Postanowienie z dnia 2024-12-03 sygn. I NSP 393/24

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt I NSP 393/24

POSTANOWIENIE

Dnia 3 grudnia 2024 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Elżbieta Karska

w sprawie ze skargi M. J.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki ‎w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym w Białymstoku w sprawie o sygn. ‎I AS 25/24,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 3 grudnia 2024 r.,

odrzuca skargę.

UZASADNIENIE

M.J. działając przez profesjonalnego pełnomocnika pismem z dnia 25   sierpnia 2024 r., które wpłynęło do Sądu Apelacyjnego w Białymstoku 6  września 2024 r., złożył skargę na przewlekłość postępowania toczącego się przed  tym  sądem, w postępowaniu o sygn. akt I AS 25/24, I C 1889/22 w związku z „nienadaniem biegu skardze z dnia 14 lipca 2024 r”. Pełnomocnik w treści skargi wyjaśnił pojęcie sprawy w rozumieniu postępowania incydentalnego, a ponadto wniósł o „zasądzenie od organu na rzecz strony kwoty jaką Sąd Najwyższy uzna za  uzasadnioną w celach prewencyjnych, lecz nie mniej niż 6000 (sześć tysięcy) złotych tytułem przewlekłości postępowania oraz kosztów zastępstwa prawnego w  niniejszym postępowaniu z tytułu jego ustanowienia”, Pełnomocnik skierował pismo do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, wyjaśniając powody tej decyzji, zaś  w  obszernej części uzasadnienia zawarł fakty i analizy prawne nie mające związku ze sprawą dotyczącą przewlekłości postępowania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na    naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i  postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (tekst jedn. Dz.U. 2023, poz.  614 ze zm., dalej: „u.s.p.p.”) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że   w   postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do   rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie zmierzające do wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie trwa  dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia istotnych okoliczności faktycznych i  prawnych albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania).

W myśl dyspozycji art. 6 ust. 1-3 u.s.p.p., każdorazowa skarga na   przewlekłość postępowania musi spełniać określone wymogi przewidziane dla  pisma procesowego, w tym obligatoryjnie winna zawierać żądanie stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie, której skarga dotyczy, jak również przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie. Należy podkreślić, że jest to wymóg bezwzględny w świetle w/w ustawy. Ponadto, skarga może zawierać żądanie wydania sądowi rozpoznającemu sprawę albo prokuratorowi prowadzącemu lub nadzorującemu postępowania przygotowawcze zlecenie podjęcia w wyznaczonym terminie odpowiednich czynności oraz zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej, co kwalifikowane jest jako wymóg fakultatywny.

Skarga złożona przez M. J. nie spełnia wymogów przewidzianych w treści art. 6 ust. 2 u.s.p.p., zaś w myśl dyspozycji art. 9 ust. 1 u.s.p.p. sąd właściwy do jej rozpoznania odrzuca taką skargę bez wzywania do uzupełnienia braków. Skarżący nie zawarł w swoim piśmie okoliczności uzasadniających żądanie zasądzenia kwoty w wysokości 6000 (sześć tysięcy) złotych.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalone jest stanowisko, że skarga podlega rozpoznaniu, o ile spełnia wymagania formalne przewidziane w art. 6 ust. 2 pkt 2 u.s.p.p. Oznacza to, że skarżący w uzasadnieniu skargi szczegółowo wskazać musi, w czym dopatruje się nieuzasadnionej zwłoki w rozpoznaniu jego   sprawy, tj. w sposób precyzyjny przedstawi konkretne działania bądź zaniechania sądu rozpoznającego sprawę, które w konsekwencji doprowadziły do   zwłoki (zob. postanowienia Sądu Najwyższego: z 19 września 2022 r., I  NSP  290/22; z 19 stycznia 2022 r., I NSP 264/21; z 10 czerwca 2020 r., I NSP 49/20; z 21 lutego 2007 r., III SPP 5/07; z 7 czerwca 2005 r., III SPP 103/05). Wskazanie powyższych okoliczności jest niezbędne dla merytorycznej oceny skargi. Sąd musi wiedzieć, na jakim etapie postępowania doszło, według strony, do   przewlekłości, na czym ona polegała, tzn. jakie konkretnie czynności procesowe zostały podjęte przez sąd wadliwie lub nie zostały podjęte w ogóle (zob. postanowienia Sądu Najwyższego: z 21 lipca 2020 r., I NSP 93/20; z 1 marca 2022 r., I NSP 31/22). Bez wskazania powyższych okoliczności sąd nie jest w  stanie dokonać oceny czynności sądu w oparciu o kryteria wskazane w art. 2 ust.  2 u.s.p.p. (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 16 grudnia 2020 r., I NSP 162/20; z 19 stycznia 2022 r. I NSP 264/21).

Nie ulega wątpliwości, że uszczegółowienie zarzutów powinno nastąpić w   odniesieniu do etapu postępowania, którego skarga bezpośrednio dotyczy i  który  objęty jest zakresem właściwości Sądu Apelacyjnego. Wymóg powyższy nie  został w niniejszej sprawie dochowany. Nie zostały wymienione uchybienia ani wadliwości po stronie Sądu Apelacyjnego, które spowodowały naruszenie prawa skarżącej do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie. Ich brak musi zatem zostać uznany za niedochowanie wymogu określonego w art. 6 ust. 2 pkt 2 u.s.p.p. Pismo skarżącego nie zawiera właściwego uzasadnienia, co sprawia, że   Sąd   Najwyższy pozbawiony jest możliwości merytorycznego rozpoznania wniesionej skargi.

Sąd Najwyższy podkreśla też, że „nienadanie biegu skardze” nie może w   tej   sprawie stanowić kwestii merytorycznej, zaś skarga na przewlekłość postępowania nie jest instytucją przeznaczoną do rozpoznawania tego typu wniosków. W konsekwencji, zdaniem Sądu Najwyższego, skarżący skorzystał z   instytucji do tego nie przeznaczonej, błędnie interpretując zarówno treść jak  i  cel  ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do   rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub      nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Najwyższy stwierdza, że wniesiona przez   M. J. skarga na przewlekłość postępowania nie spełnia wymogów formalnych określonych w art. 6 ust. 2 pkt 2 u.s.p.p. i na podstawie art. 9 ust. 1 u.s.p.p. orzekł jak w sentencji, bowiem w myśl w/w przepisu ustawy o skardze na przewlekłość postępowania, skargę niespełniającą tych wymagań sąd właściwy do jej rozpoznania odrzuca bez wzywania do uzupełnienia braków.