Wyrok z dnia 2023-05-25 sygn. C-608/21
Numer BOS: 2226916
Data orzeczenia: 2023-05-25
Rodzaj organu orzekającego: Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:
- Informacje o powodach zatrzymania lub aresztowania, w tym o zarzucanym czynie zabronionym (art. 6 ust. 2 D. 2012/13)
- Udostępnienia osobie zatrzymanej lub aresztowanej lub jej obrońcy dokumentów, które są istotne dla skutecznego zakwestionowania zgodności z prawem zatrzymania lub aresztowania (art. 7 D. 2012/13)
WYROK TRYBUNAŁU (czwarta izba)
z dnia 25 maja 2023 r.
Odesłanie prejudycjalne – Współpraca wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych – Dyrektywa 2012/13/UE – Prawo do informacji w postępowaniu karnym – Artykuł 6 – Prawo do informacji dotyczących oskarżenia – Artykuł 7 – Prawo dostępu do materiałów sprawy – Skuteczne wykonywanie prawa do obrony – Artykuł 6 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej – Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego – Powiadomienie osoby podejrzanej lub oskarżonej o powodach osadzenia w areszcie w odrębnym dokumencie – Moment, w którym należy dokonać tego powiadomienia
W sprawie C-608/21
mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Sofiyski rayonen sad (sąd rejonowy w Sofii, Bułgaria) postanowieniem z dnia 17 września 2021 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 29 września 2021 r., w postępowaniu wykroczeniowym przeciwko:
XN,
przy udziale:
Politseyski organ pri 02 RU SDVR,
TRYBUNAŁ (czwarta izba),
w składzie: C. Lycourgos (sprawozdawca), prezes izby, L.S. Rossi, J.‑C. Bonichot, S. Rodin i O. Spineanu-Matei, sędziowie,
rzecznik generalny: P. Pikamäe,
sekretarz: A. Calot Escobar,
uwzględniając pisemny etap postępowania,
rozważywszy uwagi, które przedstawili:
– w imieniu XN – R. Rashkov, advokat,
– w imieniu Komisji Europejskiej – M. Wasmeier i I. Zaloguin, w charakterze pełnomocników,
po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 12 stycznia 2023 r.,
wydaje następujący
Wyrok
1 Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 6 ust. 2 oraz art. 8 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/13/UE z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie prawa do informacji w postępowaniu karnym (Dz.U. 2012, L 142, s. 1).
2 Wniosek ten został złożony w ramach postępowania dotyczącego zgodności z prawem nakazu osadzenia w areszcie XN.
Ramy prawne
Prawo Unii
3 Motywy 14, 22, 27 i 28 dyrektywy 2012/13 mają następujące brzmienie:
„(14) [Niniejsza dyrektywa ustanawia] – z myślą o zwiększeniu wzajemnego zaufania między państwami członkowskimi – wspólne normy minimalne, które mają być stosowane w odniesieniu do informowania osób podejrzanych i oskarżonych o popełnienie przestępstwa o prawach i o zarzutach. Niniejsza dyrektywa opiera się na prawach określonych w [Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej], a w szczególności jej art. 6, 47 i 48, oraz na art. 5 i 6 [europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r. (zwanej dalej »EKPC«)] zgodnie z wykładnią Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
[…]
(22) W przypadku gdy dokonano zatrzymania lub aresztowania osób podejrzanych lub oskarżonych, informacji o mających zastosowanie prawach procesowych należy udzielić w formie pisemnego pouczenia o prawach sporządzonego w zrozumiałym języku, tak aby pomóc tym osobom w zrozumieniu przysługujących im praw. Takie pisemne pouczenie o prawach należy przekazać każdej zatrzymanej osobie niezwłocznie po pozbawieniu jej wolności wskutek interwencji organów ścigania w kontekście postępowania karnego. Powinno ono zawierać podstawowe informacje dotyczące wszelkich możliwości zakwestionowania legalności zatrzymania, możliwości oceny zasadności decyzji o aresztowaniu lub wystąpienia o tymczasowe zwolnienie, w przypadku gdy i tylko w zakresie, w jakim takie prawo istnieje w prawie krajowym. […]
(27) Osobom oskarżonym o popełnienie przestępstwa należy udzielić wszelkich informacji dotyczących oskarżenia niezbędnych do umożliwienia im przygotowania swojej obrony oraz do zagwarantowania rzetelności postępowania.
(28) Przekazywane osobom podejrzanym lub oskarżonym informacje na temat czynu zabronionego, o którego popełnienie są one podejrzane lub oskarżone, należy podawać niezwłocznie, a najpóźniej przed ich pierwszym oficjalnym przesłuchaniem przez policję lub inny właściwy organ, oraz bez uszczerbku dla przebiegu prowadzonego postępowania przygotowawczego. Opis faktów, odnoszących się do czynu zabronionego, o którego popełnienie osoby są podejrzane lub oskarżone, w tym również – jeżeli są znane – czas i miejsce, oraz możliwa kwalifikacja prawna zarzucanego przestępstwa, powinny zostać podane w sposób wystarczająco szczegółowy, z uwzględnieniem etapu postępowania karnego, na którym ten opis jest podawany, aby zagwarantować rzetelność postępowania i umożliwić skuteczne wykonywanie prawa do obrony”.
4 Na podstawie art. 1 dyrektywy 2012/13, zatytułowanego „Przedmiot”:
„Niniejsza dyrektywa ustanawia przepisy dotyczące prawa osób podejrzanych lub oskarżonych do informacji dotyczących praw przysługujących im w postępowaniu karnym oraz oskarżenia przeciwko nim. Niniejsza dyrektywa ustanawia również przepisy dotyczące prawa osób podlegających europejskiemu nakazowi aresztowania do informacji dotyczących przysługujących im praw”.
5 Zgodnie z art. 2 ust. 1 tej dyrektywy:
„Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie od chwili poinformowania osób przez właściwe organy państwa członkowskiego, że są one podejrzane lub oskarżone o popełnienie przestępstwa, do czasu zakończenia postępowania rozumianego jako ostateczne rozstrzygnięcie tego, czy osoba podejrzana lub oskarżona popełniła przestępstwo, w tym również, w stosownych przypadkach, wydania wyroku oraz rozstrzygnięcia wszelkich środków odwoławczych”.
6 Artykuł 6 rzeczonej dyrektywy, zatytułowany „Prawo do informacji dotyczących oskarżenia”, w ust. 1–3 przewiduje:
„1. Państwa członkowskie zapewniają, aby osobom podejrzanym lub oskarżonym udzielono informacji o czynie zabronionym, o którego popełnienie są one podejrzane lub oskarżone. Informacje te przekazuje się niezwłocznie i są one na tyle szczegółowe, na ile jest to konieczne do zagwarantowania rzetelności postępowania oraz skutecznego wykonywania prawa do obrony.
2. Państwa członkowskie zapewniają, aby osoby podejrzane lub oskarżone, które zostały zatrzymane lub aresztowane, otrzymały informacje o powodach ich zatrzymania lub aresztowania, w tym o czynie zabronionym, o którego popełnienie są podejrzane lub oskarżone.
3. Państwa członkowskie zapewniają, aby najpóźniej w chwili przekazania podstawy oskarżenia do oceny sądu przedstawiono szczegółowe informacje na temat oskarżenia, w tym rodzaju przestępstwa i jego kwalifikacji prawnej, jak również charakteru udziału osoby oskarżonej”.
7 Artykuł 7 tej dyrektywy, dotyczący „[p]raw[a] dostępu do materiałów sprawy”, stanowi w ust. 1 i 2:
„1. W przypadku gdy osoba zostaje zatrzymana i aresztowana na jakimkolwiek etapie postępowania karnego, państwa członkowskie zapewniają osobom zatrzymanym lub ich obrońcom dostęp do będących w posiadaniu właściwych organów dokumentów, które są związane z konkretną sprawą i mają istotne znaczenie dla skutecznego zakwestionowania, zgodnie z prawem krajowym, legalności zatrzymania lub aresztowania.
2. Państwa członkowskie zapewniają udzielanie osobom podejrzanym lub oskarżonym lub ich obrońcom dostępu przynajmniej do całego będącego w posiadaniu właściwych organów materiału dowodowego, niezależnie od tego, czy jest on na korzyść czy na niekorzyść osób podejrzanych lub oskarżonych, w celu zagwarantowania rzetelnego postępowania i możliwości przygotowania obrony”.
8 Artykuł 8 dyrektywy 2012/13, zatytułowany „Weryfikacja i środki ochrony prawnej”, w ust. 1 przewiduje:
„Państwa członkowskie zapewniają, aby udzielenie informacji osobom podejrzanym lub oskarżonym zgodnie z art. 3–6 zostało odnotowane przy użyciu procedur rejestracji określonych w prawie danego państwa członkowskiego”.
Prawo bułgarskie
9 Zgodnie z art. 22 Zakon za administrativnite narushenia i nakazania (ustawy o naruszeniach i karach administracyjnych, DV nr 92 z dnia 28 listopada 1969 r.):
„W celu zapobiegania naruszeniom administracyjnym i ich zakończenia, a także zapobiegania ich szkodliwym skutkom i usunięcia tych skutków można stosować przymusowe środki administracyjne”.
10 Artykuł 23 tej ustawy ma następujące brzmienie:
„Wypadki, w których można stosować przymusowe środki administracyjne, ich rodzaj, organy, które je stosują, sposób ich stosowania, a także tryb ich zaskarżenia są uregulowane w odpowiedniej ustawie lub w odpowiednim dekrecie”.
11 Artykuł 72 Zakon za ministerstvoto na vatreshnite raboti (ustawy o ministerstwie spraw wewnętrznych, DV nr 53 z dnia 27 czerwca 2014 r.), w brzmieniu mającym zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym (zwanej dalej „ustawą o ministerstwie spraw wewnętrznych”), przewiduje:
„1) Organy policji mogą osadzić w areszcie osobę:
1. co do której istnieją dane wskazujące na to, że popełniła ona naruszenie.
[…]
4) Osoba osadzona w areszcie ma prawo zaskarżyć zgodność z prawem osadzenia w areszcie przed rayonen sad [(sądem rejonowym, Bułgaria)] siedziby organu. Sąd orzeka w przedmiocie skargi niezwłocznie, a wydane przez niego orzeczenie podlega zaskarżeniu w trybie kasacyjnym określonym w Administrativnoprotsesualen kodeks [(kodeksie postępowania administracyjnego)] przed odpowiednim administrativen sad [(sądem administracyjnym)].
5) Od chwili jej osadzenia w areszcie osoba ma prawo do obrońcy i wyjaśnia jej się również, że ma prawo do zrzeczenia się obrońcy, oraz skutki wykonania tego prawa, a także prawo do odmowy składania wyjaśnień, gdy osadzenie w areszcie nastąpiło na podstawie ust. 1 pkt 1.
[…]”.
12 Zgodnie z art. 73 tej ustawy osobie osadzonej w areszcie na warunkach określonych w art. 72 ust. 1 pkt 1–4 wspomnianej ustawy nie można ograniczać praw innych niż prawo do swobodnego przemieszczania się. Okres osadzenia w areszcie w tym przypadku nie może przekraczać 24 godzin.
13 Artykuł 74 ustawy o ministerstwie spraw wewnętrznych stanowi:
„1) W odniesieniu do osób, o których mowa w art. 72 ust. 1, wydaje się pisemny nakaz osadzenia w areszcie.
2) W nakazie, o którym mowa w ust. 1, wskazuje się:
1. nazwisko, stanowisko służbowe i miejsce pracy organu policji, który wydał nakaz;
2. faktyczne i prawne podstawy osadzenia w areszcie;
3. dane indywidualizujące zatrzymaną osobę;
4. datę i godzinę osadzenia w areszcie;
5. ograniczenia praw osoby określonej w art. 73;
6. prawo danej osoby do:
a) zaskarżenia przed sądem zgodności z prawem osadzenia w areszcie;
b) obrony przez adwokata od chwili osadzenia w areszcie;
[…]
3) Osoba osadzona w areszcie wypełnia oświadczenie, że powiadomiono ją o przysługujących jej prawach, a także o swoim zamiarze wykonywania lub niewykonywania praw określonych w ust. 2 pkt 6 lit. b)–f). Nakaz podpisują organ policji i osoba osadzona w areszcie.
4) Odmowę lub niemożność podpisania nakazu przez osobę osadzoną w areszcie potwierdza się za pomocą podpisu jednego świadka.
[…]
6) Odpis nakazu doręcza się, za jej podpisem, osobie osadzonej w areszcie”.
14 Artykuł 21 ust. 1 Administrativnoprotsesualen kodeks (kodeksu postępowania administracyjnego, DV nr 30 z dnia 11 kwietnia 2006 r.), w brzmieniu mającym zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym, stanowi:
„Indywidualnym aktem administracyjnym jest wyraźne oświadczenie lub wyrażone poprzez czynność lub bezczynność oświadczenie organu administracji lub innego uprawnionego w tym względzie na mocy ustawy organu lub podmiotu, osób realizujących funkcje publiczne oraz podmiotów świadczących usługi publiczne, na mocy którego to oświadczenia ustanawia się prawa lub obowiązki lub bezpośrednio narusza się prawa, swobody lub ustawowe interesy poszczególnych obywateli lub organizacji, a także odmowa wydania takiego aktu”.
15 Artykuł 145 tego kodeksu przewiduje:
„1) Akty administracyjne mogą być zaskarżone przed sądem w zakresie ich zgodności z prawem.
2) Zaskarżeniu podlegają:
1. pierwotny indywidualny akt administracyjny, w tym odmowa wydania takiego aktu;
[…]”.
16 Artykuł 1 Ukaz No 904 za borba s drebnoto huliganstvo (dekretu nr 904 w sprawie walki z drobnym chuligaństwem) z dnia 28 grudnia 1963 r. (DV nr 102 z dnia 31 grudnia 1963 r.), w brzmieniu mającym zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym, stanowi:
„1) Za drobne chuligaństwo popełnione przez osobę, która ukończyła szesnasty rok życia, nakłada się następujące kary administracyjne:
1. areszt przez okres do 15 dni w placówce należącej do ministerstwa spraw wewnętrznych;
2. grzywnę w wysokości od 100 do 500 BGN (od około 50 do około 255 EUR).
2) »Drobne chuligaństwo« w rozumieniu tego dekretu jest nieprzyzwoitym zachowaniem polegającym na użyciu wulgarnych, obraźliwych lub innych nieprzyzwoitych wyrażeń w miejscu publicznym w obecności większej liczby osób, na pogardliwym stosunku do obywateli, organów władzy lub społeczeństwa lub na wywoływaniu sporów, biciu lub innych podobnych działaniach naruszających porządek i spokój publiczny, lecz ze względu na swój niższy stopień szkodliwości społecznej niestanowiącym przestępstwa, o którym mowa w art. 325 kodeksu karnego”.
Postępowanie główne i pytania prejudycjalne
17 W dniu 2 września 2020 r. RK, funkcjonariusz policji komisariatu 2. rejonu policji przy dyrekcji spraw wewnętrznych stolicy (Bułgaria), wydał nakaz zarządzający zastosowanie wobec XN przymusowego środka administracyjnego w postaci jego osadzenia w areszcie przez okres do 24 godzin ze względu na podejrzenie popełnienia naruszenia.
18 Nakaz ten, podpisany przez RK, w następujący sposób wskazywał prawne i faktyczne podstawy osadzenia XN w areszcie: „art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy o ministerstwie spraw wewnętrznych” oraz „naruszenie porządku publicznego”. XN odmówił podpisania tego nakazu. Na odwrotnej stronie nakazu zaznaczono, że XN został zwolniony w dniu 3 września 2020 r. o godz. 11.10, który to fakt potwierdził on własnoręcznym podpisem. Bezpośrednio po osadzeniu XN w areszcie przeprowadzono jego przeszukanie, z którego sporządzono protokół, a także przedstawiono mu do wypełnienia oświadczenie, w którym wyjaśniono prawa określone w art. 72–74 ustawy o ministerstwie spraw wewnętrznych.
19 W dniu 3 września 2020 r. zaskarżył on zgodność z prawem nakazu osadzenia w areszcie przed Sofiyski rayonen sad (sądem rejonowym w Sofii, Bułgaria), będącym sądem odsyłającym.
20 W toku postępowania w sprawie tej skargi przedłożono pisemne sprawozdania organów policji z dni 2, 3 i 4 września 2020 r., w których stwierdzono, że w dniu 2 września 2020 r. około godz. 11.20 XN jako uczestnik protestów na terenie miasta Sofia (Bułgaria) przed budynkiem Narodno Sabranie (zgromadzenia narodowego, Bułgaria) usiłował sforsować kordon policji, uderzając rękoma i nogami w tarcze funkcjonariuszy policji i kierując do tych funkcjonariuszy cyniczne wypowiedzi, co spowodowało konieczność jego osadzenia w areszcie.
21 Nie zostało wykazane, że pisemne sprawozdania funkcjonariuszy policji z dni 2 i 3 września 2020 r. zostały przedstawione XN w celu zapoznania się z nimi podczas jego osadzenia w areszcie.
22 W piśmie wyjaśniającym z dnia 2 września 2020 r. XN wskazał, że uczestniczył w protestach, a w chwili eskalacji napięcia został wypchnięty z tłumu w stronę kordonu policji, po czym został zatrzymany przez organy ministerstwa spraw wewnętrznych, które dopuściły się w stosunku do niego niezgodnej z prawem przemocy fizycznej. Zaprzeczył, jakoby naruszał porządek publiczny.
23 W dniu 8 września 2020 r. na polecenie prokuratora prokuratury rejonowej w Sofii funkcjonariusz policji komisariatu 2. rejonu policji tego miasta sporządził przeciwko XN i wniósł do rozpoznania przez Sofiyski rayonen sad (sąd rejonowy w Sofii) akt stwierdzający zachowanie polegające na „drobnym chuligaństwie”, w którym to akcie podnoszono, że dopuszczając się czynów wspomnianych w pkt 20 niniejszego wyroku, XN popełnił wykroczenie z art. 1 ust. 2 dekretu nr 904 z dnia 28 grudnia 1963 r., w brzmieniu mającym zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym.
24 Orzeczeniem z dnia 8 września 2020 r. Sofiyski rayonen sad (sąd rejonowy w Sofii) uniewinnił XN ze względu na brak dowodu popełnienia zarzucanego mu naruszenia. To orzeczenie sądu jest prawomocne.
25 Sąd odsyłający wskazuje, że w ramach sprawy z postępowaniu głównym powinien on zbadać zgodność z prawem nakazu osadzenia XN w areszcie.
26 Wyjaśnia on, że takie osadzenie w areszcie osób, w stosunku do których istnieją dane wskazujące na popełnienie naruszenia, stanowi przymusowy środek administracyjny w rozumieniu art. 22 ustawy o naruszeniach i karach administracyjnych, mający charakter indywidualnego aktu administracyjnego, którego celem jest zapobieżenie możliwości ukrycia się danej osoby lub popełnienia przez nią naruszenia.
27 Zgodnie z orzecznictwem krajowym dla stosowania tego środka nie jest konieczne zgromadzenie bezspornych dowodów wykazujących w kategoryczny i niewątpliwy sposób winę osoby, która popełniła naruszenie w rozumieniu kodeksu karnego, ponieważ dowody te należy przedstawić w postępowaniu karnym, a nie w postępowaniu administracyjnym. Wystarczające jest istnienie „danych” – pisemnych lub ustnych – wskazujących, że popełniono naruszenie i że dana osoba prawdopodobnie w nim uczestniczyła.
28 Sąd odsyłający uściśla, że zgodnie z art. 74 ust. 2 pkt 2 ustawy o ministerstwie spraw wewnętrznych wskazanie faktycznych i prawnych podstaw osadzenia w areszcie stanowi główną przesłankę ważności nakazu wydanego przez organ policji. W tym względzie Varhoven administrativen sad (najwyższy sąd administracyjny, Bułgaria) dokonał wykładni tego przepisu w ten sposób, że dopuszczalne jest, by dane te były zawarte nie w pisemnym nakazie osadzenia w areszcie, lecz w innych, powiązanych z nim dokumentach sporządzonych wcześniej lub później, mimo że dokumenty te nie są przedstawiane zainteresowanej osobie w chwili ograniczenia jej prawa do swobodnego przemieszczania się.
29 Tymczasem sąd odsyłający uważa, że to orzecznictwo Varhoven administrativen sad (najwyższego sądu administracyjnego) nie jest zgodne z art. 6 ust. 2 i art. 8 ust. 1 dyrektywy 2012/13 ani z art. 5 ust. 1 lit. c) EKPC zgodnie z jego wykładnią dokonaną przez Europejski Trybunał Praw Człowieka.
30 Zdaniem sądu odsyłającego należy bowiem uwzględnić okoliczność, że prawo dostępu do materiałów sprawy przez osoby mające status „podejrzanego”, przewidziane w art. 7 dyrektywy 2012/13, nie zostało transponowane do prawa bułgarskiego, a zatem nie jest ono tym osobom zagwarantowane. Taki dostęp został zapewniony na podstawie Nakazatelno protsesualen kodeks (kodeksu postępowania karnego) wyłącznie osobom „oskarżonym”.
31 A zatem w braku konkretnej informacji dotyczącej faktycznych i prawnych podstaw osadzenia w areszcie oraz w obliczu okoliczności, że nie zagwarantowano dostępu do materiałów sprawy, w których te powody są wskazane, osoba podejrzana o popełnienie przestępstwa nie ma – zdaniem sądu odsyłającego – możliwości odpowiedniego i skutecznego przygotowania do korzystania ze swojego prawa do obrony i zaskarżenia w trybie sądowym zgodności z prawem aktu nakazującego osadzenie jej w areszcie.
32 Sąd odsyłający zastanawia się ponadto nad zakresem i stopniem szczegółowości danych dotyczących przestępnego zachowania, z którego powodu osoba zatrzymana zostaje osadzona w areszcie, które to dane należy tej osobie przedstawić na podstawie art. 6 dyrektywy 2012/13.
33 W tych okolicznościach Sofiyski rayonen sad (sąd rejonowy w Sofii) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:
„1) Czy art. 8 ust. 1 w związku z art. 6 ust. 2 dyrektywy [2012/13] należy interpretować w ten sposób, że nie dopuszczają one przepisów krajowych, stosowanych korekcyjnie na podstawie orzecznictwa utrwalonego w danym państwie członkowskim Unii, zgodnie z którym dopuszczalne jest, by podstawy zatrzymania lub osadzenia w areszcie podejrzanego, w tym za naruszenie, o którego popełnienie jest podejrzany, mogą być zawarte nie w pisemnym akcie dotyczącym osadzenia w areszcie, lecz w innych, powiązanych z nim dokumentach (poprzedzających lub kolejnych), których nie przedstawiono niezwłocznie i z którymi osoba ta może się zapoznać następnie przy ewentualnym zaskarżeniu zgodności z prawem osadzenia w areszcie w trybie sądowym?
2) Czy art. 6 ust. 2 dyrektywy [2012/13] należy interpretować w ten sposób, że informacje dotyczące naruszenia, o którego popełnienie zatrzymana osoba jest podejrzana, powinny obejmować dane dotyczące czasu, miejsca i sposobu jego popełnienia, konkretnego uczestnictwa danej osoby w jego popełnieniu i odpowiedniej prawnokarnej kwalifikacji, tak aby zapewnić skuteczne wykonywanie prawa do obrony?”.
W przedmiocie pytań prejudycjalnych
W przedmiocie możliwości stosowania dyrektywy 2012/13
34 Sąd odsyłający wskazuje, że zgodnie z prawem bułgarskim osadzenie w areszcie na podstawie art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy o ministerstwie spraw wewnętrznych, takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, stanowi środek przymusu administracyjnego mający charakter indywidualnego aktu administracyjnego. Ponadto zdaniem tego sądu odpowiedzialność osoby za naruszenie, z powodu którego została ona zatrzymana, jest badana odrębnie w toku postępowania karnego. W świetle tych okoliczności należy zbadać, czy dyrektywa 2012/13 ma zastosowanie w sprawie w postępowaniu głównym.
35 Jak wskazano w art. 1 dyrektywy 2012/13, ustanawia ona przepisy dotyczące prawa osób podejrzanych lub oskarżonych do informacji dotyczących praw przysługujących im w postępowaniu karnym oraz oskarżenia przeciwko nim.
36 Ponadto zgodnie z art. 2 ust. 1 dyrektywy 2012/13 dyrektywa ma zastosowanie od chwili poinformowania osób przez właściwe organy państwa członkowskiego, że są one podejrzane lub oskarżone o popełnienie przestępstwa, do czasu zakończenia postępowania rozumianego jako ostateczne rozstrzygnięcie tego, czy osoba podejrzana lub oskarżona popełniła przestępstwo, w tym również, w stosownych przypadkach, wydania wyroku oraz rozstrzygnięcia wszelkich środków odwoławczych.
37 W niniejszej sprawie z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym wynika, że rozpatrywany w postępowaniu głównym nakaz osadzenia w areszcie wymienia jako podstawę faktyczną i prawną tego osadzenia „art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy o ministerstwie spraw wewnętrznych” i „naruszenie porządku publicznego”. Przepis ten przewiduje osadzenie w areszcie osób, w odniesieniu do których istnieją przesłanki wskazujące, że popełniły one naruszenie. Ponadto z informacji przekazanych przez sąd odsyłający wynika, że naruszenie, o którego popełnienie XN był podejrzany, jest objęte zakresem kodeksu karnego.
38 Ponadto niezależnie od informacji, które zostały rzeczywiście przekazane XN przez krajowe organy policji, należy stwierdzić, że z tytułu zatrzymania i osadzenia w areszcie XN został poinformowany, że jest podejrzany o popełnienie przestępstwa, w związku z czym ta przesłanka stosowania dyrektywy 2012/13, ustanowiona w jej art. 2 ust. 1, jest spełniona.
39 Z powyższych rozważań wynika, że dyrektywa ta ma zastosowanie do sprawy w postępowaniu głównym.
W przedmiocie pytania pierwszego
40 Poprzez pytanie pierwsze sąd odsyłający dąży zasadniczo do ustalenia, czy art. 6 ust. 2 i art. 8 ust. 1 dyrektywy 2012/13 należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie stosowaniu uregulowania krajowego, zgodnie z którym powody osadzenia w areszcie osób podejrzanych lub oskarżonych o popełnienie przestępstwa, w tym informacje o czynie zabronionym, o którego popełnienie są one podejrzane lub oskarżone, mogą być przedstawione w dokumentach innych niż nakaz osadzenia w areszcie, które są przekazywane tym osobom wyłącznie w kontekście wniesienia do sądu środka zaskarżenia kwestionującego zgodność z prawem osadzenia w areszcie.
41 Na wstępie należy wskazać, że przedmiot tego pytania nie wymaga wykładni art. 8 ust. 1 dyrektywy 2012/13. Przepis ten wymaga bowiem, aby udzielenie osobom podejrzanym lub oskarżonym informacji zgodnie z art. 3–6 tej dyrektywy zostało odnotowane przy użyciu procedur rejestracji określonych w prawie danego państwa członkowskiego. Tymczasem z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym nie wynika, by ów obowiązek rejestrowania informacji miał jakiekolwiek znaczenie dla udzielenia odpowiedzi na to pytanie.
42 Na potrzeby interpretacji art. 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13 należy wziąć pod uwagę nie tylko brzmienie tego przepisu, ale także jego kontekst oraz cele regulacji, której część on stanowi [wyrok z dnia 2 marca 2023 r., Staatsanwaltschaft Graz (Urząd ds. przestępstw podatkowych w Düsseldorfie) (C‑16/22, EU:C:2023:148, pkt 25 i przytoczone tam orzecznictwo)].
43 Co się tyczy w pierwszej kolejności brzmienia art. 6 ust. 2, stanowi on, że państwa członkowskie zapewniają, aby osoby podejrzane lub oskarżone, które zostały zatrzymane lub aresztowane, otrzymały informacje o powodach ich zatrzymania lub aresztowania, w tym o czynie zabronionym, o którego popełnienie są podejrzane lub oskarżone. Przepis ten nie zawiera zatem żadnej wskazówki co do momentu, w którym należy podać powody osadzenia w areszcie.
44 Co się tyczy w drugiej kolejności kontekstu art. 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13, należy zauważyć, że ust. 1 tego artykułu przewiduje w zdaniu pierwszym, że na państwach członkowskich ciąży obowiązek informowania osób podejrzanych lub oskarżonych o czynie zabronionym, o którego popełnienie są one podejrzane lub oskarżone. Informacje te przekazuje się „niezwłocznie” i w sposób na tyle szczegółowy, na ile jest to konieczne do zagwarantowania rzetelności postępowania oraz skutecznego wykonywania prawa do obrony.
45 W tym względzie z motywu 28 tej dyrektywy wynika, że informacje na temat czynu zabronionego, o którego popełnienie dane osoby są podejrzane lub oskarżone, powinny one uzyskać „niezwłocznie”, a najpóźniej przed ich pierwszym oficjalnym przesłuchaniem przez policję lub inny właściwy organ.
46 Jak zauważył rzecznik generalny w pkt 41 opinii, art. 6 ust. 1 dyrektywy 2012/13 ustanawia ogólny obowiązek informowania o czynie zabronionym, uzupełniony przez dodatkowy obowiązek informacyjny, przewidziany w art. 6 ust. 2 tej dyrektywy, w przypadku gdy osoba podejrzana lub oskarżona została zatrzymana lub aresztowana, i dotyczący powodów jej zatrzymania lub aresztowania. Związek między tymi dwoma przepisami pozwala stwierdzić, że przewidziany w art. 6 ust. 1 tego rozporządzenia wymóg czasowy, zgodnie z którym podejrzany lub oskarżony powinien zostać poinformowany „niezwłocznie” o czynie zabronionym, o którego popełnienie jest podejrzany lub oskarżony, ma również zastosowanie w przypadku zatrzymania lub aresztowania w rozumieniu art. 6 ust. 2.
47 Co się tyczy w trzeciej kolejności celu dyrektywy 2012/13, z łącznej lektury art. 1 oraz motywów 14 i 27 tej dyrektywy wynika, że ma ona na celu, poprzez określenie minimalnych norm, które należy stosować w odniesieniu do informowania osób podejrzanych lub oskarżonych o popełnienie przestępstwa, umożliwienie im przygotowania obrony i zagwarantowanie rzetelności postępowania [zob. podobnie wyrok z dnia 28 stycznia 2021 r., Spetsializirana prokuratura (Pouczenie o prawach), C‑649/19, EU:C:2021:75, pkt 58].
48 Przewidziane w art. 6 ust. 1 dyrektywy 2012/13 niezwłoczne powiadomienie osób podejrzanych lub oskarżonych, o jaki czyn zabroniony są podejrzane lub oskarżone, przyczynia się do realizacji tego celu, ponieważ umożliwia tym osobom skuteczne przygotowanie obrony.
49 W przypadku gdy osoby podejrzane lub oskarżone są zatrzymane lub aresztowane, cel polegający na zapewnieniu rzetelności postępowania i umożliwieniu skutecznego wykonywania prawa do obrony wymaga ponadto, jak wynika z motywu 22 dyrektywy 2012/13, aby osoby te miały możliwość skutecznego zakwestionowania zgodności z prawem ich zatrzymania lub aresztowania, uzyskania oceny zasadności decyzji o aresztowaniu lub wystąpienia o tymczasowe zwolnienie, jeżeli – i w zakresie, w jakim – prawo do takiego zwolnienia istnieje w danym państwie członkowskim. W tym celu osoby te muszą niezwłocznie poznać powody ich zatrzymania lub aresztowania. Z tego powodu art. 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13 przewiduje poinformowanie o tych powodach, a art. 7 ust. 1 tej dyrektywy wymaga udostępnienia osobie zatrzymanej lub aresztowanej lub jej obrońcy dokumentów, które są istotne dla skutecznego zakwestionowania zgodności z prawem tego zatrzymania lub aresztowania.
50 Ponadto dyrektywa 2012/13 nie reguluje szczegółowych zasad przekazywania podejrzanemu lub oskarżonemu informacji, o których mowa w art. 6. Jednakże zasady te nie mogą naruszać celu, o którym mowa w tym artykule [zob. podobnie wyrok z dnia 23 listopada 2021 r., IS (Niezgodność z prawem postanowienia odsyłającego), C‑564/19, EU:C:2021:949, pkt 128 i przytoczone tam orzecznictwo], w szczególności celu leżącego u podstaw ust. 2 tego artykułu, przypomnianego w poprzednim punkcie niniejszego wyroku.
51 Z powyższego wynika, że pod warunkiem zagwarantowania celu, któremu służy art. 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13, informacje dotyczące podstaw zatrzymania lub aresztowania osób podejrzanych lub oskarżonych, w tym dotyczące czynu zabronionego, o którego popełnienie są one podejrzane lub oskarżone, mogą zostać im przekazane w dokumentach innych niż nakaz osadzenia w areszcie.
52 Sama w sobie okoliczność, że akt ten nie zawiera wystarczających informacji na temat powodów osadzenia w areszcie, nie stoi bowiem na przeszkodzie temu, by osoby aresztowane lub zatrzymane mogły skutecznie zakwestionować zgodność z prawem ich zatrzymania lub aresztowania, pod warunkiem że informacje zawarte w innych dokumentach sporządzonych przez właściwe organy i przekazanych tym osobom pozwalają im zrozumieć te powody.
53 Ponadto z rozważań zawartych w szczególności w pkt 46 i 49 niniejszego wyroku wynika już, że informacje, o których mowa w art. 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13, należy niezwłocznie przekazać osobom zatrzymanym lub aresztowanym, aby osiągnąć cel tego przepisu. Jak zauważył w istocie rzecznik generalny w pkt 44 opinii, wynika z tego, że osoby te należy poinformować o powodach ich zatrzymania lub aresztowania jak najszybciej, czyli w chwili pozbawienia wolności lub w krótkim terminie po jego rozpoczęciu.
54 W związku z tym ważne jest, aby nakaz osadzenia w areszcie lub dokumenty inne niż ten nakaz, zawierające niezbędne informacje o podstawach zatrzymania lub aresztowania, zostały jak najszybciej przekazane osobom zatrzymanym lub aresztowanym. Dokładny moment tego przekazania może jednak zostać określony zależnie od konkretnych okoliczności związanych z pozbawieniem wolności.
55 Taka wykładnia art. 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13 znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczącym art. 5 EKPC, wyraźnie wspomnianego w motywie 14 dyrektywy 2012/13. Trybunał ten orzekł bowiem, że osoba uprawniona do wniesienia środka odwoławczego w celu uzyskania szybkiego orzeczenia o zgodności z prawem jej zatrzymania nie może skutecznie skorzystać z tego uprawnienia, jeżeli nie uzyska w jak najkrótszym terminie i w wystarczającym zakresie informacji o powodach pozbawienia jej wolności (wyrok ETPC z dnia 12 kwietnia 2005 r. w sprawie Chamaïev i in. przeciwko Gruzji i Rosji, CE:ECHR:2005:0412JUD003637802, § 413).
56 Ponadto sąd ten orzekł, że art. 5 EKPC ustanawia w ust. 2 elementarną gwarancję, zgodnie z którą każda osoba zatrzymana powinna znać powody tego zatrzymania. Jako część systemu ochrony oferowanego przez ten artykuł jego ust. 2 zobowiązuje do wskazania takiej osobie, w prostym i przystępnym dla niej języku, prawnych i faktycznych powodów pozbawienia wolności, tak aby mogła ona zakwestionować jego zgodność z prawem przed sądem na podstawie ust. 4 tego artykułu. Osoba ta powinna uzyskać te informacje „w jak najkrótszym terminie”, ale urzędnicy, którzy pozbawiają ją wolności, mogą nie dostarczać jej tych informacji w całości natychmiast. W celu ustalenia, czy otrzymane przez nią informacje są wystarczające i uzyskane dostatecznie wcześnie, należy wziąć pod uwagę okoliczności konkretnej sprawy (wyrok ETPC z dnia 15 grudnia 2016 r. w sprawie Khlaifia i in. przeciwko Włochom, CE:ECHR:2016:1215JUD001648312, § 115).
57 Co się tyczy konkretnych okoliczności sporu w postępowaniu głównym, należy zauważyć, że cel, któremu służy ustanowiony w art. 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13 obowiązek informowania osób podejrzanych i oskarżonych o powodach ich aresztowania, który to cel polega na umożliwieniu zainteresowanej osobie skutecznego zakwestionowania zgodności z prawem pozbawienia jej wolności, nie może zostać osiągnięty, w sytuacji gdy informacje dotyczące powodów tego aresztowania zostaną przekazane dopiero po wniesieniu przez tę osobę środka zaskarżenia w celu zakwestionowania zgodności z prawem jej aresztowania. Należy bowiem unikać sytuacji, w której wspomniana osoba byłaby zmuszona do zakwestionowania zgodności z prawem nakazu osadzenia w areszcie w celu zapoznania się z jego powodami, ponieważ w takim przypadku nie mogłaby ona skutecznie przygotować środka zaskarżenia ani ocenić szans jego uwzględnienia.
58 Z powyższych rozważań wynika, że na pytanie pierwsze należy odpowiedzieć, iż art. 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13 należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie stosowaniu uregulowania krajowego, zgodnie z którym powody osadzenia w areszcie osób podejrzanych lub oskarżonych o popełnienie przestępstwa, w tym informacje o czynie zabronionym, o którego popełnienie są one podejrzane lub oskarżone, mogą być przedstawione w dokumentach innych niż nakaz osadzenia w areszcie. Przepis ten stoi natomiast na przeszkodzie temu, by informacje te zostały przekazane tym osobom wyłącznie w kontekście ewentualnego wniesienia do sądu środka zaskarżenia w celu zakwestionowania zgodności z prawem osadzenia w areszcie, a nie w chwili pozbawienia wolności lub w krótkim terminie po jego rozpoczęciu.
W przedmiocie pytania drugiego
59 Poprzez pytanie drugie sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13 należy interpretować w ten sposób, że wymaga on, by powody osadzenia w areszcie, o których powiadomiono osoby podejrzane lub oskarżone o popełnienie przestępstwa, zawierały dane dotyczące czasu, miejsca i sposobu jego popełnienia, ich konkretnego udziału w tym przestępstwie, a także wynikającej z tego kwalifikacji prawnej.
60 Podobnie jak w przypadku oceny zawartej w pkt 46 niniejszego wyroku, należy zauważyć, że kryterium jakościowe przewidziane w art. 6 ust. 1 dyrektywy 2012/13, zgodnie z którym informacje należy przekazać „w sposób wystarczająco szczegółowy”, powinno mieć również zastosowanie w przypadku zatrzymania lub aresztowania w rozumieniu art. 6 ust. 2.
61 W motywie 28 tej dyrektywy uściślono w tym względzie, że opis faktów odnoszących się do czynu zabronionego, o którego popełnienie osoby są podejrzane lub oskarżone, w tym również – jeżeli są znane – czas i miejsce, oraz możliwa kwalifikacja prawna zarzucanego przestępstwa, powinny zostać podane w sposób wystarczająco szczegółowy, z uwzględnieniem etapu postępowania karnego, na którym ten opis jest podawany, aby zagwarantować rzetelność postępowania i umożliwić skuteczne wykonywanie prawa do obrony.
62 A zatem, aby zagwarantować cel, któremu służy art. 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13, należy przekazać osobie aresztowanej wszelkie informacje niezbędne do tego, by mogła ona skutecznie zakwestionować zgodność z prawem jej aresztowania.
63 W szczególności, po pierwsze, należy jej przekazać opis istotnych faktów znanych właściwym organom i dotyczących przestępstwa, o którego popełnienie dana osoba jest podejrzana lub oskarżona. Jak zauważył rzecznik generalny w pkt 58 opinii, opis ten powinien zawierać, oprócz czasu i miejsca czynu, charakter udziału danej osoby w tym przestępstwie.
64 Po drugie, konieczne jest również zawarcie w tym powiadomieniu tymczasowo przyjętej przez właściwe organy kwalifikacji prawnej przestępstwa, o którego popełnienie zainteresowana osoba jest podejrzana lub oskarżona, ponieważ taka kwalifikacja umożliwia tej osobie lub jej obrońcy lepsze zrozumienie powodów aresztowania i, w stosownym przypadku, skuteczne zakwestionowanie przed właściwym sądem jego zgodności z prawem.
65 Należy jednak zauważyć, że – jak wynika z motywu 28 dyrektywy 2012/13 – stopień szczegółowości informacji, o których mowa w dwóch poprzednich punktach, powinien zostać dostosowany do etapu postępowania karnego, tak aby nie zaszkodzić postępom w toczącym się dochodzeniu, zapewniając jednocześnie osobie zatrzymanej lub aresztowanej dostęp do informacji wystarczających do zrozumienia powodów zatrzymania lub aresztowania oraz, w stosownych przypadkach, skutecznego zakwestionowania jego zgodności z prawem.
66 Przedstawiona w ten sposób wykładnia art. 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13 znajduje potwierdzenie w przytoczonym w pkt 55 i 56 niniejszego wyroku orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczącymart. 5 EKPC, ponieważ wymaga ona, by powody zatrzymania lub aresztowania zostały podane w wystarczającym stopniu (wyrok ETPC z dnia 12 kwietnia 2005 r. w sprawie Chamaïev i in. przeciwko Gruzji i Rosji, CE:ECHR:2005:0412JUD003637802, § 413) i zawierały prawne i faktyczne powody pozbawienia jej wolności, tak aby mogła ona zakwestionować jego zgodność z prawem przed sądem na podstawie ust. 4 tego art. 5 (wyrok ETPC z dnia 15 grudnia 2016 r. w sprawie Khlaifia i in. przeciwko Włochom, CE:ECHR:2016:1215JUD001648312, § 115).
67 Europejski Trybunał Praw Człowieka uważa ponadto, że w kontekście art. 5 ust. 1 lit. c) EKPC uzasadnienie orzeczenia nakazującego osadzenie w areszcie stanowi istotny element przy ustalaniu, czy aresztowanie danej osoby należy uznać za arbitralne. I tak w kontekście pierwszej części tego postanowienia, która pozwala na zgodne z prawem aresztowanie osoby, jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przez nią czynu zagrożonego karą, sąd ten uznał całkowity brak uzasadnienia orzeczeń sądowych zezwalających na aresztowanie przez dłuższy okres za niezgodny z zasadą ochrony przed arbitralnością ustanowioną w tym art. 5 ust. 1. Orzekł on natomiast, że tymczasowego aresztowania skarżącego nie można uznać za arbitralne, jeżeli właściwy sąd wskazał określone powody uzasadniające pozostawienie zainteresowanego w areszcie, chyba że wskazane powody są skrajnie lakonicznie i nie zawierają żadnego odniesienia do przepisów prawnych zdatnych do uzasadnienia spornego aresztowania (wyrok ETPC z dnia 22 października 2018 r. w sprawie S., V. i A. przeciwko Danii, CE:ECHR:2018:1022JUD003555312, § 92 i przytoczone tam orzecznictwo).
68 Jednak art. 5 ust. 2 EKPC nie nakłada na właściwe organy obowiązku podania zainteresowanemu podczas jego zatrzymania pełnego wykazu wszystkich wysuwanych przeciwko niemu zarzutów (wyrok ETPC z dnia 19 kwietnia 2011 r. w sprawie Gasiņš przeciwko Łotwie, CE:ECHR:2011:0419JUD006945801, § 53).
69 W niniejszej sprawie sąd odsyłający wyjaśnia, że zgodnie z art. 74 ust. 2 pkt 2–4 ustawy o ministerstwie spraw wewnętrznych nakaz osadzenia w areszcie powinien zawierać między innymi faktyczne i prawne powody osadzenia w areszcie, dane indywidualizujące zatrzymaną osobę oraz datę i godzinę osadzenia w areszcie.
70 Należy stwierdzić, że dane te mogą a priori zapewnić odpowiednią informację osobie zatrzymanej, ponieważ umożliwiają jej zrozumienie powodów zatrzymania i, w stosownym przypadku, skuteczne zakwestionowanie jego zgodności z prawem.
71 Do sądu krajowego należy jednak zbadanie, czy informacje udzielone w każdym konkretnym przypadku są wystarczająco kompletne, zgodnie z tym, co wskazano w pkt 63–65 niniejszego wyroku.
72 W tej kwestii z informacji udzielonych przez sąd odsyłający wynika, że nakaz osadzenia w areszcie wydany przeciwko XN wymienia prawne i faktyczne powody tego osadzenia w następujący sposób: „art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy o ministerstwie spraw wewnętrznych” oraz „naruszenie porządku publicznego”. Tymczasem same te informacje nie wydają się wystarczające do spełnienia wymogów wynikających z art. 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13, ponieważ nie pozwalały one XN na skuteczne zakwestionowanie zgodności z prawem tego nakazu.
73 Sąd odsyłający wyjaśnia ponadto, że w prawie bułgarskim dostęp do materiałów sprawy, o którym mowa w art. 7 dyrektywy 2012/13, jest zagwarantowany jedynie osobom mającym status osób „oskarżonych”. Tym samym osoba zatrzymana lub aresztowana, która nie jest formalnie objęta tym statusem, nie może mieć dostępu do dokumentów dotyczących danej sprawy będących w posiadaniu właściwych organów.
74 W tym względzie należy przypomnieć, że art. 7 ust. 1 dyrektywy 2012/13 wymaga udostępnienia osobie zatrzymanej lub aresztowanej lub jej obrońcy dokumentów, które są istotne dla skutecznego zakwestionowania zgodności z prawem tego zatrzymania lub aresztowania, uzupełniając w ten sposób obowiązek informacyjny przewidziany w art. 6 ust. 2 tej dyrektywy. Wspomniany art. 7 ust. 1 ma zastosowanie do każdej osoby zatrzymanej lub aresztowanej na jakimkolwiek etapie postępowania karnego, a zatem niezależnie od statusu prawnego tej osoby w prawie krajowym.
75 W braku wystarczających informacji w nakazie osadzenia w areszcie, dotyczących powodów tego osadzenia, wymaganych przez art. 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13, oraz w braku dostępu do dokumentów, które są istotne dla skutecznego zakwestionowania zgodności z prawem jej zatrzymania lub aresztowania, przewidzianego w art. 7 ust. 1 tej dyrektywy, osoba, która tak jak XN jest pozbawiona wolności z tego powodu, że jest podejrzana o popełnienie przestępstwa, jest pozbawiona informacji wystarczających do skutecznego zakwestionowania zgodności z prawem osadzenia jej w areszcie.
76 Z powyższych rozważań wynika, że art. 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13 należy interpretować w ten sposób, że wymaga on, by powody osadzenia w areszcie osób podejrzanych lub oskarżonych o popełnienie przestępstwa obejmowały wszystkie informacje niezbędne do umożliwienia im skutecznego zakwestionowania zgodności z prawem ich aresztowania. Uwzględniając etap postępowania karnego, tak aby nie zaszkodzić postępom toczącego się dochodzenia, informacje te powinny zawierać opis istotnych faktów znanych właściwym organom, do których należą znany czas i miejsce popełnienia czynu, charakter konkretnego udziału tych osób w zarzucanym przestępstwie oraz tymczasowo przyjęta kwalifikacja prawna.
W przedmiocie kosztów
77 Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.
Z powyższych względów Trybunał (czwarta izba) orzeka, co następuje:
1) Artykuł 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie prawa do informacji w postępowaniu karnym
należy interpretować w ten sposób, że:
nie stoi on na przeszkodzie stosowaniu uregulowania krajowego, zgodnie z którym powody osadzenia w areszcie osób podejrzanych lub oskarżonych o popełnienie przestępstwa, w tym informacje o czynie zabronionym, o którego popełnienie są one podejrzane lub oskarżone, mogą być przedstawione w dokumentach innych niż nakaz osadzenia w areszcie. Przepis ten stoi natomiast na przeszkodzie temu, by informacje te zostały przekazane tym osobom wyłącznie w kontekście ewentualnego wniesienia do sądu środka zaskarżenia w celu zakwestionowania zgodności z prawem osadzenia w areszcie, a nie w chwili pozbawienia wolności lub w krótkim terminie po jego rozpoczęciu.
2) Artykuł 6 ust. 2 dyrektywy 2012/13
należy interpretować w ten sposób, że:
wymaga on, by powody osadzenia w areszcie osób podejrzanych lub oskarżonych o popełnienie przestępstwa obejmowały wszystkie informacje niezbędne do umożliwienia im skutecznego zakwestionowania zgodności z prawem ich aresztowania. Uwzględniając etap postępowania karnego, tak aby nie zaszkodzić postępom toczącego się dochodzenia, informacje te powinny zawierać opis istotnych faktów znanych właściwym organom, do których należą znany czas i miejsce popełnienia czynu, charakter konkretnego udziału tych osób w zarzucanym przestępstwie oraz tymczasowo przyjęta kwalifikacja prawna.
Treść orzeczenia pochodzi z curia.europa.eu