Postanowienie z dnia 2009-04-15 sygn. II AKz 256/09

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II AKz 256/09

POSTANOWIENIE

Dnia 15 kwietnia 2009 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący-Sędzia:  SA Elżbieta Mieszczańska

Sędziowie: SA Waldemar Szmidt, SA Paweł Węgrzynek (spr.)                                         

Protokolant: Bożena Drzymalla

przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Andrzeja Jużkowa

po rozpoznaniu sprawy M. S.

podejrzanego o popełnienie przestępstwa z art. 299 § 1 i 5 kk w zw. z art. 12 kk i inne

zażalenia obrońcy podejrzanego

na postanowienie Sądu Okręgowego w Gliwicach

z dnia 30 marca 2009 r., sygn. akt IV K 86/08

w przedmiocie zastosowania tymczasowego aresztowania na okres 3 miesięcy od dnia zatrzymania

na podstawie art. 437 § 1 kpk

p o s t a n a w i a

zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że ograniczyć czas trwania zastosowanego tymczasowego aresztowania do jednego miesiąca od dnia zatrzymania, a w pozostałej części zaskarżone postanowienie utrzymać w mocy.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 30 marca 2009 r. sygn. akt IV K 86/08 Sąd Okręgowy w Gliwicach zastosował wobec podejrzanego M. S. środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania na okres 3 miesięcy od dnia zatrzymania.

Zażalenie na przedmiotowe postanowienie wniósł obrońca podejrzanego zarzucając mu:

1. naruszenie prawa materialnego, a to art. 93 i 94 kpk przez ich niezastosowanie;
2.  naruszenie prawa procesowego, a mianowicie:

•  249 § 1 kpk poprzez jego niezastosowanie i orzeczenie środka zapobiegawczego wobec podejrzanego, który nie popełnił przestępstwa;
•  257 § 1 kpk poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy dla zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania wystarczający jest środek zapobiegawczy w postaci dozoru policji;
•  259 § 1 pkt 1 kpk poprzez jego niezastosowanie, pomimo iż stosowaniu tymczasowego aresztowania sprzeciwia się wzgląd na bezpieczeństwo zdrowia podejrzanego;

     3. błąd w ustaleniach faktycznych polegający na nieuzasadnionym stwierdzeniu, 

• iż podejrzany w warunkach wolnościowych będzie utrudniał postępowanie karne, bezpodstawnym ustaleniu, iż zachodzi obawa lub ucieczki lub ukrywania się podejrzanego w sytuacji, gdy wynikający z wydanych opinii opis stanu psychicznego podejrzanego przeczy możliwości podjęcia przez niego zaplanowanych skoordynowanych działań zmierzających do ucieczki lub ukrywania się.

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez jego uchylenie, względnie o uchylenie zaskarżonego rozstrzygnięcia
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Wniesione zażalenie jedynie częściowo zasługuje na uwzględnienie, a to w zakresie czasu trwania tymczasowego aresztowania.

Z uwagi na brak kwestionowania przez skarżącego sprawstwa podejrzanego, co do popełnienia zarzucanych mu czynów, zbędnym jest szczegółowe odnoszenie się do tej kwestii. Gwoli przypomnienia wskazać jedynie wypada, iż na duże prawdopodobieństwo popełnienia przez M. S. zarzucanych mu czynów wskazują chociażby częściowo jego własne wyjaśnienia oraz wyjaśnienia J. S., a nadto zabezpieczona dokumentacja księgowo – bankowa.

 Jakkolwiek przepis art. 249 § 1 kpk stanowi, iż środki zapobiegawcze można stosować tylko wtedy, gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że „oskarżony popełnił przestępstwo”, to stosowanie tymczasowego aresztowania może nastąpić również wobec podejrzanego, który działał ze zniesioną poczytalnością, co wynika zarówno z orzecznictwa (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 24 listopada 2004 r., II AKz 424/04), jak i z wypowiedzi przedstawicieli doktryny, zgodnie z którymi na czas postępowania, którego przedmiotem jest rozpoznanie złożonego w trybie art. 324 § 1 kpk wniosku o umorzenie postępowania, aż do czasu rozpoczęcia wykonywania środka polegającego na umieszczeniu sprawcy w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym, wolno stosować wobec sprawcy tymczasowe aresztowanie (s. 1209, t. I, P. Hofmański i inni, komentarz do kodeksu postępowania karnego, Warszawa 2007 r.)

Słusznie Sąd I instancji wskazał również, iż przesłankę zastosowania tymczasowego aresztowania w przypadku zarządzenia poszukiwań podejrzanego listem gończym stanowi przepis art. 258 § 1 pkt 1 kpk. Liczba nieodebranych przez podejrzanego wezwań do stawienia się przed Sądem, fakt, iż podejrzany nie posiada na terenie Rzeczpospolitej stałego ani czasowego miejsca zameldowania, zaś podjęte czynności nie doprowadziły do ustalenia jego rzeczywistego miejsca zamieszkania,
a on sam nie przebywa pod żadnym z adresów, którymi dysponują organy prowadzące postępowanie, uzasadniają twierdzenie, iż podejrzany ukrywa się przed organami wymiaru sprawiedliwości. O tym, iż podejrzany pod tymi adresami nie przebywa, a nie tylko nie odbiera kierowanej do niego korespondencji świadczą nadto pisma policji i kuratorów.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów zawartych w wywiedzionym zażaleniu, to uznać je należy za przedwczesne i całkowicie nieuzasadnione. Pomijając fakt, iż skarżący zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego powołuje przepisy prawa procesowego, tj. art. 93 i art. 94 § 1 kpk, to nawet przy przyjęciu, iż powyższe stanowi omyłkę pisarską, to na obecnym etapie postępowania w zaskarżonym rozstrzygnięciu trudno doszukiwać się naruszenia przepisów art. 93 i art. 94 § 1 kk. Przedwczesne są również zarzuty naruszenia art. 259 § 1 p. 1 kpk, a to z uwagi na fakt, iż jak dotąd nie zostało stwierdzone, czy stan zdrowia podejrzanego sprzeciwia się zastosowaniu wobec jego osoby izolacyjnego środka zapobiegawczego.

Niesłuszny okazał się również zarzut naruszenia, wyrażonej w przepisie art. 257 § 1 kpk, zasady minimalizacji w stosowaniu środków zapobiegawczych. Skarżący zapomina bowiem, iż Sąd I instancji prowadził postępowanie mające na celu ustalenie aktualnego miejsca pobytu podejrzanego. Czynności te okazały się bezskuteczne. Z uwagi więc na powyższe nie powinno budzić wątpliwości, iż zastosowanie środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania uzasadnia niestosowanie się podejrzanego do obowiązku stawiennictwa na wezwanie organu i uniemożliwianie doprowadzenia go przez nieprzebywanie w miejscu wskazanym organowi pobytu. Taka postawa podejrzanego utrudniania w bezprawny sposób prawidłowy tok postępowania. Powyższe spowodowało, iż koniecznym stało się zarządzenie poszukiwań podejrzanego listem gończym.

Mając powyższe na uwadze, a nadto zważywszy że okres na jaki zastosowano tymczasowe aresztowanie jest stanowczo za długi, gdyż zamierzone czynności, a to przebadanie podejrzanego oraz wydanie opinii psychiatrycznej mogą być przeprowadzone w czasie znacznie krótszym od zatrzymania, Sąd Apelacyjny doszedł do wniosku, iż wystarczający czas na te czynności to jeden miesiąc i dlatego też w tym zakresie zmieniono zaskarżone postanowienie.