Postanowienie z dnia 1997-07-17 sygn. III CZ 30/97

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CZ 30/97

POSTANOWIENIE

Dnia 17 lipca 1997 r.

Sąd Najwyższy Izba Cywilna w składzie następującym:

Przewodniczący: SSN -

Z. Kwaśniewski (spraw.)

Sędziowie:SN G. Bieniek

SN B. Myszka

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 17 lipca 1997 r.

sprawy z wniosku

o ustalenie sposobu korzystania z rzeczy wspólnej na skutek zażalenia uczestnika postępowania

na postanowienie Sądu Wojewódzkiego w Wałbrzychu z siedzibą w Świdnicy

z dnia 9 kwietnia 1997 r., sygn. akt II Ca 10/97

postanawia:

oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Świdnicy postanowieniem z dnia 14 listopada 1996 r. (sygn. akt I Ns 6/91) dokonał podziału do użytkowania nieruchomości będącej przedmiotem współwłasności stron.

W następstwie rozpoznania apelacji wnioskodawców wniesionej od tego postanowienia Sąd Wojewódzki w Wałbrzychu z/s w Świdnicy zmienił zaskarżone postanowienie w części punktu I, w zakresie dotyczącym pomieszczeń oznaczonych w opinii biegłego numerami 31, 32, 39 i 42, oddalając dalej idącą apelację wnioskodawców.

Od postanowienia Sądu II instancji wniósł kasację uczestnik postępowania, zaskarżając to orzeczenie w pkt I w zakresie dotyczącym zmian dokonanych przez Sąd odwoławczy.

Postanowieniem z dnia 9 kwietnia 1997 r. (sygn. akt II Ca 10/97) Sąd Wojewódzki w Wałbrzychu z/s w Świdnicy odrzucił kasację na podstawie art. 393⁵ kpe, uznając ją za niedopuszczalną na podstawie art. 519¹ kpc. W ocenie tegoż Sądu postanowienie o ustaleniu sposobu korzystania z rzeczy wspólnej zastępuje decyzję współwłaścicieli o zarządzie rzeczą wspólną, a więc jest wydane w sprawie dotyczącej zarządu związanego ze współwłasnością, w której wyłączono dopuszczalność kasacji.

Postanowienie o odrzuceniu kasacji zaskarżył uczestnik postępowania, zarzucając mu w zażaleniu naruszenie art. 519^l § 2 kpc przez odrzucenie na jego podstawie kasacji, mimo że ten przepis nie odnosi się do podziału do użytkowania nieruchomości. Zdaniem żalącego się uczestnika postępowania odrzucenie kasacji nastąpiło z naruszeniem tego przepisu.

W uzasadnieniu zażalenia skarżący twierdzi, że art. 519’ kpc dotyczy ograniczonego prawa rzeczowego jakim jest użytkowanie, o którym stanowi przepis art. 252 kc. W ocenie uczestnika postępowania skoro przepis art. 519¹ § 2 pkt 1 kpc dotyczy wyłącznie zarządu związanego z użytkowaniem jako ograniczonym prawem rzeczowym, to nie dotyczy on sposobu podziału do użytkowania dokonanego w niniejszej sprawie w oparciu o przepis art. 206 kc, a więc kasacja jest dopuszczalna.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie, bowiem chybiony jest pogląd uczestnika postępowania, iż przepis art. 519¹ § 2 pkt 1 kpc dotyczy wyłącznie zarządu związanego z użytkowaniem, które jest ograniczonym prawem rzeczowym, natomiast nie dotyczy on orzeczenia przez Sąd o sposobie podziału do użytkowania. Pogląd taki pozostąje w sprzeczności z brzmieniem art. 519¹ § 2 pkt 1 kpc, który wyłącza dopuszczalność kasacji nie tylko w sprawach dotyczących zarządu związanego z użytkowaniem ale również i w sprawach dotyczących zarządu związanego ze współwłasnością czyli w sprawach wymienionych w art. 611-616 kpc.

Bezspornym jest, że przedmiotem niniejszego postępowania było wydzielenie przez Sąd poszczególnych części zabudowanej nieruchomości, będącej przedmiotem współwłasności stron, do wyłącznego korzystania przez poszczególnych współwłaścicieli (podział quoad usum), wobec braku zgody współwłaścicieli co do dokonania takiego podziału.

Przepis art. 206 kc przewiduje uprawnienie współwłaścicieli zarówno do współposiadania rzeczy wspólnej, jak i do korzystania z rzeczy wspólnej. Uprawnienie współwłaścicieli do korzystania z rzeczy wspólnej obejmuje m.in. podejmowanie przez nich decyzji zaliczanych do czynności z zakresu zwykłego zarządu (art. 201 kc), co do wydzielenia wszystkim lub niektórym z nich fizycznie określonych części do tymczasowego odrębnego korzystania (quad usum), jeżeli charakter rzeczy na to pozwala.

Brak wymaganej zgody współwłaścicieli na takie wydzielenie upoważnia zainteresowanego współwłaściciela do domagania się stosownego rozstrzygnięcia w postępowaniu nieprocesowym, tak jak to właśnie miało miejsce w niniejszej sprawie.

Przepisy rozdziału 3 działu III Księgi drugiej kpc poświęcone postępowaniu nieprocesowemu mogą stwarzać niekiedy wrażenie, iż regulują one tylko postępowanie w sprawach związanych z ustanowieniem zarządu rzeczą wspólną (art. 203 kc) lub przedmiotem użytkowania (art. 269 kc). Taka zawężająca ich interpretacja nie byłaby jednak trafna. Zarówno bowiem tytuł tegoż rozdziału 3, obejmującego przepisy od art. 611 do art. 616 kpc, jak i samo brzmienie treści art. 616 kpc, jednoznacznie wskazują na znacznie szerszy zakres spraw rozpoznawanych w postępowaniu nieprocesowym, który obejmuje także sprawy określone w art. 199, 201, 202 kc. Ponieważ żądanie dokonania przez Sąd podziału quoad usum rzeczy wspólnej jest w istocie domaganiem się rozstrzygnięcia przez Sąd (wobec braku zgody współwłaścicieli) o czynności z zakresu zwykłego zarządu przedmiotem współwłasności zgodnie z art. 201 kc, przeto nie może nasuwać wątpliwości wniosek, że sprawa taka jest sprawą dotyczącą zarządu związanego ze współwłasnością, o której mowa w art. 519¹ § 2 pkt 1 kpc.

W tym stanie rzeczy Sąd Wojewódzki zasadnie uznał kasację za niedopuszczalną z mocy tegoż przepisu i trafnie ją odrzucił na podstawie art. 393⁵ kpc (por. także postanowienie SN z dnia 6 marca 1997 r. sygn. akt I CZ 7/97 niepubl.).

Wobec powyższego Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji, działając na podstawie art. 393¹⁹ kpc i art. 385 kpc w związku z art. 397 § 2 kpc.