Wyrok z dnia 2016-12-14 sygn. VIII RC 662/15

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt VIII RC 662/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Rejonowego Piotr Szarek

Protokolant – sekretarz sądowy Wioletta Rucińska

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2016 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa głównego M. M. (1)

przeciwko M. M. (2)

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

oraz sprawy z powództwa wzajemnego M. M. (2)

przeciwko M. M. (1)

o podwyższenie alimentów

I  oddala powództwo główne o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego;

II  oddala powództwo wzajemne o podwyższenie alimentów.

Sygn. akt VIII RC 662/15

UZASADNIENIE

Powód M. M. (1) wniósł pozew przeciwko swojej córce M. M. (2) o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego z dniem 31 grudnia 2015 r.

W uzasadnieniu pozwu powód m.in. wskazał, iż: w 2012 r. i 2013 r. pozwana ukończyła dwa kierunki studiów i w konsekwencji jest już w stanie utrzymać się samodzielne.

W odpowiedzi na pozew (k. 14 i nast.) pozwana M. M. (2) wniosła o oddalenie powództwa w całości, a nadto złożyła pozew wzajemny od podwyższenie alimentów do kwot po 1 500 zł miesięcznie, poczynając od dnia 1 maja 2016 r.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew – pozwie wzajemnym pozwana m.in. wskazała, iż: obecnie jest aplikantką adwokacką; nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie; średniomiesięczne wydatki związane z jej utrzymaniem wynoszą ok. 2 700 zł; nie podejmuje zatrudnienia, które by pozwoliło jej na samodzielne utrzymanie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 22 października 2010 r., wydanym w sprawie o sygnaturze akt VIII RC 251/10, Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie podwyższył alimenty należne od M. M. (1) na rzecz córki M. M. (2) z kwot po 800 zł miesięcznie do kwot po 1 200 zł miesięcznie, poczynając o dnia 17 marca 2010 r.

Wyrokiem z dnia 26 sierpnia 2011 r., wydanym w sprawie o sygnaturze akt X RCa 34/11, Sąd Okręgowy w Szczecinie – po rozpoznaniu apelacji M. M. (1) – zmienił ww. wyrok Sądu Rejonowego i podwyższył alimenty do kwot po 1 000 zł miesięcznie.

W chwili wyrokowania w sprawie VIII RC 251/10:

–

M. M. (2) miała ukończone 21 lat; zamieszkiwała z matką M. M. (3); średniomiesięczne koszty związane z jej utrzymaniem opiewały na kwotę ok. 2 000 zł; studiowała zaocznie prawo oraz stacjonarnie stosunki międzynarodowe; nie pracowała;

–

M. M. (1) miał ukończone 54 lata; był zatrudniony na stanowisku doradcy ekonomicznego w Najwyższej Izbie Kontroli w W.; uzyskiwał wynagrodzenie w kwocie 9 351,20 zł brutto, a nadto otrzymywał nagrody finansowe; wynajmował mieszkanie za kwotę 2 100 zł plus opłaty za media; łożył alimenty na córkę M. M. (2) w kwotach po 800 zł miesięcznie oraz na syna M. M. (4) w kwotach po 900 zł miesięcznie.

Dowody w aktach sprawy VIII RC 251/10:

–

wyrok Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 22 października 2010 r. wraz z uzasadnieniem, k. 147, 153 – 170;

–

wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 26 sierpni 2011 r., k. 209.

Obecnie M. M. (1): ma ukończone 60 lat; pracuje jako doradca ekonomiczny w Najwyższej Izbie Kontroli w W.; od stycznia 2016 r. – po porozumieniu z synem – zaprzestał łożenia alimentów na rzecz M. M. (4) w kwotach po 900 zł miesięcznie; w sierpniu 2016 r. zakupił w W. mieszkanie o powierzchni 60 m ² za kwotę 552 500 zł; opłaca opłatę eksploatacyjną za mieszkanie w kwocie 700 zł miesięcznie; w celu zakupienia mieszkania zaciągnął w pracy pożyczki w łącznej kwocie 78 000 zł, a łączna miesięczna rata spłaty pożyczek opiewa na kwotę 2 300 zł; korzysta z komunikacji publicznej i ponosi z tego tytułu wydatek w kwocie 110 zł miesięcznie; uzyskuje wynagrodzenie za pracę na poziomie ok. 7 200 zł netto miesięczne, a po przekroczeniu II progu dochodowego ok. 6 300 zł netto miesięcznie; nie posiada oszczędności; otrzymuje nagrody finansowe w pracy.

Dowód:

–

zeznania powoda M. M. (1), k. 137 – 139.

Obecnie M. M. (2): ma ukończone 28 lat; studia ukończyła w 2013 r.; od stycznia 2016 odbywa trzyipółletnią aplikację adwokacką; jest zatrudniona w oparciu o umowę zlecenia w kancelarii swojego patrona i otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie 374 zł netto miesięcznie; zamieszkuje sama przy ul. (...) w S., w lokalu stanowiącym własność jej mamy – mama opłaca opłatę eksploatacyjną za mieszkanie; M. M. (2) opłaca energię elektryczną za kwotę ok. 100 zł, co dwa miesiące, telewizję kablową z internetem za 97,99 zł miesięcznie; opłaca abonament komórkowy za kwotę 77 zł miesięcznie; na wyżywienie wydaje ok. 350 zł miesięcznie; na środki czystości i chemię gospodarczą przeznacza ok. 50 zł miesięcznie; na zakup suplementów diety, leków, kropel do oczu wydatkuje ok. 65 zł miesięcznie; na kosmetyki wydaje ok. 100 zł miesięcznie; na wizyty u lekarzy specjalistów wydaje ok. 500 zł rocznie; na odzież, obuwie, bieliznę wydatkuje ok. 300 zł miesięcznie; na książki związane z nauką na aplikacji wydatkuje ok. 150 zł miesięcznie; korzysta ze wsparcia finansowego swojej mamy.

Opłata za rok aplikacji opiewa na kwotę ok. 5 600 zł, a comiesięczna składa korporacyjna wynosi 50 zł.

Dowód:

–

zeznania pozwanej M. M. (2), k. 139 – 141,

–

zeznania świadka M. M. (3), k. 103 – 104,

–

zeznania świadka M. M. (4), k. 135 – 137,

–

zeznania podatkowe, k. 28, 80 – 81,

–

potwierdzenia przelewów bankowych, k. 35, 37, 38, 40, 42, 43, 60, 61,

–

faktury VAT, k. 39v, 62, 64, 65.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo główne o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego oraz powództwo wzajemne o podwyższenie alimentów okazały się bezzasadne.

Ustalony powyżej stan faktyczny oparty został na całokształcie materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, a w szczególności na powyżej powołanych dowodach z dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach sprawy VIII RC 251/10, albowiem strony nie kwestionowały zarówno autentyczności, jak i treści tychże dokumentów i jednocześnie Sąd nie powziął wątpliwości, co do wiarygodności przedmiotowych dokumentów. Pozostałe dokumenty zgromadzone w sprawie nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, a tym samym nie stanowiły podstawy powyższych ustaleń faktycznych.

Ponadto podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie stanowiły zeznania stron oraz ww. świadków, albowiem korespondowały one z dokumentami zgromadzonymi w sprawie – której z wyżej podanych względów zostały uznane przez niniejszy Sąd za wiarygodne – a nadto znajdowały odzwierciedlenie w zasadach doświadczenia życiowego i zawodowego obrazujących koszty związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego. Jednocześnie w sprawie nie ujawniły się żadne przekonywujące okoliczności, które by podważały wiarygodność zeznań ww. osób.

Powództwo główne oraz wzajemne zostały oparte o art. 138 k.r.o. Zgodnie z powołanym unormowaniem, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zmniejszenie albo zwiększenie wysokości świadczeń alimentacyjnych (Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz pod red. prof. dr hab. Krzysztofa Pietrzykowskiego, 2. wydanie, Wydawnictwo C.H. Beck, s. 1123).

W okolicznościach niniejszej sprawy powód wskazywał, że pozwana uzyskała już zdolność samodzielnego utrzymania, albowiem ok. 3 lat temu ukończyła dwa kierunki studiów i miała możliwość usamodzielnienia się. W ocenie Sądu, nie ma podstaw, aby uznać, że pozwana uzyskała zdolność samodzielnego utrzymania się, skoro podjęła naukę odpowiednią do kierunku jej wykształcenia w celu zdobycia zawodu, który dopiero da jej możliwość samodzielnego utrzymania się. Nie budzi bowiem wątpliwości Sądu fakt, iż sam fakt ukończenia studiów prawniczych nie daje samoistnej podstawy do wykonywania zawodu prawniczego. W celu wykonywania zawodu prawniczego konieczne jest odbycie i zakończenie stosownej aplikacji. Zdaniem Sądu, skoro pozwana już ukończyła studia prawnicze, to jak najbardziej zasadnym jest podejmowanie przez nią działań w celu ukończenia aplikacji adwokackiej. Oczywistym przy tym jest stwierdzenie, że dla pozwanej najlepszą formą zdobywania wiedzy i doświadczenia zawodowego jest kształcenie się pod okiem adwokata. Pozwana to realizuje, a że zarobki jej są na bardzo niskim poziomie, to Sąd na to nie ma wpływu, a w świetle zasad doświadczenia zawodowego zjawisko tak niskich zarobków jest dość powszechnym zjawiskiem wśród aplikantów adwokackich. W ocenie Sądu, podjęcie bardziej intratnej finansowo pracy w innym miejscu (nie związanym ze zdobywanym wykształceniem) mogłoby się odbywać ze szkodą dla poziomu kształcenia pozwanej, a na to Sąd nie może wyrazić zgody, skoro m.in. powód może partycypować w kosztach utrzymania dziecka. Okoliczność, że pozwana podjęła naukę na aplikacji przeszło dwa lata po ukończeniu studiów nie powoduje, iż jest ona obecnie pozbawiona prawa do uzyskania wsparcia finansowego rodziców, skoro ów termin mieści się w rozsądnych granicach czasu potrzebnego do przygotowania się do egzaminów wstępnych na aplikację. Zdaniem Sądu, pozwana uzyska zdolność samodzielnego utrzymania się po ukończeniu aplikacji lub po jej przerwaniu. Z uwagi na to, że żadna z tych okoliczności nie zaszła, to nie było podstaw do uwzględnienia powództwa o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego.

W ocenie Sądu, również sytuacja majątkowa powoda nie wskazuje, że ziściły się przesłanki do uwzględnienia jego powództwa. W szczególności należy podnieść, iż pozwany poza M. M. (2) nie ma innych dzieci na utrzymaniu, a od stycznia 2016 r. nie musi już łożyć alimentów na syna M. M. (4) i nie płaci już czynszu najmu za mieszkanie. Po uwzględnieniu wysokości jego wydatków oraz biorąc pod uwagę wysokość dochodów nie ma podstaw do uznania, że nie jest w stanie łożyć alimentów w kwotach po 1 000 zł miesięcznie na rzecz córki M. M. (2).

Uwzględniając całokształt powyższych okoliczności powództwo o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego należało uznać za przedwczesne i jako takie oddalić zgodnie z pkt I wyroku z dnia 14 grudnia 2016 r.

Przechodząc do żądania pozwu wzajemnego o podwyższenie alimentów, to Sąd uznał, że wprawdzie od ostatniego orzekania o alimentach wzrosły o kilkaset złotych koszty związane z utrzymaniem pozwanej – powódki wzajemnej M. M. (2), to jednak okoliczność, że uzyskuje ona już własne dochody (chociaż niewielkie) musiała skutkować przyjęciem zapatrywania, iż nie było podstaw do podwyższania alimentów. W szczególności należy podnieść, że dotychczas otrzymywane alimenty od ojca oraz wsparcie od matki i własne dochody powinny pozwolić M. M. (2) na zaspokajanie potrzeb życiowych adekwatnych do jej wieku i poziomu wykształcenia.

Z tych też względów orzeczono, jak w punkcie II wyroku z dnia 14 grudnia 2016 r.