czynu określonego w art. 258 § 3 k.k. na czyn określony w art. 276 § 3 d.k.k. W konsekwencji zmian wymierzył mu nową karę łączną 7 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Zmienił wyrok również m.in. w odniesieniu do G. W. i A. G. na podstawie art. 2 § 1 d.k.k., kwalifikując popełnione przez nich czyny z art. 276 § 2 d.k.k., za co wymierzył im odpowiednio kary roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności i 1 roku pozbawienia wolności. Obniżył J. F. karę łączną do 9 lat pozbawienia wolności, P. J. - karę łączną do 7 lat pozbawienia wolności, a D. K. - do 5 lat i 6 miesięcy. W pozostałym zakresie dotyczącym skazanych, w sprawie których wniesiono kasacje wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu został utrzymany w mocy.

 Od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) z dnia 1 marca 2005 r. (sygn. akt II AKa (…)) kasację wniósł Prokurator Apelacyjny w (…). Zaskarżył ten wyrok w części, na niekorzyść skazanych: Z. B., J. F., P. J., M. S., K. B., R. K., G. W., D. i J. K., T. W. i A. S., zarzucając rażące naruszenie przepisów prawa karnego procesowego, a mianowicie art. 410 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k., mające istotny wpływ na treść orzeczenia, a sprowadzające się do wybiórczej analizy materiału dowodowego, przez pominięcie szeregu istotnych dowodów, co znalazło odzwierciedlenie w wyroku Sądu Odwoławczego, który nie ustosunkował się do podniesionych w apelacji prokuratora uchybień i inkorporował je do treści swego orzeczenia. Na podstawie art. 537 k.p.k. wniósł o uchylenie w części zaskarżonego wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) wraz z odpowiednią częścią wyroku Sądu Okręgowego w P. i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi Okręgowemu w P. do ponownego rozpoznania.

 Od tego wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) w zakresie skazującym kasacje na korzyść wnieśli obrońcy:

 1) Z. B., zarzucając rażącą obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie: art. 7 k.p.k. przez przyjęcie wadliwego kryterium oceny wiarygodności zeznań świadków koronnych, art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. przez dokonanie dowolnej, sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania i ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oceny materiału dowodowego, art. 457 § 3 k.p.k. i art. 7 k.p.k. przez jedynie zdawkowe odniesienie się w uzasadnieniu wyroku do podnoszonych przez obronę okoliczności, które miały istotny wpływ na ocenę wiarygodności świadków koronnych, i skrótowe ustosunkowanie się do zarzutów dotyczących przypisania winy oskarżonemu, art. 172 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., art. 148 § 2 k.p.k. w zw. z art. 115 Regulaminu wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury przez uznanie za pełnowartościowy dowód w sprawie zeznań świadka koronnego, pomimo, iż protokół jego przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym nie odzwierciedla z należytą dokładnością treści składanych przez niego zeznań, oraz art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k. poprzez brak rozpoznania przez Sąd Odwoławczy niektórych zarzutów apelacji.

 2) J. F., zarzucając rażące naruszenie prawa art. 433 k.p.k., mające wpływ na treść orzeczenia, przez nierozpoznanie sprawy przez Sąd Odwoławczy w granicach środka odwoławczego, to jest nieustosunkowanie się w wyroku do wszystkich zarzutów podniesionych w apelacji przez obrońcę, co stanowi rażące naruszenie prawa do obrony i ograniczenie konstytucyjnej zasady dwuinstancyjności sądownictwa; art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k., polegające na nieuzasadnionym wskazaniami wiedzy, doświadczenia życiowego i zasadami prawidłowego rozumowania, przyjęciu za Sądem Okręgowym generalnej reguły (na podstawie której sąd przeprowadził ocenę całości materiału dowodowego z zeznań świadków koronnych), iż dopuszczalna jest weryfikacja zeznań jednego świadka koronnego zeznaniami innego świadka koronnego; art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. przez zawarcie w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego sprzeczności uniemożliwiających ustosunkowanie się do twierdzeń sądu.

 3) M. S., zarzucając rażącą obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie: art. 7 k.p.k. przez przyjęcie wadliwego kryterium oceny wiarygodności zeznań świadków koronnych, art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. przez dokonanie dowolnej, sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania i ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oceny materiału dowodowego, art. 457 § 3 k.p.k. i art. 7 k.p.k. przez jedynie zdawkowe odniesienie się w uzasadnieniu wyroku do podnoszonych przez obronę okoliczności, które miały istotny wpływ na ocenę wiarygodności świadków koronnych, i skrótowe ustosunkowanie się do zarzutów dotyczących przypisania winy oskarżonemu, oraz art. 172 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., art. 148 § 2 k.p.k. w zw. z art. 115 Regulaminu wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury poprzez uznanie za pełnowartościowy dowód w sprawie zeznań świadka koronnego, pomimo, iż protokół jego przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym nie odzwierciedla z należytą dokładnością treści składanych przez niego zeznań.

 4) K. B., zarzucając rażącą obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie: art. 7 k.p.k. przez przyjęcie wadliwego kryterium oceny wiarygodności zeznań świadków koronnych, art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. przez dokonanie dowolnej, sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania i ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oceny materiału dowodowego, art. 457 § 3 k.p.k. i art. 7 k.p.k. przez jedynie zdawkowe odniesienie się w uzasadnieniu wyroku do podnoszonych przez obronę okoliczności, które miały istotny wpływ na ocenę wiarygodności świadków koronnych, i skrótowe ustosunkowanie się do zarzutów dotyczących przypisania winy oskarżonemu, oraz art. 172 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., art. 148 § 2 k.p.k. w zw. z art. 115 Regulaminu wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury poprzez uznanie za pełnowartościowy dowód w sprawie zeznań świadka koronnego, pomimo, iż protokół jego przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym nie odzwierciedla z należytą dokładnością treści składanych przez niego zeznań.

 5) R. K., zarzucając rażącą obrazę przepisów prawa materialnego, która miała istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 18 § 1 k.k. przez przypisanie oskarżonemu sprawstwa w napadzie pomimo, iż przyjęty stan faktyczny nie pozwala na dokonanie takiej kwalifikacji jego zachowania, oraz zarzucając rażącą obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie: art. 7 k.p.k. przez przyjęcie wadliwego kryterium oceny wiarygodności zeznań świadków koronnych, art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. przez dokonanie dowolnej, sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania i ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oceny materiału dowodowego, art. 457 § 3 k.p.k. i art. 7 k.p.k. poprzez pominięcie analizy lub jedynie zdawkowe odniesienie się w uzasadnieniu wyroku do podnoszonych przez obronę okoliczności, które miały istotny wpływ na ocenę wiarygodności świadków koronnych, i skrótowe ustosunkowanie się do zarzutów dotyczących przypisania winy oskarżonemu, oraz art. 172 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., art. 148 § 2 k.p.k. w zw. z art. 115 Regulaminu wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury poprzez uznanie za pełnowartościowy dowód w sprawie zeznań świadka koronnego, pomimo, iż protokół jego przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym nie odzwierciedla z należytą dokładnością treści składanych przez niego zeznań.

 6) J. K. oraz D. K., zarzucając rażące naruszenie prawa art. 433 k.p.k., mające wpływ na treść orzeczenia przez nierozpoznanie sprawy przez Sąd Odwoławczy w granicach środka odwoławczego, to jest nieustosunkowanie się w wyroku do wszystkich zarzutów podniesionych w apelacji przez obrońcę, co stanowi rażące naruszenie prawa do obrony i ograniczenie konstytucyjnej zasady dwuinstancyjności sądownictwa; - art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k., polegające na nieuzasadnionym wskazaniami wiedzy, doświadczenia życiowego, zasadami prawidłowego rozumowania, przyjęciu za Sądem Okręgowym generalnej reguły (na podstawie której sąd przeprowadził ocenę całości materiału dowodowego z zeznań świadków koronnych), iż dopuszczalna jest weryfikacja zeznań jednego świadka koronnego zeznaniami innego świadka koronnego; art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. przez zawarcie w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego sprzeczności uniemożliwiających ustosunkowanie się do twierdzeń sądu.

 7) P. P., zarzucając rażącą obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie: art. 7 k.p.k. przez przyjęcie wadliwego kryterium oceny wiarygodności zeznań świadków koronnych, art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. przez dokonanie dowolnej, sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania i ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oceny materiału dowodowego, art. 457 § 3 k.p.k. i art. 7 k.p.k. przez jedynie zdawkowe odniesienie się w uzasadnieniu wyroku do podnoszonych przez obronę okoliczności, które miały istotny wpływ na ocenę wiarygodności świadków koronnych, i skrótowe ustosunkowanie się do zarzutów dotyczących przypisania winy oskarżonemu, art. 172 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., art. 148 § 2 k.p.k. w zw. z art. 115 Regulaminu wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury poprzez uznanie za pełnowartościowy dowód w sprawie zeznań świadka koronnego, pomimo, iż protokół jego przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym nie odzwierciedla z należytą dokładnością treści składanych przez niego zeznań, oraz art. 433 § 2 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k. poprzez brak rozpoznania przez sąd odwoławczy zarzutów apelacji.

 8) A. G., zarzucając rażącą obrazę przepisów prawa materialnego, która miała istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie: art. 65 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. polegającą na zastosowaniu przepisu prawa materialnego będącego podstawą obostrzeń w zakresie warunkowego przedterminowego zwolnienia, który nie obowiązywał w chwili, w której zarzucane oskarżonemu czyny miały miejsce, a także rażącą obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie: art. 7 k.p.k. przez przyjęcie wadliwego kryterium oceny wiarygodności zeznań świadków koronnych, art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. przez dokonanie dowolnej, sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania i ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oceny materiału dowodowego, art. 457 § 3 k.p.k. i art. 7 k.p.k. przez jedynie zdawkowe odniesienie się w uzasadnieniu wyroku do podnoszonych przez obronę okoliczności, które miały istotny wpływ na ocenę wiarygodności świadków koronnych, i skrótowe ustosunkowanie się do zarzutów dotyczących przypisania winy oskarżonemu, oraz art. 172 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., art. 148 § 2 k.p.k. w zw. z art. 115 Regulaminu wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury przez uznanie za pełnowartościowy dowód w sprawie zeznań świadka koronnego, pomimo iż protokół jego przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym nie odzwierciedla z należytą dokładnością treści składanych przez niego zeznań.

 Obrońcy skazanych wnieśli o uchylenie wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) z dnia 1 marca 2005 r. w zaskarżonej części oraz wyroku Sądu Okręgowego w P. z dnia 16 lutego 2004 r. w odpowiedniej części i uniewinnienie skazanych od zarzucanych im czynów, ewentualnie uchylenie wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) z dnia 1 marca 2005 r. w zaskarżonej części oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania temu sądowi.

 W odpowiedzi na skargi kasacyjne obrońców skazanych Prokurator Apelacyjny w (…) wniósł o oddalenie ich jako oczywiście bezzasadnych. Z kolei obrońcy skazanych w odpowiedziach na kasację prokuratora wnieśli o oddalenie kasacji Prokuratora jako oczywiście bezzasadnej, lub o pozostawienie jej bez rozpoznania jako nieodpowiadającej wymogom formalnym.

 Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

 Kasacje obrońców kwestionują całość części skazującej wyroku Sądu Apelacyjnego w zakresie dotyczącym bronionych przez nich oskarżonych, jednakże tylko kasacja wniesiona na korzyść skazanego P. P. zasługuje na uwzględnienie.

 Podniesione przez obrońców zarzuty można pogrupować w cztery kategorie dotyczące:

 nieprawidłowej analizy materiału dowodowego;

 błędnej oceny wiarygodności zeznań świadków koronnych;

 braku rozpoznania przez sąd odwoławczy zarzutów apelacji i nieprawidłowości uzasadnienia wyroku tego sądu;

 obrazy przepisów prawa materialnego, a to art. 4 § 1 k.k. oraz art. 280 § 2 k.k.

 1) W odniesieniu do zarzutów dotyczących nieprawidłowej oceny materiału dowodowego i obrazy przepisów określających reguły rządzące tą oceną, to zarzuty kasacyjne skierowane są wprost przeciwko orzeczeniu sądu pierwszej instancji, czego wyraźnie zabrania art. 519 k.p.k. Zmierzają do przerzucenia na Sąd Najwyższy obowiązków związanych z ponownym ocenieniem ustaleń faktycznych w sprawie. Wywody skarżących sprowadzają się w gruncie rzeczy do kwestionowania oceny dowodów, w szczególności relacji świadków koronnych i wysnutych z tej oceny wniosków, co jest próbą ominięcia ustawowego zakazu formułowania w kasacji zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych.

 Autorzy kasacji, stawiając zarzuty obrazy art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. i art. 424 k.p.k., w istocie wyrazili dezaprobatę dla dokonanej przez sąd a quo oceny dowodów, zwłaszcza oceny zeznań świadków koronnych. W konsekwencji wysunięta na tej podstawie teza o rażącym naruszeniu prawa procesowego nie może zostać uznana za trafną.

 Z później przedstawionymi wyjątkami ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd Okręgowy w P. i Sąd Apelacyjny w (…) odpowiada regułom sformułowanym w art. 4, art. 5, art. 7 k.p.k. i wbrew wywodom kasacji nie zawiera błędów faktycznych i logicznych. Jest oceną wszechstronną i obiektywną oraz zgodną z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego. W orzecznictwie Sądu Najwyższego już w okresie międzywojennym trafnie stwierdzono, że "ocena zeznań świadków nie ulega sprawdzeniu kasacyjnemu, jeżeli ocena ta np. nie jest połączona z przeistoczeniem treści zeznań świadków" (wyrok Sądu Najwyższego z 21 lutego 1930 r., II 1K 1520/29, OSN 1930, z. III, poz. 82).

 Obrońcy skazanych zdają się zapominać, że dla zasadnego podniesienia zarzutu obrazy art. 5 § 2 k.p.k. z uwagi na naruszenie zakazu in dubio pro reo nie są miarodajne wątpliwości stron postępowania, a jedynie to, czy sąd orzekający rzeczywiście winien powziąć wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych lub wykładni prawa i w braku możliwości ich usunięcia rozstrzygnąć je na korzyść oskarżonego. Sądy I i II instancji słusznie nie zauważyły niedających się usunąć wątpliwości w omawianym zakresie.

 Fakt, że sądy nie podzieliły stanowiska obrony w kwestii oceny dowodów nie świadczy o naruszeniu art. 7 k.p.k. Nie można też zasadnie twierdzić, że obraza art. 7 k.p.k. polegała na dokonaniu ustaleń, które skarżący kwestionują. To nie ustalenia mają naruszać prawo procesowe, lecz ewentualnie wykazane naruszenie prawa procesowego ma doprowadzić do dokonania wadliwych ustaleń.

 2) Niewątpliwie, zasadnicze znaczenie dla rozpoznawanej sprawy miały dowody z zeznań świadków koronnych. Obrońcy skazanych zarzucili Sądowi Odwoławczemu "przyjęcie wadliwego kryterium oceny wiarygodności zeznań świadka koronnego", i błędne stwierdzenie "braku wątpliwości co do ich zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy", pomimo niemożności ich obiektywnego sprawdzenia, oraz dopuszczenie możliwości oparcia skazania na tak zweryfikowanych zeznaniach jednego świadka koronnego. Zarzucili również, że oparcie stwierdzenia winy w odniesieniu do poszczególnych skazanych wyłącznie na zeznaniach jednego ze świadków koronnych było błędne, bowiem powinny one zostać uznane za niewiarygodne w zakresie przypisania winy skazanym.

 Z pewnością oceny zeznań świadków koronnych należy dokonywać z ponadprzeciętną skrupulatnością. Ostrożność ta pozwala jednak na branie ich pod uwagę podczas budowania przez sąd ustaleń faktycznych. Autorzy kasacji w przeważającej mierze kontestowali zapisy ustawy o świadku koronnym, starając się wykazać, że niezasadnie dano wiarę przesłuchanym świadkom, a ich zeznania powinny być oceniane z jeszcze większym stopniem nieufności, co nie znajduje oparcia w obowiązującej procedurze karnej, a w szczególności zasadzie swobodnej oceny dowodów.

 Zarzuty głównie dotyczyły przyjęcia przez Sąd Okręgowy i Sąd Apelacyjny generalnej reguły, iż dopuszczalna jest weryfikacja zeznań jednego świadka koronnego zeznaniami innego świadka koronnego, co miało fundamentalny wpływ na treść wydanego orzeczenia, gdyż zeznania świadków koronnych były podstawowymi dowodami winy oskarżonych. Zdaniem autorów kasacji taki rodzaj postępowania dowodowego stanowił rażące naruszenie prawa. W niniejszej sprawie sądy obu instancji expressis verbis trafnie przyjęły, że brak możliwości weryfikacji zeznań świadków koronnych skutkował uniewinnieniem oskarżonych. Natomiast tam, gdzie Sąd Okręgowy uznał, że zeznania jednego ze świadków koronnych znajdują pełne potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym i razem z nim tworzą logiczną całość, słusznie dawał im wiarę i włączał w łańcuch dowodowy prowadzący do uznania winy oskarżonych w odniesieniu do określonych czynów. Zarzut niedopuszczalności skazania oskarżonych na podstawie jedynie zeznań jednego świadka koronnego nie znajduje wsparcia w obowiązującym Kodeksie postępowania karnego. Nie można zapominać, że zeznania świadka koronnego i anonimowego należy traktować jak każdy inny dowód ujawniony w postępowaniu, który podlega swobodnej ocenie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2001 r., IV KKN 617/00, OSNKW 2001, z. 7-8, poz. 60;, postanowienie SN z 10 maja 2005 r., II KK 531/04, OSNKW 2005, z. 10, poz. 95; wyrok SN z 3 kwietnia 2006 r., II KK 20/05; także P. Homański, E. Sadzik, R. Zgryzek: Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Kraków 2003, s. 524-525). W świetle zebranego materiału dowodowego, nie ulega wątpliwości, że zeznania świadków koronnych zostały poddane szczegółowej i dokładnej analizie, zgodnie z przyjętym w orzecznictwie Sądu Najwyższego wymaganiem starannego i ostrożnego ich rozważenia.

 Trafna jest krytyka obrońców dotycząca sposobu przeprowadzenia w toku śledztwa konfrontacji świadków koronnych. Zdaniem Sądu Najwyższego przedmiotowa czynność dowodowa dokonana została z uchybieniem przepisom karnoprocesowym. Zarzuty te zostały już szeroko i prawidłowo ocenione w uzasadnieniu Sądu Apelacyjnego. Sąd odwoławczy trafnie ocenił, że wskazane uchybienie nie miało wpływu na treść orzeczenia. Nieprawidłowość została konwalidowana w toku procesu kontradyktoryjnego w czasie którego świadkowie koronni zostali w sposób zgodny z procedurą przesłuchani i skonfrontowani.

 Zupełnie bezpodstawny jest zarzut obrazy art. 148 § 2 k.p.k. w zw. z § 115 Regulaminu Prokuratury, a wynika to wprost z wypowiedzi świadka koronnego P. M.: "ja rzeczywiście spontanicznie opisywałem wszystko prokuratorowi jako podejrzany, a dopiero w oparciu o moje wyjaśnienia prokurator formułował zarzut". Wystarczy zupełnie pobieżna znajomość akt sprawy, żeby wiedzieć, że wyjaśnienia złożone przez P. M. nie stanowiły dowodu w sprawie. Dowodami są zeznania świadków koronnych.

 Mijają się z realiami sprawy także autorzy kasacji wniesionej na rzecz M. S. kiedy wywodzą w celu podważenia wiarygodności zeznań świadka K. R., iż z relacji tego świadka wynika, że A. G. i S. N. uciekli z miejsca napadu na konwój z pieniędzmi J. M. R. A. Spółka z o.o. w P. przez las, zaś w miejscu rozboju nie było zalesień. Szkoda, że autorzy kasacji nie zauważyli, że K. R. w rzeczywistości zeznał, iż sprawcy uciekli samochodami, a po przejechaniu pewnej odległości A. G. i S. N. wysiedli z pojazdu i kontynuowali ucieczkę pieszo przez las. Pokrzywdzeni wspomnianym napadem na konwój z pieniędzmi ze względu na dynamikę zdarzenia, ciemności oraz stres nie zapamiętali wyglądu napastników. Na podstawie zeznań tych świadków nie sposób poczynić ustaleń w zakresie rysopisu sprawców rozboju. Dlatego gołosłowne jest twierdzenie obrońców A. G., że osoba o wyglądzie tego skazanego według pokrzywdzonych nie brała udziału w rozboju na szkodę Spółki z o.o. J. M.

 Niezrozumiały jest również pogląd obrońcy J. i D. K., że Sąd Apelacyjny nie odniósł się do sprzeczności w ocenie zeznań świadków koronnych, których zeznania legły u podstaw skazania za wiele czynów, a równocześnie, mimo ich zeznań obciążających, "Sąd uniewinnił Z. B., J. F., P. J., D. K., J. K., K. B., M. S. i R. K. od zarzutu wprowadzenia do obrotu znacznej ilości środków odurzających w postaci 20 000 sztuk tabletek ecstasy". Przecież Sąd Apelacyjny wielokrotnie wskazywał, że dowód z zeznań świadków koronnych był wystarczający do skazania na ich podstawie wtedy, gdy zeznania te były zgodne, bądź znajdowały wsparcie w innych dowodach uznanych za wiarygodne. Natomiast zeznania świadków P. M. i K. R. w zakresie okoliczności wspomnianego wprowadzenia do obrotu znacznej ilości tabletek ecstazy były w dużym stopniu rozbieżne.

 3) Trzecia grupa zarzutów dotyczyła braków sporządzonego przez Sąd Apelacyjny w (…) uzasadnienia.

 Nie ulega wątpliwości, że sąd odwoławczy, rozpoznając sprawę w granicach apelacji (art. 433 § 1 k.p.k.), musi swój wyrok uzasadnić stosownie do reguł przewidzianych w art. 457 § 3 k.p.k., przez podanie, czym się kierował wydając takie, a nie inne orzeczenie, w szczególności zaś motywując swój stosunek do zarzutów i wniosków apelacji.

 Kasacje sporządzone przez obrońców Z. B., J. F., M. S., K. B., R. K., J. K., D. K. oraz A. G., zarzucają Sądowi Apelacyjnemu w (…), że ten nie ustosunkował się do zarzutów podniesionych w apelacjach czym uchybił dyrektywom określonym w art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k. Obrońcy skazanych przedstawili zarzut wybiórczego odniesienia się do zarzutów apelacyjnych. Zarzut ten okazał się słuszny jedynie w odniesieniu do wyroku w części skazującej P. P.

 Formalnie Sąd Apelacyjny nie ustosunkował się jeszcze do kilku innych zarzutów obrońców jednakże nie mogło to mieć wpływu na treść wyroku. Mianowicie jeśli chodzi o podniesiony przez obrońców Z. B. zarzut dotyczący obrazy art. 327 § 2 k.p.k., odnoszący się do wznowienia prawomocnie umorzonego postępowania przygotowawczego przeciwko osobie, która występowała w charakterze podejrzanego, pomimo, iż nie ujawniły się nowe istotne fakty lub dowody nieznane w poprzednim postępowaniu ani nie zaszła okoliczność określona w art. 11 § 3 k.p.k. to należy przyznać, iż brak jest rozpoznania przez sąd odwoławczy i omówienia w uzasadnieniu wyroku tego problemu. Jednak ustosunkowując się do jego treści, należy zwrócić uwagę, że zarzut ten nie opiera się na mających faktycznie miejsce czynnościach procesowych organów prowadzących postępowanie przygotowawcze w sprawie Z. B. E. P., zmuszony przez Z. B. za pomocą groźby do określonego zachowania, złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Następnie, dowiedziawszy się, kogo oskarżył, wycofał się w trakcie postępowania sądowego ze złożonego zawiadomienia i złożonych zeznań, składając wniosek o cofnięciu skargi. Prokurator Rejonowy w P. dnia 20 kwietnia 1998 r. wyłączył materiały dotyczące E. P. do odrębnego postępowania, odmawiając równocześnie zgody na cofnięcie wniosku o ściganie karne. Dnia 25 kwietnia 1998 r. Prokurator Wojewódzki w P. wydał postanowienie o połączeniu spraw przeciwko Z. B. do łącznego prowadzenia, uznając, że jest to uzasadnione tym, iż są one prowadzone przeciwko temu samemu oskarżonemu oraz uzupełnił zarzuty stawiane Z. B. Obszernie kwestię zmuszania E. P. do określonego zachowania się omówił Sąd Okręgowy w P. w uzasadnieniu wyroku. Stwierdził on, że należy dać wiarę temu, co pokrzywdzony powiedział podczas pierwszego przesłuchania, tym bardziej, że w miejscu przez niego wskazanym odnaleziono broń, którą oskarżony mu groził. Wycofanie się ze złożonych zeznań sąd potraktował jako podyktowane obawą, widoczną także w czasie bezpośrednich zeznań świadka przed sądem.

 Nie może tu być więc mowy o wznowieniu postępowania, skoro prokurator odmówił jego umorzenia, a następnie połączył ze sprawą główną. Autor kasacji zdaje się mylić dwie zupełnie odmienne instytucje procesu karnego: nie można uznać czynności wyłączenia materiałów do odrębnego śledztwa za równoznaczne umorzeniu postępowania, a włączenie ich do innej sprawy za wznowienie. Zarzut ten zatem nie zasługuje na uznanie, a - w konsekwencji - nieustosunkowanie się do niego przez Sąd Apelacyjny w (…) nie stanowiło rażącego naruszenia prawa mogącego mieć wpływ na treść wyroku.

 Obrońca Z. B. podnosi również, że Sąd Apelacyjny nie ustosunkował się do zarzutu obrazy art. 410 k.p.k. przez oparcie rozstrzygnięcia na okolicznościach nieujawnionych w toku rozprawy głównej, przy zaniechaniu przeprowadzenia dowodów z zeznań świadka koronnego J. M. oraz świadków J. N., N. P. i L. K. W odniesieniu do merytorycznej treści podniesionych uchybień postępowania stwierdzić należy, że ponownie nie znajdują one oparcia w aktach sprawy i rozmijają ze stanem faktycznym. Materiały dotyczące kradzieży błamów skórzanych zostały wyłączone do odrębnego postępowania (V Ds. (…) i V K (…)) w sprawie J. N. i innych, w której J. M. został ustanowiony świadkiem koronnym i w której został wydany wyrok. Orzekający w sprawie Z. B. Sąd Okręgowy w P. uznał za niekonieczne bezpośrednie przesłuchanie sprawców kradzieży błamów w charakterze świadków, stwierdzając, że "akta tej sprawy nie zawierają jakiejkolwiek informacji o powiązaniach sprawców z oskarżonymi, z kolei w niniejszej sprawie brak jest również dowodów potwierdzających ten związek". Nie wiadomo dlaczego autor kasacji zarzucił sądowi oparcie rozstrzygnięcia na okolicznościach nieujawnionych w toku rozprawy. Przecież Sąd Okręgowy w P. expressis verbis stwierdził, że uznaje akta sprawy kradzieży błamów za ujawnione i zalicza je w poczet dowodów. Sąd Okręgowy również w uzasadnieniu wyroku rozprawił się z kwestią wykorzystania dowodów ze sprawy, w której J. M. występował jako świadek koronny. Uznał on, że zeznania J. M. i oskarżonych w sprawie o kradzież błamów skórzanych nie mają znaczenia w niniejszej sprawie oraz stwierdził, że nie bierze ich pod uwagę w procesie rozstrzygania o winie Z. B.

 Nie można też uznać sformułowanego w apelacji zarzutu tej treści za wniosek dowodowy, który Sąd Odwoławczy miałby obowiązek rozpoznać. Sformułowanie "osoby te bowiem, będące sprawcami kradzieży, niewątpliwie posiadały informację na temat ewentualnej dokonanej przez siebie odsprzedaży błamów skórzanych" jest wyłącznie wyrażeniem własnej opinii autora pisma procesowego. Nawet, jeśli autor apelacji miał przeświadczenie o konieczności przesłuchania w sprawie ww. świadków, to powinien był sformułować wniosek dowodowy, który obligowałby sąd do dokonania odpowiedniej czynności procesowej - oddalenia wniosku lub przeprowadzenia dowodu. W konsekwencji, należy uznać, że nieustosunkowanie się do tego zarzutu przez Sąd Apelacyjny nie mogło mieć wpływu na treść wyroku.

 Rozważenia wymaga również zarzut nieustosunkowania się do zaistnienia w sprawie ujemnej przesłanki procesowej z art. 17 § 1 pkt 9 - a mianowicie braku skargi uprawnionego oskarżyciela i skazanie Z. B. za czyn nieobjęty zarzutem (posiadanie "Shotguna"). Także ten zarzut nie zasługuje na uznanie. Z. B. został oskarżony między innymi o nielegalne posiadanie broni palnej krótkiej oraz dwóch sztuk broni palnej długiej. Natomiast skazany w ramach tego czynu za nielegalne posiadanie karabinka "Kałasznikow" oraz broni długiej w postaci "Shotguna". Sąd Okręgowy w P. trafnie stanął na stanowisku, że wprawdzie w sposób precyzyjny nie zostały w akcie oskarżenia oznaczone jednostki broni, bowiem obie ich nazwy są nazwami zwyczajowymi, to jednak nie mogło to mieć wpływu na historyczną tożsamość zdarzenia, które w świetle wskazanych przez Sąd Okręgowy dowodów nie budzi wątpliwości. Przedmiotowe granice procesu zakreśla zdarzenie faktyczne, które oskarżyciel opisał w akcie oskarżenia. Sąd nie jest związany ani opisem ani też kwalifikacją prawną tego czynu podaną przez oskarżyciela, wiąże go natomiast czyn jako zdarzenie faktyczne i tych granic Sąd Okręgowy nie przekroczył. Nieomówienie zarzutu braku skargi uprawnionego oskarżyciela nie mogło mieć wpływu na treść wyroku.

 Kolejny zarzut dotyczący wadliwej treści uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego odnosi się do oparcia rozstrzygnięcia na objętej zakazem dowodowym utajnionej części zeznań świadka incognito nr 21. Obrońcy nie wskazali, w jakim zakresie poczyniono wspomniane ustalenia. Zdaniem Sądu Najwyższego wskazać tego nie mogli, gdyż Sąd Okręgowy oparł rozstrzygnięcie na podstawie całokształtu dowodów ujawnionych w sprawie, w tym także tylko na ujawnionej treści zeznań świadka incognito nr 21.

 Podsumowując, zarzuty kasacyjne w omówionym zakresie dotyczące naruszenia art. 433 § 1 k.p.k. w zw. z art. 457 § 3 k.p.k. okazały się nieskuteczne, gdyż opierały się na pewnych niezrozumiałych założeniach obrońców sprzecznych z okolicznościami sprawy, co spowodowało, że omówione uchybienia formalne uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego nie mogły mieć wpływu na treść wyroku.

4. Nie zasługują również na uwzględnienie zarzuty niewłaściwego rozważenia zarzutów apelacji dotyczących rażącej obrazy prawa materialnego. Występujący na rozprawie kasacyjnej obrońca A. G. ograniczył kasację przez odstąpienie od popierania zarzutu obrazy prawa materialnego. W konsekwencji, Sąd Najwyższy nie ocenił zarzutu obrazy art. 65 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k., polegającej na zastosowaniu przez Sąd Apelacyjny przepisu prawa materialnego będącego podstawą obostrzeń w zakresie warunkowego przedterminowego zwolnienia, który nie obowiązywał w chwili, w której zarzucane oskarżonemu czyny miały miejsce.

 Natomiast nietrafny okazał się zarzut kwestionujący słuszność zakwalifikowania czynu R. K. z art. 280 § 1 k.k., jako współsprawstwa napadu rozbójniczego na konwój z pieniędzmi na szkodę J. M. R. A. Spółka z o.o. w P. Przez współsprawstwo należy rozumieć między innymi porozumienie o dokonaniu wspólnie przestępstwa, a następnie wykonanie określonej i uzgodnionej części przestępstwa. Nie można się zgodzić z poglądem, że brak bezpośredniego uczestnictwa w samym napadzie na konwój oznacza brak odpowiedzialności za współsprawstwo przestępstwa rozboju. Rzeczywiście R. K. na miejscu rozboju nie był, ale brał udział w uzgodnieniu sposobu napadu, a następnie zrealizował swoją rolę przez kradzież i dostarczenie sprawcom rozboju samochodów, którymi posłużyli się oni w czasie omawianego rozboju. Tym samym wyczerpał znamiona "współsprawstwa" w rozumieniu art. 18 § 1 k.k., bowiem działając wspólnie i w porozumieniu swoim zachowaniem wyszedł poza uwarunkowania podmiotowe właściwe dla pomocnictwa i podżegania. Dla przyjęcia współsprawstwa (art. 18 § 1 k.k.) nie jest konieczne, aby każda z osób działających w porozumieniu realizowała własnoręcznie znamiona czynu zabronionego, czy nawet część tych znamion. Wystarczy natomiast, że osoba taka działa w ramach uzgodnionego podziału ról, ułatwiając bezpośredniemu sprawcy realizację wspólnie zamierzonego celu. W rezultacie, o wspólnym działaniu możemy mówić nie tylko wtedy, gdy każdy ze współsprawców realizuje część znamion czynu zabronionego, ale także wtedy, gdy współdziałający nie realizuje żadnego znamienia czasownikowego uzgodnionego czynu zabronionego, ale wykonane wcześniej przez niego czynności stanowią istotny wkład we wspólne przedsięwzięcie. Z istoty konstrukcji współsprawstwa wynika więc, że każdy ze współsprawców ponosi odpowiedzialność za całość popełnionego (wspólnie i w porozumieniu) przestępstwa, a więc także i w tej części, w jakiej znamiona czynu zabronionego zostały wypełnione zachowaniem innego ze współsprawców. Decydujące jest to, czy współdziałający dążyli do tego samego celu wspólnymi siłami (communi auxilio) w ramach wspólnego porozumienia (communi consilio) (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2004 r., V KK 351/03, OSNKW 2004, z. 5, poz. 53; z dnia 1 marca 2005 r., III KK 208/04, OSNKW 2005, z. 7-8, poz. 62; z dnia 1 marca 2005 r., III KK 249/04, OSNKW 2005, z. 7–8, poz. 63; z dnia 10 marca 2006 r., V KK 293/05, niepubl.). Taki podział zadań nastąpił również w niniejszej sprawie, gdzie R. K. otrzymał określoną rolę do wypełnienia w ramach planowanego wspólnie napadu na konwój i wypełniając tę rolę stał się współsprawcą czynu określonego w art. 280 § 1 k.k.

 Jak już wspomniano trafna okazała się kasacja obrońców P. P. w zakresie zarzutu obrazy art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k., gdyż z uzasadnienia wyroku nie wynika, by zarzut apelacji kwestionujący czas udziału skazanego w grupie przestępczej był przedmiotem rozważań Sądu Apelacyjnego. Zarzut ten znajduje wsparcie w materiale dowodowym sprawy, gdyż świadek P. M. zeznał, że P. P., pseudonim "Suchy" w 1998 r. z grupą rozprowadzał narkotyki, zaś K. R. podał, iż w 1998 r. "Suchy" w grupie handlował narkotykami, potem zajął się swoją działalnością. Natomiast świadek D. Z. opisał działalność przestępczą P. P. w styczniu i lutym 1999 r. Sąd pierwszej instancji uznał P. P. za winnego przynależności do zorganizowanej grupy przestępczej o charakterze zbrojnym w okresie od stycznia 1999 r. do 20 czerwca 1999 r. W apelacji obrońca zakwestionował zasadność postawionego oskarżonemu zarzutu w odniesieniu do czasu, w jakim miał on brać udział w działaniach grupy przestępczej. Natomiast sąd odwoławczy nie odniósł się do kwestii czasu przynależności do zorganizowanej grupy przestępczej, skupiając się na samym fakcie udziału w grupie. W opisanej sytuacji nie można wykluczyć, że wyżej wymieniona kwestia pozostała poza zakresem rozpoznania sądu odwoławczego, co niewątpliwie mogło mieć wpływ na treść wyroku. W konsekwencji Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok w części dotyczącej P. P. i sprawę w tym zakresie przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu. Na podstawie art. 527 § 4 k.p.k. zarządzono zwrot opłaty kasacyjnej na rzecz P. P.

 W toku analizy kasacji wniesionych na rzecz skazanych Sąd Najwyższy stwierdził, iż nieprawidłowo zakwalifikowano przestępstwo rozboju dokonane w dniu 1 maja 1997 r. w P. na szkodę J. M. R. A. P. Spółka z o.o. w P. z art. 280 § 2 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 294 § 1 k.k. i art. 65 k.k. Stosownie do treści art. 294 § 1 k.k. przepis ten stosuje się wobec sprawców przestępstw określonych w art. 278 § 1 lub 2 k.k., art. 284 § 1 lub 2 k.k., art. 285 § 1 k.k., art. 286 § 1 k.k., art. 287 § 1 k.k., art. 288 § 1 lub 3 k.k., lub w art. 291 § 1 k.k., w stosunku do mienia znacznej wartości. Dla innych przestępstw Kodeks karny nie przewiduje typu kwalifikowanego w przypadku, gdy ich przedmiotem jest mienie znacznej wartości [por. B. Michałowski (w:) Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz, A. Wąsek (red.), Warszawa 2005, s. 1064]. Z powyższego wynika, iż art. 294 § 1 k.k. nie stosuje się do przestępstwa z art. 280 k.k., co jest uzasadnione sankcjami przewidzianymi przez ten przepis. Dlatego Sąd Najwyższy z urzędu na podstawie art. 536 k.p.k. w zw. z art. 455 k.p.k. poprawił kwalifikację prawną wyżej przedstawionego przestępstwa przez wyeliminowanie z tej kwalifikacji art. 294 § 1 k.k.

 Przechodząc do omówienia kasacji wniesionej przez Prokuratora przypomnieć należy, że Sąd Najwyższy pozostawił bez rozpoznania jako niedopuszczalną z mocy ustawy kasację w części dotyczącej J. i D. K. oraz T. W. i A. S., w odniesieniu do przestępstwa rozboju z art. 280 § 1 k.k. i art. 189 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. popełnionego wspólnie i w porozumieniu dnia 2 września 1997 r. w S. na szkodę Z. i M. K., czyli odnośnie czynów przypisanych ww. oskarżonym odpowiednio w pkt. 145, 159, 178, 193 wyroku Sądu Okręgowego.

 Zasługuje na uwzględnienie kasacja Prokuratora Apelacyjnego w (…) w części dotyczącej skazanego Z. B.

 Uniewinniając Z. B. od zarzutu pomocnictwa do zabójstwa A. I. i R. S. Sąd Apelacyjny pominął, bądź nie docenił szeregu okoliczności, a w szczególności nie uzasadnił wyroku reformatoryjnego zgodnie z treścią art. 424 § 1 k.p.k. W judykaturze i piśmiennictwie panuje zgodny pogląd, że jeżeli sąd odwoławczy zmienia ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę zaskarżonego wyroku, uzasadnienie "powinno zawierać szczegółową analizę materiałów dowodowych, w szczególności zaś wskazywać zarówno to, dlaczego sąd (...) uznał ustalenia sądu pierwszej instancji za błędne, jak i to, jakie fakty (...) uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych" (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1993 r., OSNKW 1993, z. 5–6, poz. 34). Sąd odwoławczy nie może zignorować zarzutów przedstawionych w apelacji. Sąd Najwyższy wielokrotnie wypowiadał się na ten temat, uznając, że konieczne jest zawsze wykazanie, czemu zarzuty apelacji zostały uznane przez sąd odwoławczy za bezzasadne. Obowiązkiem sądu odwoławczego jest ich wszechstronne rozpatrzenie oraz przekonujące wykazanie ich ewentualnej niezasadności, tym bardziej, że dokonana w sprawie ocena dowodów nie podlega kontroli kasacyjnej (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 7 marca 2001, III KKN 451/98, publ. Supremus; z dnia 21 września 2000 r., IV KKN 316/00, LEX nr 51096).

 Sąd Apelacyjny w (…) przede wszystkim nie wyjaśnił, dlaczego odmiennie niż Sąd Okręgowy ocenił zeznania świadka incognito nr 21 jako niekonsekwentne i wewnętrznie sprzeczne, chociaż równocześnie podał, że na podstawie tych zeznań można ustalić "wszystkich pasażerów Forda Scorpio" (s. 297 uzasadnienia S. A.). Ponadto, całkowicie niezrozumiały jest wywód Sądu Apelacyjnego, że "pobyt na posesji przy ul. (...) w P. w godz. 15.30-18.00 jest irrelewantny w kontekście łatwości dokonania zabójstwa krótko po godz. 19 na ul. (...)". Błędny jest w szczególności pogląd, że grupa kilkudziesięciu młodych ludzi specyficznie wyglądających i porozumiewających się w kwestii zabójstwa nie wymagała odpowiedniego miejsca schronienia przed dokonaniem przestępstw. Z zeznań świadka incognito wynika, że w barze na peryferiach P. grupa gangsterów oczekujących na samochód, który ich poprowadzi na "ranczo" Z. B. odstraszyła samym wyglądem innych klientów, w tym patrol Policji. W świetle całokształtu dowodów zebranych w sprawie, dziwi również twierdzenie Sądu Odwoławczego, że z zeznań świadka nr 21 nie można wnioskować, iż Z. B. mówił o zabójstwie "jakiś tam Rosjan", a tym bardziej nie można jednoznacznie wskazać, że chodziło o A. I. Pogląd ten, oraz prowadzące do niego rozumowanie, w świetle zeznań świadka nr 21 i świadków koronnych oraz argumentów zaprezentowanych w kasacji przez Prokuratora jest niesłuszny.

 Zdaniem Sądu Najwyższego udzielenie schronienia - "gościny" zabójcom przez Z. B. oraz "zagrzewanie" ich do popełnienia przestępstw stanowiło co najmniej ułatwienie popełnienia tych przestępstw. Wbrew wywodom Sądu Apelacyjnego dla odpowiedzialności pomocnika nie ma znaczenia okoliczność, czy jego zachowanie rzeczywiście ułatwiło innej osobie popełnienie przestępstwa, a ważne jest, że według jego zamiaru miało to ułatwić. Pomocnik odpowiada bowiem w granicach swego zamiaru, niezależnie od odpowiedzialności osoby, która przestępstwa dokonała lub miała dokonać (art. 18 § 3 k.k.). W tym miejscu należy jeszcze przypomnieć, iż doktryna i judykatura dzieli pomocnictwo na fizyczne i psychiczne. W przypadku pomocy psychicznej polegającej na udzielaniu rad, informacji, solidaryzowaniu się, ustalenie rzeczywistego jej wpływu na czyn sprawcy często jest bardzo trudne, a nieraz niemożliwe.

 W konsekwencji powyższych rozważań Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok w części uniewinniającej Z. B. od przypisanego mu pomocnictwa do zabójstw A. I. i R. S., uznając kasację Prokuratora wniesioną na niekorzyść skazanego za zasadną i w tym zakresie przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu w (…) do ponownego rozpoznania.

 Natomiast bezzasadna okazała się kasacja oskarżyciela publicznego w zakresie kwestionującym nieuwzględnienie apelacji w części dotyczącej uniewinnienia J. F i P. J. od zbrodni pomocnictwa do zabójstwa. Wbrew wywodom kasacji Sąd Apelacyjny w prawidłowy sposób ocenił zarzuty apelacyjne w tym zakresie. Oskarżyciel publiczny opiera kasację głównie na tym, że J. F. i P. J. około godz. 18.00 (zeznania świadka koronnego P. M., k. 8352 i n.) wyjechali z "rancza", z czego wnioskuje, iż poprowadzili sprawców zbrodni na ul. (...). Jednakże nie zauważa, że wyjazd oskarżonych nastąpił po nieustalonym czasie od odjazdu Forda Scorpio, w którym podróżowali zabójcy A. I. i R. S. Doświadczenie życiowe uczy zaś, że przewodnicy - piloci poruszają się przed, bądź równolegle z osobami prowadzonymi. Prokurator podnosi, że Sąd Odwoławczy zaniechał jakiejkolwiek oceny dowodów przedstawionych w apelacji na poparcie zarzutu pomocnictwa do zabójstwa. Jednakże w opinii Sądu Najwyższego Sąd Okręgowy szczegółowo wskazał, dlaczego zebrany materiał dowodowy nie pozwala na pewne i jednoznaczne ustalenie winy oskarżonych w tej części. Sąd uznał, że brak jest precyzyjnych, a co najważniejsze jednoznacznych dowodów, wskazujących na ich aktywny udział w realizacji tych czynów. Sąd Apelacyjny podzielił w pełni trafne stanowisko sądu pierwszej instancji. Rzeczywiście, zeznania świadków koronnych, świadka incognito nr 21, jak i zeznania świadka A. K. nie są wystarczające do przypisania winy oskarżonym.

 Sąd Najwyższy nie uwzględnił również kasacji oskarżyciela publicznego w części dotyczącej uniewinnienia J. F. od udziału w rozboju na szkodę małżeństwa Z. i M. K. I w tym zakresie Sąd Najwyższy ocenił, że Sąd Apelacyjny trafnie zaaprobował ustalenia Sądu Okręgowego. Argumenty przedstawione w kasacji rzeczywiście nie podważają ustalenia, że J. F. zlecił tylko odzyskanie od Z. K. wierzytelności dla A. S. Eksponowany w kasacji fakt, że kiedy J. F. dowiedział się, że oskarżeni J. i D. K. oraz T. W. dokonali rozboju, zażądał od nich "działki" z przestępstwa nie świadczy o jego współsprawstwie w rozboju.

 Sąd Najwyższy uwzględnił kasację Prokuratora w części dotyczącej uniewinnienia J. F., G. W. od zarzutu kradzieży samochodu marki Scania (należącego do Spółki M. S.C. z P.) z ładunkiem gumy do żucia, na szkodę Spółki W. P. Zeznania świadka koronnego P. M. dotyczące kradzieży tego samochodu ciężarowego zdają się korespondować z wyjaśnieniami współoskarżonego B. K. i częściowo zeznaniami świadka E. K. Natomiast Sąd Apelacyjny wbrew wymogom art. 457 § 3 k.p.k. nie odniósł się w żaden sposób do zarzutu Prokuratora przedstawionego w apelacji, w której podniósł zaistnienie powyższych okoliczności. Uchybienie to uniemożliwiło kontrolę kasacyjną i mogło mieć istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku, dlatego uchylono go w omawianym zakresie i przekazano sprawę w tej części do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

 Sąd Najwyższy uwzględnił również kasację w zakresie uniewinnienia P. J. i J. F. od zarzutu nielegalnego posiadania broni długiej i krótkiej.

 Niezrozumiałe jest stanowisko Sądu Apelacyjnego w tym zakresie, wywodzi on, że podstawą uniewinnienia są "problemy z precyzyjnym ustaleniem, czy świadkowie opisując przypadki posiadania przez poszczególnych oskarżonych jednostek broni mówią o tych samych, czy też takich samych jednostkach broni". Dalej sąd odwoławczy stwierdził, że "brak możliwości weryfikacji tych zeznań świadków koronnych co do pozostałych jednostek broni obligował sąd do uniewinnienia oskarżonych". Sąd II instancji nie dokonał nawet w najmniejszym zakresie analizy argumentów przedstawionych przez oskarżyciela na poparcie zarzutów apelacyjnych. Nie odniósł się ponadto do samej istoty przestępstwa posiadania broni, dla którego charakterystyczne jest, że jego znamiona wyczerpuje każde faktyczne władanie bronią, nawet krótkotrwałe i nawet bez chęci zatrzymania jej na własność [por. wyrok Sąd Najwyższego z dnia 13 sierpnia 1993 r., WR 107/93, OSNKW 1993, z. 11–12, poz. 74, także E. Pływaczewski (w:) Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz, A. Wąsek (red.), Warszawa 2005, s. 420]. W związku z powyższym także w tym zakresie sprawa wymaga ponownego rozpoznania, w toku którego Sąd Apelacyjny szczegółowo uzasadni, czym się kierował wydając wyrok i dlaczego zarzuty i wnioski apelacji uznał za zasadne albo niezasadne.

 W końcu uwzględniono kasację Prokuratora skierowaną przeciwko uniewinnieniu G. W., K. B., R. K. i M. S. od zarzutu kradzieży samochodu ciężarowego marki MAN wraz z naczepą i ładunkiem pasty do zębów firmy "P.". Sąd pierwszej instancji uniewinnił ww. oskarżonych od popełnienia zarzucanego im czynu. Równocześnie jednak ustalił, że "następnego dnia J. F. zatelefonował do P. M., iż przez jego pijaństwo G. W. odkrył miejsce", gdzie zmagazynowano skradzioną pastę do zębów, gdyż z uwagi na niedyspozycję M., doprowadził skradziony pojazd do "dziupli". Ponadto świadkowie koronni K. R. i P. M. zeznali, że w czasie przyjmowania samochodu marki MAN przez J. F., K. R. i G. W. spotkali R. K., M. S. i być może K. B.

 W apelacji oskarżyciel wskazał na istnienie wyżej wymienionych dowodów dotyczących uniewinnionych oskarżonych oraz na istnienie poważnych sprzeczności w uzasadnieniu wyroku Sądu Okręgowego co do ustalenia winy G. W.

 Jednakże i w tym zakresie Sąd Apelacyjny z rażącą obrazą art. 433 § 2 k.p.k. i art. 457 § 3 k.p.k. nie odniósł się do zarzutów apelacji, co uniemożliwiło przeprowadzenie kontroli kasacyjnej i musiało skutkować (z uwagi na wcześniej przedstawione dowody) uchyleniem orzeczenia omówionej części i przekazaniem sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu.

 Reasumując, Sąd Najwyższy orzekł jak w wyroku.