Wyrok z dnia 2006-07-19 sygn. III KK 55/06

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III KK 55/06

W Y R O K

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lipca 2006 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jadwiga Żywolewska–Ławniczak (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Przemysław Kalinowski

SSN Rafał Malarski

Protokolant Rafał Rychlicki

przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Beaty Mik

w sprawie R. B.

skazanego z art. 303 § 1 k.k.

po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie

w dniu 19 lipca 2006 r.

kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść

PR V (…)/05

od wyroku Sądu Rejonowego w Z.

z dnia 18 lipca 2005 r., sygn. akt II K (...)

uchyla zaskarżony wyrok i uniewinnia oskarżonego R. B. od popełnienia przestępstwa z art. 303 § 1 k.k., a kosztami procesu obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

         Sąd Rejonowy w Z., wyrokiem z dnia 18 lipca 2005r., sygn. akt II K (...) uznał oskarżonego R. B. za winnego tego, że:

1. w okresie od 30 lipca do 26 sierpnia 2002r. w Z., prowadząc działalność gospodarczą pod firmą „R.” ukrył fakt wykonania usługi zrealizowanej w lipcu 2002 r. dla firmy „F.” poprzez nie wykazanie faktury VAT Nr (…)/2002 z dnia 30 lipca 2002 r., czym wyrządził szkodę w majątku Skarbu Państwa reprezentowanego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. w ogólnej kwocie 3300zł z tytułu zobowiązania podatkowego od towarów i usług;
2. w okresie od 30 października do 25 listopada 2002 r., w Z., prowadząc działalność gospodarczą pod firmą „R.” ukrył fakt wykonania usługi zrealizowanej w październiku 2002 r., dla firmy „F.” poprzez nie wykazanie faktury VAT Nr (…)/2002 z dnia 30 października 2002 r., czym wyrządził szkodę w majątku Skarbu Państwa reprezentowanego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. w ogólnej kwocie 2200 zł z tytułu zobowiązania podatkowego od towarów i usług

to jest przestępstw z art. 303 § 1 k.k. i za to na podstawie tychże przepisów, przy zastosowaniu art. 58 § 3 k.k. i na podstawie art. 33 § 1 i 2 k.k. skazał go na kary grzywny po 80 stawek dziennych po 10 zł każda oraz na podstawie art. 85 i art. 86 § 1 i 2 k.k. orzekł karę łączną grzywny w rozmiarze 100 stawek dziennych po 10 zł.

Wyrok ten uprawomocnił się, bez postępowania odwoławczego, w dniu 25 lipca 2005 r.

Od wyroku tego kasację na korzyść skazanego R. B. wniósł Prokurator Generalny.

Zarzucił rażącą obrazę przepisu prawa procesowego – art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k., polegającą na skazaniu oskarżonego za czyn polegający na uszczupleniu podatku VAT wskutek zatajenia w ewidencji sprzedaży VAT oraz w deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT, wykonania usługi podlegającej takiemu podatkowi, błędnie zakwalifikowany z art. 303 § 1 k.k., podczas gdy wcześniej ten sam oskarżony został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Z. z dnia 15 marca 2005r., sygn. akt II KS (…) za ten sam czyn, zakwalifikowany prawidłowo z art. 56 § 2 K.k.s. w zb. z art. 61 § 1 K.k.s. w zw. z art. 67 § 2 K.k.s, co stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą przewidzianą w art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k.

W oparciu o powyższe autor kasacji wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania wobec R. B.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Kasacja Prokuratora Generalnego zasługuje na uwzględnienie, aczkolwiek analiza treści zarzutu kasacyjnego oraz części argumentacji zawartej w uzasadnieniu kasacji nie pozwala na zaakceptowanie w całości sformułowanego w niej wniosku.

Zarzut kasacji wskazuje na wystąpienie ujemnej przesłanki procesowej w postaci powagi rzeczy osądzonej w odniesieniu do zaskarżonego kasacją wyroku Sądu Rejonowego w Z., którym oskarżonemu przypisano przestępstwo z art. 303 § 1 k.k. z uwagi na to, że tenże oskarżony został prawomocnie skazany za to samo zachowanie polegające na nie sporządzeniu dwóch faktur VAT, dokumentujących dwie usługi wykonane na rzecz tych samych kontrahentów oraz nie wykazanie do opodatkowania kwoty dochodu wynikającej z tych czynności w zeznaniu rocznym PIT–28 za 2002 r., powodujące zaniżenie należnych Skarbowi Państwa podatków – na podstawie art. 56 § 2 i 61 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 1 k.k.s

Jednocześnie, zarówno w zarzucie kasacyjnym jak i w uzasadnieniu kasacji trafnie wskazano, że zachowanie oskarżonego opisane w wyroku Sądu Rejonowego w Z. i zakwalifikowane jako występek z art. 303 § 1 k.k. nie wyczerpało znamion przypisanego mu przestępstwa, gdyż uszczerbek podatkowy nie mieści się w pojęciu szkody majątkowej w rozumieniu tegoż przepisu (por. W. Wróbel w: Kodeks Karny, Część szczególna, Komentarz pod red. A. Zolla, t. 3, Kraków 2006, s. 834, O. Górniok, Przestępstwa gospodarcze, Komentarz, Warszawa 2000, s. 81).

Przytoczone stanowisko komentatorów uzasadnia nie tylko wyeliminowanie zbiegu idealnego przestępstwa z art. 303 § 1 k.k. z występkiem z art. 56 § 2 i 61 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 1 k.k.s, wyłączając możliwość skazania sprawcy na podstawie art. 8 § 1 k.k.s., zarówno za występek skarbowy jak i za występek przewidziany w kodeksie karnym, jak to wskazuje kasacja.

Skoro uszczerbek podatkowy nie mieści się w pojęciu szkody majątkowej należącej do znamion przestępstwa z art. 303 § 1 k.k., czyn przypisany Romualdowi Bobińskiemu, jako powodujący szkodę majątkową Skarbu Państwa w tej wyłącznie postaci, nie zawiera kompletu znamion tego przestępstwa. Ten stan rzeczy tworzy ujemną przesłankę procesową o charakterze materialnym przewidzianą w art. 17 § 1 pkt. 2 k.p.k.

 W ocenie Sądu Najwyższego, aczkolwiek kasacja trafnie wskazuje w odniesieniu do skazania oskarżonego kwestionowanym wyrokiem przesłankę powagi rzeczy osądzonej, uniemożliwiającą ponowne prowadzenie postępowania o ten sam czyn zabroniony - zgodnie z zasadą ne bis in idem - powstała sytuacja procesowa uzasadnia przyznania pierwszeństwa przesłance materialnej z art. 17 § 1 pkt. 2 k.p.k Formalna ujemna przesłanka procesowa, zwykle wyprzedzająca przesłanki materialne, miałaby pierwszeństwo w tej sprawie, gdyby dla rozważenia podstaw odpowiedzialności karnej R. B. za przestępstwo przypisane mu zaskarżonym wyrokiem zachodziła konieczność kontynuowania postępowania, gdyż stan rei iudicatae stałby temu na przeszkodzie.

W sprawie niniejszej taka konieczność nie zachodzi, gdyż brak znamion przestępstwa z art. 303 § 1 k.k. w czynie przypisanym oskarżonemu upoważnia do stwierdzenia, iż skazanie go zaskarżonym kasacją wyrokiem za to przestępstwo jest oczywiście niesłuszne (por. T. Grzegorczyk, Kodeks Postępowania Karnego Komentarz, Kraków 2005, s. 103 i 106).

W tej sytuacji, podzielając w części argumentację kasacji, i zgodnie z jej wnioskiem Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok, po czym wobec braku znamion czynu zabronionego w zachowaniu przypisanym R. B., na podstawie art. 537 § 2 k.p.k. uniewinnił go od popełnienia przypisanego mu przestępstwa.

Rozważywszy powyższe Sąd Najwyższy orzekł jak w wyroku, rozstrzygając o kosztach procesu zgodnie z art. 632 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 518 k.p.k.