Wyrok z dnia 2023-05-31 sygn. II SA/Gd 221/22

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dariusz Kurkiewicz Sędziowie: Sędzia WSA Diana Trzcińska Asesor WSA Wojciech Wycichowski (spr.) Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Agnieszka Pazdykiewicz po rozpoznaniu w dniu 31 maja 2023 r. w Gdańsku na rozprawie sprawy ze skargi M. Z. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z dnia 21 lutego 2022 r. nr SKO/Gd/6147/21 w przedmiocie zasiłku celowego oddala skargę.

Stan faktyczny sprawy przedstawia się następująco:

Wnioskiem z 13 września 2021 r. M. Z. K. (dalej: "Wnioskodawca", "Strona", "Skarżący") wystąpił do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie (dalej: "MOPR")

w Gdańsku o przyznanie świadczeń z pomocy społecznej, tj. posiłków, środków pieniężnych na zakup: żywności, odzieży, środków czystości, gazu do butli gazowej, leków, okularów, karty do telefonu i książek specjalistycznych oraz środków pieniężnych na opłatę stałą miesięczną za mieszkanie.

Decyzją z 1 października 2021 r. Kierownik Centrum Pracy Socjalnej MOPR w Gdańsku, działający z upoważnienia Prezydenta Miasta Gdańska (dalej: "Prezydent", "organ pierwszej instancji"), na podstawie art. 104 i art. 108 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 735 ze zm.) - dalej: "k.p.a.", oraz art. 8 ust. 1 pkt 1, art. 36 pkt 2 lit. j, art. 48, art. 48b ust. 2 oraz art. 106 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2020 r., poz. 1876 ze zm.) - dalej: "u.p.s.", przyznał Wnioskodawcy posiłki w postaci jednego dania gorącego, wskazując że posiłki będą wydawane przez Stowarzyszenie - Gdański Komitet Obywatelski, przez 5 dni w tygodniu, od 1 października 2021 r. do 31 grudnia 2021 r., nadając decyzji rygor natychmiastowej wykonalności.

W wyniku wniesionego od powyższej decyzji odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Gdańsku (dalej: "Kolegium", "organ odwoławczy") decyzją z 21 lutego 2022 r. utrzymało ją w mocy.

W uzasadnieniu organ odwoławczy podał, że Wnioskodawca zwrócił się do MOPR w Gdańsku o pomoc finansową na zakup żywności, odzieży, środków czystości, gazu lub butli gazowej, okularów, leków, karty do telefonu, książek oraz na pokrycie opłat mieszkaniowych. W dniu 30 września 2021 r. został przeprowadzony wywiad środowiskowy, na podstawie którego ustalono sytuację życiową Strony, a także uzyskiwane dochody. Kolegium wskazało, że Wnioskodawca prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe i nie utrzymuje kontaktu z najbliższą rodziną. Strona podaje, że dzieci zamieszkują za granicą, bez możliwości powrotu do Polski. Wnioskodawca otrzymuje emeryturę w wysokości 2.033,73 zł, która jest obciążona zajęciem komorniczym. Na podstawie zaświadczenia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: "ZUS") ustalono, że na konto osobiste Strony przekazywana jest kwota 1.114,45 zł, już po potrąceniu zajęcia komorniczego w kwocie 471,76 zł.

Organ odwoławczy zwrócił uwagę, że z akt organu pierwszej instancji wynika, iż w 2021 r. udzielono Stronie pomocy finansowej na łączną kwotę 1.700 zł. Mając na uwadze ustaloną sytuację Wnioskodawcy, a także możliwości finansowe ośrodka, odrębną decyzją odmówiono dalszej pomocy finansowej. Jednocześnie ustalono, że Strona jest pozbawiona gorącego posiłku, dlatego też udzielono pomocy w tym zakresie.

Kolegium podało, że zgodnie z art. 48b ust. 2 u.p.s. pomoc doraźna albo okresowa w postaci jednego gorącego posiłku dziennie przysługuje osobie, która własnym staraniem nie może go sobie zapewnić. Organ odwoławczy wskazał, że zaskarżoną decyzją przyznano Wnioskodawcy pomoc w postaci gorących posiłków przez 5 dni w tygodniu wydawanych przez Stowarzyszenie - Gdański Komitet Obywatelski. Decyzja ta została podjęta w interesie osoby wymagającej pomocy i nadano jej rygor natychmiastowej wykonalności, zaś Strona w żaden sposób nie uzasadniła swego odwołania.

W skardze na decyzję organu odwoławczego M. Z. K., zaskarżając ją w całości, nie sformułował żadnych zarzutów wobec zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Kolegium w odpowiedzi na skargę, wnosząc o jej oddalenie, podtrzymało dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Na rozprawie w dniu 31 maja 2023 r. Skarżący przedstawił zdjęcia posiłków wydawanych przez Stowarzyszenie - Gdański Komitet Obywatelski, z datami ich wydania. Zdaniem Skarżącego posiłki te nie posiadają kalkulacji kosztów i są sprzeczne z wydaną w sprawie decyzją. W ocenie Strony posiłki te są warte nie więcej niż 3 zł, natomiast ich wartość powinna wynosić 18,50 zł. W ocenie Skarżącego ta różnica jest przejmowana przez Prezydenta Miasta Gdańska na podstawie wydanego przez niego zarządzenia. Strona wskazała, że w decyzji organu pierwszej instancji brak jest kwoty wartości przyznanego posiłku, natomiast stołówka, która wydaje posiłki pobiera wyższe pieniądze niż wartość tych posiłków. Zdaniem Skarżącego jest to oszustwo, stąd zasadny jest wniosek o wezwanie Najwyższej Izby Kontroli i prokuratora. Strona podniosła również zarzut nieważności decyzji organu pierwszej instancji ze względu na brak podpisu na decyzji oraz błędne wskazanie jej adresata, tj. M. K. zamiast M. Z. K.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku ustalił i zważył, co następuje:

Na wstępie rozważań należy wskazać, że zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia

25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2022 r., poz. 2492) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem.

Z kolei przepis art. 3 § 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r., poz. 259 ze zm.) - dalej: "P.p.s.a.", stanowi, że kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na decyzje administracyjne.

W wyniku takiej kontroli decyzja może zostać uchylona w razie stwierdzenia, że naruszono przepisy prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy lub doszło do takiego naruszenia przepisów prawa procesowego, które mogłoby w istotny sposób wpłynąć na wynik sprawy, ewentualnie w razie wystąpienia okoliczności mogących być podstawą wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a, b i c P.p.s.a.).

Z przepisu art. 134 § 1 P.p.s.a. wynika z kolei, że sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Tym samym, sąd ma prawo i obowiązek dokonania oceny zgodności z prawem zaskarżonego aktu administracyjnego, nawet wówczas, gdy dany zarzut nie został w skardze podniesiony.

Aktem poddanym sądowej kontroli w niniejszej sprawie jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z 21 lutego 2022 r. utrzymująca w mocy decyzję Prezydenta Miasta Gdańska z 1 października 2021 r. przyznającą Skarżącemu posiłki w postaci jednego dania gorącego i wskazującą, że posiłki będą wydawane przez Stowarzyszenie - Gdański Komitet Obywatelski przez 5 dni w tygodniu, od 1 października 2021 r. do 31 grudnia 2021 r.

Materialnoprawną podstawą wydanych w sprawie decyzji są przepisy ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2023 r., poz. 901).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 u.p.s. pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Zadaniem pomocy społecznej jest wspieranie osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwianie im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka, a także zapobieganie wskazanym w art. 2 ust. 1 u.p.s. trudnym sytuacjom przez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem (art. 3 ust. 1 i 2 u.p.s.). Przy czym rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy (art. 3 ust. 3 u.p.s.). Pomoc społeczna udzielana jest bowiem osobom czy rodzinom m.in. z powodu ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby (art. 7 u.p.s.), z zaznaczeniem, że potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny być uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej (art. 3 ust. 4 u.p.s.).

Stosownie do art. 36 u.p.s. pomoc społeczna może przybrać postać świadczenia pieniężnego (ust. 1) i niepieniężnego (ust. 2). Jednym ze świadczeń niepieniężnych jest świadczenie w postaci posiłku (art. 36 pkt 2 lit. j u.p.s.). Właśnie o przyznanie takiej m.in. formy pomocy wystąpił Skarżący we wniosku z 13 września 2021 r.

Zgodnie z art. 48 u.p.s. osoba lub rodzina ma prawo do schronienia, posiłku i niezbędnego ubrania, jeżeli jest tego pozbawiona. W myśl natomiast art. 48b ust. 2 u.p.s. pomoc doraźna lub okresowa w postaci jednego gorącego posiłku dziennie przysługuje osobie, która własnym staraniem nie może go sobie zapewnić.

Z literalnej treści powołanych powyżej przepisów wynika, że prawo do doraźnej albo okresowej pomocy w formie jednego gorącego posiłku dziennie przysługuje osobie, która będąc pozbawiona tego rodzaju posiłku nie może go sobie zapewnić własnym staraniem. Podmiotem uprawnionym do tego rodzaju świadczenia niepieniężnego z pomocy społecznej jest zatem wyłącznie osoba, która z racji trudnej sytuacji materialnej nie może zapewnić sobie tego posiłku za pomocą własnych starań związanych z jego zakupem lub przygotowaniem.

Dodać należy, że uprawnienie z art. 48b ust. 2 u.p.s. koreluje z obowiązkiem organu wynikającym z art. 17 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, jakim jest zapewnienie posiłku (zaliczone do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym).

W celu wspierania finansowego gmin w zakresie realizacji zadania dożywiania dzieci i zapewnienia posiłku osobom tego pozbawionym Rada Ministrów uchwałą nr 140 z dnia 15 października 2018 r. powołała do życia wieloletni rządowy program pt. "Posiłek w szkole i w domu", zakreślając ramy jego obowiązywania na lata 2019-2023 (M. P. z 2018 r., poz. 1007 ze zm.) - dalej: "Program". Celem Programu jest zapewnienie posiłku dzieciom, uczniom i młodzieży oraz objęcie pomocą osób dorosłych, zwłaszcza osób starszych, chorych lub niepełnosprawnych i samotnych. Stosownie do postanowień pkt III.2.1 załącznika do wskazanej uchwały Rady Ministrów, ze środków przekazywanych w ramach Programu gminy udzielają wsparcia w postaci posiłku, świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności, świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych osobom spełniającym warunki otrzymania pomocy wskazane w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej oraz spełniającym kryterium dochodowe w wysokości 150% kryterium, o którym mowa w art. 8 ww. ustawy, osobom i rodzinom znajdującym się w sytuacjach wymienionych w art. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, w szczególności osobom starszym, chorym i niepełnosprawnym.

Zatem pomoc w ramach Programu może zostać przyznana wyłącznie osobom spełniającym warunki do uzyskania pomocy w trybie u.p.s., oraz których dochód nie przekracza kryterium dochodowego określonego w art. 8 tej ustawy. Kwota kryterium dochodowego na użytek Programu jest przy tym podwyższona o 50% w porównaniu z kwotą obowiązującą na gruncie u.p.s., a która od 1 października 2018 r. do 1 stycznia 2022 r., zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2018 r. w sprawie zweryfikowanych dochodów oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r., poz. 1358), wynosiła dla osoby samotnie gospodarującej 701 zł, natomiast dla osoby w rodzinie 528 zł. Oznacza to, że podwyższone dla potrzeb Programu kryterium dochodowe, odpowiadające 150% tej kwoty, wynosił odpowiednio dla osoby samotnie gospodarującej 1.051,50 zł, zaś dla osoby w rodzinie 792 zł.

Kryterium dochodowe wskazane w Programie zostało dodatkowo podwyższone na mocy uchwały Nr III/20/18 Rady Miasta Gdańska z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie podwyższenia kryterium dochodowego uprawniającego do przyznania pomocy w zakresie dożywiania oraz zasad zwrotu wydatków za świadczenia udzielane w ramach wieloletniego rządowego programu "Posiłek w szkole i w domu" na lata 2019-2023 (Dz. Urz. Woj. Pom. z 2018 r., poz. 5172) - dalej: "Uchwała III/20/18". W § 1 tej uchwały określono, że kryterium dochodowe będzie wynosić 180% kryterium dochodowego, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 2 u.p.s., czyli 1.261,80 zł dla osoby samotnie gospodarującej i 950,40 zł dla osoby w rodzinie.

Jednocześnie dostrzec należy, że pomoc w postaci jednego gorącego posiłku dziennie, jak też inne formy pomocy społecznej, stosownie do art. 102 ust. 1 u.p.s., są udzielane co do zasady na wniosek osoby zainteresowanej.

Z przekazanych Sądowi akt sprawy wynika, że Skarżący w dniu 13 września 2021 r. zwrócił się do MOPR w Gdańsku z wnioskiem o przyznanie świadczeń z pomocy społecznej, tj. posiłków, środków pieniężnych na zakup: żywności, odzieży, środków czystości, gazu do butli gazowej, leków, okularów, karty do telefonu i książek specjalistycznych oraz środków pieniężnych na opłatę stałą miesięczną za mieszkanie, wskazując w uzasadnieniu wniosku m.in., że jest osobą niepełnosprawną, utrzymującą się z emerytury, która podlega zajęciu komorniczemu i nie wystarcza na zabezpieczenie podstawowych potrzeb.

W trybie aktualizacji wywiadu środowiskowego pracownik socjalny ustalił, że Skarżący (ur. 26 marca 1953 r.) jest osobą niepełnosprawną, jest niezdolny do pracy, otrzymuje emeryturę z ZUS w wysokości 1.586,21 zł, z której komornik dokonuje egzekucji sądowej w kwocie 471,76 zł. Skarżący nie utrzymuje kontaktu z najbliższą rodziną, twierdzi że jego dzieci mieszkają za granicą bez możliwości powrotu do Polski. Skarżący podał, że w sądzie toczy się wiele spraw związanych z jego byłym gospodarstwem domowym w J., toczy spór z gminą Gdańsk, czuje się dyskryminowany politycznie. Podał również, że zajmowany przez niego lokal jest typowo miejscem gospodarczym, zdarza mu się nocować u znajomych, ale zaprzecza aby był osobą bezdomną. Podczas wywiadu zaproponowano Skarżącemu wsparcie specjalistyczne: psychologa i radcę prawnego MOPR w Gdańsku, ale oświadczył, że nie widzi potrzeby skorzystania z tej oferty.

Sądowi znana jest sytuacja Skarżącego oraz zakres udzielanej mu pomocy z szeregu innych spraw zainicjowanych jego skargami (m.in. w sprawach o sygn. akt III SA/Gd 572/21, III SA/Gd 573/21, III SA/Gd 662/21, III SA/Gd 663/21, III SA/Gd 664/21, III SA/Gd 665/21). Skarżący systematycznie składa wnioski o pomoc i wielokrotnie pomoc taką otrzymuje, a jego niezbędne potrzeby, jak wyżywienie, ogrzewanie mieszkania, leki i środki higieniczne zaspokajane są - przynajmniej częściowo - ze środków finansowych pozostawionych do dyspozycji organu pomocy społecznej oraz w wysokości zbliżonej do średniej wysokości świadczeń realizowanych w tym zakresie.

Zestawiając ze sobą powołane na wstępie przepisy u.p.s., z uwzględnieniem zapisów Programu oraz Uchwały III/20/18, z przedstawionym powyżej stanem faktycznym, stwierdzić należy, że Skarżący spełnia wszystkie warunki, aby uzyskać pomoc w formie świadczenia niepieniężnego, jakim jest jeden gorący posiłek dziennie. Skarżący jest osobą niepełnosprawną, pozbawioną tego rodzaju posiłku (nie może go sobie zapewnić własnym staraniem), a dochód Skarżącego mieści się w granicach kryterium dochodowe jego uzyskania (nie przekracza 180% kryterium dochodowego określonego w art. 8 ust. 1 pkt 1 u.p.s., bowiem wynosi 1.114,45 zł).

Nie można jednak pominąć treści art. 3 ust. 4 u.p.s., który ma zastosowanie również do pomocy w formie świadczenia niepieniężnego, tzn. jednego gorącego posiłku dziennie, a który stanowi, że potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej. Oznacza to, że nawet spełnienie przez wnioskodawcę wszystkich ustawowych kryteriów przyznania wnioskowanego świadczenia nie powoduje automatycznie obowiązku jego przyznania w formie i częstotliwości zaspokajającej oczekiwania wnioskodawcy. Innymi słowy, przyznając pomoc organ musi mieć na uwadze nie tylko potrzeby konkretnego wnioskodawcy, ale również musi mieć na uwadze środki, jakimi dysponuje i konieczność zaspokojenia potrzeb innych podmiotów ubiegających się o wsparcie z pomocy społecznej.

Sąd podziela pogląd wyrażony przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 4 marca 2022 r. sygn. akt I OSK 1153/21 (wszystkie przywołane w niniejszym uzasadnieniu orzeczenia sądów administracyjnych są dostępne na stronie internetowej: orzeczenia.nsa.gov.pl), w którym wskazano, że rozpatrując wniosek o przyznanie pomocy społecznej organ musi wziąć pod uwagę także swoje możliwości finansowe. Powszechnie wiadomo, że organy pomocowe, dysponując ograniczoną pulą środków finansowych, mają obowiązek zapewnienia realizacji zadań nie tylko fakultatywnych, ale i obligatoryjnych, w czasie trwania całego roku budżetowego. Wielkość środków, którymi dysponują organy pomocowe jasno wskazuje, że nie jest możliwe zaspokojenie wszystkich, nawet uzasadnionych potrzeb osób uprawnionych do świadczeń (por. wyroki NSA: z 19 czerwca 2007 r. sygn. akt I OSK 1464/06, z 25 stycznia 2008 r. sygn. akt I OSK 624/07, czy z 25 maja 2016 r. sygn. akt I OSK 698/16).

W rozpoznawanej sprawie organ pomocy społecznej przyznał Skarżącemu od 1 października 2021 r. do 30 grudnia 2021 r. pomoc w formie jednego gorącego posiłku przez 5 dni w tygodniu, a nie przez 7 dni w tygodniu, jak tego oczekuje Strona. Należy zauważyć, że organ dysponuje ograniczonymi środkami, gdyż kwota przypadająca na jedno środowisko na 2021 r. wynosi średnio 735,91 zł, co miesięcznie daje kwotę 61,33 zł. Zatem wywieść należy, że przyznanie Skarżącemu posiłku w większej częstotliwości (7 dni w tygodniu) przekraczałoby możliwość finansową organu. Należy przy tym odnotować, że powyższe wyliczenie znajduje swoje odzwierciedlenie w dokumencie znajdującym się w aktach sprawy, tj. tabeli pt. "Średnia planowana pomoc finansowa na osobę w rodzinie objętej pomocą społeczną w Gdańsku 2021 r.".

W świetle powyższego należy zatem uznać, że organ pomocy społecznej nie może swojej pomocy skoncentrować na finansowaniu potrzeb tylko jednej osoby, choćby jej sytuacja materialna, czy też zdrowotna była najtrudniejsza. Środki przeznaczone na pomoc społeczną muszą bowiem zabezpieczyć realizację celów pomocy społecznej w całym roku z uwzględnieniem potrzeb wszystkich podopiecznych.

Niezależnie od powyższego należy wskazać, że Skarżący w sposób trwały korzysta z pomocy społecznej. Pomoc w formie posiłków była mu już przyznana przed zwróceniem się z wnioskiem, który był podstawą wszczęcia niniejszego postępowania. Strona otrzymywała również zasiłki celowe na żywność. Ponadto, oprócz pomocy w formie posiłków - która jest przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie - Skarżącemu przyznano zasiłek celowy od 1 grudnia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. w wysokości 400 zł miesięcznie na zakup żywności, a także przyznano mu w grudniu 2020 r. pomoc w formie pomocy rzeczowej (paczka świąteczna) o wartości 96,38 zł. Dodatkowo, na mocy decyzji z 11 stycznia 2021 r., Stronie przyznano zasiłek celowy na zakup żywności (w lutym i kwietniu po 300 zł), a pomimo przekroczenia ustawowego kryterium dochodowego przyznano mu także specjalny zasiłek celowy na zakup w miesiącu lutym leków (100 zł) i okularów (400 zł). W tym kontekście podkreślić raz jeszcze należy, że celem pomocy społecznej jest wspieranie beneficjentów w przezwyciężaniu trudności związanych z pozyskaniem środków na niezbędne utrzymanie i Skarżący - co wynika z powyższego - pozostaje systematycznie objęty takim wsparciem.

Sąd nie kwestionuje, że sytuacja materialna Skarżącego, jak również jego sytuacja osobista (zdrowotna), jest trudna. Jednakże Sąd w ramach swych kompetencji może jedynie badać legalność decyzji administracyjnej, a więc jej prawidłowość w kontekście przepisów prawa. Te z kolei nakazują organom pomocy społecznej wspierać osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwić im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka (art. 3 ust. 1 u.p.s.). Obowiązek pomocy społecznej "wspierania" osób potrzebujących nie oznacza, że organy są obowiązane utrzymywać osoby potrzebujące w pełnym zakresie i finansować wszelkie ich potrzeby, nawet te konieczne. Stanowi o tym art. 3 ust. 4 u.p.s., który jednoznacznie wskazuje, że potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom, ale i też możliwościom ośrodków pomocy społecznej.

Należy jeszcze raz podkreślić, że zarówno wysokość, jak i samo przyznanie świadczenia uzależnione są od możliwości finansowych organu przyznającego pomoc oraz liczby innych osób potrzebujących i zamieszkujących na terenie danej gminy. Jednocześnie organ musi uwzględniać wysokość przyznanych już świadczeń i dokonywać stosownego rozdziału środków tak, aby z pomocy społecznej skorzystała jak największa liczba potrzebujących, gdyż tylko takie postępowanie jest zgodne z zasadami sprawiedliwości społecznej oraz zasadami wynikającymi z przepisów art. 3 ust. 3 i 4 u.p.s. Nie może zatem swojej pomocy skoncentrować na finansowaniu potrzeb tylko jednej osoby, choćby jej sytuacja materialna lub zdrowotna była trudna (zob. wyrok NSA z 10 sierpnia 2021 r. sygn. akt I OSK 432/21).

W judykaturze trafnie zwraca się uwagę, że pomoc społeczna nie jest w stanie zabezpieczyć wszystkich potrzeb ubiegających się o nią osób. Uznaniowy charakter decyzji w przedmiocie zasiłku celowego powoduje, że nawet w przypadku spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek organ pomocy społecznej może orzec o odmowie jego przyznania, bądź przyznać go w wysokości, jaką uzna za zasadną (zob. wyrok NSA

z 1 czerwca 2017 r. sygn. akt I OSK 2408/16). Organ, ustalając wysokość zasiłku celowego, zobligowany jest wziąć pod uwagę nie tylko potrzeby wnioskodawcy, ale również wielkość przyznanych z budżetu państwa środków finansowych oraz liczbę osób uprawnionych do korzystania z pomocy społecznej. Rozpatrując wniosek o przyznanie pomocy społecznej organ musi wziąć pod uwagę swoje możliwości finansowe. Wielkość środków, którymi dysponują organy pomocowe jasno wskazuje, że nie jest możliwe zaspokojenie wszystkich, nawet uzasadnionych, potrzeb osób uprawnionych do świadczeń (zob. wyroki NSA: z 4 marca 2022 r. sygn. akt I OSK 1153/21, z 25 maja 2016 r. sygn. akt I OSK 698/16, z 25 stycznia 2008 r. sygn. akt I OSK 624/07, z 19 czerwca 2007 r. sygn. akt I OSK 1464/06).

Całokształt powyższych okoliczności przemawiał za prawidłowością podjętych przez organy rozstrzygnięć. Należy podkreślić, że osoby ubiegające się o przyznanie im świadczenia z pomocy społecznej muszą liczyć się z tym, że nie każdy ich wniosek, czy też nie w pełnym zakresie zostanie uwzględniony przez organ pomocy społecznej, bowiem rodzaj, forma i rozmiar świadczenia muszą być odpowiednie nie tylko do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy, ale również do możliwości finansowych danego organu udzielającego pomocy.

Odnosząc się końcowo do zarzutów Skarżącego sformułowanych na rozprawie

w dniu 31 maja 2023 r. należy zauważyć, że decyzja organu pierwszej instancji - wbrew twierdzeniom Strony - zawiera podpis. Decyzja została podpisana przez A. R. - Kierownika Centrum Pracy Socjalnej, działającej z upoważnienia Prezydenta Miasta Gdańska. Istotnie, zarówno w tej decyzji, jak i w decyzji organu odwoławczego, jako ich adresata wskazano M. K., a nie M. Z. K., jednakże - zdaniem Sądu - brak drugiego imienia Strony nie powoduje, że decyzje te są wadliwe. Zgodnie z art. 107 § 1 pkt 3 k.p.a. decyzja zawiera oznaczenie strony lub stron. W ocenie Sądu w wydanych w sprawie decyzjach prawidłowo oznaczono Skarżącego jako ich adresata, czyli stronę niniejszego postępowania, decyzje zostały bowiem skierowane do M. K. zamieszkałego w Gdańsku przy ul. [...]. Wątpliwości w tym zakresie nie miał również sam Skarżący, skoro od tych rozstrzygnięć, jako skierowanych do niego, wywiódł środki zaskarżenia (odwołanie od decyzji organu pierwszej instancji, skarga na decyzję organu odwoławczego). Z tych względów w żaden sposób nie można uznać, że w sprawie zachodzi zarzucana przez Skarżącego nieważność postępowania.

Mając na uwadze przedstawione powyżej okoliczności Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, na podstawie art. 151 P.p.s.a., oddalił skargę uznając ją za nieuzasadnioną.[pic]