Wyrok z dnia 2024-02-15 sygn. III SA/Gd 523/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Bartłomiej Adamczak Sędziowie: Sędzia WSA Jolanta Sudoł (spr.) Asesor WSA Maja Pietrasik po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 lutego 2024 r. sprawy ze skargi G. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z dnia 27 czerwca 2023 r., nr SKO Gd 6955/22 w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta Sopotu z dnia 30 listopada 2022 r., nr O.7340.1.4.2022. 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku na rzecz G. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwotę 997 (dziewięćset dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. (dalej jako - "A. Sp. z o.o." lub "skarżąca spółka") wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z dnia 27 czerwca 2023 r. (nr SKO Gd/6955/22) w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.

W sprawie zaistniały następujące okoliczności faktyczne i prawne:

W wyniku rozpatrzenia wniosku z dnia 17 grudnia 2019 r. o wydanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych B. Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w S. uzyskała zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych kat. B, to jest o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu (z wyjątkiem piwa) w punkcie: "R." przy ul. [...] w S., ważne od 18 grudnia 2019 r. do 30 listopada 2024 r.

Właścicielem lokalu była spółka działająca pod nazwą C. S.A. z siedzibą w W. Podmiot ten wynajął nieruchomość spółce D. Sp. z o.o. z siedzibą w G. (umowa z dnia 22 grudnia 2015 r., nr [...]). Z kolei D. Sp. z o.o. z siedzibą w G. wynajęła nieruchomość B. Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w S. (umowa z dnia 16 grudnia 2019 r. zawarta na czas określony od 16 grudnia 2019 r. do 30 listopada 2029 r.), która wystąpiła z wnioskiem o zezwolenie na sprzedaż alkoholu i je otrzymała.

Następnie B. Sp. z o.o. sp.k. przekształciła się w spółkę A. Sp. z o.o. W związku z tym Prezydent Miasta Sopotu wydał w dniu 9 lutego 2022 r. decyzję zmieniającą (nr O.7340.6.2.2022), w której przeniósł uprawnienia z zezwolenia wydanego na rzecz B. Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w S. na rzecz A. Sp. z o.o. z siedzibą w S.

W dniu 14 czerwca 2022 r. do Prezydenta Miasta Sopotu wpłynęła informacja od właściciela lokalu, C. S.A. z siedzibą w W., mówiąca o tym, że najemca D. Sp. z o.o. z siedzibą w G. utracił tytuł prawny do nieruchomości. Przyczyną miało być oświadczenie o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia z dnia 7 maja 2021 r. z uwagi na fakt, że najemca zalegał z zapłatą czynszu. Dalszą konsekwencją utraty tytułu prawnego do lokalu przez jego najemcę miała być utrata tytułu przez jego podnajemcę, tj. spółkę A. Sp. z o.o. z siedzibą w S., która wynajmowała lokal do D. Sp. z o.o.

Decyzją z dnia 30 listopada 2022 r., nr O.7340.1.4.2022 Prezydent Miasta Sopotu cofnął zezwolenie nr [...] z dnia 18 grudnia 2019 r. na sprzedaż napojów alkoholowych kat. B, to jest o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczone do spożycia w miejscu sprzedaży w punkcie "R." położonym w S. przy ul. [...], wydane dla B. Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w S. przy ul. [...] (zmienione decyzją nr O.7340.6.2.2022 z dnia 9 lutego 2022 r. na: A. Sp. z o.o. ul. [...], S.) w związku z przekształceniem spółki na podstawie art. 551 Kodeksu spółek handlowych.

Decyzja została wydana na podstawie przepisów: art. 18 ust. 7 pkt 5 oraz art. 18 ust. 10 pkt 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2021 r., poz. 1119 ze zm.), a także art. 104 i 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2022 r., poz. 2000 ze zm.), zwanej dalej w skrócie: "k.p.a.".

W uzasadnieniu organ pierwszej instancji za ustaloną uznał utratę przez spółkę tytułu prawnego do korzystania z lokalu stanowiącego punkt sprzedaży. To w konsekwencji oznacza zdaniem organu, że przedsiębiorca nie spełnia ustawowego warunku sprzedaży napojów alkoholowych. Z kolei nieprzestrzeganie warunków sprzedaży napojów alkoholowych, zgodnie z art. 18 ust. 10 pkt 2 ustawy, stanowi przesłankę cofnięcia zezwolenia na sprzedaż alkoholu. A zatem utrata prawa do lokalu w którym prowadzona jest sprzedaż, stanowi okoliczność zobowiązującą organ do cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych z uwagi na nieprzestrzeganie warunków sprzedaży alkoholu.

Nie jest natomiast rolą organu prowadzącego postępowanie o cofnięcie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych rozważać lub rozstrzygać, czy wypowiedzenie umowy najmu było zasadne lub czy zaistniały konkretne przesłanki do wypowiedzenia umowy. Organ potwierdza jedynie fakt posiadania lub jego braku przez przedsiębiorcę tytułu prawnego punktu sprzedaży napojów alkoholowych.

W wyniku rozpoznania odwołania A. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S., działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oraz art. 18 ust. 7 pkt 5 i art. 18 ust. 10 pkt 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 r., poz. 165), Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Gdańsku wydało w dniu 27 czerwca 2023 r. (nr SKO Gd 6955/22) decyzję o utrzymaniu w mocy decyzji organu pierwszej instancji.

W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wskazał, że na podstawie umowy z dnia 22 grudnia 2015 r., nr [...] D. Sp. z o.o. w G. (najemca) dysponowała nieruchomością należącą do C. S.A. z siedzibą w W. (wynajmujący). Rozdział III punkt 6.1 umowy stanowi, że miesięczny czynsz najmu powierzchni 101,32 m2 wynosił 5.623,26 zł. Punkt 6.2 precyzował, że jest to 55 zł/ m2. Punkt 7 określał także obowiązek najemcy do ponoszenia opłat eksploatacyjnych na powierzchnie wspólne (26,40 zł/m2), opłat eksploatacyjnych indywidualnych oraz usług wartości dodatkowej (4,2 zł/ m2).

Umowa w Rozdziale VI punkt 1.1 lit. e stwierdza, że wynajmujący ma prawo wypowiedzieć umowę najmu ze skutkiem natychmiastowym, jeśli najemca zalega z zapłatą czynszu, opłat eksploatacyjnych, wynagrodzenia lub innych roszczeń wynajmującego wynikających ze stosunków objętych umową, przez co najmniej dwa okresy płatności, a w przypadku płatności jednorazowej opóźnia się z ta płatnością przez okres dłuższy niż 30 dni.

Reprezentujący właściciela nieruchomości świadek L. F. (prezes zarządu C. S.A.) zeznał, że D. Sp. z o.o. zalegał z płatnościami m.in. za faktury nr FS-KDS/2021/12 z dnia 1 stycznia 2021 r. w kwocie 11.103,54 zł oraz FS-KDS/2021.93 z dnia 1 lutego 2021 w kwocie 11.462,87 zł. W związku z tym, pismem z dnia 10 marca 2021 r., wezwano D. Sp. z o.o. do zapłaty kwot z powyższych faktur. Pismo to zawierało informację o zamiarze rozwiązania umowy bez wypowiedzenia, stosownie do art. 687 k.c. Świadek zeznał, że pismo wysłane zostało na adres spółki, jednakże nie zostało odebrane i po powtórnym awizowaniu wróciło do nadawcy.

W dniu 19 kwietnia 2021 r. D. Sp. z o.o. dokonała wpłaty kwoty 4.200,79 zł tytułem zapłaty za fakturę nr FS-KDS/2021/12, wskazując w tytule przelewu, że oczekuje na korektę faktury. Także w dniu 19 kwietnia 2021 r. D. Sp. z o.o. dokonała wpłaty kwoty 4,306,35 zł tytułem zapłaty za fakturę nr FS-KDS/2021/93, wskazując, że nie otrzymała faktury oraz że oczekuje na korektę. Natomiast w dniu 11 maja 2021 r. D. Sp. z o.o. dokonała wpłaty kwoty 6.902,75 zł tytułem zapłaty za fakturę nr FS-KDS/2021/12.

Oświadczeniem z dnia 4 maja 2021 r. skierowanym do D. Sp. z o.o. wynajmujący rozwiązał bez wypowiedzenia umowę najmu nr [...] wskazując, że przesłanką rozwiązania umowy są zaległości w zapłacie czynszu.

D. Sp. z o.o. kwestionowała fakt doręczenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy najmu. Przesłuchany na tę okoliczność w dniu 27 lipca 2022 r. P. O., członek zarządu A. Sp. z o.o. oraz D. Sp. z o.o. stwierdził, że spółka wypowiedzenia nie otrzymała. Identycznie wypowiedział się w dniu 6 września 2022 r. R. K., drugi członek zarządu A. Sp. z o.o. oraz D. Sp. z o.o.

O wypowiedzeniu umowy wynajmujący poinformował Prezydenta Miasta Sopotu pismem z dnia 9 czerwca 2022 r., wskazując jednocześnie na konieczność cofnięcia zezwolenia na sprzedaż alkoholu w lokalu, z którego korzystał podnajemca. Po przeprowadzeniu postępowania organ pierwszej instancji wydał decyzję o cofnięciu zezwolenia na sprzedaż alkoholu.

Zdaniem Kolegium, z materiału dowodowego sprawy wynika, że na dzień 4 maja 2021 r. zaległości najemcy z tytułu opłat wynosiły 23.672,87 zł. Kwota ta wynika z oświadczenia o rozwiązaniu umowy. Biorąc pod uwagę wysokość czynszu, na jaki umówiły się strony, kwota ta obejmowała niewątpliwie dwa okresy płatności. W ocenie Kolegium, wystąpiła zatem możliwość dla rozwiązania umowy najmu bez wypowiedzenia w oparciu o postanowienia umowne. Konieczne do dokonania tej czynności było oświadczenie drugiej stronie o tym, że korzysta z przysługującego jej prawa rozwiązania umowy.

Według C. S.A. oświadczenie o rozwiązaniu umowy zostało złożone najemcy w dniu 7 maja 2021 r. Kolegium przyjęło tę datę jako datę złożenia oświadczenia oraz oparło się na zeznaniach świadka L. F. co do okoliczności, w jakich doszło do dokonania tej czynności. Świadek ten zeznał, że oświadczeniem z dnia 4 maja 2021 r. skierowanym do D. Sp. z o.o. wynajmujący rozwiązał bez wypowiedzenia umowę najmu nr [...] wskazując, iż przesłanką rozwiązania umowy są zaległości w zapłacie czynszu. W piśmie wymieniono faktury wraz ze wskazaniem dat ich wystawienia oraz kwotami, które nie zostały uregulowane do dnia 29 kwietnia 2021 r. Na znajdującym się w aktach sprawy oświadczeniu widnieje pieczęć o treści "Wpłynęło" oraz data 7 maja 2021 r. Pod pieczęcią złożony został nieczytelny podpis. Z zeznań L. F. wynika, że pismo zostało doręczone D. Sp. z o.o. pod adresem do korespondencji przy ul. [...] w S., podanym przez ten podmiot (pismo D. Sp. z o.o. z dnia 3 grudnia 2020 r.). Wskazał, że doręczenia dokonał A. B. wraz z pracownikiem, zarządcą nieruchomości stanowiącej przedmiot najmu. W ocenie Kolegium, opisane czynności związane z doręczeniem, a także odnotowana na oświadczeniu data 7 maja 2021 r. wraz z podpisem, uprawdopodabniają wniosek, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy zostało doręczone pod adresem wskazanym przez najemcę w dniu 7 maja 2021 r. Ocenę taką uzasadniają dalsze okoliczności sprawy. Mianowicie o tym, że najemca otrzymał oświadczenie świadczy jego zachowanie polegające na wpłacie części należności wymienionych w oświadczeniu. W dniu 11 maja 2021 r. D. Sp. z o.o. dokonał wpłat na rzecz wynajmującego, co organ odnotował za pomocą tabeli. Kwoty wpłacone przez D. Sp. z o.o. w dniu 11 maja 2021 r. z pozycji 1-4 tabeli pojawiają się zarówno w wezwaniu do zapłaty z dnia 10 marca 2021 r., jak i w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia. Jednakże kwoty z pozycji 5 i 6 pojawiają się jedynie w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy. Wynika z tego, że jeżeli w dniu 11 maja 2021 r. D. Sp. z o.o. dokonała wpłaty kwot z pozycji 5 i 6, to musiała znać ich wysokość wskazaną w oświadczeniu, które tej spółce wcześniej doręczono. Tym bardziej, że kwoty z pozycji 5 i 6 nie pojawiają się w żadnym z innych wezwań kierowanych przez C. S.A. do D. Sp. z o.o. Wynika z tego logiczny wniosek, że skoro D. Sp. z o.o. uregulowała część zobowiązań wskazanych w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy, to musiała się wcześniej z tym dokumentem zapoznać, a więc musiała zostać spółce skutecznie doręczona. Kolegium oceniło zeznania świadka L. F. za wiarygodny dowód pozwalający na poczynienie ustaleń faktycznych co do złożenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy najmu lokalu. Zeznania te uprawdopodabniają opisane okoliczności faktyczne związane z wpłatami dokonanymi przez spółkę D. w dniu 11 maja 2021 r., a więc po otrzymaniu oświadczenia o rozwiązaniu umowy.

Kolegium oceniło jednocześnie, że nie zasługują na uwzględnienie wyjaśnienia strony, tj. członków zarządu spółki D., którzy twierdzą, że najemca nigdy nie otrzymał oświadczenia o rozwiązaniu umowy. Przeczy temu materiał dowodowy, w szczególności opisane wyżej okoliczności związane z wpłatami z dnia 11 maja 2021 r.

Okoliczności te uzasadniały przyjęcie, że najemca otrzymał oświadczenie właściciela o rozwiązaniu umowy najmu bez wypowiedzenia, w związku z czym utracił tytuł prawny do lokalu, w którym prowadzona była sprzedaż napoi alkoholowych, przez co uzasadnione było cofnięcie zezwoleń na sprzedaż tychże napoi. Kolegium uznało za bezprzedmiotowe badanie kwestii związanych z dalszym korzystaniem (posiadaniem) z nieruchomości przez skarżącego oraz regulowanymi przez niego płatnościami. Warunkiem wykonywania zezwolenia na sprzedaż alkoholu jest bowiem posiadanie tytułu prawnego do nieruchomości, a nie zaś samo faktyczne korzystanie z niej. Pozostawiając na marginesie ocenę tego, czy obowiązek zapłaty czynszu uzależniony jest od otrzymania faktury Kolegium zauważyło, że okoliczność ta, nawet jeśli zaistniała, to już po oświadczeniu o rozwiązaniu umowy najmu. Nie ma żadnego wpływu na ocenę skuteczności rozwiązania umowy.

Kolegium dało także wiarę zeznaniom L. F. odnośnie złożenia oświadczenia o zamiarze rozwiązania umowy najmu bez wypowiedzenia. W aktach sprawy znajduje się oświadczenie C. S.A. z dnia 10 marca 2021 r. zawierające wezwanie najemcy do zapłaty kwoty 19.405,54 zł wraz z oświadczeniem odwołującym się do art. 687 k.c. Świadek zeznał, że oświadczenie zostało wysłane najemcy listem poleconym, jednakże po dwukrotnym awizowaniu wróciło do nadawcy. Kolegium przeprowadziło co do tej okoliczności uzupełniające postępowanie wyjaśniajcie celem ustalenia, czy właściciel zastosował się do dyspozycji art. 687 k.c. Przedstawiciel właściciela nadesłał kopię zwrotnego poświadczenia odbioru pisma wskazującą, że zawarte w przesyłce pismo po dwukrotnym awizowaniu wróciło do nadawcy.

Kolegium ustaliło ponadto, że C. S.A. wystąpiła o eksmisję D. Sp. z o.o. z lokalu przy ul. [...] w S. Sprawę zarejestrowano w Sądzie Rejonowym w Sopocie pod sygnaturą akt IC 265/21. Postanowieniem z dnia 3 lutego 2022 r. sprawę przekazano do Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy, gdzie sprawę zarejestrowano pod sygnaturą XVII GC 1695/22 (sprawa nie została jeszcze zakończona). Zdaniem Kolegium, brak było podstaw do zawieszenia postępowania w sprawie do czasu zakończenia postępowania przed sądem powszechnym. Z pisma A. Sp. z o.o. z siedzibą w S. wynika także, że skierowała ona do Sądu Rejonowego w Sopocie powództwo o ochronę posiadania (VI GCo 1513/23), w którym uzyskano zabezpieczenie roszczenia. Kolegium uznało jednak, że okoliczność ta nie ma bezpośredniego wpływu na tok postępowania administracyjnego.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku na decyzję organu odwoławczego, wnosząc o uchylenie decyzji organów obu instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania, A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. zarzuciła zaskarżonej decyzji naruszenie:

I. przepisów postępowania, które miały istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

1. art. 7, art. 77 § 1, art. 80 k.p.a., polegające na pobieżnym, niewyczerpującym zebraniu i rozpatrzeniu całego materiału dowodowego w sprawie, a także niepodjęciu wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i załatwienia sprawy, tj.:

1) uznanie, że umowa najmu lokalu, w którym jest prowadzona restauracja "R.", zawarta w dniu 22 grudnia 2015 r. pomiędzy C. S.A. w W. a spółką D. Sp. z o.o. w G. (umowa najmu) została skuteczne rozwiązana bez wypowiedzenia, w sytuacji, gdy:

a) strony umowy najmu są podmiotami gospodarczymi, a żaden ze zgromadzonych dowodów nie pozwala na przyjęcie, że umowa została wypowiedziana, tj. oświadczenie o rozwiązaniu umowy zostało doręczone Spółce D. Sp. z o.o. zgodnie z wynikającą umowy najmu procedurą;

b) żaden ze zgromadzonych w sprawie dowodów nie pozwala na jednoznaczne przyjęcie, że umowa najmu zawarta przez C. S.A. i D. Sp. z o.o. została rzeczywiście rozwiązana przez C. S.A. bez wypowiedzenia, tym bardziej w zastrzeżonej umową formie pisemnej, a w konsekwencji tego - była wiążąca dla stron, w tym dla skarżącej.

2) uznanie, jedynie na podstawie zeznań L. F. - prezesa zarządu spółki C. S.A., że rzekome doręczenie oświadczenia o rozwiązaniu umowy najmu bez wypowiedzenia przez pracownika spółki C. S.A. i inne związane z tą spółką osoby - bez żadnego formalnego potwierdzenia faktu tego doręczenia, tym bardziej w sposób niezgodny z procedurą wynikająca z umowy najmu - było skuteczne, wiążące i wywołało skutek w postaci rozwiązania umowy najmu lokalu znajdującego się przy ul. [...] w S.;

3) przyznanie prymatu wiarygodności zeznaniom L. F. i oparcie decyzji w zasadzie wyłącznie na gołosłownych twierdzeniach ww. świadka o rozwiązaniu umowy, niepopartych żadnym innym dowodem oraz nieuzasadnione pominięcie twierdzeń P. O. i R. K. (przedstawicieli skarżącej), a także kwestii formalnych i zasad w zakresie doręczeń pism, w tym rzekomego oświadczenia o rozwiązaniu Umowy najmu - wynikających z umowy najmu;

4) uznanie, że skoro skarżąca wyłącznie z "oświadczenia o rozwiązaniu bez wypowiedzenia" mogła uzyskać informację o zaległościach w płatności faktur FS-KDS/2021/278 i FS-KDS/2021/234, to wskazuje to na okoliczność, że oświadczenie to zostało skutecznie doręczone, w sytuacji gdy okoliczności te nie zostały w żaden sposób wyjaśnione przez organ za pomocą środków dowodowych, a ww. faktury zostały doręczone D. Sp. z o.o. jeszcze przed datą doręczenia rzekomego oświadczenia o rozwiązaniu bez wypowiedzenia i były również przedmiotem negocjacji pomiędzy osobami reprezentującymi spółkę C. S.A. a D. Sp. z o.o. w dniu 10 maja 2021 r.;

5) uznanie, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia zostało skutecznie doręczone przez pracownika C. S.A. osobie upoważnionej do reprezentowania spółki D. Sp. z o.o. z siedzibą w S., w sytuacji gdy sam organ wskazał, że na oświadczeniu został złożony nieczytelny podpis, co powinno prowadzić do wniosku, że nie można uznać, że ww. oświadczenie zostało doręczone osobie upoważnionej po stronie D. Sp. z o.o., tym bardziej uprawnionej do jej reprezentacji i przyjmowania dokumentów, skoro już w takcie ustaleń organu nie mógł on ustalić kto i kiedy złożył podpis pod tym dokumentem;

2. art. 7, art. 77 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a. polegające na pobieżnym, niewyczerpującym zebraniu i rozpatrzeniu całego materiału dowodowego wbrew ciążącemu na organie II instancji na mocy art. 77 §1 k.p.a. obowiązkowi w tym zakresie, a w konsekwencji niepodjęcie wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy i sporządzenie uzasadnienia decyzji niezgodnie z wymogami wynikającymi z art. 107 § 3 k.p.a.;

II. przepisów prawa materialnego, tj.: art. 18 ust. 7 pkt 5 w zw. z art. 18 ust. 10 pkt 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi poprzez błędne jego zastosowanie i nieprawidłowe uznanie, że zaszły przesłanki do cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napoi alkoholowych w miejscu sprzedaży w lokalu "R." w S. przy ul. [...].

Skarżąca spółka wniosła o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów przesyłek poleconych z numerami nadania, zawierających faktury VAT nr FS-KSD/2021/234 wraz z kopertą i umieszczoną na niej adnotacją: "Wpłynęło 2021-0415" oraz FS- KSD/2021/278 wraz z kopertą i umieszczoną na niej adnotacją: "Wpłynęło 2021-0506".

W uzasadnieniu skargi skarżąca spółka zaprzeczyła, jakoby oświadczenie o rozwiązaniu umowy najmu datowane na dzień 4 maja 2021 r. zostało D. Sp. z o.o. kiedykolwiek doręczone, w konsekwencji czego umowa najmu powinna dalej obowiązywać, a przez to wydane przez organ decyzje o cofnięciu skarżącej zezwolenia na sprzedaż alkoholu są całkowicie bezpodstawne. W swoich założeniach organ odwoławczy pominął, że w łączącej C. S.A. i D. Sp. z o.o. umowie najmu ustaliły one, iż faktury i wszelka inna korespondencja będzie doręczana między stronami pisemnie za pośrednictwem Poczty Polskiej. Do tych ustaleń zarówno skarżąca, jak i właściciel lokalu spółka C. S.A. stosowały się.

Spółce D. Sp. z o.o. w dniu 15 kwietnia 2021 r. została doręczona faktura VAT nr FS-KDS/2021/234 (na kwotę 11.462,87 zł), a w dniu 6 maja 2021 r. faktura VAT nr FS-KDS/2021/234. Obie przesyłki były przesyłkami listownymi (poleconymi) i zostały przez D. Sp. z o.o. odebrane - w konsekwencji czego organ odwoławczy nieprawidłowo ustalił, że wskazanie w rzekomym oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy najmu faktury, a także fakt ich późniejszego uregulowania przez D. Sp. z o.o. - świadczy o dowodzie na doręczenie spółce ww. oświadczenia. Jest to twierdzenie nieprawdzie, albowiem faktury były wysłane i doręczone D. Sp. z o.o. niezależnie od treści ww. oświadczenia o wypowiedzeniu. Dodatkowo, w dniach poprzedzających wpłatę z dnia 11 maja 2021 r. przedstawiciele D. Sp. z o.o. prowadzili z właścicielem obiektu, tj. C. S.A. negocjacje, przedmiotem których były m.in. płatności zaległości czynszowych, w tym ta wynikających z ww. faktur.

Na marginesie spółka nadmieniła, że czas zaległości w płatnościach przypadał na okres pandemii koronawirusa, w czasie której prowadzenie działalności gastronomicznej było w zasadzie niemożliwe. Lokal nie przynosił zysków i z tego względu spółka C. S.A. zgodziła się na obniżenie wysokości czynszu, by po jakimś czasie ponownie (wbrew wcześniejszym ustaleniom) żądać zapłaty czynszu w pełnej wysokości, co doprowadziłoby do niewypłacalności D. Sp. z o.o. i z tego też względu strony przystąpiły do rozmów i negocjacji.

Mając na uwadze powyższe za niekorespondujące ze zgromadzonym w niniejszej sprawie materiałem dowodowym uznać należy twierdzenie, że skoro w dniu 11 maja 2021 r. spółka D. Sp. z o.o. uregulowała zaległości czynszowe wynikające z opisanych wyżej faktur - wymienionych we ww. rzekomo doręczonym oświadczeniu o wypowiedzeniu, to bez wątpienia oświadczenie to zostało jej skutecznie doręczone, gdyż pismo to było rzekomo jedynym źródłem wiedzy przedstawicieli D. Sp. z o.o. o wysokości tego zadłużenia. Wniosek taki jest nie tylko błędny ale i nielogiczny, gdyż skoro spółka C. S.A. dochodziła zapłaty z dwóch opisanych faktur, to musiała wcześniej dostarczyć je swojemu kontrahentowi aby móc podjąć czynności windykacyjne, co potwierdzają załączone skargi dokumenty i co jest zgodne z twierdzeniami skarżącej, dowodami z dokumentów oraz zeznaniami świadków - R. K. i P. O.

Ponadto, skarżąca spółka wskazała, że samo uprawdopodobnienie doręczenia nie może zostać uznane za tożsame z udowodnieniem jego doręczenia, a którego najlepszym dowodem jest dokument urzędowy w postaci potwierdzenia nadania i odbioru przesyłki poleconej, którego w całym toku postępowania C. S.A. nie przedstawiło. Co więcej, organ odwoławczy nie wyjaśnił na jakiej podstawie uznał, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia zostało rzekomo skutecznie doręczone osobie uprawnionej do reprezentacji spółki D. Sp. z o.o., pomimo że wszelkie okoliczności z tym związane i tak były niezgodne z postanowieniami umowy najmu, a nadto - na przedmiotowym oświadczeniu widnieje jedynie nieczytelny podpis, niezidentyfikowanej osoby - która nigdy nie miała związku ze spółka D. Sp. z o.o. Kwestia doręczenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy stanowi okoliczność istotną dla rozstrzygnięcia sprawy i jako taka nie może podlegać jedynie uprawdopodobnieniu.

Zdumienie budzi również fakt, że żadnej wątpliwości w toku rozpoznawania sprawy przez SKO nie wzbudziła okoliczność, iż domniemane doręczenie miało odbyć się za pośrednictwem jednego z pracowników spółki C. S.A. do rąk innego, nieustalonego pracownika spółki D. Sp. z o.o. - mając na względzie wagę i istotność ww. dokumentu, a tym bardziej fakt, że wszelkie dotychczasowe doręczenia - zwłaszcza mniej istotnych dokumentów, zawsze odbywały się za pośrednictwem operatora pocztowego.

Zawiadomienie Prezydenta Miasta Sopotu jako organu koncesyjnego o rzekomej utracie tytułu prawnego przez spółkę A. Sp. z o.o. do lokalu, w którym prowadzi on swoją działalność gastronomiczna jest jednym z przejawów zaistniałego konfliktu i ma na celu jedynie doprowadzenie właściciela lokalu do osiągnięcia zamierzonego celu, jakim jest jak najszybsze opróżnienie lokalu przez skarżąca z uwagi na fakt zawarcia z nią umowy najmu na czas określony, wydłużony do końca 2026 r. Mając na uwadze zapisy umowy najmu, przepisy kodeksu cywilnego, a także szczegółową analizę złożonego materiału dowodowego podniesiono, że spółka C. S.A. nie przedstawiła jakiegokolwiek rzeczowego i obiektywnego potwierdzenia doręczenia D. Sp. z o.o. rzekomego wypowiedzenia umowy najmu, mogącego być potwierdzeniem nadania (i odbioru) przesyłki pocztowej realizowanej przez Pocztę Polską albo chociażby potwierdzenia odbioru przesyłki kurierskiej bądź dokumentowego oświadczenia osób reprezentujących D. Sp. z o.o. o odbiorze rzekomego dokumentu - co z kolei wpływa na sytuację prawną skarżącej i bezzasadne cofnięcie jej udzielonego zezwolenia na sprzedaż alkoholu.

Organ - od początku umyślnie wprowadzany w błąd przez C. S.A. - nie podjął w swoim zakresie żadnych działań zmierzających do prawidłowego ustalenia stanu faktycznego sprawy, a nadto dokonał błędnej interpretacji przesłanek w zakresie możliwości cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, gdyż nie doszło do zaistnienia sytuacji, o której mowa w art. 18 ust. 10 pkt 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, tj. utraty tytułu prawnego do korzystania z lokalu stanowiącego punkt sprzedaży. Skarżąca nadal jest bowiem stroną prawnie wiążącej umowy podnajmu lokalu znajdującego się w S. przy ul. [...].

Skarżąca spółka wskazała, że postępowanie o eksmisję toczące się przed Sądem Rejonowym dla m. st. Warszawy w Warszawie sygn. XVII GC 1695/22 jest dalej w toku i nie zostało zakończone. Z kolei postępowania o ochronę naruszonego posiadania toczące się przed Sądem Rejonowym w Gdyni toczy się pod sygn. VI GC 690/23 i również nie zostało zakończone, zaś D. Sp. z o.o. uzyskała stosowne zabezpieczenie.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Gdańsku wniosło o oddalenie skargi, w całości podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2022 r., poz. 2492), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Kontrola ta polega na zbadaniu zgodności z prawem (legalności) określonego przejawu działalności administracji publicznej.

Na mocy art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 r., poz. 1634 ze zm.), zwanej dalej w skrócie: "p.p.s.a.", uwzględnienie skargi następuje w przypadku: naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeśli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy (pkt 1), a także w przypadku stwierdzenia przyczyn powodujących nieważność kontrolowanego aktu (pkt 2) lub wydania tego aktu z naruszeniem prawa (pkt 3).

W przypadku uznania, że skarga nie ma uzasadnionych podstaw podlega ona oddaleniu, na podstawie art. 151 p.p.s.a.

Sąd administracyjny nie rozstrzyga więc sprawy merytorycznie, lecz ocenia zgodność decyzji, postanowień i innych aktów podejmowanych przez organy administracji publicznej z przepisami prawa, to jest czy przy wydawaniu zaskarżonego aktu nie doszło do naruszenia prawa dającego podstawę do stwierdzenia jego nieważności, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania, naruszenia prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy albo naruszenia przepisów postępowania administracyjnego w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Zgodnie z art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd wydaje rozstrzygnięcie w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Natomiast stosownie do art. 135 p.p.s.a. sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia.

Badając legalność zaskarżonego aktu z uwzględnieniem zaprezentowanych kryteriów Sąd stwierdził naruszenia prawa, które skutkowały koniecznością wyeliminowania z obrotu prawnego zaskarżonej decyzji, jak również poprzedzającej

ją decyzji organu pierwszej instancji.

Przedmiotem kontroli sądowej jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z dnia 27 czerwca 2023 r., SKO Gd (nr 6955/22), którą utrzymano w mocy decyzję Prezydenta Miasta Sopotu z dnia 30 listopada 2022 r. (nr O.7340.1.4.2022) w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu (z wyjątkiem piwa).

Podstawę materialnoprawną zapadłych decyzji stanowiły przepisy ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity: Dz.U. 2023 r., poz. 165 ze zm., dalej w skrócie jako "ustawa").

Sprzedaż napojów alkoholowych w świetle unormowań przedmiotowej ustawy jest reglamentowana. Nie było w sprawie kwestionowane, że w dniu 18 grudnia 2019 r., Prezydent Miasta Sopotu udzielił skarżącej spółce zezwolenia nr [...] z dnia 18 grudnia 2019 r. na sprzedaż napojów alkoholowych kat. B, to jest o zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu (z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży- w lokalu "R.", położonym w S. przy ul. [...], ważnego do dnia 30 listopada 2024 r. Zezwolenia udzielono na podstawie wniosku z dnia 17 grudnia 2019 r. złożonego przez B. Sp. z o.o. Sp. k. Do wniosku dołączono umowę najmu ww. lokalu zawartą pomiędzy C. S.A. (dalej jako "wynajmująca spółka" lub "właściciel lokalu") i D. Sp. z o.o. (w skrócie "najemca"), a także umowę podnajmu tego lokalu pomiędzy D. Sp. z o.o. i B. Sp. z o.o. Sp. k. Następnie decyzją Prezydenta Miasta Sopotu z dnia 9 lutego 2022 r., nr O.7340.6.2.2022 zezwolenie zostało zmienione w związku z przekształceniem się spółki B. Sp. z o.o. Sp. k. w A. Sp. z o.o. (okoliczności poza sporem).

Stosownie do art. 18 ust. 1 ustawy, sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta (odpowiednio burmistrza, prezydenta miasta), właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży.

Zezwolenie jest wydawane na oznaczonego przedsiębiorcę i z dokładnie oznaczonym punktem sprzedaży. Zezwolenie, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy, wydaje się na podstawie wniosku przedsiębiorcy (art. 18 ust. 2).

W myśl art. 18 ust. 3 ustawy zezwolenia, o których mowa w ust. 1, wydaje się oddzielnie na następujące rodzaje napojów alkoholowych:

1) do 4,5% zawartości alkoholu oraz na piwo;

2) powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa);

3) powyżej 18% zawartości alkoholu. (ust. 3 art. 18 ustawy)

Według przepisów art. 18 ust. 5 i 6 ustawy, wniosek o wydanie zezwolenia zawiera: 1) oznaczenie rodzaju zezwolenia; 2) oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres, w przypadku ustanowienia pełnomocników ich imiona, nazwiska i adres zamieszkania; 3) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile przedsiębiorca taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP); 4) przedmiot działalności gospodarczej; 5) adres punktu sprzedaży; 6) adres punktu składowania napojów alkoholowych (magazynu dystrybucyjnego).

Zgodnie z art. 18 ust. 6 ustawy do wniosku o wydanie zezwolenia należy dołączyć następujące dokumenty: dokument potwierdzający tytuł prawny wnioskodawcy do lokalu stanowiącego punkt sprzedaży napojów alkoholowych (pkt 2), zgodę właściciela, użytkownika, zarządcy lub administratora budynku, jeżeli punkt sprzedaży będzie zlokalizowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym (pkt 3), decyzję właściwego państwowego inspektora sanitarnego o zatwierdzeniu zakładu, o której mowa w art. 65 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2023 r. poz. 1448) (pkt 4).

Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się na czas oznaczony, nie krótszy niż 4 lata, a w przypadku sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży - nie krótszy niż 2 lata (art. 18 ust. 9 ustawy) i wydaje się go po uprzednim uzyskaniu pozytywnej opinii gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy, o których mowa w art. 12 ust. 1-3, w myśl art. 18 ust. 3a ustawy.

Z kolei, jak stanowi ust. 3b. tego przepisu, w przypadku gdy liczba wniosków o wydanie zezwolenia przewyższa ich maksymalną liczbę, o której mowa w art. 12 ust. 1, zezwolenie w pierwszej kolejności wydaje się uwzględniając kryterium jak największej odległości punktu, w którym ma być prowadzona sprzedaż napojów alkoholowych od najbliższego działającego punktu sprzedaży napojów alkoholowych, liczonej najkrótszą drogą dojścia ciągiem dróg publicznych, a w następnej kolejności - kryterium prowadzenia przez wnioskodawcę jak najmniejszej liczby punktów sprzedaży.

Jak wynika z art. 18 ust. 7 ustawy, warunkiem prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży jest: 1) posiadanie zezwolenia, o którym mowa w ust. 1; 2) wniesienie opłaty, o której mowa w art. 111; 3) zaopatrywanie się w napoje alkoholowe u producentów i przedsiębiorców posiadających odpowiednie zezwolenie na sprzedaż hurtową napojów alkoholowych; 4) w terminach do dnia 1 lutego, 1 czerwca, 1 października każdego roku kalendarzowego objętego zezwoleniem, okazanie przedsiębiorcy zaopatrującemu dany punkt sprzedaży napojów alkoholowych odpowiedniego dowodu potwierdzającego dokonanie opłaty, o której mowa w art. 111; 5) posiadanie tytułu prawnego do korzystania z lokalu, stanowiącego punkt sprzedaży; 6) wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscu wymienionym w zezwoleniu; 7) zgłaszanie organowi zezwalającemu zmian stanu faktycznego i prawnego, w stosunku do danych zawartych w zezwoleniu, w terminie 14 dni od dnia powstania zmiany; 8) prowadzenie sprzedaży w punkcie sprzedaży spełniającym wymogi określone przez radę gminy, na podstawie art. 12 ust. 1-3; 9) przestrzeganie innych zasad i warunków określonych przepisami prawa.

Sankcją za nieprzestrzeganie warunków sprzedaży napojów alkoholowych jest cofnięcie uprzednio wydanego zezwolenia, stosownie do postanowień art. 18 ust. 10 ustawy. Zezwolenie, o którym mowa w art. 18 ust. 1, organ zezwalający cofa bowiem w przypadku:

1) nieprzestrzegania określonych w ustawie zasad sprzedaży napojów alkoholowych, a w szczególności:

a) sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub pod zastaw,

b) sprzedaży i podawania napojów alkoholowych z naruszeniem zakazów określonych w art. 14 ust. 3 i 4;

2) nieprzestrzegania określonych w ustawie warunków sprzedaży napojów alkoholowych;

3) powtarzającego się co najmniej dwukrotnie w okresie 6 miesięcy, w miejscu sprzedaży lub najbliższej okolicy, zakłócania porządku publicznego w związku ze sprzedażą napojów alkoholowych przez dany punkt sprzedaży, gdy prowadzący ten punkt nie powiadamia organów powołanych do ochrony porządku publicznego;

4) wprowadzenia do sprzedaży napojów alkoholowych pochodzących z nielegalnych źródeł;

5) przedstawienia fałszywych danych w oświadczeniu, o którym mowa w art. 111 ust. 4;

6) popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobę odpowiedzialną za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie;

7) orzeczenia, wobec przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną albo wobec osoby odpowiedzialnej za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie, zakazu prowadzenia działalności gospodarczej objętej zezwoleniem.

Z przywołanej powyżej regulacji, w tym art. 18 ust. 6 pkt 2 ustawy (do wniosku o wydanie zezwolenia należy dołączyć dokument potwierdzający tytuł prawny wnioskodawcy do lokalu stanowiącego punkt sprzedaży napojów alkoholowych), art. 18 ust. 7 pkt 5 ustawy (warunkiem prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży jest posiadanie tytułu prawnego do korzystania z lokalu, stanowiącego punkt sprzedaży) oraz art.18 ust.10 pkt 2 ustawy (przesłanką cofnięcia zezwolenia jest nieprzestrzeganie określonych w ustawie warunków sprzedaży napojów alkoholowych), wynika że - utrata tytułu prawnego do lokalu - jest równoznaczna z nieprzestrzeganiem określonych w ustawie warunków sprzedaży napojów alkoholowych, skutkujących cofnięciem zezwolenia.

W rozpoznawanej sprawie podstawę cofnięcia udzielonego skarżącej spółce zezwolenia stanowiła utrata tytułu prawnego do lokalu położonego w S. przy ul. [...].

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadza się zatem do rozstrzygnięcia czy skarżąca spółka, w okresie ważności wydanego na jej rzecz zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych utraciła tytuł prawny do korzystania z ww. lokalu, a tym samym, czy ziściła się przesłanka cofnięcia wydanego zezwolenia. W realiach zaś rozpoznawanej sprawy powyższe wymagało udzielenia jednoznacznej odpowiedzi na pytanie czy doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy najmu przez wynajmującą spółkę najemcy (oświadczenie z dnia 4 maja 2021 r. o wypowiedzeniu umowy najmu).

Tym samym obowiązkiem organów prowadzących postępowanie w sprawie cofnięcia zezwolenia było staranne wyjaśnienie przedmiotowej kwestii i poczynienia w tym zakresie nie budzących wątpliwości ustaleń. Należało więc wyjaśnić oraz ustalić czy doszło do wypowiedzenia umowy najmu i czy w jego konsekwencji, nastąpiła utrata tytułu prawnego do lokalu przez skarżącą spółkę (podnajemcę), który stanowił punkt sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu ich sprzedaży.

W ocenie Sądu, organy obu instancji temu obowiązkowi nie sprostały. Czyni to zapadłe w niniejszej sprawie rozstrzygnięcia przedwczesnymi.

I tak, prawidłowe rozpoznanie sprawy w pierwszej kolejności wymagało jednoznacznego i nie nasuwającego wątpliwości ustalenia przez organy czy, i przede wszystkim komu, wypowiedzenie umowy najmu zostało doręczone. Zdaniem Sądu, tych istotnych okoliczności dla rozpoznania sprawy, nie można domniemywać ani opierać się na prawdopodobieństwie ich wystąpienia. Z taką zaś sytuacją de facto mamy do czynienia w rozpoznawanej sprawie. Oczywiście, przy ocenie zebranego materiału, nie można wykluczyć posługiwania się przez organy takimi narzędziami procesowymi, ale nie zwalnia to organów z obowiązku przeprowadzenia wyczerpującego postępowania dowodowego oraz poczynienia nie budzących wątpliwości ustaleń ważnych z punktu widzenia rozpoznania sprawy.

Na wstępie należy podkreślić, że w umowie najmu Nr [...] z dnia 22 grudnia 2015 r. zawartej pomiędzy właścicielem lokalu - C. S.A. a najemcą -D. Sp. z o.o. w Rozdziale VII. Postanowienia różne i końcowe 1. Postanowienia różne 1.3., zawarto zapis, że w przypadku braku innych postanowień, wszelkie zawiadomienia oraz inna korespondencja przesyłana zgodnie z niniejsza umową będą dokonywane w formie pisemnej i będą uznane za dostarczone, jeśli zostaną sporządzone na piśmie i przesłane Stronie przez Pocztę Polską S.A. lub innego powszechnego operatora pocztowego, listem poleconym za potwierdzeniem odbioru na następujące adresy Stron (...).

Tym samym strony umowy najmu zgodnie ustaliły przesłanki warunkujące skuteczność doręczania pomiędzy nimi korespondencji ("będą uznane za dostarczone") i zasady te wynikające z łączącego je węzła obligacyjnego powinny być przez nie respektowane.

Nie może przy tym ujść uwadze, że przedmiotowy zapis umowy należy odczytywać w bezpośrednim związku z kolejnym jej postanowieniem, które stanowi, że wszelkie zmiany i uzupełnienie do niniejszej umowy oraz jej rozwiązanie, wypowiedzenie lub odstąpienie od niej wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności (Rozdział VII. Postanowienia różne i końcowe 2. Postanowienia końcowe 2.2.).

Z treści umowy najmu jasno więc wynika, że wypowiedzenie umowy najmu powinno nastąpić w formie pisemnej oraz powinno zostać dostarczone przez Pocztę Polską S.A. lub innego powszechnego operatora pocztowego, listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. Jednak wynajmująca spółka w przypadku oświadczenia z dnia 4 maja 2021 r. o wypowiedzeniu najmu, postąpiła wbrew wiążącym uzgodnieniom umownym. Takie zachowanie się jest niezrozumiałe i nie powinno być akceptowane. Tym bardziej, że wynajmująca spółka jest profesjonalnym podmiotem - przedsiębiorcą, którego obowiązuje podwyższony miernik starannego działania - art. 355 (1) § 2 k.c. w podejmowanych przez nią działaniach. Z niestarannego czy z nierzetelnego zachowania podmiot gospodarczy nie może wyprowadzać dla siebie korzystnych skutków. Od działań przedsiębiorcy wymaga się szczególnej staranności w podejmowanych czynnościach, w tym zwłaszcza w odniesieniu do podjętych zobowiązań. Trzeba jednocześnie zaznaczyć, że to właśnie działanie właściciela lokalu stanowiło impuls do wszczęcia z urzędu niniejszego postępowania. Przy czym, podczas trwającego postępowania administracyjnego nie przedstawiono dowodu doręczenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy najmu, powołując się na jego "dostarczenie".

Wynajmująca spółka miała bowiem doręczyć (dostarczyć), bez udziału powszechnego operatora pocztowego, najemcy na adres do korespondencji w dniu 7 maja 2021 r. wypowiedzenie umowy z dnia 4 maja 2021 r. W aktach sprawy przedstawionych Sądowi znajduje się oświadczenie z dnia 4 maja 2021 r. o wypowiedzeniu umowy najmu z pieczęcią o treści - "Wpłynęło" (bez jakiegokolwiek określenia miejsca wpłynięcia), z datą wpływu - "07.05.2021", a pod pieczęcią widnieje nieczytelny podpis. Co jednak istotne w sprawie, z materiału dowodowego, w tym z zeznań świadka L. F. nie wynika, komu przedmiotowe oświadczenie zostało doręczone. Nie wynika również gdzie wpłynęło.

Dlatego Kolegium słusznie uznało, że materiał dowodowy nie jest wystarczający do dokonania jednoznacznego ustalenia w tym zakresie (czego organ pierwszej instancji cofając zezwolenie nie zauważył). Materiał ten mógł, tak jak podniósł organ odwoławczy jedynie "uprawdopodobnić wniosek", że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu zostało doręczone pod adres wskazany przez najemcę Nie jest jednak możliwe stwierdzenie przez kogo zostało odebrane. Jak zeznał L. F. "na podstawie podpisu nie jest możliwe wskazanie w sposób jednoznaczny imienia i nazwiska osoby, która odebrała oświadczenie o rozwiązaniu umowy...". Przy czym z zeznań tego świadka wynika również, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu miało zostać dostarczone przez A. S. i A. B. Osoby te nie zostały jednak przesłuchane w niniejszej sprawie.

Następnie, organ odwoławczy przyjętą przez siebie ocenę o uprawdopodobnieniu wniosku o doręczeniu wypowiedzenia, uzasadnił dalszymi okolicznościami sprawy, a mianowicie dokonaniem w dniu 11 maja 2021 r. płatności przez najemcę lokalu za dwie faktury (FS-KDS/2021/278 i FS-KDS/2021/234), które zostały wymienione tylko w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy, a które nie zostały objęte wezwaniem do zapłaty z dnia 10 marca 2021 r. (vide: tabelka, strona 4 uzasadnienia zaskarżonej decyzji). Skoro najemca dokonał za nie zapłaty, to zdaniem Kolegium, musiał znać ich wysokość wskazaną w oświadczeniu o wypowiedzeniu, które zostało mu wcześniej doręczone. Tym bardziej, że kwoty te nie pojawiają się w żadnym z innych wezwań. Ponadto, organ odwoławczy podniósł, że zeznania L. F. "uprawdopodobniają" również okoliczności faktyczne związane z wpłatami dokonanymi w dniu 11 maja 2021 r., a więc po otrzymaniu już oświadczenia.

Odnośnie tego ostatniego aspektu sprawy (nie analizowanym wcześniej przez organ pierwszej instancji) należy zauważyć, że we wniesionej skardze podniesiono, że SKO nieprawidłowo ustaliło, że wskazane w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy najmu dwie ww. faktury a także fakt ich późniejszego uregulowania świadczy o dowodzie na doręczenie oświadczenia o wypowiedzeniu. Twierdzenie to jest nieprawdziwe albowiem faktury te zostały wysłane i doręczone D. Sp. z o.o., niezależnie od treści oświadczenia o wypowiedzeniu. Na poparcie tego stanowiska, skarżąca spółka załączyła do skargi przywołane przez Kolegium: faktury FS-KDS/2021/278 i FS-KDS/2021/234 wraz z ksero kopert i umieszczonymi na nich adnotacjami o datach wpływu, odpowiednio 15 kwietnia 2021 r. i 6 maja 2021 r. Tym samym okoliczności te stoją w sprzeczności z założeniami przyjętymi przez Kolegium w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji oraz opartymi na nich ustaleniami. Czyni to również stanowisko organu odwoławczego przedwczesnym, a poczynione w ten sposób ustalenia wątpliwymi.

W toku postępowania administracyjnego na organach obu instancji spoczywa wynikający z art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. obowiązek jednoznacznego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy. W tym celu, uwzględniając treść przepisów prawa materialnego, mających zastosowanie w sprawie o określonym przedmiocie, organ administracji - jako dysponent postępowania dowodowego - określa jakie okoliczności faktyczne pozostają istotne dla rozstrzygnięcia sprawy i postanawia o przeprowadzeniu w sprawie określonych dowodów.

Materiał dowodowy w sprawie powinien być zebrany i rozpatrzony przez organ w sposób wyczerpujący. Braki materiału dowodowego świadczą o naruszeniu przez organ obowiązku podjęcia wszelkich czynności niezbędnych do wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy. Jeżeli poprzez braki materiału dowodowego nie można ustalić istotnych okoliczności sprawy, naruszenie przepisów postępowania dowodowego w postaci art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. nie może być w tym przypadku kwalifikowane inaczej niż jako naruszenie, które bezpośrednio wpłynęło na rozstrzygnięcie sprawy.

Analogicznie należy ocenić sytuację, gdy zebrany materiał dowodowy jest w istocie wystarczający dla wydania rozstrzygnięcia, lecz dokonana w sprawie analiza tego materiału nie doprowadziła organu do zajęcia stanowiska, co do istotnych okoliczności danej sprawy. W tej sytuacji wydanie decyzji merytorycznej, jest również co najmniej przedwczesne i podjęte z istotnym naruszeniem art. 80 k.p.a. Zgodnie z powołanym przepisem obowiązkiem organu prowadzącego postępowanie jest ocena, czy każda istotna dla sprawy okoliczność została udowodniona. Ocena ta nie może być dowolna i musi być dokonywana na podstawie zebranych w sprawie dowodów rozpatrywanych we wzajemnym powiązaniu i całokształcie. W postępowaniu administracyjnym obowiązkiem organu jest rozstrzyganie ewentualnych wątpliwości w oparciu o przeprowadzane w sprawie dowody. W tym znaczeniu nierozstrzygnięcie wątpliwości w sprawie jest równoznaczne z nieustaleniem stanu faktycznego oraz narusza też zasadę swobodnej oceny dowodów.

Nie można uznać, aby te zasady postępowania, zostały przez organy orzekające w sprawie zachowane.

Jak wynika z powyżej dokonanych rozważań, poczynione w sprawie ustalenia nasuwają uzasadnione wątpliwości, co potwierdza stanowisko organu odwoławczego zawarte w zaskarżonej decyzji. Organ ten oparł się zasadniczo na "uprawdopodobnieniu", a przedłożone przez skarżącą spółkę wraz ze skargą dokumenty dotyczące otrzymania dwóch ww. faktur, podważają dokonane w tym zakresie ustalenia (okoliczności te były już przedmiotem wcześniejszych rozważań). Nie można też przyjmować zaistnienie określonego faktu bez oparcia tego stwierdzenia o rzeczywistą i wyczerpującą analizę całego materiału dowodowego sprawy. Dlatego ustalenie przez organ pierwszej instancji, że wypowiedzenie umowy najmu zostało odebrane i potwierdzone przez osobę uprawnioną do odbioru korespondencji, jest nie tylko przedwczesne, ale i nieuprawnione. Ponadto, na etapie postępowania odwoławczego sam organ uznał zabrany materiał dowodowy za niedostateczny i podjął czynności w celu jego uzupełnienia. Potwierdza to, że nie ma wystarczających podstaw w materiale dowodowym, aby przyjąć, że kwestie sporne zostały przez organy jednoznacznie ustalone, a mimo to, organ odwoławczy utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

Zgodnie z art. 6 k.p.a. organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa oraz prowadzą postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej, kierując się zasadami proporcjonalności, bezstronności i równego traktowania (art. 8 ust. 1 k.p.a.), obowiązane są do wyjaśnienia stronom zasadności przesłanek, którymi kierują się przy załatwianiu sprawy (art. 11 k.p.a.). Wskazane zasady postępowania administracyjnego, w tym i zasadę przekonywania wyrażoną w art. 11 k.p.a., organ realizuje m.in. poprzez prawidłowe, a więc zgodne z art. 107 § 3 k.p.a. uzasadnienie (faktyczne i prawne) decyzji administracyjnej, załatwiającej daną sprawę. W rozpoznawanej sprawie w świetle poczynionych powyżej uwag, nie można również uznać, że reguły te zostały przez organy zachowane.

Konstatując, niewykonanie omówionych obowiązków stanowi naruszenie prawa procesowego w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a to z kolei skutkuje koniecznością uchylenia wadliwych w tym zakresie decyzji administracyjnych. Jedynie przeprowadzenie postępowanie w sposób odpowiadający wymogom określonym w przywołanych przepisach stanowi o możliwości kwalifikacji działania organu w postępowaniu administracyjnym jako opartego na przepisach prawa, praworządnego i budzącego zaufanie uczestników postępowania do władzy publicznej.

Przechodząc dalej, to należy podnieść, że w dacie wydania zaskarżonej decyzji toczyły się postępowania sądowe, a mianowicie o eksmisję przed Sądem Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie w sprawie sygn. akt XVII GC 1695/22 i o ochronę naruszonego posiadania przed Sądem Rejonowym w Gdyni w sprawie sygn. akt VI GC 690/23. Jak prawidłowo przyjął organ odwoławczy, brak było jednak podstaw do zawieszenia postępowania w sprawie. Przepis art. 97 §1 pkt 4 k.p.a. stanowi, że organ administracji publicznej zawiesza postępowanie gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazuje na to, że pod pojęciem "zagadnienia wstępnego", o którym mowa w art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. rozumie się sytuacje, w których wydanie orzeczenia merytorycznego w sprawie będącej przedmiotem postępowania przed właściwym organem, uwarunkowane jest uprzednim rozstrzygnięciem wstępnego zagadnienia prawnego. Oznacza to, że bez rozstrzygnięcia zagadnienia prejudycjalnego przez inny organ lub sąd wydanie decyzji w danej sprawie jest niemożliwe. Organ, przed którym toczy się postępowanie w sprawie głównej musi ustalić związek przyczynowy pomiędzy rozstrzygnięciem sprawy administracyjnej, a zagadnieniem wstępnym. O takiej zależności przesądza treść przepisów prawa materialnego, stanowiących podstawę prawną decyzji administracyjnej. Powyższa zależność musi być bezpośrednia. Gdy w sprawie wyłania się zagadnienie, które wykazuje jedynie pośredni związek z rozpatrzeniem sprawy i wydaniem decyzji, nie ma ono charakteru zagadnienia wstępnego w rozumieniu art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. Mogą wiązać się z nim określone skutki, ale powstanie takiego zagadnienia nie rodzi obowiązku zawieszenia postępowania administracyjnego. Innymi słowy, aby jakieś zagadnienie prawne mogło zostać zakwalifikowane jako zagadnienie wstępne w rozumieniu art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. to od jego rozstrzygnięcia musi zależeć sama możliwość rozpatrzenia sprawy, a nie wyłącznie sposób jej rozpatrzenia. Można stwierdzić zatem, że związek zagadnienia wstępnego z rozpoznaniem sprawy administracyjnej i wydaniem decyzji wyraża się relacją, w której brak rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd jawi się jako bezwzględna przeszkoda do wydania decyzji w prowadzonej przez organ sprawie (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 czerwca 2020 r., sygn. akt I OSK 2083/19 i z dnia 14 lipca 2020 r., sygn. akt I OSK 2660/19).Taka zaś sytuacja nie występuje w rozpatrywanej sprawie. Rozstrzygnięcie sądu cywilnego w przypadku uwzględnienia powództwa o eksmisję mieć będzie charakter deklaratoryjny. Sąd ten dokona jedynie oceny skuteczności oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy najmu, zaś w przypadku powództwa o naruszenie posiadania analizie będzie podlegał tylko stan faktyczny sprawy.

Należy również przypomnieć, że w przypadku spełnienia przesłanek określonych w art. 18 ust. 10 ustawy organ wydający zezwolenie jest obowiązany wydać decyzję o cofnięciu zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Warunki prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży określone w art. 18 ust. 7 ustawy muszą być przestrzegane bezwzględnie. Naruszenie któregokolwiek z tych warunków skutkuje cofnięciem zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Każde naruszenie warunków wymienionych w art. 18 ust. 7 ww. ustawy nakłada na organ zezwalający obowiązek cofnięcia zezwolenia na podstawie art. 18 ust. 10 pkt 2 ustawy.

Na zakończenie trzeba zaznaczyć, że sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę organów administracji publicznej, a nie poprzez rozpoznawanie i rozstrzyganie spraw administracyjnych w zastępstwie organów administracji publicznej, czy odnoszenie się zamiast organu do zarzutów strony zgłaszanych w odwołaniu. Sąd administracyjny nie posiada bowiem kompetencji w tym zakresie. Rolą sądu jest wyłącznie poddanie kontroli legalności tych ustaleń, wyprowadzonych z nich wniosków i zastosowanych przepisów prawa. Taka kontrola jest jednak możliwa tylko w warunkach wyczerpującego dokonania przez organ ustaleń faktycznych i ich szczegółowego omówienia w uzasadnieniu decyzji, ze wskazaniem podstaw tych ustaleń w zgromadzonym materiale dowodowym oraz przedstawieniem przyczyn, dla których pozostałym dowodom organ odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, a także omówienia podstaw prawnych rozstrzygnięcia. Aby prawidłowo ocenić wydaną przez organ decyzję, sąd musi dysponować wyrażonym w uzasadnieniu decyzji stanowiskiem organu zawierającym odniesienie do wszystkich istotnych elementów (przesłanek) będących podstawą wydania rozstrzygnięcia w sprawie.

Wskazania co do dalszego postępowania wynikają z powyższych rozważań.

Stosownie do treści art. 153 p.p.s.a. ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenia postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie. Organ rozpoznając ponownie niniejszą sprawę zobowiązany będzie ją rozpoznać w jej całokształcie, mając na uwadze powyższe uwagi Sądu. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organ przede wszystkim dokona jednoznacznych i nie budzących wątpliwości ustaleń dotyczących skuteczności wypowiedzenia umowy najmu (oświadczenie z dnia 4 maja 2021 r.). Organ rozważy przy tym możliwość przesłuchania A. S. i A. B. na okoliczności związane z dostarczeniem oświadczenia o wypowiedzeniu. Ponadto, organ ustali czy, i w jaki sposób zakończyły się postępowania cywilne (art. 365 § 1 k.p.c.). Następnie zaś dokona oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i w zależności od poczynionych ustaleń, dotyczących doręczenia wypowiedzenia, a następnie istnienia podstaw do jego dokonania, uzasadni przyjęte stanowisko zgodnie z wymogami przepisu art. 107 § 3 k.p.a.

Mając powyższe na uwadze Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z art. 135 p.p.s.a. orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku, uchylając zaskarżoną decyzję oraz decyzję ją poprzedzającą.

O kosztach postępowania (punkt drugi sentencji wyroku) Sąd orzekł na podstawie art. 200 i art. 205 § 2 p.p.s.a., zasądzając od organu na rzecz skarżącej spółki kwotę 997 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, na które składają się: wynagrodzenie radcy prawnego (480 zł), uiszczony wpis sądowy (500 zł) i opłata skarbowa (17 zł).

Sąd orzekł w niniejszej sprawie na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym na podstawie art. 119 pkt 2 p.p.s.a. Zgodnie z tą regulacją sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym, jeżeli strona zgłosi wniosek o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, a żadna z pozostałych stron w terminie czternastu dni od zawiadomienia o złożeniu wniosku nie zażąda przeprowadzenia rozprawy.

Powołane w treści niniejszego uzasadnienia orzeczenia sądów administracyjnych dostępne są w Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych (orzeczenia.nsa.gov.pl).