Wyrok z dnia 1998-03-19 sygn. III CKN 396/97

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CKN 396/97

POSTANOWIENIE

Dnia 19 marca 1998 r.

Sąd Najwyższy Izba Cywilna w składzie następującym:

Przewodniczący: SSN

- M. Sychowicz

Sędziowie: SN -H.Ciepła, SN - L. Walentynowicz (spraw.)

Protokolant: B. Nowicka

po rozpoznaniu w dniu 19 marca 1998 r

na rozprawie sprawy z wniosku J B

z udziałem Gminy Kudowa Zdrój

o stwierdzenie zasiedzenia

na skutek kasacji uczestnika postępowania

od postanowienia Sądu Wojewódzkiego w Wałbrzychu z siedzibą w Świdnicy

z dnia 25 marca 1997 r., sygn. akt II Ca 61/97

postanawia:

oddalić kasację.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 22 listopada 1996 r. Sąd Rejonowy w Kłodzku ustalił, że wnioskodawca J B nabył w dniu 6 stycznia 1993 r. przez zasiedzenie własność nieruchomości zabudowanej budynkiem gospodarczym, składającej się z działek nr , nr  i nr o łącznej powierzchni 57 m², położonej w (...) przy ul. (...), wpisanej do księgi wieczystej nr

Sąd ustalił, że wnioskodawca jest posiadaczem tej nieruchomości, stanowiącej po komunalizacji własności Gminy Kudowa Zdrój, a wcześniej własność państwową, od 1947 r. i zajmują ją bez tytułu prawnego. Jako posiadacz samoistny w złej wierze nabył on - zdaniem Sądu - własność nieruchomości po upływie 30 letniego okresu posiadania (art. 172 § 2 kc), liczonego wszakże w sposób szczególny, a to z uwagi na ustawowy zakaz zasiedzenia własności państwowej w okresie od 21 hpca 1961 r. do 30 września 1990 r., w czasie obowiązywania przepisu art. 7 ustawy z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach (Dz.U. Nr 32, poz. 159), a następnie art 177 kc. Połowę powyższego okresu J B uprawniony był odliczyć od terminu zasiedzenia (art. 10 ustawy z dnia 28 hpca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 55, poz. 321), z doliczeniem okresów posiadania od 1 stycznia 1947 r. do 20 hpca 1961 r. oraz od 1 października 1990 r. do 6 stycznia 1993 r.

Sąd Rejonowy' nie podzielił zastrzeżeń uczestniczki postępowania Gminy Kudowa Zdrój co do przedmiotu zasiedzenia i uznał, że dopuszczalne jest zasiedzenie zabudowanego gruntu stanowiącego część nieruchomości gruntowej i to niezależnie od przeznaczenia nienrchomości w planach zagospodarowania przestrzennego.

W apelacji uczestniczka postępowania podniosła zarzut błędnej wykładni art 46 kc i art. 172 kc oraz zarzut sprzeczności ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału

Postanowieniem z dnia 25 marca 1997 r. Sąd Wojewódzki w Wałbrzychu oddalił apelację Sąd ten podzielił ustalenia i wywody prawne Sądu Rejonowego.

W kasacji Gmina Kudowa Zdrój powołała się na naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 46 kc i art 172 kc oraz niezastosowanie art. 5 kc, a także powołała się na sprzeczność ustaleń sądowych z treścią zebranego materiału.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Kodeks postępowania cywilnego przewiduje dwie podstawy kasacyjne, a to naruszenie prawa materialnego (art. 393' pkt 1 kpc) oraz naruszenie przepisów postępowania (art 393¹ pkt 2 kpc). Nie istnieje natomiast powołana przez skarżącą podstawa zaskarżenia w postaci sprzeczności ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału. Wadliwość ustaleń sądowych można wykazywać w ramach drugiej podstawy kasacyjnej (art. 393' pkt 2 kpc), która jednak nie została powołana. Wypada ponadto zauważyć, iż Sąd odwoławczy me dokonywał nowych ustaleń faktycznych ani też nie ocenił odmiennie materiału dowodowego zebranego w postępowaniu pierwszoinstancyjnego, zatem bezprzedmiotowy jest zarzut sprzeczności ustaleń w odniesieniu do zaskarżonego orzeczenia

Nie są uzasadnione także zarzuty objęte pierwszą podstawą kasacyjną (art. 393' pkt 1 kpc). Bezzasadny jest w szczególności zarzut błędnej wykładni art 46 kc. Otóż przedmiotem tego postępowania nie było „zasiedzenie poinieszczema gospodarczego" jako części składowej nieruchomości, lecz zasiedzenie zabudowanej nieruchomości gruntowej. Bezpodstawnie też skarżąca twierdzi, że przedmiotem zasiedzenia może być tylko cała wyodrębniona geodezyjnie nieruchomość, nie jej część. Tego rodzaju poglądy są zupełnie odosobnione.

W rozpoznawanej sprawie bezspornie ustalono, że wnioskodawca był posiadaczem zabudowanej nieruchomości od początku 1947 r. do chwili orzekania oraz że zajmował ją bez tytułu prawnego. Także w kasacji skarżąca potwierdziła (k. 85), że nie zawierano z J B umów oddających mu nieruchomość w posiadanie zależne. Ta okoliczność oraz sposób objęcia nieruchomości w posiadanie przez wnioskodawcę w okresie powojennym umożliwiły uznanie przez Sądy, że był on posiadaczem samoistnym, stosownie do domniemania przewidzianego w art. 339 kc. Trafnie też przyjęto w postępowaniu sądowym zaliczalne okresy posiadania samoistnego w złej wierze, prowadzące do nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie (por. uchwały Sądu Najwyższego III CZP 174/94 z dnia 13 stycznia 1995 r. - OSNC 1995, z.4, poz. 67 i III CZP 104/95 z dnia 8 września 1995 - OSNC 1996, z.l, poz. 2.)

Bezpodstawnie podniesiono w kasacji zarzut „naruszenia art. 5 kc” przez dopuszczenie „do zasiedzenia komórki”. Tego rodzaju argument z przyczyn oczywistych, poprzednio już omówionych, nie może być wzięty pod uwagę. Należy także podkreślić, że nabycie własności nieruchomości w wyniku zasiedzenia następuje z mocy prawa (art. 172 kc) Oddziaływanie art. 5 kc nie sięga takich zdarzeń prawnych, bo nie może zmieniać obowiązującego prawa.

Z podanych przyczyn należało kasację oddalić (art. 393¹² kpc w związku z art 13 § 2 kpc).