Postanowienie z dnia 2019-01-24 sygn. II CZ 89/18
Numer BOS: 376790
Data orzeczenia: 2019-01-24
Rodzaj organu orzekającego: Sąd Najwyższy
Sędziowie: Monika Koba SSN (autor uzasadnienia), Katarzyna Tyczka-Rote SSN, Henryk Pietrzkowski SSN (przewodniczący)
Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:
- Wypowiedzenie pełnomocnictwa procesowego przez pełnomocnika (art. 94 § 2 k.p.c.)
- Wypowiedzenie pełnomocnictwa procesowego przez mocodawcę (art. 94 § 1 k.p.c.)
Sygn. akt II CZ 89/18
POSTANOWIENIE
Dnia 24 stycznia 2019 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący)
SSN Monika Koba (sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie ze skargi Fabryki (…) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przy uczestnictwie R. K., G. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P., R. W. i Gminy B. następczyni prawnej C. W.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy w K. dnia 9 lipca 2012 r. , sygn. akt I Nc (…) w sprawie z powództwa R. K.
przeciwko Fabryce (…) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W., G. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P., R. W. i C. W.
o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 24 stycznia 2019 r., zażalenia strony pozwanej Fabryki (…) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 18 listopada 2014 r., sygn. akt I WSC (…),
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 18 listopada 2014 r. Sąd Okręgowy w K. odrzucił skargę pozwanej Fabryki (…) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w K. z dnia 9 lipca 2012 r. (I Nc (…)). W motywach rozstrzygnięcia wskazał, że skarżąca nie uiściła w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia wezwania opłaty od skargi, a jej wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych został prawomocnie oddalony.
W zażaleniu na to postanowienie pozwana, wnosząc o jego uchylenie, zarzuciła naruszenie art. 133 § 3 w zw. z art. 94 § 2 k.p.c., poprzez doręczenie bezpośrednio skarżącej a nie jej pełnomocnikowi adw. K. S. postanowienia Sądu Okręgowego w K. z dnia 31 października 2014 r., utrzymującego w mocy postanowienie referendarza sądowego z dnia 17 września 2014 r., oddalające wniosek skarżącej o zwolnienie od kosztów sądowych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarżąca nie kwestionowała, że w dniu 5 listopada 2014 r. otrzymała wezwanie do uiszczenia opłaty od skargi, a termin na jej uregulowanie upłynął bezskutecznie, a twierdziła jedynie, że korespondencja powinna być doręczona pełnomocnikowi, mimo uzyskania przez Sąd informacji, że pełnomocnictwo zostało wypowiedziane przez mocodawcę.
Z akt sprawy wynika, że w dniu 31 października 2014 r. do Sądu Okręgowego w K. wpłynęło pismo adwokat K. S. z dnia 27 października 2014 r., informujące, że skarżąca wypowiedziała jej pełnomocnictwo do reprezentowania w sprawie. W tym samym dniu zostało wydane przez Sąd Okręgowy postanowienie utrzymujące w mocy orzeczenie referendarza sądowego z dnia 17 września 2014 r., oddalające wniosek skarżącej o zwolnienie od kosztów sądowych. Wobec wpływu do akt sprawy informacji od pełnomocnika, że pozwana wypowiedziała pełnomocnictwo, orzeczenie to zostało doręczone w dniu 5 listopada 2014 r. bezpośrednio skarżącej wraz z wezwaniem do uiszczenia opłaty od skargi, pod rygorem jej odrzucenia.
Wbrew stanowisku skarżącej Sąd po otrzymaniu zawiadomienia nie był uprawniony do żądania od adwokat K. S. przedłożenia pisma skarżącej o wypowiedzeniu jej pełnomocnictwa. Wypowiedzenie pełnomocnictwa procesowego odnosi skutek prawny w stosunku do sądu z chwilą zawiadomienia go o tym. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono, że adresatem oświadczenia woli w przedmiocie udzielenia pełnomocnictwa jest osoba, której mocodawca udziela pełnomocnictwa. Takie same rygory jak do udzielenia pełnomocnictwa stosuje się do jego cofnięcia. Zatem oświadczenie woli w przedmiocie wypowiedzenia pełnomocnictwa winno być adresowane do pełnomocnika, a sąd powinien być jedynie powiadomiony o fakcie wypowiedzenia pełnomocnictwa (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2016 r., II UK 484/15, nie publ. i z dnia 24 lutego 2006 r., II CK 425/05, BSN 2006, nr 5, poz. 13 oraz postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 13 września 2017 r., IV CZ 50/17, nie publ., z dnia 24 czerwca 1999 r., III CZ 50/99, nie publ., z dnia 12 kwietnia 2013 r., IV CZ 20/13, OSNC-ZD 2014, Nr 1, poz. 19, i z dnia 2 lipca 2002 r., I PZ 58/02, OSNP 2004, Nr 10, poz. 173). W analizowanym przypadku skarżący pismem z dnia 28 lipca 2014r. wypowiedział adwokat K. S. umowę o obsługę prawną z zachowaniem trzymiesięcznego terminu wypowiedzenia ze skutkiem na dzień 31 października 2014 r., o czym pełnomocnik zgodnie ze spoczywającym na niej obowiązkiem zawiadomiła Sąd Okręgowy 31 października 2014 r., który był ostatnim dniem w którym mogła podejmować czynności w imieniu mocodawcy (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 1968 r., I CZ 124/67, OSNC 1968, nr 10, poz. 170).
Nie ma również racji skarżąca kwestionując skuteczność doręczenia przez Sąd Okręgowy postanowienia z dnia 31 października 2014 r. wraz z wezwaniem do uiszczenia opłaty jej bezpośrednio, a nie adwokat K. S. Artykuł 94 § 2 k.p.c. traktuje o obowiązku adwokata lub radcy prawnego, który wypowiedział pełnomocnictwo, działania za stronę jeszcze przez dwa tygodnie, chyba że mocodawca zwolni go z tego obowiązku. Uszczegółowienie tej zasady znalazło wyraz w art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (jedn. tekst: Dz. U. z 2018, poz. 1184, ze zm. – dalej: „Pr.adw.”), w którym wskazano, że adwokat wypowiadając pełnomocnictwo, zawiadamia o tym zainteresowane organy, jest także obowiązany jeszcze przez dwa tygodnie pełnić swoje obowiązki, jeżeli nie nastąpiło wcześniejsze objęcie sprawy przez innego adwokata lub zwolnienie ze strony klienta. Ratio legis tej regulacji polega na ochronie interesów dotychczas reprezentowanej przez pełnomocnika strony na okres dwóch tygodni od chwili gdy mocodawca dowiedział się od pełnomocnika o wypowiedzeniu pełnomocnictwa. Określony w art. 94 § 2 k.p.c. i art. 27 Pr.adw. obowiązek działania za stronę jeszcze przez dwa tygodnie nie odnosi się zatem do sytuacji – takiej jaka miała miejsce w sprawie - w której to mocodawca, a nie pełnomocnik wypowiedział pełnomocnictwo. Doręczenie przez Sąd Okręgowy w analizowanej sytuacji procesowej korespondencji byłemu pełnomocnikowi pozwanego byłoby nieskuteczne (por. m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2002 r., I PZ 58/02, OSNP 2004, nr 10, poz. 173 i z dnia 18 lutego 2004 r., I CZ 180/03, nie publ.).
Wbrew stanowisku pozwanej zaskarżone postanowienie z dnia 18 listopada 2014 r. prawidłowo zostało doręczone w dniu 21 listopada 2014 r. bezpośrednio skarżącej. Zawiadomienie Sądu przez nowego pełnomocnika w osobie adwokata T.U. o udzieleniu mu pełnomocnictwa w sprawie wpłynęło bowiem do Sądu dopiero w dniu 21 listopada 2014 r. wraz z informacją, że pełnomocnictwo udzielone poprzedniemu pełnomocnikowi wygasło z dniem 31 października 2014 r. Okoliczność, że z treści tego pełnomocnictwa wynika, że zostało ono udzielone w dniu 12 listopada 2014 r. nie podważa skuteczności dokonanego doręczenia. Oświadczenie o udzieleniu pełnomocnictwa przed zawiadomieniem o tym Sądu odnosi bowiem skutek tylko w stosunku wewnętrznym łączącym pełnomocnika i mocodawcę. Ponadto, zagadnienie to pozbawione jest praktycznego znaczenia, skoro pełnomocnik w terminie od doręczenia zaskarżonego postanowienia skarżącej wywiódł od niego zażalenie.
Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy zasadnie odrzucił skargę na podstawie art. 4246 § 3 k.p.c.
Z tych względów na podstawie art. 42412 w zw. z art. 39814 i art. 3941 § 3 k.p.c. orzeczono jak w sentencji.
aj
Treść orzeczenia pochodzi z bazy orzeczeń SN.