Postanowienie z dnia 2008-11-04 sygn. II KZ 59/08

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II KZ 59/08

P O S T A N O W I E N I E

Dnia 4 listopada 2008 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

Przewodniczący: SSN Andrzej Siuchniński (sprawozdawca) Sędziowie: SN Tomasz Grzegorczyk

SN Józef Szewczyk

w sprawie P. B.

skazanego z art. 286 § 1 k.k.

po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu

w dniu 4 listopada 2008 r.,

zażalenia skazanego na postanowienie Sądu Okręgowego w S. z dnia 5 sierpnia 2008 r. zasądzające na rzecz Skarbu Państwa koszty związane z wynagrodzeniem obrońcy wyznaczonego z urzędu

p o s t a n o w i ł:

uchylić postanowienie Sądu Okręgowego w S. z dnia 5 sierpnia 2008 r. w zaskarżonej części tj. zasądzającej od skazanego P.B. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 439,20 zł tytułem kosztów związanych z wynagrodzeniem obrońcy z urzędu.

Uzasadnienie

Wyznaczony z urzędu dla skazanego B. obrońca adw. J. B., po zbadaniu akt sprawy II Ka (…), sporządził pismo informujące sąd, że nie znalazł podstaw do wniesienia kasacji od wyroku Sądu Okręgowego w S., wnioskując jednocześnie o przyznanie mu wynagrodzenia za wykonanie tej czynności.

Postanowieniem z dnia 5 sierpnia 2008 r. Sąd Okręgowy w S. zasądził od Skarbu Państwa na rzecz tego obrońcy kwotę 439,20 zł, za sporządzenie opinii w przedmiocie kasacji oraz zasądził od skazanego P. B. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 439,20 zł tytułem kosztów związanych z wynagrodzeniem adwokata z urzędu, uznając, że powyższe koszty zostały spowodowane przez skazanego, a brak jest podstaw by zwolnić go chociażby częściowo od ponoszenia tych kosztów.

Skazany złożył na to postanowienie zażalenie. W uzasadnieniu zażalenia skarżący wskazał, że od dnia 21 listopada 2006 r. jest pozbawiony wolności, nie ma możliwości wykonywania odpłatnej pracy w Zakładzie karnym, nie posiada żadnych dochodów, ani majątku który pozwoliłby mu uiścić zasądzone koszty.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. prawo o adwokaturze (tj. Dz. U. z 2002 r., Nr 123, poz. 1058 ze zm.) koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ponosi Skarb Państwa, zaś art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. stanowi, że wydatki Skarbu Państwa obejmują w szczególności wypłaty dokonane z tytułu nie opłaconej przez strony pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez adwokatów. Wydatki z tytułu udzielonej z urzędu pomocy należą do wydatków, które wykłada tymczasowo Skarb Państwa (art. 619 § 1 k.p.k.). Wyłożone przez Skarb Państwa wydatki z tytułu nieopłaconej przez stronę pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez adwokatów (art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k.) stanowią składnik kosztów sądowych, które w przypadku nieuwzględnienia kasacji ponosi skazany, chyba że zachodzi podstawa do zwolnienia skazanego od ich ponoszenia.

W sytuacji gdy obrońca wyznaczony na podstawie art.84 § 3 k.p.k. stwierdza brak podstaw do wniesienia kasacji i wnosi o zasądzenie wynagrodzenia za dokonanie tej czynności, sąd odwoławczy ma obowiązek zasądzenia od Skarbu Państwa na jego rzecz stosowną kwotę tytułem wynagrodzenia (art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. w zw. z art. 619 § 1 k.p.k. i art. 29 ust. 1 ustawy o adwokaturze). Ponieważ jednak przedstawienie przez takiego obrońcę stanowiska o braku podstaw do złożenia kasacji nie zamyka skazanemu drogi do złożenia kasacji, nie można powiedzieć, że wraz z wydaniem takiej opinii zakończony został etap postępowania kasacyjnego, a tym samym, że zachodzi konieczność przesądzenia kto ma obowiązek poniesienia kosztów sądowych postępowania kasacyjnego, do jakich przecież należą wydatki poniesione przez Skarb Państwa z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu kasacyjnym. Zatem obciążenie skazanego na tym etapie postępowania kosztami wynagrodzenia obrońcy z urzędu wyznaczonego na podstawie art. 84 § 3 k.p.k. było co najmniej przedwczesne.

Ponadto wskazać trzeba, że nawet gdyby rozstrzygać kwestię, czy na obecnym etapie postępowania sąd powinien określić jaki podmiot, tj. Skarb Państwa czy skazany, ponosi ostatecznie koszty sądowe postępowania kasacyjnego w postaci wydatków związanych z wynagrodzeniem obrońcy wyznaczonego z urzędu, to zauważyć trzeba, że w sytuacji gdy na podstawie art. 84 § 3 k.p.k. wyznaczono skazanemu obrońcę z urzędu, zaś podstawą takiej decyzji była ocena, że skazany nie jest w stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny, to konsekwencją tego powinno być stwierdzenie, że zachodzi podstawa do zwolnienia skazanego od ponoszenia tychże wydatków.

W tej sytuacji orzeczenie Sądu Okręgowego w S. o obciążeniu skazanego kosztami wynagrodzenia obrońcy z urzędu, zawarte w pkt 2 zaskarżonego postanowienia, jako wadliwe, należało uchylić.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy orzekł jak w postanowieniu.